장음표시 사용
141쪽
Vt verbis ab eo suis sepulturam cadaueribus peteret Peter eru alicui, est nisi fallor, reter ita cedat: ut cadauer alicuius io sit sepulturae mandari. At Scipio captiuum milit rogatum Asdrubalem, ut ipse epes-liret, vel sepelliendos curaret. Sigonius. Sed plebem etiam ei ita conciliarunt, ut is proximis eo mitiis consul a compluribus tribubus diceretur. Si haec gesta sunt anno V. C. DCIIII. Icipio consul fuit an V.C. DCVI. quomodo sigonius dicit, Scipione
proximis comitiis consulem creatum fuisse, cum proximis comitiis consules creati suerint Sp. Postumius in L. Piso e Praeterea hie dicit, a compluribus tribubus consulem suis dictu me infra vero, uniuersia populi consensu haec enim ad annum DCVI. scribit. Scipio uniuersi populi consensu cosul declaratus est. Sigonius ad an DCVI. Vt cui vellet, mandare, cui nollet fbrogare magistratum suo iure posset. Appian . Populus precarii I desis obae, ioci raris se legibus Tullii. Romuli factum suisse comitiorum arbitrum, posse leges ad ea pertinentes, vel antiquare , vel ratas habere.
Non ideo quo modo possit populus, si eum non mandat, abrogare magistratum.
Drusus Scipionem post se debere sortiri prouinciam contendebat,populus autem reclamans,&mandandarum etiam
prouinciarum ius suum esse dicens acipioni Africam, autotum bellum sine sorte commisit Appianus.
Et ipsum collega Drusus Libyam sortiri secum postulabat , donec unus e Tribunis eum docuit, praeficiendi, quoque prouinciae populi iudicium esse. populus Scipionem delegit.
142쪽
Non memini, me legisse, sortiri proiunetam post collegam nec quo modo id fieri pssit diuinare queo Suomus . Tum Piso educto iam ex hybernis exercitu Carthaginis Partem eam, quae continentem spectat, oppugnabat. .appian . Calpurnius autem Piso oppugnabat oppida mediteranea. Seonius. Militibus egregie laboran tibus urbem ingredi conabatur Dum Sigonius breuis esse hoc loco praeter consuetudinem Iaborat, ita fit obscurus, ut quid narret, non intelligatur. Sic Appianus. Quidam militum audacter in murum ascenderunt, sed Carthaginienses contempta Paucit teportam ad eas opes ferentem aperuerunt αβ in Rom/nos impetu fecerunt 'at Romani fusis, fugatisque Poenia in Ninem una cum illis per portam irriiperunt militibus, inquit, &gonius egregie laborantibus. pro strenue operam nauantiabus. quod mihi est inauditum. reliqua consideret aequus rector. Sigonius Nuncios stati illud princi oes Vticensium mittit, qui eos quanto in periculosi,quantaque Omeatuum penuria confictetur,edoceant, eos e vestigio, ut sibi subsidio sint, roget Appianus narrat, Mancinum iteras misisse, non unctos, his verbis Scipio circa mediam noctem ea legit, quae Mancinus scripserat. dicit etiam agonius, scipioni tertia serervigilia nunciata fuisse ea de Mancino ego no puto mediam noctem. tertiam vigiliam idem esse Sigonius. Ab adolescentibus Vticensium,qui per aetatem poterant Commeatum ad naves comportari iubetaAvianus . . seipio iussit statim per praecones conuocari ad mare Ita ventutem Uticensium. Non video cur, Siponius serips xit qui per aetatem poterant. Si erant adolescentes, cur non poterant commeatum Erretsed Appianus dieit,id one
ruiciu ibus a Icipione sutile impositum.
143쪽
rigonius. Fiecti superstramenta Appianus. ut erecti starent sc-
Mancinus quingentos, quos solos in armis habuit, duobus hostium millibus a fronte opposui . Mancinus, inquit Appianus, orbe facto, solis quingen: tis,quos armat habebat, circundedit inermium tria milia. Sigonius o Iamq; vulnere accepto a muris pulsus profligari videbatur. Appianus, Vulneratus autem Mancinus,&in angustum compulsus, iam per moenium praerupta praecipitabatur.
Ilane cum adolescen ςquidam audacter ascendisset, accitis propere aliis, ab ea ad muros urbis hastis, asseribusque traiectis pontem facere instituerunt Adolescentes, inquit, Appianus, in turrim audaces ascederesecit, qui iaculis e muro custodibus expulsis, ligna, α asseres ex interuallo iniecernnt, &per ea in muros transgressi in Megara descenderuncis Sigonius scipio autem cum Megarorum campum angustum,atquae arboribus obsitum, ac rubis, vepribus impcditum con
spicaretur igonius supra loquens e Megaris, qui in
quit,locus est urbis amplissimus: hic vero, campum angustsi 16' - is appellat. Sed Appianus haec habet. Nam Megara hortis, Marboribus aestiuos fructus seren tibus erant reserta, maceriis etiam 3 sepibus vivis, aliisque sentibus in ciuis flexuosis interfluentibus abundabant. Sigonius. Excruciatos interfecit . Appianus . omnes adhuc vivo5rt rus e praecipitauit,sigonius Reliquas fossas ex quibus in urbem despectus esset, vallo firmauit. ac per tria millia passuum muro sepsi cuius altitudo pedes duodenos supergressa est, prosunditas dimidio mysior furi
144쪽
fppianio. fa vero parte, quae Carthaginem spectabat, murum exiscitauit xxv stadiolum longitudine, altitudine pedum duodecim . sigonius, τοῦδε ἐς τι ν καρπιδονο ορδει. cCnuertit, reliquas fossas, ex quibus in urbem despectus esset sed quae illa fuerit profunditas muri dimidio amplior dicat ipse ut etiam quo modo ex ossis possit esse despectus in urbem Inasemper credidi despectum significare prospectum o superiori loco in inferiorem, auctore Caesare lib.vii erat,inquit ex oppido Alexia despectus in campum . sed videat etiana sigonius quomodo potuit Scipio sepire fossas muro , cum sepire sit circiandare Cicero lib. xv familia Vallo, Mos Licircundedi, sex castellis , castrisque maximis sepsi dicat
praeterca, ex quo auctore sumpserit altitudo mimiapergressa est pedes duodenos. Vides ne Lector humanissime, 't flagitia fere verba aequandi Sigonius In medio turrim excitauit, luper ipsam quadratum d ligno propugnaculum statuit Appianus. In medio turris erat altissima, cui tectum e ligno testu
sigonius. Paruis lembis Appianus οργὼlε. naves onerariae Sigonius sed , t postridie alacrius ad dimicara durit Edirent. Appianus . sed ut rem in diem insequentem differrent. Seonius. maioribus Romanorum nauibus occupati, cum progredi non possent aggerem petierint Appian . Vnde maiores Poenorum naues subsequentes portus introitu prohibitae suerunt, ad aggerem confugerunt. Parua Carthaginiensium nauigia, qua prima sugere caeperant obstruxerant os portus ita, Vt maiora, quae subsequebantur,portum intrare non potuerint.
145쪽
Carthaginiensibus quidem consistentibus, aeuis nauigatio,in facilis pugna Romanis erat cum autem regrederentur dissicili grauiorum nauium suarum agitatione magna saepe incommodata circumcursantibus Poenis accipiebant.
Apsianus. Romanis sacilis erat impetus, pugna cum nauibus stantibus sed receptus ad suos propter nauium longa ruini conuersionem tardi, atque difficiles unde eadem patiebantur incommoda, quibus assecerant hostes. Quo modo poterant Poeni circumcursare, quos supraeonsistere dixit Slomus. Illi enim longis funibus cum suas naues inter se conssrinxissent, magnorum in hostes impetu ferebantur, praelio vero commissis, id pugnabant, vi firmissimis funibus in hosium puppes iniectis eorum naues arctissime religarent, carumque celeritatem hoc modo retardarent, quos deinde secuti caeteri magno periculo euaserunt. Dii boni, quae portenda hic narrat sigonius saliter Appianus Ancoras, inquit coniecerunt e longo interuallo in pelagus harum funibus longissimis nauium puppibus alligatis, impressionem in hostes remigio iaciebant, commissa pugna , retrocedebant, naues a pupibus funibus ipsis retrahentes: iterum magno impetu pulsuque remorum in P nos ferebantur, rursus eodem modo retro naues agebant.
Dicat, obsecro, mihi aliquis rei nauticae peritus , quo modo quinque naues funibus constrictis inter se magno impetu possint ferri in hostes . Doceat, quam facile possent iniicere funes in puppes hostium, Meas arctissime religare,
quasi aliqui essent hirci aut boues sigonius. respio postridie mane aggerem aggressus, cum infirmuni admodum propugnaculum id esset, quod portis iminebat arietibus aliisqi Hachinis admotis partem muri.deturbauit. cipio
146쪽
scipio autem exorta luce aggerem aggressus est erat enim opportuna munitio ad portum insestium rectilendum MLoricae partem admotis arietibus,aliisque machinis deiecit. Non idem, unde nam Sigonius coniecerit illiud lauri propugnaculum portisimmin re, , quod mireris, pluribus portis. Seonius Carthaginienses nocte e muris ad ipsas munitiones Rom. norum incendendas erumpunt cum autem ad eas propiuε accedere nequirent, omni aditu terra , marique praesepto, nudi facibus extinctis, ne conspecti praeuenirentur. natantes exierunt , ad easque delati ignem intulerunt. Carthaginienses nocte eruptionem secerunt in machina Romanorum, non ii quidem terra, cum nullus pateret adi-eus non nauibus, cum ibi mare vadosum esset: sed nudi eufacibus extinctis, ne a longe conspicerentur, mare ingressi sunt, qua nemo suspicatus fuerat:horum partim summis pectoribus extantes progi ediebantur, partim natabant qui ubi ad hostium machinas peruenere, cincens facibus conspecti sunt, atrox pugna commissa est. Reliqua tu lector audicabis ego quaeram tantum ex Si-gonio si omnis aditu sterra mariq; praesepius erat, cur infra dicit, eos natantes exiisse praeuenirentur, puto non
esse proprie positum. Scipio equo accurrens, ac terrorem mortis illis initelani qui terga dedissent, plurimos conseruauit Appi M. seipio timens foras obequitabat cum equitibus iussisἰ suos, ni sugere desisterent, caederent, fuerunt,quos percussit, 'intersecit donec complures necessitate coacti in castra incolumes rediere.
' ent pestiuam breuitatem, dicie
etquo Appianua, μετα ι,πεῖν. cum equitibus. Sipo
147쪽
sugam sisterent nam iam caeperant sugete . sagonius plurimos conseruauit Appianus οι πλεῖον ι in σαθι - , τῶοτρατοπεδον plures incolumes in castra redierunt. sigonius ad an DVI I.
Cum plures esse in Africa Scipio comperisset, qui Poenos comeatu , caeterisque rebus iuuarent , eos sibi cis medio tollendos statuit itaque ad eorum motus comprimendos.
militibus in diuersas partes in hyberna dimistis, ipse in Diogenem quem Asdrubali fauere audierat, Nephetam Hrsus per stagnum contendit. Appianus. Scipio statuit Poenorum copias quae erant in agro e me dio tollere unde illis commeatus submittebantur, dimissis igitur aliis alio ex suis militibus ipse Nepherim cotra Diogenem quendam, qui Asdrubalis adiutor erat, per stagnunauibus est prosectus, iusta C. Laelio terra eodem maturare. Appianus non dicit in Africa, sed in agro Carthaginiensum, neque ego intelligo.qui fuerint illi motus,ad quos co-primendos milites Scipionem misisse Sigonius dicit.&aliud est e medio tollerc, aliud comprimere notus, nee dimisiemilites in byberna Scipio sed ad oppida expugnanda, cinceditionem accipienda ut probabo si opus erit.
sigonius Duabus turribus ad Nesierim collapss. Diogenis, inquit, Appianus, vallo, quod erat inter duat
turres, colapso, vel diruto stonius. Qua re Afri, qui intus erant, perculsi, cum multo plum hostes, quam qui cospiciebantur, adesse putarent, iam5; fiogenis castra, quae ipse cum leui praesidio reliquera in hostium potestatem venisse non ignorarent, in fugam con
. Appianus. Et cum primi iam intus essent, Afri, re statim animaduer La, maiorem multo numerum, quam qui conspiciebatur, melle putantes, in fugam sese eoniiciunt.
148쪽
Omnis Sigonii error ita eo est , quod putat Scipionem tuna Nepherim oppugnasse:& cum supra dicit, qui intus erant, intelligit, Nepherim,cutamen Scipio castra Diogenis oppugnaret.& quis dicti Diogenem reliquisse castra eum leui praesidii, nonne erant illa Diogenis castra in quibus illi erant Asti, tum sunt captes Sigono . Duabus turribus ad Nepherim collapsis, loeusibi insidiis datum esse Scipio arbitratus,mille delectos equites in insidiis post Diogenem locat, ii, qui a tergo dispostierant, ut mandatum eis fuerat, vallum,ne suspicante quidem quoquam, aggrediuntur Appianus Diogenis vallo , quod erat inter duas turres, collapso , Scipio illuc accessit,c mille delectos milites post Diogenem collocauit, ii mille, qui post Diogenem in insidiis collocati fuerant, de improuiso . praeter Afrorum opinionem vallum, ut illis imperatum suerat, audacter inuaserunt, idque c0nuellere, atque transcendere caeperunt.
Scribit Sigonius,Scipionem mille delectos equites in insidiis collocasses, de hos vallum me suspicante quidem quoquam, aggressos fuisse.quis unquam audiuit equites aggredi altum' ergo non equites sed pedites sciere: Sigontus. Qua victoria, cum complures praeterea Libyae urbes ad eum desecissent , ipse potissimum ad Carthaginis
expugnationem accensus est. Appi M. Haec autem victoria maxime contulit ad ex-bogia tionem Carthaginis. Sigonius. Id autem praesentiens Asdrubal Corbonis parcem nocte succedit, ratus ea parte, se ex improuiso in Scipionis exercitum invasurum , atque eo quidem consilio ex urbe cum εctissima militum manu cggressus praelium fortissime cum Scipione committit interim C. Laelius a tergo per ambitum Cothonis nauibus circumvectus ex altera parte loge aliter , quam PCenus putauerat, magno clamore sublato. in eos impetum facit. Appianus. Asdrubal vero partem Cothonis quadratamcobus sit, ea spe, ut eam quoque Scipio occupare conaretur intentis
149쪽
intentis igitur in id animo Carthaginiensibus , Laelius Elam rotunda ipsius Cothonis parte inde aueria ascendit,&sublato, ut in victoria fieri solet, clamore, Poeni perterriti sunt. Asdrubal, auctore Sigonio, Coibonis partem succedit, veea parte ex improuiso inuadere testamen non ex ea parte Cothonis cggredituri, sedc vibe. qui ista cohaerent unde habuit Sigonit s ut scriberet, Laelium nauibus circumvectu qui poterat Laelius in holles, muro intercede te, impetu faceret Tu lector reliqua ex c6iectura scripta a Sigon perpede. Sigonius. In omnes partes passim fugam capessunt eos fugientes insecutus Scipio , partim caecidit, partim caepit, paetim in urbem se coniicientes vix mortis periculum eui torui. Serio ne an ioco agit hic noster S sonius 'ne vivam le
Sigonius Scipio commeatum Omnem qui non procul aberat, intercepit.
Appianus. At Scipio muro potitus, qui Cothonem cingebat, forum ei propinquum occupauit. Sigonius. Vbi illuxit, facta in muros urbis impressione. qua parte conciderant, urbem rostra retinentibus Poenis ingreditur cum grauiori rinaturae militum quatuor mi talibus, irruptione eius in urbem, magna Carthaginiensium pars in Birsam confugerat, ex ea pugnabat. Dii boni quid est hoc ita me Dirament Lector callide, vecti scripta huius hominis lego, mihi somniare videor. supra de captis Megaris haec scribit . Carthaginienses omnes se repente coninierunt in arcem tam ii, qui in urbe erant, quam ii, qui foris in vallo consederant h1e dicit magnam partem eorum in Byrsam confugisse, ex ea pugnasses dicat, obsecro, quocum pugnabat cum Romani t minime moti dum urbem caeperant, ne dum Byrsam oppugnarent . illa duo tantum verba ex Appiano sumpsit, ubi illuxit, reliqua omnia sua sunt. cum mapressio sit aciei ima eius in aduersarioro aciem , sine aut Ors rela, facta impressionenia muros , supra dicit, urbena ingreditur Anfra irruptione eius
inhibem, quasi idem sit ingressus, cirruptio.
150쪽
Sigonius. Prima aedificia sibi occurrentia desicit Romani prinias aedes expugnarunt. Sigonius. Tum iussu eius tribus partibus illato incendio reliquus in urbe exercitus accersitus est. Appianus. Ac tribus simul, atque eodem itempore vicis ignem inferri iussit. sigonius. Ita patefactis Birsa portis Appianus Patefacta ab ipsis angusta porta antemurali. Sigoni sunt haec. Transfugae autem cum propter impositum arci praesidium, loculi non esse eruptioni viderent. haec Asdrubal pauli tam se suorum e concilio subduces, cum sibi salutem extremis urbis temporibus quoad posset consulendum putauit, Sigonius, infinita pene maxime necessaria non attigit: nee
pauciora non necessaria addidit ex coniectura.
Sironius . Asdrubanu tem paulispostsbi necem consciauisse a multis traditum est. nianis . Hoc quidem genere mortis uxorem Asdr balis periisse dicunt, quo ipsum Asdrubalem oportuit. Si σomo. Misit in Siciliam aliis naues Appianus. Autrem λω πεμπεν. in Siciliam misit. Valerius lib. v. cap. pri
lsisu scribit, id Cicero de prouinciis consularibu2
Comas Inde praedam omnem militibus praeter aurum argentumque, insignes statuas dispartiuit. Appianus. Scipio per aliquot dies exercitui permisit, omnia diripe
re, praeter aurum, aut argentum, aut donaria.
Sigonius Argentiquater millia quadringenta septuaginta millia pondo prae se eiam tulisse scribit Plinius . verba Plinii lib. xxxiii cap. xi sunt haec Asricanus sequens cum de Poenis triumpharet, quater millies cccc. ivx. M. pondo transtulit Sigonius pro transtulit, dixit, prae se tulit
Sigonius. Ita Carthagine, Afficaque in potestatem re- 'st Astyς-0iς0gnomen sibi, ut avus etiam eius seeerat,
re Africanus Maior nunquam, quod legerim id cognominis bi attribuit. Liuius lib.xxx. Africani cognomen militaris