장음표시 사용
151쪽
ris prius fauor . an popularis aura celebrauerit, an scuta elicis Syllae, Magnique Pompei patrum memoria caeptum ab assentatione familiari sit, parum compertum habeo. haec Liuius. At nihil erat, ut Africanus Mino ibi eiusmodi cognomen arrogaret, cum id haberet haereditarium: ante etiam euersam Carthaginem Africanus appellaretur. Sigonius in scholi s in Fragmenta in Somnium Scipionis Plebs autem cum scipionem eum pro commodis sociorum contra sua pugnare animaduerteret, cui bis ipsa ante tempus consulatum mandasset Scipio bis consul fuit primum ante tempus, deinde suo tempore , ut Laelius Ciceronianus, ut alios mittam, dicit in libro de Amicitia his verbis auibus consul fuit, primum ante tempus, deinde sibi suo tempore Reipub pene ero. Suontulis ad an DCXIX Africano Hispania Fuluio Sicilia euenit. sex versbus infra. Factus ergo, inquit, magna popula voluntate , malo re Reipub ob eo gerendae spe Scipio consul cum bellum:
Numantinum extra sortem , ut etiam ante Punicum gerere iussus esset, animia ad belli apparatus necessarios applicauit Euenire. extra sortem mihi prorsus contraria viden-
tue euenire enim in hanc sententiam nusquam legi sine soci es. Cum enim dicit , Africano Hispaniam Fuluio Siciliam euenisse, intelligimus eos eiusmodi prouincias sortitos suisse, sorte scipioni Hispaniam euenisse, Fuluio Sicilia.
quod sex cciuis bistolio locis possem confirmare . Sigoniin ad annum DCXIx.
Non est, quod id quisquam Valerii sententiae repugnare arbitretur est enim absens accipiendus pro eo , qui non potendi causa in campum descendisset, Momnino, qui non peteret quo modo saepe locutum esse Dionysium, Liuia docui in Scholiis Liuianis. Idem in Scholijs in Fragmenta Ciceronis. Delegere iterum absens consul. expone absentem, id est,' non petentem sic enim saepe Dionysium, Liuium locutu οἴtae ostedi in Scholiis Liuianis. Qui enim dici potest Scipio
152쪽
tu in ubiuili ricia certu si ex Valerii lib. viii. eap .X. quaestoriis comitiis , cum Fratris filiu in campii deduxisset cosulem ei esse factu' Laelius quidem etia apud Ciceronem in Dialogo de Amicitia Scipionem nuci quam petiisse confirmat. Iis idem repetit, de absente, rem ut videamus, an idem
doceata scholis ciuianis quo nos rejcit, in quibus haec scribit.
Non est praetereundum hoc in loco, quin dicendi genus hoc , quod multos saepe, in primis autem Glareanum torsit, explicetur id est, quid sit apud Liuium absentem consulem crear non enim cum significat tantum , qui abest ab urbe: sed et an eum, qui cum in urbe sit, abest a campo, in quo tamen comitia creandi magistratus causa habeantur siclo. qui tor lib. iiii Plebs Tribunos plebis Sex. Tempanium, Sellium absentes secit. Hos vero ex castris in urbem cum consule reuersos paucis ante vers bus tradidit hoc libro supra Consul ex dictatura factus M. Valerius non petente atq; adeo absentem creatum tradidere quidam . Sicho et co Q. Fabius, P. Decius facti consules sunt, cra in campo non adessent. Ap. Claudius praetor cum non solii in capo, sene in urbe quidem tu a, scd in Hetruria versaretur.Hoc aut ita esse, aperte docet Dioni*us lib. ix de Ap. Claudio consule absente facto, id est , ut ipse in erpretatur qui in campu
xe, quam idem videtur tribus enim Liui locis, S uno Dionysii probat apertissime, absentem creari, non eum tanto significari, qui abest ab urbe, sed cum etiam , qui cum in vesit, abest tamen a campo H ic vero, in Scholiis in Fragoenta dicit, absentem accipiendi messe pro eo, qui non a=ct encli causa in campum descendisset, omnino qui non peteret. Descendere in campum, abesse a campo,mihi vie sed tur contraria. is tamen dicit se idem docere . Praeterea it saepe Dionysium ita locutum, cum tam n unum tantum afferat loci m. Dicat etiam, cur Dionysium, Liuiumsctabit, de non Liuium, Dionysium
153쪽
sigonius ad uia. DCx Ap. Claudio Q. Metello cos. His consulibus ut opinor P. Scipio Africanus a Senatu atus in Aegyptum,Striam, Asiam, Graeciamque ad regu,
ciuitatum, getium animos perspiciendos cum L.Metes lo Spurio Mummio missus est quam legationem ante censuram, Panaetio praeceptore comite, Africanum obiisse scribit Cicero in Lucullo. libro de Republica .vi. Hoc ipsum conatur confrinare in Scholin an Fragmenta Ciceronis pag. 92 duabus rationibus auctoritate Ciceronis, qui in Lucullo lcgationem ante censuram Africana
obiisse dicit est veris mili coniectura quod L. Metellii viri,
contularem ei no adiundi issent chimoris esset,vni consul arx legato duos non consulares adiungere . at si post censuraminissent, L. Metellum iam consularem non addidissent. Eddit.Hoc aut iccirco dico,nequis te cre Valeri assenti sur, qui ab. iiii cap. iii Fcipionem scribit, post duos consulatus,e duos tritiphos hoc legationis ossicio osse functu. Nam quod hoc ira loco cero ccnsur ilegationi praeserati id orationis comoditas videtur vel defenderi posse, vel cxcusare . Primit in dicimus Sigonium sibi non constare, nainiici, mentario in Fastos dicit, Ciceronem in vi de Rep. scribe-x Africanum obiisse eam legationem ante censuram in Scholiis vero post censuram Deinde ex rationibus, quibus nititur altera ridicula est, altera in constans. nam quis eum sine risu audire potest, qui dicat Ciceronem orationnis commoditate ordinem istolia perturbas est quod letera si inconstans , ex eo appaxeti, quod is mos adiungendorum duorum non consularium ni legato consulari, non est seruatus, ut ex multis Livii locis colligitur, quos proferam, si opus fuerit. Ad hae quis non putet, iis potius esse credendii atque assentiendu , qua Cicero scripsit adhuc animo , ac memoria vigens, quam iis , quae iam grandis natu, aetate assecta in viribus in animi, S corporis i sirinisa Adde etiam tempora Reipublicae turbulentissima, adde domesticas molestias. Nam libros de Republica,ut colligitur, ex epistola xiii .lib. i. Mea v. lib. iii. ad Q. Fratrem,
154쪽
es ex xiii Aib. iiii. ad Atticum, scribere instituit in Cumacnoan. V. C. 699. aetatis sua: FI.&eodem anno, ut arbitror, edidit Lucullum vero an V. C. O8. Republica iam occupata Cum enim dominatu unius Caesaris omnia tenerentur, nihilque adiud, ut ipse multis in locis testatur, agere posset, ad philosophiam se retulit, praeter caetera L
cullum scripsit ut omnino verisimilius si eum iis de causi, quas attuli, memoriae vitio lapsum, quam uiri, cum de Republica scripsit. Quare si in vita hanc legationem reiectimus in an 618.V.C. hic tamen fatemur,nihil certi de anno statui posse. qudd autem post censuram legationem obis rit, hoc audacter affirmamus ex Valerio,Floro,Justino strabone, Plutarcho, cilio,Athenaeo. Verba Sigoni sup .haeo sunt. Nam quod hoc in loco Cicero cens ram eoation praeserat Genus dicendi mihi prorsus inauditum patijoetiam anteloquens de Scipionis aecessu ad Massantiam Otii anquit, eundem scipionem paucis ante mensibus in iisde tectis recepisset indum sui Diisdem tectis,aut in eadem tecta inloties auiali scipio ad Massanisam uerit,'disistithimus, si ita Sigoni videbitur. Ego enim ter illuc Asrie, Iau ecessisse in vita scripsi Sigonius bis in Sebolii, in h.
sigonius. Magnam praeterea semoriam manum armivit amicis quoque quingentis quos secum educeret, ex omni nobilitate delectu haec Sigonius ex libro de rebus inspania gestis a Romam cum Carthaginiensibus Appianus Et clientes Roma, Mamicos toti gelicos dux π, an turmam conscriptos philonitem appellauit id est amistri
Non video cur sigonius. magnam , addere debueri nec unquam credidi, rελμασεῖ signifieare,seruo,
seruos potius, quina liberos armareticuiusnam erant di serui, ut eorum armandorum secuit tem haberet'dicatio cur etiam addiderit, ex omni nobilitate &an credibile se
nihil enim eiusmodi est in Appianoo Scipionem habuisse omnem nobilitatem ita amicam, ut ex ea quingentos ne deligere posset uuet
155쪽
xatis , partem exercitus ad quatuor millia hominum Fabio fratri tradidit ipse ante eum cum reliquis copiis in Hispaniam ire contendit Appianus. Omnes, qui erant ad quatuor millia, ducendo, fratri puteoni tradidit , ipse cum paucis in Hispaniam
Παπας. Sigonius vertit, partem exercitus. όλουοις Reliquis copiis . Ego vero intelligo, Scipionem ire contendisse in Hispaniam tantum cum paucorum, ut fieri solet, comitatu quatuor millia fuissse, quos Romae scripserat. Sigonim. Eo vero cum venisset, non protinus in hostes se intulit, ut eos tanqua imparatos circumueniret; quod exploratum haberet, nunquam id genus hominum adeo octo, lu- xuriaque di fluere , quin ipsa naturae suae ferocitate apparatus aliorum facile superaret. Haec omnia sunt Sigonii, omnino superuacanea, patticula, Quin pro ut, adverbi apostatico, promon.
.nusquam me legisse memini. si per apparatus intelligit ho nium copias, non proprie est locutus. nam hostes, vel hostium copiae superantur Sigonius. Quod genus belli ac Numantinorum vires,
quantae essent non agnotas haberet, verum interea frumen ta eorum incenderet, agros ipsos perpetuis populationibus infestos faceret cum autem vastatis agris castra sibi propiusvxbem piae iret esset admoueda, duo esse itinera, quibus eo perueniri posset, inueniebat; unum angustum, atq; dissicile , alterum quanquam multo superiore longius,tame
δε facilius,in expeditius Appianus. Adhuc considerans ipsorum genus belli, onportunitatem ipsius, impetum Numantinorum, quo conuerterent, quae vero post exercitum erant ea omnia, vastabat, frumentum adhuc viride metebat, ubi vero haec demesia fuerant, ulterius progredi oportebat, via, qua Numariam per planitiem serebat, breuis erat.
156쪽
satis agris eastra sibi propius urbem putarct esse admouenda cu sententia Appiani videaturesse, quod Scipio, vastat agris post se cogebatur, ulterius progredi.quod Lagris vastatis,non satis commode potuisset exercitum alere. Ego non video cur duo esse itinera dixerit, δε addiderit, angustum dissicile facilius, expedi ius cia nihil eiusmodi habeat Appii Conius.Quod timendum sibi esse diceret, ne si augustiore via exercitum duceret, repentinam in se hostes eruptionem sacerent, iumentis plaustris, impedimenta reliqui, implicatum, neque ea de causa satis vel ad pugnandum,vel ad pedem reserendum paratum . quod si illi fecissent, se, nec si vicisset, magnum quaestum facturum , nec , si victu, esset, nisi cladem incredibilem accepturum, cae pranM'. Ille dicebat, se reditum timere, quod tum hostes essent expediti, crumperent ex urbe, in urbem redirent, nostri vero onusti redeunt, ut a Bumentatione, desessi, duamenta , plaustra agunt, sarcinas serunt dissicileque prorsus, dispar esset certamen . Victi enim magno in pe-xiculo versaren ur, Vincentes rem neque egregiam, neque quaestuosam faceremus. Hic etiam dicit, angustiore via. non erat ill a via angustior: sed minus tuta propter causas, quas comemorat. praeterquam quod inuertit ordinem Appiani, dicat Sigonius,qua, ductus scripserit, cladem incredibilem accepturum. non . . , , a te Scipio Vinci potuisset sine ita credibili sti αδ se si agitor tam multa addit, cur tertio quoque verbo se ex Appia-
no sumpsisse dicita Sigonio Rutili
in m. qui V DRRU, qui eoru incursiones contineret, immittit. Appia Scipio vero Rutilium Rufum,iussit quatuor equituturmas caperi hostes infestantes reprimere inhaeroprimum ex Sigonio, cur non posuit numerum equitum, ut Appianus Deinde cur addidit, delecta postremo eam mol suam, quam hostes Romanis exhibebant .n,puto appellari potuisti in curso nevi Nam in curso pertinet potius ad eos, qui vastandi, ac depopulandi causa faciunt incursiones,
quam ad cos,qui alienas populationes vellent impedire.
157쪽
2 Ontur Duci autem prudent imprimis eiusmodi habedarationem esse, ut nullo unquam tempore, nisi aut monete oeeasione,aut necessitate Urgetite certaret, neque n. turpiu
quicquam in re militari posse c6tingere,quam si quid Imperator enismodi comisisset, ut sibi dicendu erit no putara.
Appianin stultum esse periclitari ob res paruas ct eum Imperatorem esse negligetem, qui ante occasonem pugnaeeu vero esse bonu, qui sola urgete necessitatesericulii iussite Hoc estproprium Sigonii in hoc suo comentario, ut quod pluribus eget, id ipse paucissimis explicet: quod paueis fimis, pluribus, , necessaria omittat, superuacanea. Senon necessaria scribat. Sigonius. Cumque ad locum venisset equitatum in duas paries distribuit, eumque ab utraque parte signa inferre iii hostes iubet iactisque a lis,gradum sensim, quo ad se cum celiquis copiis coniungerent referre Appianua . Et ubi insidias inuenit in duas partes equites diuisit, utrique ipsorum parti imperauit ut vicisim i ruerent in hostes ractisque simul telis ab oninibus, statim trocederent, non in eundem locum, sed semper pedetentim aliis a tergo se applicarent, pedemque referretit. Imperauit Scipio trique equitatus parti, ut modo hae modo illa impetum saceret in hostes .non memini me legisse inserte signa, de equitatu dicit ab utraque parimquaero, a dextro an a sinistro latere a tergo, an a fronte
sygσurris Morarro interim ex Vacceis castra,Scipioni nuc
eiatur flumen ad traiiciendum difficile in medio situm esse Appianus. Scipioni vero castra mouenti, indeq; discede ei fluuius erat in medio transitu dissicilis,atque limosus Situm de flumnae semper labetura, pilem dixisse cotra, sun linguae latinae Peinde,non reddidit inua ,ἐs..quo causa cotinetur, quare flumen esset transitu distielli,
SigossiM. Ibi aquarum inopia multos egodere putreo xi a coactus est, in quibus plerundue cum aqua amarior inuenset
retur, pars iumentorum siti enecta est.
ppi Noctu iter faeiens propter sitim in ut o effodiens quorum plerique amari inueniebantur
158쪽
causa. illa vero zντα πλεονα, Plerumque reddidit . quod adtempus resertantariauctore Sigonio Appiani sententiast, in puteis, ut plurimum, non semper, Ua amarion inue niebatur, cum t en sit in maiori parte puteorum aqua ἱnueniebatur amara, non in omnibus Amarior etiam pio amara dixi isne causa. Sigon tu . Inde traiicens per fines Cauceorum . Appi vG Καυκαδενς παροδευ&ν Persines Cauccorum iter faciens. traiicere proprie est, transportare transuebere , transmittere, ad maria, flumina. eiusmodi pertineo, non ad itςeterrestre Sigonius. Equites autem pauci agros incursionibus prae
Appianus. ιδ meu rων οἰ πολλοι Pauci vero equites pagum circumequitabant Sigonius . Eo temp0re accidit, ut Numantinis , sese ex Nbe proripientibus saepe pugna acartaretur . Item infra, ex qua parte signum datum fuisset se proriperent
Appianus, Numantinos autem frequente exeuntes ex urbe δε ipsum ad pugnam prouocantes contemnebat. Proripientibu ad suisVidine auctor verbi significationem. Sigonius. Cumque idcirco a nonnullis nimia quas tarditatis argueretur, id potissimum respondebat, se a matresua Imperatorem genitum esse, non bellator ni Haec non sunt in Appiano, tamen infra dicit. haec App. Seonius. Ea causa fecit, ut literas per Omnes prouincias socias ciuitates dimitteret: a quibus auxilia peteret . quae cum ad diem conuenissent.
Appianus . Numantinos cum statuisset obsidione circundare, literas ad socios misit, quibus descripsit quos mittere eos oportebat qui ubi venerunt,eos, diuisit in plures partes. Dieit Sigonius Scipionem dimisisse literas per omnes prouincias, socias ciuitates. Ergo per omnes prouuincias Asiae Africae . Europae . Deinde negamus latine dici dimittere
159쪽
Eteras pei prouisicias per ciuitates negamus in verbi Appiani esto ullum tempus veniendi constitutum. a Sigoni; .mum, si ab erumpentibus hostibus operaeser- reprohibere0 tur se inseedi purpureo velo, noctu igni bus fieri certiorem iussit. , i pratu . A quo praemonuit, ut si hostes essent moleui, a Diushettium,efferrent.int dia purpureu quid φm velum D Rit Itinga noctu vero igne. Fatebor me a Sigonio liquid d/d disse; atquedebebo si me docuerit, latine dici posse,sieri cer o i, nonem velo, ignibus ineptus Appianus, qui si nesc- F. sai addidit mr δυατει μου Dprudens Atyniu , Mις-
Sigon tua Stagnum aggere valido circumdedit. mirata
psitanus. Et staguum naarnibus conuin m cum muro circundare non posset, aggere muro, cras, itudine, tautitudine pari muniuit , ut esse hic etiam pro muro Hae comnia su Moon illis vel bis Sigonius complexus est. αlonge paucioribus reicli crat 'Mam, Portuit Straonius M. Hoe apparatu ita clausa omni ex parte a Sci pioneNumantia erat, ut nemo egredi, neque ingredi terra linuito illo posset quae de suo adiderit tu lecto vides cunilogo nihil afferam ex Appiano. Sigonius. Qui se undis obruentes.screddidit κολbstet. ταῖ' urinatores obrui via dis apud Latinos est , undis absumi. U. Obrutus insanis esset adulter aquis. εSigonius Parique ratione viros in muris ex interuallo disposuit qui omnium quaecunque generentur, clamore edit, eoque inde ab aliis deinceps excepto in proximis tradito certiorem, se repente facerent, iis vero , qui in turribus erant edixit, ut siquid sciri opus esset, id signo dato denuntiarent, quae vero certius ab se cognosci oportereticalve
Appianus . Nuncios crebros constituit in tota munitione, qui noctu interdiu alii ab aliis sermonem excipe, rant, quae ferent, ea se docerent iis vero, qui erant in turribus,
160쪽
turribus,impereauit,sqvid fieret, ex prima tussi laborantes gnum proserre, id ipsum reliquas omnes erigere cum primam, id extulisse vidissent ut hostium quidem motum quam primum ex signo cognosceret, quod certum,' ex
venter, citrviros titis scripsi, quam nuncios, in muris Potius, quam n muro, vel in munitione, cur ex interuallo. addidit, cur λογον,est interpretatus, clamorein, S non sem
mone.praetet ea non dicit Appianus Scipionem edixisse iii sui in turribus erant,ut per nuncios indicarent et sed illa particula, ris, ostendit causam inalem, quamobrem Scipio collocauerit, iuncio sin munitione', de iis, qui erant ia
iuribus edixerit,ut, quid mouerent hostes, id elato sgno 'gnificarent. Nam τὸ Leicli refertur ad illud αγ
ε εο τε λ l 'κ νεμα, ad κατα α πυε ideo Ddin f/cς rtio m liqvum UMini iam cla mihi est in auditum. Sigonius Rhetogenes quidam extitit inter Numantinos Iong. audacia, tortitudine princeps, qui periclitanti patriae 'ltimis eius temporibus auxilium serret, is comitibus quin qu quos in suam sententiam pertraxerat, totideque famulis, atque uis assumptis noctis flentio spatium allud, quod inter urbem, de munitiones erat cum traiecisset scalis secum allatis munitiones superat. Appianus Rhetogenes autem vir Numantinus cognomento Caraunius Numant ita oriam virtute praestantissimus cum amicis quinque totidemque, seruis, Mequis, nocte Obscura, iubilosa, praeteriit non sentientibus hostibus id spatii quod erat inter urbema munitiones scalam ferens c5 pactile .propere intra munitiones, siluit ipse S amici.