장음표시 사용
41쪽
ne, in monasteriis . Et ratio est, quia PraeIatis ex ossicio imcumbit cura boni publici: & ideo tenentur notabile damnum publicum sub reatu mortali purgare si possunt a tapeccata venialia quando sunt se equentia in Republica magni momenti est illa extirpare . Ita docet Soto de ratione
tegendi, & detegendi secretum , membro et, q. a. conci . 3. vers. secundam vero partem &c. Bannes in a. a DThom. H. 3 3. art. 2. dubio a. Suared in tract. de Charitate disp. g. sect a. sub n. o. ve s. addendum est ultimo, dic. D Barthol. a S. Fausto, ubi supra, q. I S a. nu. 3-Dico tertio, quod quando quis despicit , vel contemnit Praelatum, non ex eo quod est Praelatus , sed quia est imprudens , aut infimat sortis, &c. non committit peccatum mortale. Et ratio est, quia non est cotemnere simpliciter,
sed secundum qu d . ita Alphonsus a Castro de lege poenali lib. i.c. s concl. Leonardus Lessius de Iustitia c. o. nu. pen. &vit quos refert, & sequitur Sancheae in Praeceptis Decalogi lib. I c. sinu. I 3. c. Ecclesiastica lege . Quando lex Ecclesiastica,vel Ciuilis obliget ad culpam mortalem, late docet Sanc licet in Praeceptis Decalogi t. a. sib G cap. . a nu a . usque ad s. ubi tradit diuersas regulas ad id dignos cc ndum a Doctoribus collectas. d. .FD amuis autem etc. Hic queri posset, qui ra ex ncstris Superioribus habent auctoritatem fac endi placepta, quae nos obligent ad culpam mortalem . & auctoritatem exco- municandi Respondeo primo, illam habere noniolum Patres Capituli Generalis Capitulariter congregatos, sed etiam Generales,& omnes Praepositos nostrarum particularium domo i una in suos lubditos. Et ratio est, quia habet iurisdictionem Ecclesiasticam, iton solum sori poenitentiae, sed etiam fori iudicialis, quod clare videtur in d cto loco Piooemii Constitutionum s Quamuis autem, & S. LXcom
42쪽
munieandi , &e i& sic semper fuit, &est in usu in nostra
Religione. Sed differunt in hoc, nam Patres Capituli Generalis Capitulariter congregati possunt, non solum praecepta facere , sed etiam nouas leges condere , dc veteres abiogare , quod facere non possunt Praepositi domo. um .
nec Praepositus Generalis, ut apparet ex eodem Prooemio. S. Nemo autem dcc., sed tarn tim tacere postunt praecepta,& ordinationes, quae durant, durante ollicio, Visore Do- stratum Constitutionum , de vigore Decreti Capitoli Generalis anni I 6io. quod est in Decretis p. s.c. T. DUO. Perseuerant eo usque quod non sint a Superioribus, vel su cessotibus reuocata
Secundo, Patribus vi sit atoribus in eorum prouincia , etiam tempore vi stationis. licet ex vi nostrarum Constitutionum nulla detineis aut horitas obligandi ad culpam, nee excommunicandi. sed tantum simplex potestas delegata visitandi, ut in Constitutionibus est o di natum p. 3. cap 8. tamen quia nunc vigore Decreti Capituli Genetalis
anni Isisti. quod es p. s. c. s. nu. g. sunt constituti Iudices ordinari j secundarum causarum, & etiam primarum is ea se praeuentionis : possunt in casibus occurrent ibus Tai i
ne dicti inficij facete praecepta obligantia ad cui pam mortalem, & ex commianicare,quia habent iurisdictionem M. clesiasticam fori contentiosi in illis casibus, in quibus oecurrerit iudicam.
Tertio, Vicepraepositus S Siluestri, &Vicar ij domorta,
in quibus actualiter adest Praepositus, licet non ii beant secultatem faciendi praecepta obligantia a d culpam , negexcommunicandi, quia non habent iurisdictionem iudicia riam. sed tantum oeconomicam administrationem Fame mortuo Praeposito . vel deposito ossicio. & quando ab sa Ciuitate, habent hanc facultatem. Et ratio est.
quia in istis casibus habent iurisdictionem soli coten tris quia
43쪽
quia Praepositorum vices gerunt vigore nostrarum Consti tutionum p 3 cap. v. S. In singulis domibus, veis Absente Praeposito. Et idem dcendum est de Patre vocali, qui in absentia Praepositi, & Vicarii regimen domus habet ut
apparet ex nostris Constitutionibus p. s. c. s. s. qui voce caret, vers absente tamen .
Quarto, Vicarius domus Vici Aequensis, & domus T sculanae, & alij, qui a P. Generali sunt electi, & immediate illi subduntur, habent facultate faciendi praecepta oblitantia ad mortalem culpam , & excomo unicandi suos ubditos, quia habent iurisdictionem fori contentiosi, ta enitentiae in suos subditos,sicut Praepositi locales in suis domibus, ut patet ex Ludovico Miranda in suo Manuali
Praelatorum t. a.q. ao ar. I .concl. i. & licet subdantur alijs
domibus,tamen illa subiectio intelligitur in rebus Capitularibus. & grauibus, idest, quae Capitulariter sunt definie-da secundum nostras Constitutiones ut apparet ex Decreto P. s. c. . nu. I . ibi in rebus Capitularibus &c. De Vicario S. Petri de Arena Ianuae, iudicandum est, sicut de alijs Vicar ijs domorum ubi sunt Praepositi: & mortuo Praeposito S. Syri, & tempote Capituli Generalis, habet in suos subditos eandem potestatem, quam habet Vicarius S. Syri Ianuae eodem tempore in subditos suae domus,& unus non dependet ab altero s nisi quod in rebus Capitularibus, &grauibus dependet a Capitulo domus S Syri. Vicarius S. Petri de Arenas nam ipse in sua domo non potest conum care Capitulum i sed tam ipse Vicarius, quam alij Vocales, qui sunt in dicta domo, habent vocem in Capitulo domus S. S ri Ianuae, in reburi quae Capitulariter sunt defini edae .
e. Praecipimue ,etc. Licet vel bum praecipimus sine alia additione (vt in virtute sanctae obedientiae, aut similium verborum) in lege Ecclesiastica positum, regulariter denotet mentem Superioris esse obligare ad peccatum mortale , ut
44쪽
docet Alphonius de Castro de lege poenali lib. I . c. s. docu
tia in p. a.D.Tho disp. p. q. s. p quaestiuncula s. in sexto signo,Sayrus in lib. 3.Clauis Regiae c. . nu. a T. & alij, tamequando materia est leuis impropriatur ob subiectam materiam, ut docet Angelus v. Religiosus n. a 8. quem resertiti sequi tui Sancheet in praeceptis Decalogi t. et aib. G. cap. . m. s. in finC. f. Condendi leges. Aduertendum est, quod haec facultas condendi leges intelligitur, de legibus & Costitutionibus, bonis moribus, & sacris Canonibus non aduersis, ut apparet ex priuilegio Clem. VII. & Pauli III. quae habentur in Compendio nostrorum Privilegiorum p. i. tit. Costituti nes F. i .Non enim possumus Constitutiones facere contrarias sacris Canonibus, sine expressa facultate Summi Pontificis , ut docet Nauar. in consil. i. de electione, & consit.26. nu. 8 de Regularibus lib. s. quem refert,& sequi inr Salas de legibus disp. g. sect. ia. Du .s6. Et similiter nonposissimus Constitutiones facere tangentes facultatem Adin dum R. P. nostri Generalis, nisii prius per Sedem Apostolicam approbatae. & confirmatae fuerint,vi apparet ex Br ue Clementis VIII. facto anno isss die i3. Iuliij, sui Pontificatus anno s. g. Veteres abrogandi. Hic primo dubitari posset, Vtrum noster P. Generalis, qui non potest veteres leges abrogare, possit in nostris Constitutionibus, & Decretis Capitularibus dispensate 3 Respondeo, quod regulariter non potest,
ut patet ex c. inferior ai .disi . Clem. Ne Romani,de electione, i. a. C. de legibus, Syl.v. dispensat lo q. .cum sequenIudovicus Miranda in suo manuali Praelatorum t. 2.q.3O. art. II . concl. i. Et ratio cst quia, qui inferioris, & minoris est potestatis,ius, dc auctoritatem contra Superiorem non haber; unde sicut Romanus Pontifex nequit in iure naturali,
45쪽
vel Diuino cum aliquo dispensare , sic nec inferior in legi hus sui Superioris. Hinc levitur primo . Quod non potest dispens re in iis, quae sunt essentialia status Religionis: qualia sunt tria essentialia , & substantialia Vota Religionis ,
Obedientiae scilicet , Castitatis. & Paupertatis , ut patet ex et cum ad monasterium de statu monachorum . di d set Ludovicus Miranda in suo manuali Praelatorum t. a. q.
Secundo. Nec etiam potest dispensare in communi, de per totam Religionem in alijs , quae non sunt ita essenti lia, nempe ne horae Canonicae persoluantur in Choro , ut annui redditus in communi possideri polluit &c. Tertio , similiter non potest dispensare in communi, de per totam Religionem in obseruanti js regularibus, nempe in silentio, in literis scribendis absque licentia Superioris ,& alijs: & ratio est, quia dispensatio sic in communi facta, esset dissipatio, & abrogatio dc P. Generalis non habet facultatem abrogandi leges a Capitulo Generali factas, ut
patet ex Prooemio constit. versi nemo autem. Et omnis res per quascunque causas nascitur per easdem dissoluitur: C. I. extra de reg. iur. unde cum ae Capitulo Generali sint
factae ab eodem dissolui, & abrogari debent. Dixi regulariter, quia in aliquibus cassibus possunt infrariores Praelati in legibus Superiorum dispensare . Et primo in casibus ab eisdem legibus permissis expre sd, vel tacite, ut docent Doctores in cap. at si Clerici S. de adulteriis de iudiciis, Abbas, & Doctores in c. fi n. de ossi legati, & Ludovicus Miranda, ubi supra. Secundo, ubi adest consuetudo, quae est optima legum interpres,c. cum dilectus extra de consuetudine. l. si de interpretatione ff. de legibus; namaec dare potest iurisdictio irem, L. cum contingat de foro competenti, c. duo mala det
46쪽
ossicio Ordinarij: Et per contrariam cosuetudinem potest
tolli, & abrogari etiam tota lex , c. cum tanto de contu
tudine l. de quibusff. de legibu3- . .
Tertio, in casu urgentis necessitatis, in quo expectari non posset Capitulu Generale,nec aditus haberi ad S. Ponatificem. ita Speculator in tit. de dispensationibus S. nunc Episcoporum nu. 3 o. in lin. Felinus in cap. 1 -fallentia r. de constit. & alij quos refert,& sequitur Sancheet de matrimitiua .disp. o.nu. 3. qui licet loquatur de Episcopis respectu legum Summorum Pontificum, & Conciliorum Generalium,tamen eadem ratioprocedit de Praeposito nostro Generali , qui est Praelatus exemptus, & habet iurisdictionem Episcopalem in suos subditos.
Quarto. Potest dispensare in poena a lege constituta,&iam contracta per transgressionem legis: dummodo talia poena non sit actualiter reseruata . Et ratio est, quia cumst ordinarius in suos subditos. potest omnia, quae no sunt ei prohibita. Doctores communiter teste Ludovico Mira-da in suo man Praela.et q. 3o .art. i i .concla DBarthol as Fausto in suo thesauro Religioserum lib. 6.q. I ag .nU. E. Quinto. Potest dispensare in casibus leuibus particularibus, cum aliqua persona particulari, ex iusta, di tationabili causa , ut inobseruantijs regularibus, ct in alijs etiam aliquo modo essentialibus, dummodo non pertineant ad
tria essentialia Vota supradicta . Vel specialiter non sit ei prohibitum s & ratio est , quia habet Episcopalem iurisdictionem in suos subditos. Et legislatores non possunt prouidere omnibus casibus particularibus, sed prouident uniueisalibus, & de particularibus relinquunt iudicium arbitrio Praelatorum, ut cum iusta causa possint dispensare , ut late probat Ludovicus Miranda in suo manuali Praelatoru
47쪽
verbo dispensatio S. g. Bonacina de Horis Canonicis dist. r
thol. a S. Fausto in suo thesauro Religiosorum lib G.q i et g nu. q. & q. IZin Debent tamen Superiores esse parci in dictis dispensationibus . ne relaxetur obseruantia regularis. : g. S. I. Sexto. Vti potest Epi heia, & aequitate, quae est interdum a verbis legis discedere, seruata tamen eiusdem intentione: & respcctu habito ad illud , quod determin ret, vel definiret legsslator consultus in tali casu s et ei Quae Epi eia, licet in rigore loquendo non si dispens tio , imo multum ab ea di rati quia dispensatio eximit a lege, & ideo in ea requiritur iusta, & rationabilis causas, sed Epi heia explicat, & declarat, quod in illo casu non tenetur subditus seruare legem, quae ad regimen Reipublicae, & ad pacandas conscientias Religiosorum, multum confert aliquando illa uti, ut late probat Ludovicus Mit
da in suo manuali praelatorum t. 2.q. 3 I .art. Ia .per totum.
g. S. t. Secundo dubitari posset. Vtrum Praepositi particulares domorum , possint similiter, & ipsi dispensare cuiuis subditis in Csistitutionibus,& Decretis Capitularibus Respondeo, quod regulariter non possunt, quia inferior non potest dispensare in lege Superioris, ut probatum est
in praecedenti dubitatione in principio, per teX. in c. interior et t. dist. &c. sed recurrere debent ad Praepositum G ne ratem . Si vero casus urgens , & graui S occurreret, nee enet locus recurrendi ad Superiorem , posset in hoc casu Praepositus cum consensu Capituli Domus cum quo res graues debent Praepositi communicare, ut apparet ex nostris Constitutionibus par. 3. cap. p. S. PraeposituSquandoque . versiculo denique in rebus, Et deinde quamprimum certiorem facere Patrem Generalem , quia sic est usus nolcrae Congregationis, & ratio est , quia sicut Episcopi non possunt regulariter in Cationibus dispensere, tamen si
48쪽
occurrat urgens castis , & non possit absque scandalo disferri, posset Episcopus in hoc catu tanqualet Sedis Aposto licae delegatus dispensarein absoluere, ut late probat Sari aeger matrim.t. I. liba. disp. .nu. 3. ita etiam Praepoli, ij p tticlaures nostrarum domorum, quia habent iurisdicitionem Episcopalem in suos lubditos s immitimitati et mensupradicta .: consensus Capituli domus Dixi, regulariter non possunt, quia ui casibus enumera.tis iri excedpini dubio A in sqiub LPraepositus Generalis potes dispensare, poliunt etiam Praepositi domorum cum suis subditis dispensaret, eadem ratione supradusta ..Benhverum eri quod si Praepositu, ceneralis non debet esse iam cilis in istis dispensationibus: multo magis Praepositi inferiores debent esiencircunspecti . . . ita
g. S. 3. Tertio. dubitari posset, an Praelatus,qui absque iusta causa cum subdito dispensat in obseruantia regulari peccet 3 Respondeo, quod peccat, & ratio est, quia facit
Coutra rectam rationem, . sed cum istae dispensationes sino de materia leui, & sine praeiudicio tertii, peccat venialiter tantum . ut docet D. Batthol. a S. Fausto in suo thesauro Religioso tum lib. G. q. i 3 i. sed si essent de materia graui, proculdubio peccarent mortaliter,ita D. o in I. a.q. TO art. . Rodriqueet in quaestionibus regularibust. I .q aa .art. - a S. Fausto in loco praeallegato. Et similiter, meo iudicio peccaret mortaliter, si nimis frequens dispensaret sibiae caula, etiam in materia leui, quia introduceret relaliationem regularis obseruantiae, subditus vero petens talem dispensationem scienter sine iusta causa, peccaret vera aliter si materia esset leuis, morialiter vero si esset grauis, quia faceret contra rectam rationem, di amplius coopera
retur peccato dispensantis, inducendo illum ad peccatum. g. S. Quarto dubitari posset, An Praelatus peccet si absque iusta causa cum aliquo dispenset in suis praecept
49쪽
generalitet sinis 3 Respondeo, quod Syl. in v. dispensati
q. 3 .nu. S. Angelus eodem verbo nu. s. Rosella nu. 6. & AD milia nu .i . tenent , quod non , ct ratio est, quia tota vis praecepti dependet ex voluntate Praelati. Alij vero te uentPeccare, & ratio est, quia violat ius naturale, dictans partem debere conformari cum suo toto ; unde excipiens temere , & imprudenter agit , ita D. Tho. in I . E. q. OT a(t . . de Caiet. ibidem q.s6. art. q. Sot. de iust. & iure lib. I M. T. ari. g. Et si materia legis humanae, in qua dispensatur lute causa est grauis, erit peccatum mortale, si leuis, erit veni
quitur Gregorius de Valentia in I .a. D.Tho.disp. Z.q. Somvers ac propter eandem rationem. Et ita similiter peccatvtens tali dispensatione sine causa, in praeceptis generalbter factis.
g. S. I. Quinto dubitari posset, Vtrum P. Generalista alii Praepositi infitiores possint dispensare cum seipsis in Constitutionibus, ta Decretis Capitularibus in illis casibus, in quibus possunt cum sibi subditis dispensare 3 Et ratio dubitandi est, quia nullus in sua propria causa potest esse Iudex, Vnde cum dispensare sit actus hirisdi tionis, nemo potest in seipsum illam exercere. Pro decisione dissicultatis dico, quod possunt i Et ratio
est,quia no sinat actus iurisdictionis, vel iudiciariae potestatis, sed tantummodo superioritatis: ita docet Corduba in Comp. priuil. minors, verbo Accedere ad monasteria M nialium, quem refert, & sequitur Ludovicus Miranda in
suo manuali Praelatorum t. et .q. st .art. s .concl. I . Ad rati
nem vero dubitandi patet responsio ex supradictis, narro dispensatio in supradictis casibus non est proprie actus i risdictionis, aut iudiciariae potestatis, sed superioritatis,uel dici potest, quod sit actus iurisdictionis voluntariae, quam potest exercere in seipsum mediante Consessario , idest
50쪽
facultate tribuedo Consessario,vt illam merceat in ipsum. g. S. 6. Sexto dubitari posset,An possit Superior liberta.tes, & immunitates in Constitutionibus concessias subditis coarctare cotra Constitutionu,vel altioris Superiotis prinseriptum, teneaturq; subditus obedire 3 Respondeo, quod si concedantur in Constitutionibus subditis , & non inte dicatur Praelatis potestas coarctandi in parte, vel in toto Pin casu occurrenti, & ex causa iusta poterit coarctate, retenebitur subditus obedire,quia quamuis Praelati non possint eas in uniuersum immutare , subditi s interdicere,at possunt in particulari casu, causa iusta ducti coarctare. Si
autem eae ita concedantur, ut denegetur omnino Prat iis facultas coarctandi, non erit eis integrum coarctar .
Ita etiam dicendum est, quando Praelatus inferior limita,ret licentiam, & immunitatem a Praelato superiori con cessam alicui, quia eadem ratio militat. In dubio autem an postit Praelatus coarctare, & an ca se iusta subsit, perpendendum est ex Constituti uni lite .ra, & ex circunstant ijs. ita Corduba in Regula S. Franciscis c. i o. q. a. dist. 6. quem reseri, de sequitur Sancheet inpra,ceptis decalogi t. a. l. 6 c. 3,nu. D.
g. S. . Septimo dubitari posset, An nostrae Constitu tiones ex toto,vel ex parte consuetudine abrogari aut totali possint 3 Respondeo, quod quatenus tria vota, scilicerobedientiam,Castitatem,& Paupertatem continent, quae ad substantiam Religionis spectant, consuetudine abrogari, aut tolli non possunt, nam contra ellentialia Religionis Vota, Consuetudo (quae potius orruptela dice da est) nulla vim habet s quatenus vero continent, quae tribus votim sunt adiuncta, consuetudine tolli possunt te cum Religionis substantiam non constituant. ita Amr. lib. I 3. instit. morat. c. I I.q. I S. quem restri, & sequitur D. Barthol. a S. Fausso, in suo thesauro Religiosorum lib. i. Q ii D