Joannis Saresberiensis ...

31쪽

sentes et wna, ut mellas et disperda et dissipes,e aedi ea et plantes. Quid ergo peccavit dominus Cantuariensis, si appellavit, si prospexit sibi, si pepercit episcopis quos oportebat iterato ad damnationem et ignominiam sui perperam judicare, aut regias indignationis intolerabile subire dispendium λQualiter autem pars adversa, quae et ipsa appellationem instituit, causam prosequuta sit, qua modestia, qua sinceritate versata sit et cum Ecclesia, et cum adversario, novit Deus et judicet, et vobis ignotum esse non potest. Seipsum poterit quis irridere et texere dolos in animam suam sed profecto Deus non irridetur. Biennium jam elapsum est, tempus videlicet quod appellantibus suffragatur, eoque evoluto pro parte domini Cantuariensis est lata sententia: etsi adhuc ex dispensatione quorundam rerum executio differatur. Omnibus autem jam persuasum AtDeum timentibus quod archiepiscopus et sui injuste proscripti sunt. Quo enim jure confiscati sunt reditus clericorum 8 Et qua episcoporum patientia Ecclesiae et bona altaris Christi persequutoribus Ecclesiae ad libitum exponuntur Quae justitia proscripsit innocentes sine delectu professionis et ordinis, aetatis et sexus Quis unquam tanta immanitate distraxit copulam nuptiarum 8 Et tamen ei qui facit hoc ab episcopis innocentia et justitias testimonium redditur, ut in suam confusionem et Peraiciem dicere et scribere non erubescant, quia rex dulce putat obsequium, quum monetur ut corrigat, si quid deliquit in Deum.''Ergo aut ex eorum sententia non delinquit, aut ei infideliter gratum et debitum obsequium subtrahunt, aut palam mentiuntur in capita sua quia os quod mentitur occidit animam. on est qui ei audeat

denunciare, quod expedit audienti pariter et dicenti. Non eat qui dicat cum 'se: Dimitte populum

32쪽

II66. EmsTOLAE. IIDomini cum c ni a quin imitia tine, vi ei mori temem δε-νω. Non est qui trium dierum itineri vacationem impetret clero degenti sub Moyse et Aaron, id est in cultu legis et ritu divini acrificii occupato. Et quidem credibile est, quod si hic praesentes essent Moyse et Aaron ad ostium ejus, cujus innocentia

praedicatur, aut eis omnino non Pateret accessus, aut

negaretur auditus, aut quod ibi non invenerimi, suppliciis, aut certe contumeliis incerentur. Neque

enim desunt Iamne et Mambre qui Spiritui Sancto resistant Achitosia multos in deliberationibus reliquit

haeredes, qui insaluant anima principum, et contra Deum proserunt et praeserunt consilium toxicatum. Quid enim nunc aliud tu Cantuariens archiepiscopo persequuntur, nisi quia in conspectu regum ausus est Dei justitiam protestari, tueri legem Ecclesiae tueri libertatem Certe dum magnificus erat nugator incuria, dum legis contemptor videbatur et cleri, dum scurriles cum potentioribus sectabatur ineptias, magnus habebatur, clarus erat, et acceptu omnibus, et solus dignissimus summo Pontificio, ab universis conclam batur et singulis sed ex quo in pontificem sublimatus suae memor conditionis et professionis exprimere voluit sacerdotem, et verbo Dei maluit uti magistro quam populo factus est eis inimicus vera dicens, et vitam corrigens ut et hi impleant mensuram patrum suorum, qui ex ea a simili prophetas et apostolos persequuti sunt et quidam eorum adhuc martyres Christi, id est, testes veritatis et justitiae persequuntur.

Quid in Elia persequuti sunt Achab et Ieg et ZΝempe religionis oraculum, testimonium fidei, justitiae

Prosessionem, exterminium Idololatriae, medelam viii-Οrum, criminum abolitionem. Paulus et Petrus gladium,eronis evasissent, immo nec incurrissent inimicitias, nisi votiiptatibus hominum et erroribus contraria

33쪽

praedicassent. emo enim in aliquo persequutus est quod erat aut dicebatur Helias nemo punivit aliquem quia Petrus esset aut Paulus: et Johannes tutus esset in conspectu Herodis, nisi diceret, non licet tibi habere timorem fratri tui. ullus enim in tantam evasithn annidem, ut naturam persequeretur. Sed frequens est, et multis vulgatur exemplis, quia

veritas odium parit.

Qui ergo persequuntur in hac causa Cantuariensem archiepiscopum, non hoc persequuntur quod Thomas est, quod natione Lundoniensis, clericus professione, gradu sacerdos, episcopus dignitate sed quod annunciat populo Dei scelera eorum, et ut legem Dei audiant et obediant principes Sodomorum et populus Gomorrhae. Quid est ergo quod persequuntur profecto apostolorum spiritus et prophetarum, spiritus justitiae et veritatis, spiritus patris et filii et indubitanter Spiritus Sanctus. Νam id abominantur, abhorrent et puniunt, quod Perprophetas et apostolos docuit Spiritus Sanctus Et si ipse Paulus aut Ioannes quod scripsit praesentialiter

doceret in carne, aut torqueretur suppliciis, aut diceretur ei ad minus, Recede a nobis, scientiam viarum tuarum nolumus, quia nobis contrari Semel loquutus est Deus, et id ipsum secundo non repetit: nec ad eruditionem rivorum suscitat mortuos. Quum in Ecclesia praesentes sint,oyses et Prophetae, ut audiantur et doceant populum et ut pars, quae verbo Domini condemnatur ex sententia Μoyse et prophetarum, alteri victoriam cedat, applicetur Ephod, ubi manifestatio est veritatis et judicii, et respondeatur unicuique secundum opera sua. Formam hanc non declinat Cantuariensi archiepiscopus neque sui: immo optant et orant, ut de vultu verbi Dei, id est

legis divinas, judicium illorum prodeat, et oculi Domini declarent sequitatem. Si quid enim exigit quod

34쪽

I166. EPIRTOLAE. 7 legi Dei repugnet, si de verbo Dei nituntur consuetudines quae petuntur adversus Ecclesiam, libentercedet et do contradictione et vexatione partia adversae satisfaciet libens. Quod si causa ejus innititiu verbo Dei, si ei amistunt apostoli et prophetae, nemo eum aut suos per gratiam Dei avellet a fido ista. Haec est enim in Christiano justissima causa exilii;

Pro qua non modo substantiam ponere debet, sed et animam suam. Iam enim sola iniquitas consuetudinum, et aequitas divinae legis ab adverso confligunt, et de causa pecuniaria, quae tunc quidem simulabatur, et in veritate nulla erat, nec mentio est Adversus

hoc multa fingit, machinatur, et in pelle vulpeculae laborat improbitas, sed mentitur iniquitas sibi, non attendens aut dissimulans quam suavis est homini panis mendacii, sed per ea implebitur os ejus calculo. Sed prosecto unum est quod omnes mirari, immo dolere debent, illos videlicet Cantuariensibus exulibus insultare, pro quorum libertate se Cantuarienses ad omnia discrimina devoverunt. Illi pro communi libertate versantur in torculari, et quis astitit illis pΙni satagunt ut haereditas Domini liberetur a servitute, et ad ossa carnium et allia AEgyptiorum voto recurrunt, qui in libertatem fuerant educendi. Utique miserabiliores sunt omnibus gentibus. Si hic proscribuntur, affiguntur, et deputantur cum impiis si

consolationem a Domino non expectant, si exulantibus conscientia non respondet ad meritum: si in persequutionibus causam non habent Christum. Doridet eos prudentia camis, quae ab eventu merita Pensat. sed Deus consolatur eos in tribulatione sua, tandem responsurus et illis qui mundo lenocinantur, et cervicalia ponunt sub capitibus universae set tis, et pulvinaria sub omni cubito manus, commu nicantes excommunicatis, claves Ecclesiae ludibrio

VOL. II. C

35쪽

habentes, et putantes legem Dei, nihil aliud esso quam verba. os interim Deo in omnibus donis suis gratias agimus, et maxime quod nos dignatus est illorum numero aggregare, qui persequutionem pro justitia patiuntur. Suscepimus de manu Domini dulcia, de quibus saepe ad emiciem nostram abusi

sumus. Quare et ab ipso aequanimiter non suscipiemus amara ad medicinam, in prosectum saluti nostras sive vivimus, sive morimur, Domini sumus, ut id solum peti oporteat ab amicis quatinus exilii nostri angustias Auleuvent oratiouibus suis, ut non deficiat fides noua, sed de amictione nostra salutem nobis et Ecclesiae pacem ei libertatem misericorditer opereturi EPISTOLA CXCIV.-AD ICOLAUM DE MONTE ROTOMAGENSI. A. D. II 66.J

Ioan Saresb. Nicola de monte Nothamagensi ΝΟΤΑΜ ingratitudinis jure contrahit, quem ad promerendum amorem et obsequium beneficiorum memoria non accendit. Et quidem tanto uberior debetur gratia, quanto cumulatius et frequentius ad nec meritum ne merentem a sola divit vena liberalitatis innatae beneficia praeceaserunt. Sed unde mihi dilecte, et omni jure et merito diligende, ut humanitati ius condigna liberalitatis compensatione respondeamus Exulo, proscriptus sum, expositus Paupertati, coexulantium mihi magis quam propriis incommodis urgeor, et eorum, quae in pressuris Ecclesia Dei patitur, a me nihil reputo alienum. Sed in his omnibus Deum mihi propitium sentio, cujus muneris est ut exilium projustitia subeam libens rapinam bonorum

meorum pro fide, si necessarium est, gaudens exci-

36쪽

inam, nec angustias timeam, aut erub eam ignominiam paupertatis, discipulus et Prosessor pauporis Christi corius ab ipsius veritatis oraculo, quod tristitia nostra vertetur in gaudium. Fidelia enim eat, nec patietur pusillo et pupillos suos tenari supra id quod possunt sed ad gloriam suam laetet ut humilium tentatio sis tranaeat in prosectum Caeterum undo mihi intorim, amicorum dulcisaime, ut tuae respondeam liberalitas Eam namque dissimulare non m sum, quam toties experius loquor, inua bene iatoties mei senserunt, quoties opportunitas data eat, ut tuae caritati solatio fimorentur. Quod itaque possum ad praesens gratia devotione maxima ais, indubitanter expectans, ut miserationi vestras respondeat in misericordia uberi, cui in vobis beneficiorum pe-euniam dedistis ad usuram. Hoc enim solum est honesti foenoris ganus, i quod usurarum et totius avaritiae, condemnatrix pagina veritatis non modo absolvit, sed centupla mercede remunerat. Νam et hoc Salomon in proverbiis testatur dicens faeneratur Domin qui pauperis tas ιυν, si vicissitudinem auam redde ei temporaliter quidem quatenus expedierit plenissima autem retributione in vita aeterea.

Quod si divina dignatio eatenus meis desideriis satis-

iaceret, ut boneiactoribus meis aua auctoritata et meo ministerio vicem duceret rependendam votorum temporalium summam mihi fere omnino videretur assequutus. Sed quid de paco noatra sentiam non plans video, aliis asserentibus eam desperatius elongari, eo quod Dominus rex prosperatur in viis suis aliis contra dicentibus quod ei pax non displiceret, si honesta reconciliationis occurreret Arma. Et hoc utique crediderim citius, eo quod vir prudens hanciPsam successuum facilitatem et copiam debet habere

Suveciam, et viarum suarum conscius tutus esse nou

37쪽

poterit, si injuriando Ecclesiae et pauperibus Christi Deum sibi reddiderit inimicum, sed Deo propitianis non faciet, quod principatus sui gloriam debeat obfuscare, nec contra Deum praesumet de facilitate aut potius sallacia successuum, qui meminit quam sillax est eques ad salutem. Aa et velocitate emtos, ut reser historia, anteibat, et emisitate currendiis Preis Praevalebat: sed quia agilitati nimis induisit, hostem Persequens fugientem, eum coegit ut instanti satalem inserret plagam, qui satum disposuerat declinare per fugam. Fugit interdum Christus a facio persequentis, sed vae impaenitenti in quem provocat torvo respicit oculo. Saluta socios curiales qui excommunicati non sunt.

EPISTOLA CXCV.- AD MAG. WALTERUM DE INSULA. A. D. 1166.JM. Gualter de Insula. DIuTURNITAs silentii mei jure videretur esse desidis amici aut negligentias argumentum, nisi causis Probabilibus, quas Deus evacuet hujusmodi suspicio pu garetur. Eas ad Praesens allegare non expedit, quia sicut mihi graves, ita et tibi conspicua sunt, et notae

mundo Utinam solvatur chaos quod inter nos firm tum est, et pax inter regnum et sacerdotium resormetur: ut si intermeandi faculias patuerit, ejus, quae in Domino est, nobis possimus adinvicem exhibere ossicia caritatis. Non enim excidit a memoria mea, quam tibi, exigentibus meritis, obnoxius sim ui magistro et domino. Et tu, licet adhuc mea in te non existant merita, me ut Christianum debes diligero et amicum Temere tamen non dixerim ei rationem deesse meritorum cui ad amandum intensa semulatur

38쪽

IIes. Eriam . Iaffectio, et volunta ad obaequilini prompta nihil avLdius cone iacit, quam ut ei opportunitas a Deo Praeparetur, qua amici aut satisfaciat voti aut uathua. Nam et Deua devotam acceptat pro adimpleto opere voluntatem, et pro qualitate et quantitate Metionis quemque remunerat. Expecto autem et spero a Domino, quia et devotioni meae s culina dabitur, et procella noram in auram, auctore Deo, in brevi securia et selleius tran itura eat quam credatur. Haec tamen potiua aecipiantur dietaex certitudine fidei quam scientiae eo quod Deum fidelem novimua in promimis, qui tunc demum gloriosius pro se patientibus suum ministrui auxilium,

quando promus cessat humanum. Interim probati Dominus indiligamus eum,etsi moramsecerit, sequamis

miter tolerandua eat, quia quicquid nobis videatur, proculdubio veniet et non tardabit. Unde securo dico quia in brevi subveniet, quum pro certo noverim in humanis rebus nihil nisi momentaneum esse, et quod gloria mundi ut simus evanescit, et iniquorum finis est ignis et vermis. Et quidem reliquias impi rum interibunt: et est salus justorum indubitanter expectanda a Domino. Licet enim impius extollatur super cedros Libani, si modicum pertransieris, patenter intelliges, quia etiam quando florere videbatur, jam non erat, et non erat ulterius locus ejus Ridet haec Prudentia camis, sed profecto Deus non irridetur, qui interim juxta Salomonem irrisoribus flagella parat, et duros malleos dorsis et cervicibus contemptorum. Caeterum quod ad humanam opinionem, tibi iacilius patet, in qua conditione versemur, et quid ex decreto

aulicorum nos timere oporteat aut sperare. Sper bimus autem nam ad omnem humilitatem prompti sumus, quia conscientia servatur indemnis, dum legi divinae non derogemus nec honestati, qua amissis satius est mori quam vivere. multam pacis respuimus On-

39쪽

22 IOANNI SARESBERIENSIS A. D.

ditionein certum habentes quia melius est incidere in manu hominum, quam derelinquere legem Dei, vel turpitudinia incurrere maculam. Ne tamen Praesumimus urar obaereantiam evangelii, memorea infirmitati nostrae ut liquidum sit quam temerarium eat jurare in onauetudine reprobat . Hoc autem supra modum miror, quod Cantuariensis archidiaconua aut per a aut per alium non laboratio pace quum ei conate Deo et mammonae simul serviri non posse. Io. Salutat te frater meus R. et domum tuam tecum. Saluto dicimus clericis capellae, qui nec ex nomine excommunicati sunt, nec aliorum pateticipatione. Μemento nostri in orationibus tuis memoris tui. EPISTOLA CXCVI. AD AG RAD DE BELLOMONTE.

A. D. Il66.JJoan Sares Mas Radu ho de Bauonumte. VERA titulus pietatis nullo melius claroscit indicio quam quum illis misericorditer subvenit, qui humano solatio destituti sunt, et quos ingratus Deo gratis pedisequitur mundus. Hoc itaque te assecutum esse congratulor, gaudens, quod praeter opinionem multorum et sere omnium, non dico secularis adminiculo philosophiae, sed igniculo Spiritus Sancti, tuum ad veram

sapientiam animum accendentis pariter et illustrantis exerces opera pietatis. Et, sicut ex relatione latoris

praesentium didici, inter caritatis impugnatores quod verum decet Christianum fratemitatis, quae in Domino

est, ausus es reminisci. Sed unde hoc tibi, mi Radulphe, praesertim quum, qui columnae videbantur esse Ecclesiae, trepident et gigantes qui orbem portare debuerant, facilius inundatione aquam submergi nequiescant, quam gemere mandavit Dominus nubi-

40쪽

I166. EPIsTOLAE. 23bus suis, ne in partibus illi pluant imbrem et tu in eisdem non ea veritus ad Minicidium divinae gratiae, germinare rictu misericordiae et opera Salvatoria. Credideram profecto te philosophantia habere verba,

non animum sed nunc recolo te aliquatenua me

magni discipulum Aristippi, qui omni conditione temporia aequanimiter utebatur, et in ipsis philosophabatur nugis, jucundus omnibus, nulli gravis qui aliquando interrogatus quid ei philosophia contulerit, dieitur respondisse, Ut cum oninibus hominibus intrepido sabularer.' Ego de aeter in t a urius arbitror confidendum, quia non dissidis de regno Christi QuasPe rogo, ut, sicut coepisti, latori praesentium, contemplatione Dei et obsequii ejus, in opportunitatibus auia

adesse memineris, certua quod si ei tantum placerent literae nobiscum, quantum aves et curiale nugae tecum, ei omnia necemaria libentissime ministrarem. Vale.

tamen opportunitate inventa, sicut servorem animi, praesertim ad amicos, et in assertione justitiae cohibero non possum: sic a scribendo non potui calamum continere. Et fortasse plura scriberem nostrum, clesiae Anglorum dico, contingenua statum, nisi quia opinor communem Patrem nostrum dominum Cantuariensem vobis super his plenius rescripsisse.

Progrediens ego ad reliqua Deo imprimis gratias ago qui mihi supra et contra merita mea dedit in omni

tribulatione solatium, et omnes adversariorum tendiculas in gloriam suam convertit, et parvitatis meae