Respublica sive status regni Galliae diversorum autorum

481쪽

m Aors T. FRANC. Lis. II. 71 ariis, odio vocatis laicis, inuinque erdotibus , controversis civilibus axime capitalibus dijudicandis praees

t, paritia conventus uri dici agerens in urbe regio rescripto designata. Malos dies appellant, constantque supre- uirum Curiarum Consiliariis, a quibus ovocatio non est: hique caiisa prin- is edicto ad certam summam de uni- s judicant,et Praefecturarum regio di-

omate comprehensarum. Dcnique O-

nibus Conliliariis ententiam dicendi est opinari vocant ab opinionum ditati sitiones cum a Prarside sententias romtur. quod sit utrinque calculi aequalesiit, duo ad alias clailes dimittuntur quilam tali que sententiam tueantur: si irino ab una parte est numerus censen -

um , numerantur sic: Henti os ut es in roverbio G non ponderantur, majorq; ars interdum meliorem vincit. Quam-

Philippi pulchri constitutione libe- iam fuerit Praesidibus , aut ex majoris

artis sentent a .ilat ex ceu: ntiu dicaui ravitate rem decernere. Cumque Olim

.gebatur de aliquo in demortui loci tin Ooptando collegarum reliquorum sus Tasiis praesente Cancessario Principi aulabat tu, qui alterius locum subiit tue - etur, plerian iacinviti ad tantun Π:u-

482쪽

irrcyr ΥΤ LUPANI poribus falsium est ut divitiarum , non honi intam, sit hic magistratus. Huic porro magistratuum ordini, veteri Francorum lage, negotiatione est interdictum,

vetit anaque ne ea n Uncient qu. a com

muni consensu inter se sanxerint sicque Romae lege Clodia scribis Quivllorum prohibita erat negotiatio: Areopagitis nefas erat effutire consilii acta atquillis prohibitum quicquam a litigantibus

accipere, aut Curia abnoctare. Sic summo Heduorum magistratu qui ergobretus dicebatur, non licebat eorum finibus excedere atque Augustus cavit ne Senatores sine commeatu ex Italia proficisce-

xentur, praeterquam in Siciliam Z Pro-V.nciam. Sunt Vero causiarum genera quς

primo judicio apud supremas Curias agitemur, nempe Regaliorum, duodecim Franciae Primorum Datque a Iuridicis ad eas provocatio est, poenamque temeraria provocationis sanctiones regiae jubem est sexaginta librarum Parisiensium, ita vulgo appellant solet a Curia adversus provocatorem perperam provocantem, mulctam irrogare unde suus illi est mulctarum coactor exactorem

appellat Vlpianus. Sic Nero statuit appellati es a Iudicibus ad Senatum fieri. Tacitus lib. 3- . in Nerone, Auxit Patrum

b.norem, statuendo ut qui a privatis judiciis tim

483쪽

DE MAC: IT FRAN c. r . I. 73:ibus ad Senatum provocavissent, ejus pecuniae periculum facerent, cujus i qui Imperatores appellavere. nam an-ha vacuum id solutumque poena fuerat..t, quoniam jam a me dictum est crimi iam cognitionem ad Curias hasce per inere, non abs re fuerit scribere divisami a reliquis classibus decuriam quae reii pitali praeest. Torneliam appellant, id si turriculam in qua sedent alternis vi- Mus solo trimestri, cum Praeside uno iii altero, exceptis sacerdotibus Caroli

eptimi dicio , quibus Pontificii Catao: criminum cognitione interdicunt. 'orro quatuor sunt Amanuenses Curiar, criba tres, graphiarios vocant praeter inmensum illum gregem qui Curiae estibaciis, capparitorum sive viatorum a ter ana. Itaque cum Curia Parisiensis,

am longe propagatis finibus imperii, rausis dijudicandis non sit ceret, addi- ta Parta menta alia, isque suus cuique h-nes datus. Ea sunt Tolosanum, Gratianopolitanum, quense Bur legalense, Divionens , Rotomagense δε quod ab unoquoque definitum fuerit , eandem habet auctoritatem, quam Pythagoras apud suos. Omnium latissimos fines habet Paris ense, aequalis tamen cum aliis dignitatis. Curiam Tolosanam institu

iam volunt a Philippo Pulchro anno G I ccc XX

484쪽

ViNcE, Tir I v PANII cccxx, postea a Carolo HI renovatain. Uod ad Gratiataopol uanam attinet, Vmbertiuna Delphinati him Principem constat concilium Iurisperitorum

habuisse qui populis jura redderent. De inde collegio illi Iurisconsultorum ut fere variant hominum consilia)par lamenti nomen inditum. Divionen seni in I- ruit Philippiis Burgundi Dirae, cui a Q-rum integritate Boni cognomen fuit. Normani ut haberent' hii domi us redderet a mortet olonis eorum Ducis, conventum uridicum.Rotomagi instituere: quae Ormaniae metropolis et L cacarium pro latari vocabant, quem per veris c aui unani tempus cogi oportebat cui similis nostris tempori lius Alen conli fuit, vivente Margarit Francisci Regis sorore. Uerum Georgii Ani basiani Archiepiscopi Rotomagensis apud Ludovicum XII a uictoritate: gratia, conventus ille in dii litius, pei petuus ile coepit nihil ite ab eo Rege prirteriariis iniquod ad Burdega Lialis Par lamenti ornamentum c dignitatem pertineret: cujus ipse conditor fuit. Non desunt tamen qui bia iis Caro in VII auctorem scriban . quensem idem in Lituit , ii prius a Comitibus P ovinciae considites uae inacia et t.

485쪽

, MAcisae. FRAN c. i5. II. 47: Onstat hoc Tritim virorum collegium Advocatis duobus, Cognito- uno quo subscrabente crina inum percutio 5 animadveisio fit, constitia i es, edicia dc diplomata prona ligantur, in Curia acta re seiuntur : ad haec uti ibunt Romani intercellionem in ut

.ugures obnutiliationem habet , 5 in inaquaque Prarice tura Pi ocognitorem. substitutum vocant. Hanc vero advolationem regiam , sentes regia vulgo ppellant. Nan mos est apud nos gentisippellatione multitudinem vel colle tum significare, ut gentes justitiae, gen

res ecclesiae , gentes libellorum palatinO- una una recuperatores illi palatini no minantur, A gentes tenentes Curiam

ire lamenti quod Laepius edicta Princi--im continent. Magnum Consilium. N hoc unum incubuerunt Franci .e- ges, ut quos bonis moribus, virtutibus

plurimis , doctrina praeditos ornatos viderent, illis honores dignitates loco n- serrent, illis legationes obeundas trade sent, illorum prudentiae rerurn summa in

AuruautaeIent, leniet in illi; collo tam

486쪽

VivcENT 1 LUPANI vellent nanem totius regni majestiem tametsi nobiles Franci ita perpetialiteris abhorruerint, ut illis iteraruit

studiunt sordidum videretur quori illiberi cum eius aetatis estent ut labore ilequestrem ferre possent, familiis Prineipum d procerum addicebantur ubi aliquot annos, quoad pubescerent, , tu illandi 5 venandi iudiis dediti, cum elephebis excessitient, militiae totos sed bant. At nunc Dei primum, deinde Fraim cisci Regis benignitate in literatos literarumque studiosos, quod ante vitio vertebatur, nunc laudi tribuitur. Itaque pol

Curias institutas Reges Franci consiliui hoc aulicum ambulatorium atque aut asseclam coegerunt, quod Magnum ab auctoritate vocarunt cujus caput es

Cancellarius inuod initio naensti uiansuit ad id tu res erre solebat Rex de rerum summa. Verum quum Carolus VII cognosceret Cancellariolatum oti no

esse ut in aplicare se pollet pluribus negotiis, edicto aluit ut cum Cancellariod libellorum Magistris septenari decem

Consiliarii crearentur laici ut appellant inde sacerdotes Postremo Ludovicus XII Antistitem unum adscripsit. Consiliarios duos, Secretarios totidem quorum unus Actuarii vice fungeretur. His auctoritas eis inama data, quae supiem i*Curiis

487쪽

is quos semestri tantum alternis vis consilio adesse oportet sicque uas consilia semel tria instituit Xiphi -

nenses vocat cum quibus ipse de re- id senatum reserendis ante tra Cha Discessitiis vero domum stipendia se praestantur multo majora, Quamarum consiliariis quae sti premamarum disceptationem habent: qui non licet consilium hoc aulicum ini, nec hisce victissim Curias. In sum-ὶ praetoriano judice ad Curiam hanc ocatio est in causis civilibus : ad n Principis diplomate, legibus a multae mandari solent, maximeties inter duo suprema tribunalia de jurisdictionis finibus es contro Uzri vel aliquis adversarii apud eas gra- , resormidat atque Francisci edicto se iurarum , Ecclesiasticarum jura atro versa huic judicum decurice attri- a. suus quoque Praeses datus ido leus, vir variae de lectioni, doctri- l. ad haec Cognitor Advocatus reus. Cogitur vero consilium hoc hora tima, 4 prandio tertia a decima

quinta dimitti solet.

488쪽

Vir CENTI LYPANI Saliυ se Seneschali. . vando iam eo ventum est ut nobjuridicis dicendum sit, comm dum facturus videor, si prius ostende quo jure utamur Franci ac inde de jura.

dictionum varietate paucis di iter uer . 'liuntur vero jure partim moribus consituto vel introducto ut Iulianus Iu is cogit illus appellat partim legitimo scripti

vocant hinc illa provinciolarum divis'. in uridiciales, ta eas quae iure in morare CCpto utuntur, hoc est, jure civili 4mano vel consuetudinario administrantur. Apud eos quoque judicum qua tu, sunt decuriae. Vna est infimor Em.jores appellant , a verbo Germanici

Meter quod Praesectum signa ficare

Iseati Rhenani sententia diximius: La

Mibatis studiosi Demagogos es popi Magistros, ut olim Dictator Roma dic

batur Altera est habentium mecum ii perium , ut sunt iudices Castellani enim verbis nobis utendum fuit. Teri est ad supremas Curias convenienti de quibus hoc loco. Quarta supreminum tribunalium. Sed ut ad rem venia

mus , mihi semper dubium fuit Balivis seneschali inter paludatos an inter gatos lint numerandi, quod sine disci mine apud Francos hoc masistra ius ulsum

489쪽

atur viri militares, togati de qui; ut d plariique nostris rebus,in an praesertim scriptorum inopia , nihilii afrri poste puto licet non delint scribant,eorum prima partes irrise, vocatos ad bella ducerent, eo maxi-: tempore quo nondum stipendia perverentur nil litibus, cujus rei apud nos stigia supersunt, cuin scilicet regio e li-3 evocatio sit. Ad etymologiam quod tinet, quidam dicunt Sen, clus verim , ultitiam significare,d Galauni aesectum, at lue dici u asii justiti. prectos. sed ii, inare est. Hi porro nibi pialciari conliitutione aliquiit per vic agere prohibebantur ii iii mothon uita oceano ne impediti vel aliquod iunus accipere tuod es ad edi: lium

pertineret, contra Vlpiani sentcne Antonii piliolari dicebatque Granius Niger, iudicem nec dare de-e,nec accipere. Itaque Carolus VII posti los Francia pulsos dii to sanxit, cumeretur de Iuridico in locum demortuiligendo, lust agiis Patroni,d Cognitori ζgii, Iurisperito tum , si ius tamen jura orum Principi, ederetur vir frugi cui

agistratus committeretur: quem extra rae praefecturae terminos habitare legeson sinebant. Olim vero moris erat Iu-

: dicis subjuridicos sibi eligere , sed ut

variant

490쪽

cte stabilita ruunt ipsis postea Regis illo suppraesecti datici qui disciuisitis se

tentiis eligebantur , eosque docturae sub docturae insignibus ornat Os oportibat laisque, ut Iuridicis, annui locos tum praescriptum fuit stipendium Principis fisco , ut absque ulla sordiui labe ius dicerent, praeter judicandi pol tutariam mercedem, vocant δὶ sin alii sicque Severus suis asse si bribus salaria constituit quinetiam Francorum lcgibus illis minime licet mercatura exeriscere, quod omnis negotiatio etiamsi cci picisa, illis sordida videatur ut apud Thcipientes turpe censebatur artem didicinse, vel arvo colendo operam dedisse. A quoniam judicem oportet amoris pariter ac odii, gratiae di iniuriae oblivisci j. enim solent aciem oculorum praestriniligere judicibus, maxime apud suos a I

gentibus Philippi Pulchri ex Caroli vi

constitutionibus proli ibit una est que n. suiae patriae luridicum fieri , Cleonis ex rem plo, qui magistratum initurus,amici vocatis te sic rae amicitiae renuntiavit . quod nullum probum judicem diceret qui amicorum aliquam rationem a. Ibendam putaret contra Themistoclei magistratum suscepturus , amicos hor t ius est, ejus opera uterentur: si ludera'. ventile