장음표시 사용
101쪽
VI. -m hi bello Delmatico experimmis latu-Ius in multos ae dimellis locos M aemissus Gerarinicus dedit; eelebri etiam opera diligentique Vibius Postumiis, vir Iconsularis, Praepositus Delmatiae, ornamenta me, triumphalia quem honorem ante paucos annos Passienus et :Cossus, viri quibusdam diversis virtutibus celebres, in Amea meriterant sod cossus Victoriae testimonium etiam in cognomen fili contulit, adulescentis in omnium virtutum exempla geniu. At Postumi operum L. Apronius pareceps illa quoque militia eos, quos mox e Secutus est, honores exeellenti virtute merui Utinam non maioribus expo 3rimentis testatum esset, quantum in omni resortuna posset lsed in hoe quoque sen e abutine agnosci vis eius potest; nam in Aia. Lamia, vir antiquissimi. moris et priscum gravitatem semper humanitate temperans, in Germania Illyri-
eoque et mox an Africa splendidissimis iunctus ministeriis non merito sed materia adipiscendi triumphalia desectus est, et A. Licinius Nerva Silianus, P. Sili filius, quem virum ne qui intellexit quidem abunde miratus est, ' ne nihil non optim civi, simplicissimo duci perisset, praeserens immatura , fructu amplissimae principis amicitia et consummatione evectae in altissimum paternumque fagi, sium imaginis defeetus est morum Virorum mentioni si 4 quis quaesisse me dicet locum, latentem arguet neque enim iustus sine mendacio eandor apud honos erimini est. CXVII. Tantum quod ultimam imposuerat Panno-Inico ac Delmatim bello Caesar manum, cum intrarium, que eonsummati tanti operis dies unestae ex Germania epistulae eaesi Vari trueidatarumque legionum trium totidemque alarum et sex cohortium nuncium auulerim , velut in hoc saltem tantummodo indulgente nobis sortuna, ne eeupato dueeuamam es em aecineremus, cui rena eandae uirum parem habebamvis nisi Uertam dueem. Sed causa et persona moram exigit. Varus uuintilius in ahistri magis quam nobili ortus familia, vir infinio mitis, moribus quietus, ut Orpore ita animo immobilior, otio magis eastrorum quam bellicae adsuetus militiae; poeuniae Vis quammon contemptor, Syria, mi praefuerat, decla-
102쪽
ravit, quam paupα divitem ingressus dium pauperem re-3 liquit. Is eum exercitui, qui erat in Germania, pr esset, concepit esse homines, qui nihil praeter vocem membraque haberent hominum, quique gladiis domari non pote- 4runt, posse liue muleeri. Quo proposito mediam ingressus Germaniam velut inter viros pacis gaudentis ut dine iitrisdictionibus agendoque pro tribumili ordine trahebat
1 XVIIL At illi, quod nisi expertus vix credat, in
summa seritate versutissimi natumque mendacio genus, simulantes notas litium series et nunc provocantes altor alterum iniuria, nunc agentes vatias, quod ea Romana iustiua finiret feritasque sua novitate ineognitae disciplinae mitesceret et solita armis discemi iuro terminarentur, in summam socordiam reduxero uuintilium, usque eo, ut se prastorem urbanum in sono ius dicere, non in mea diis Germaniae finibus exercitui praeesse erederet. Tum iuvenis genere nobilis, manu sortis, sensu celer, ultra barbarum promptus ingenio, nomine Arminius Sigimeri principis gentis eius filius, ardorem animi vultu oculisque praeserens, adsiduus militiae nostrae prioris omes, sotoni iure eum civitatis Romanaeius equestris consequens gra, dus, segnitia ducis in oceasionem sceleris usus est, haud
imprudenter spoeulatus neminem celerius opprimi quam qui nihil itineret, et frequentissimum initium esse ealamitatis securitatem. Primo igitur paucos, mox pluris in societatem consili recepit opprimi posse Romanos et dicit et persuadet decretis lacta iungit, tempus insidiarum con- stituit. Id Varo per vir- eius gentis fidolem clarique nominis, Segesten, indieatur; ad obstabantiam sata consiliis omnemque animi eius aetem praestrinxeranti quippe ita se res habet, ut p-imque qui sortunam mutaturus
deus eo illa corrumpat officiatque, quod r-errimum est, . ut quod acciderit, etiam merito Meldisso videatur et casus 5 in eulpam transeat. Negat itaque se credere, speciemquo in se benevolentiae ex merito aestimare profitetur; nec diutius post primum indicem seeundo relictus locus iv CXIX. Ordinem atrocissima Milamitatis, qua Ga
103쪽
post crassiin Partias danunturii internis Mntibus grapvis r manis suu i us voluminibus Malii itainos conabimure onere nune summa deflenda est. Exerethus omnium Isorti imus, disciplina, manu, experientiaque bellorum, inter Romanos milites princeps mare e ducis, perfidia hostis, iniquitate soriunae circumventus, eum ne pinnandi quidem aut egrediendi occasio iis, in quantum voluerant, , data esset, immo castigatis etiam quibusdam raravii poena, quia Romanis et armis et animis usi fuissent, inclusus silvis piaudibus, insidiis, ab eo hoste ad interdinecionem trucidalus est, quem ita semper more pecudum
trucidaverat, ut vitam aut mortem eius nune ira nune
venia temperaret Buci plus ad moriendum quam ad pu 3gnandum animi fuit quippe paterni avitique exempli successor se ipse transsisti. Aio praesectis eastrorum duo Abus quam clarum exemplum L. Em ius, tam turpe Gionius prodidit, qui, cuin longe maximam pariem absumpsisset acies, auctor deditionis supplicio quam proelio mori maluit Vala umonius, 'gatus Vari cetera quietus 5 ac probus, diri mutor exempli, spoliatum equue peditem relinquens iuga eum aliis Rhenum petere ingressus est, quod facium eius lamma vita est; non enim desertis supe suit, sed deseri iocidit. Vari corpus semiustum hostilis 6 laiceraverat feritas, caput eius abselsum latumque ad πι- roboduum et ab eo missum ad Caesarem gentilicii tamen tumuli sepultura honoratum esti CXX. Reddatur verum L. Asprenati testimonium 1 qui legatus sub avuncula suo Varo militans nava virilique opera duarum legionum, quibus praeerat, exercitum imimunem tanta calamitate servini malumque ad inferiora hiberna descendendo vacillantium etiam cis Rhemim suarum gentium animo seonfirmavit sunt tamen, qui ut vivos ab eo vidissic , ita iugulatorum sub Varo decupata crediderint patrimonia herediu nique excisi exercitus inqua.ium voluerit, ab eo aditam L. etiam caedici, prae I laeti. eostrorum, eorumque qui una reumdin Alisone imo sensis Germanorum opiis obvidebantur, laudanda Flatus est, qui omnibus dimetalatibus superatis, quas
104쪽
inopia rerum intolarabilis vis hostius laciebat intasi-rahitis, nee 'merario consilio ne segm providentia usi, speeulatique comariunitatem -m sibi ad suos peperere 3 redium. quo apparet Varim, sane gritvem es honae volantatis virum, magis imperatoris delamim consilio quani vir tute destitutum militum se magnifieontissimumque perdidisse exercitum. lam in captivos saeviostili in Gemmarus, praeelari saeim,ris auetor fuit caldus caesius a lesores vetustate familiae suae dignissimus, qui complexus cainnarum,.quibus metus erat, seriem, ita illas inlisit moti suo ut protinus ym uter sanguinis cerebri ius
i XXI. His auditis revolat ad patrem caesar perpetuus patronus Romani imperi adsuetam sibi Oausam suseipit; mittitur ad Germaniam Gallias eonfirmat, disponitineretrus, praesidia munitet se magnitudine sua, non fiducia tiostis metiens, qui Cimbricam Teutonieamque militiam Italia minabatur, ultro Rhenum cum exercitus transgreditur. Arma insuri, quae Mevisse pater et patriae lenti erant ponina interius, aperit nimies, Vastat agros, urit domos, sinadit Obvios, marimaque cum gloria, incolumi omnium, quos uansduxerat numero in hiberna revertitur. Eadem virtus o sortuna subsequenti temporei ingressi Germaniam in s-atoris Tiberi ruit, quae intuos ierat. Die missis hostium-ibus elassicis poditumque expeditionibus, cum res Galliarum maxima molisinc n--aque plebis Viennensiumdissensiones o-eitione magis quam Poena mollisset, et senatus populusque Romanus postulante patre eius, ut aequum ei ius in omnibus provinciis exercitibusque esset, quam erat Ipia, Mereto compleariis esset, etenim absurdum erat non esse sub illo,
quae ab illo vindieabantum et qui ado ni ferendam primus erat, ad vindieandu' ii honorem non iudieari parem)in urbem reversus ian idem debitum sed e sinuatione bellorum dilatum ex Pannoniis Dalmatisque egit trium-4phum. Cuius magnificentiam quis viretur in Caesare, sorinoae Vero quis non miretur indulgentiam quippeonamis mineniassimos hostium duoes non occisos fama
105쪽
narravit, sed uiuetos tri unphus ostendit quom mihist triquo a o lium' pr--ο praeeipuisque donis adornatos os eomisimi oont tu ic X vis non inter resima, quibus singularis Imoderatio Ti. calasaris erimi atque inet, hoe quoque miretur, quod eum sine ullae dubitatione septem triumphos inmerit tri in eontentiis lait με enim iussiuare potest, quin ex Amaenia recepta et ex rege praeposito, euius capiti insi asinum sua manu imposuerna mlinausque rebus orientis ovans triumMureo debuerit et Vindolicorum Rhaetorumquε vi riurru urbem ingredi stactis deinde crit adoption- minui in inermi militia Germaniae viribus idem illi honin et deserendus et recipiendus fuerit et post cladem sub Varo aco nam ochis
prosperrimo rerum eventu eadem Misa erinania triumphus summi ducis a mari debueris Sed in hoe viro 3
nescias, utrim magis mirae is, q- hibeam periculorumque semper me in modum, an quod honorum temperavit.
LXXIII. Venitur ad Nivius, in qu tui plurisum 1
metus quippe c-sar Augustus eum Germanteum ne Hiem suum resima holli patraturum nusisses in Gerimniini, ubertum autem filium Msurus esset in Illyrieum, fidi manda mine, quae bello sub ηrat, prosequens eum simulque interluiturus a viarum e taminis imitem, quod eius honen i saeratim a Neapolitanis est, processit dicam paniam uitamquam iam motus imbecillitatis hiolinatae a me in deterius principia valetudinis senserat, tinnim omnitente vi misi prosecutus filium digressusque ab eo Beneventi ipso Nolam petiit, et ingravescente in die valetudine cum serest, qui volenti omnia post, salva romanere Momendus foret, latinnanire revotavit filinm; ille ad patrem patriae expectat re volavit maturius. Tinnisecurimi se Augustus pra eam chreumfususque --
plexibus Tiberi sui, in is an is sua atque ipsius
opera nec qinequam in de fine, si sata poscerent. --- sano subresset is primo e spectu tuloquioque carissima sibi s tus, mox eum omnem euram Marineerent, is sun
106쪽
resolutus inita Pompeio Apuleioquo oonsulibus ---gesimo serio anno animam coia tam socio reddidit. 1 CXXIV. Puid tunc homines timuerint, quae senatus trepidatio, quae populi confusio, quis di is metus, inquam arto salutis exiitque luerimus confinio, neque mihi iam festinanti exprimere vacat neque eui vacat potest; id solum voee sublica diuisse satis habeo cinus orbis
res m timueramus, eum ne eommotum quidem sensimus tantaque unius viri maiestas luit, ut nee bonis neque eo 2 tra malos opus armis foret. Una tamen vehit lucum civitatis fuit, pugnantis cum Caesare senastus populique Romani, ut Miloni paternae succederet, illius, ut potius aequalem eruem quam eminentem liceret agere principem tandem magis inuone quam honore vic- est, cum quicquid tuendaen non suscepisset, perituriumvid et solique ui contigit paene diutius recusare principatum, quam uti uparent eum, alii armis pugnaveranti Post redditum coelo patrem et corpus eius humanis honoribus, numen divinis honoratum primum principalium eius ope rum sui ordinatio comitiorum, quam manu sust scriptam 4 divus Augustus reliquerat seu tempore mihi fratrique meo, cancidatis Caesaris, proxime a nobilissinus ae --em dotalibus viris destinari praesoribus conligit, consecutis, ut neque post nos quemquam divus Augustus, neque ante nos Caesar e-mendaret Tibinus.1 CXXV. Tulit munus et ou et eonsili sui prouum respublica neque diu latuit aut quid non impetrando pas-2 suri luissemus, aut quid impetrando profecissemus ouippo exercitus, qui in Germacia militabat praesensisque e manici impino regebat finiuique legiones, quae in Illyrico erant, rabie quadam et profunda confundendi
omnia cupiditate novum ducem, novum statum, noVam
quaerebant rempublicam quin euam ausi: sunt minari daturos sinattii daturos principi leges modum stipendi, finem militiae sibi ipsi constituere conati sunt processum euam in arma serrumque strictum est et paene invisimum gladioris erupit impunitas deliinque qui einatra 3 rempublicam dueeret, non qui sequerontur. Sed haec
107쪽
omma veteris imperatoris maturitas multa inhibentis, aqua eum gravitate pollicentis, inter severam praecipi aenoxiorum unionem et mitis aliorum astigationes brevi sopiit a sustulit seu quidem tempore ut pleraque -- Germanicus, ita Brisus, qui a patre in id ipsum plurimo quidem igne omisans incendium militaris tumultus missus erat, prisca antiquaque severitate usus, n-us ancipitia sibi timens quam exemplo perniciosa init his ipsis militum gladiis, quibus obsessus erat, obsidentis cosircuit, singulari adiutore in eo negotio usus Iunio Blaeso, Viro nescias usiore in cainis, an meliore in toga, qui post paucos annos proeonsul in Africa ornamenta triumphalia cum appellauone imperatoria meruit. At Hispanias exer bellumque virtutibus celeberrimaque in Illyrico uultu filmstris Messa-- , in praediximus, cum imperio oblinens, in summa paeo quiete continuit, cum ei pietas recussima senuendi et auehoritas quae sentiebat otianendi superesset. Cuius eurum ae fidem Dolabella quoque, vir simplicitatis generosissimae, in marium parte Illyrici per omnia imitatus esti XVI. Horum sedecim annorum opera qui um iversa maeris oculis animisque omnium in partibus eloquatur Sacravit parentem suum Caesar non imperio, Sed religione, non appellavit eum, sed secit deum. Revocata I in forum ades, summota e soro seditio, ambitio campo, discordia curia, sepultaeque ac situ obsitae iustitia, aequitas, industria civilin redditae accessit magistratibus a etoritas, senatui maiestas, iudiciis gravitas compressa theatralis seditio recie laetendi omnibus aut incussa Vo-iunias aut imposita necessitas honorantur recta, praVapunimatur suspicit potentem humilis, non timet ante-eedit, non contemnit humiliorem potens uuando annona 3 moderatior, quando pax laetior Diffusa in orienus oecidensisque iraetus et quicquid meridiano aut septentrionis finitur pax augusta per omnis terrarum orbis angulo alatrociniorum metu servat immunis sortuita non civium tantummodo, sed urbium damna principis munificentia vindieat. Restitutae urbes Asiae, vindi latae ab iniuriis ma 4
108쪽
g stratuum provinciae honor dignis paratissimus, poena in malos sera, sed aliqua superatur aequitate grati ambrtio virtute; nam facere reete civis suos princeps πω mus metendo doeet, cumque si imperio moimus, exemplo maior est i XXVII. Raro eminentes viri non magnis adiutoribus ad gubernandam fortunam suam usi sunt, ut duo Scipiones duobus Laeliis, quos per omnia aequaverimi
sibi, ut divus Rugustus . Agrippa et proxime ab eo Sta iiii Tauro, quibus novitas familiae haud obstitit, quo
minus ad multiplicis consulatus triumphosque ea com-2 plura eveherentur sacerdotia. Etenim magna negotia magnis adiutoribus egent; nam guae impar operi araea μtus, ministeria deficit, interestque reipublieae, quod usu necessarium, et dignitate eminere, utilitatemque auctori, 3 tate muniri. Sub his exemplis Ti. Caesar Seianum Aelium. principe equestris ordinis patre natum, matem vero genere clarissimas veteresque re insignis honoribus complexum familias habentem consularis fratres, consobrinos, Vunculum, ipsum vero laboris aerade capacissimum, uinciente etiam vigori animi compago corporis, singularem principalium onerum adiutorem in omnia habuit atque habet, virum severitatis laetissimae, hilaritatis priscae actu otiosis simillimum, nihil sibi vindieantem eoque adsequentem omnia, semperque india aliorum aestimationes se metientem, unu vitaque tranquillum
CXXVIIL In huius virtutum aestimatione 'iam pridem iudiei civitatis cum iudiciis principis ertant, D que NoVus hic mos senatus populique Romani est putandi quod optimum sit, esse nobilissimum. Nam et illi antiqui. qui ante primm bellum Punteum abhinc annos trecinios n. cor emium, hominem novum, eum aliis omnibus honoribus tum ponuneatu etiam maximo ad principato extulere fastigium, et qui equestri loco natum Sp. Carvilium et mox Μ catonem, novum etiam Tusculo urbis inquilinum, Mummiumque Achaicum in consulatus, censu iras et triumphos provexere, et qui, Marium ignotae
109쪽
originis usque ad sexum eonsulatum sine dubitatione Romani nominis habuere principem, et qui M. Tullio tantum tribuere, ut paene adsentatione sua quibus vellet principatus conciliaret, quique nihil Acinio Pollioni negaverunt, quod nobilissimis summo cum sudore conse quendum oret, prosecto hoc senserunt, in cuiusmnque animo virtus inesset, ei plurimum esse tribuendum. Haec 3 naturalis exempli imitatio ad experiendum Seianum Caesarem, ad iuvafida vero onera principis Seianum protulit, senatumque et populiam Romanum e perduxit, ut
qub usu optimum intellegit, id in tutelam securitatis
CHIx. Sed proposita quasi universa principatus IN. Caesaris Drma singula reeenseamus. 9ua ille prudentia Rhascupolim, interemptorem diatris sui fili cotyis consortisq- ciusdem imperi Romam evocavit singulari in eo negoti usus opera naeci Pomponi, consularis viri, nati ad omnia, quae recte facienda sunt, simplicique
virtute merentis semper, nunquam captantis gloriam. Cum quanta navitate ut senator et iudex, non ut strin Icep, , et de rebus uiscis sapienter o rimat et causas pressius audit seuam celeriter ingratum et nova molientem Drusum monem Oppressit suibus praeceptis instructum Germanicum suum imbutumque rudimi,ntis militiae secum actae domitorem recepit Germaniae suibus iuventam eius exaggeravit honoribus, respondente cultu triumphi rerum, quas gesserat, magnitudini' uotiens' populum congiariis honoravit, senatorumque cenSum, eum id senatu auctore sacre potuit, quam libenter e plevit, ut neque luxuriam invitaret neque honestam paupertatem pateretur dimitate destitui duanto oum honore Germanicum Suum in transmarinas misit provineias AEua vi onsiliorum suorum, ministro et adiutore usus Druso filio suo, aroboduum inhaerentem occupati regni finibus, pace maiestatis Aius dixerim, velut serpentem a sutusae terrae salubribus onsiliorum suorum medicamentis eo Demdi quam inum et honorate nec secure continet suantae molis bellum principe Galliarum ciente G
110쪽
Sacroviro meoque Iulio mira eleritate ac virtute eotis pressu ut ante populus Romanus ieisse se quam bellaris cognoscere nuneiosque perieuli victoriae mi cederet nuncius Magni etiam terroris bellum Atrinum et cotti diano metu maius auspiciis consiliisque eius brevi a pultum est. CXXX. Danta suo suorumque nomine exstruxit opera quam pia munificentia superque humanam evectandem templum patri molitur quam magnifico animi temperamento n. quoque Pompei munera absumpta igni rest, init quicquid enim unquam claritudine eminuit, id velutia cognatum censet tuendum. 9ua liberalitate cum alias, tum proxime incenso monte Coelio omnis ordinis hominum iacturae patrimonio succurrit suo uanta cum quiete hominum rem perpetui praecipuique timoris, supplemen'
tum, sine trepidatione delectus provides Si aut natura patitur aut mediocritas recipit hominum, audo cum deis queri quid hic meruit, primum ut scelerata Drusus Libo inire eonsilia deinde ut Silium Pisonemque tam binquam patriae inretios habereι -- alterius dis nitatem
constituit, auxit uerius ut ad maiora transcendam, quamquam et haec ille duxit maxima, quid, ut iuvenes amitteret nitos quid, ut nepotem ex Druso suo Doletida adhuc retulimus veniendum ad erubescenda est: quantis hoc triennium, . Vinici, doloribus laceravit animum eius quam diu abstruso, quod miserrimum pectus eius flagravit incendio, quod ex nuru, quod ex nepote dolere, indignari, erubescere coactus est cuius temporis aegritudinem auxit amissa mater eminentissima et per omnia deis quam hominibus similior semina, cuius potentiam temo sensit nisi aut levatione perieuli aut accessione dignitatis. 1 CXXXI. Voto finiendum volumen sit Iuppiter ea pitoline, et auetor ac stator Romani nominis Gradivom , perpetuorumque custos Vesta ignium, et quicquid numinum hanc Romani imperi molem in amplissimum terrarum orbis fastigium extulit, vos publiea voce obieSior atque precor, custodite, servate, protegit hune