Respublica sive status regni Galliae diversorum autorum

491쪽

I E MACrsT. RAN c. LII. I. grvenisi tempus dicebat , quo se amicum profiteretur. Ea certe causa est ut pestimo publico honoratos potius quam do- os, liberos nostros vel inaus, Mad juscivile discendum illotis manibus rapia- anus ex cujus studio brevi speramus ut ad maximas facultates gloriamque perveniant. Qtiarundam vero causarum propria dc peculiaris cognitio Iuridicis est, nempe canonis regii locandi evocationis, clientes regios in fidem admittendi, nobilium lites dijudicandi liisque ii tores juratores dandi ad eosque pertinent lites aedium sacrarum Regis libe ralitate 5 numificentia dotatarum , ius sartae tectae conserventur tum si de cuia

i jusvis rescripti regii viribus agatur. Ad haec qu aedam crimina suo jure sibi ven-ldjς-nx, quiprivilegiaria vulgo appellant: velivi si publica fides violetur, de vi armata disceptetur, aliquod laesae maiesta tis crimen admissum sit ab liisque ad sit - prema tribunalia provocatur apud quae ipsi ii verba legitima Principis sacramen

to adiguntur, neque ante moribus no-

lseris stipendia persolvuntur magistratus ineuntibus. Sic scribit Asconius judices solitos Roma in leges jurare, ut obstricti religione melius judicarent: urabantque se citra discrimen jus unicuique redditu

ros. Et sud Caesarem euobret He

492쪽

duensis mentio, iii erat apud eos iam ilanus ni agilitatus Ho die Vier Heduen iises nuncupant unde Vigerios appestato quidam putant,literarum nautatione, in certo sorte lucticio: alii Vigerios, quasi via carios Principis dictos putant quemad. inrodii vicere ges,pro vices regia gerentia hus. Itaque hosce Iuridicos Proconsules aut Pi elides dici noli posse vir G.Budaeo contenderim , tametsi eos judices praesidi ales vulgo appellent. Nam ut ait Macer Iuriscontuitus appellatione Prae sidis, Proconsules c Legati Caelaris Continentur. Praetores quidam appellant improprie, quod apud nostio non sit publici privati juris potestas, ut apud Romanos G. Budaeus Iuridicos caerae sectos vocat, eorumque jurisdictio Tes Praefecturasci quae dicuntur testeisino in quibus jus dicitur,4 nundinae a-runtur. Dici eta: quoque dici postlint;

lita cc es, P. est fit Od verbum Ecclesia Romana u urs a G.

Th Gurarius chartarum.

Hartophylax vel sanctiorum scri mo-t- rui Praefectus curam habet monu mentorum ad regni pertinentium, quaret ad fidelium ud Palatinum Lutetiae ser

vantur. Eo munere avum , patrem, fra

trem sanctos ait G. Di Idaeus, dea saeculi nostri

493쪽

DE MAGis T. FRANc Lis III 48s nostri Varro at ipse bibliotheca regia praestiit, quam Blesis conieceriuri Principes , inlisis hominibus , qui ex Italia, Graecia, atque prope iniverso Crbe, ma-rnis sunt ptibus libros conii uirerent, adhibita suinina diligentia exscribendos

curarcnt.

COMMENTARIORVM

MAGI STRATIBUS

ET PRAEFECTURIS

Cri retii Za illa Fari iorum luce

494쪽

Francorum jure vestro e agitantibus publice legendum proponere. Nam satius erat ut prudenter monebat, non incepi . quam incepta deserere e cumque dum FGruparte absis m,necesse disebat uisseque frum oportere addi hane teretiam, ne ut pelira Veneris apite tantum obs- luto, reliquo vero corpore delineato opus imperfectum relinquerem ingebatpraeterea typsigraphus, utpνomissa apparerent amobrem cum in eo dirigentiam ditam omne meum a vobis requari facile in 'restigerem . meam apud Ois em tib rare consitu e qui bi tantum certe tribuo quantum haud ei an nemivi Od quod

etiam me in υitaret morum consensus, mu

tui jam ab adolescentia convictus paria bonarum artium smilia e qua omnia indi sociabili inter se amore, veluti sympa rhia quadam , homines inter se eo ungunt. Itaque hoc a me, luti μνηρό νον amicitia nostra, habete, O Lupanum vestrum, it soletis, amate Carnuti, Calendis

Ianuar. MDLX.

Somanium Iligit. Postulat instituti mei ratio, ut prius quani reliquum persequar, paucis, separatim tamen, te trium pensitationum generibus suo quoque loco verba faciam quarum primas sibi vendicat Ca-

non.

495쪽

on. Domanium Regis nostrates appel-nt Iustinianus sacrum patrimonium,t vulgo patrimonium divi Petri: quod a ter terras Ecclesiae vocant. Qua lo- uendi forma Canones Pontificii ingenes illas Ecclesiae opes, olbventiones, redius, oblationes quibus dispensendis soli in Episcopi praeerant pauperum Pa

rimonia nuncupant. Canonis vero no-Mine continentur postelliones predia Herodianus in Pertinace κτή A Jλικὶ vocat quς alienare moribus nΟ- iis fas non est. Praeterea portoria quae: mercium invectiones revectione, id st, in introitu S exitu urbium vel alio iam locorum colliguntur. Isagogica&hingogica ea causia appellabis Romae proventus ex quatuor potissimum rebus rons labat ex portu unde Portitores aluo erant mercium subvectiones criptura id est ex pecore unde Scriptu- arii ex decimis frugum inde Decuma at 'rumentatores & ex sale qui sali- arum reditus ab Anco Martio Rege in- itutus est sed salinarium vectigal Liviusi Censura commeatus est , Mob id alia ator di ius. In Cano ne quoq/ie Gallico

ansent 1 rer lin venum propositarum ut cat Ii proventus Adliaec clien-

e earum ius quoddam ab his debitumidici qui

496쪽

Vies cri Tri LUPANIoui se Regum beneficiarios haud dubie laten tr. Quinetiam cum fiandi emptor codicillos apud Coactorem intra qua

draginta dies profiteri lege municipali

gitur, tenetur etiam quintumac sub- qiu:ntum solvere pretii quo fundus clien

telaris comparatus est. Praeterea Canonii

adscribi solent regalia , id est, iura per afruendi bonis 5 praediis Antistitum, do nec qui in demortui locum suffectus est praeeunte Cancellario nomoplaylace, ureiurando fidem Regi Obstrinxerit. Me quoque numero haberi lent adespotadvel hermaea, quae nullum dominum scat sertorem habent .nam fisci sunt: quamvis cuiusque loci Regulus se enim Caen appellat iterum imperium habens idem sibi juris in illis despotis vendi zer

Hic tamen rem involatam certo dcfinitoque tempore adservare debet, dum rculus est, perquirere, perquisitamque xcperiam, eam repetere possit Reser

Strabo, suisse in Agypto magistratum qui ki G λογω diccbatur, cujus eranpartes despota scrutari Ad Regem quque pertinet commissa ob delictum alia quod admissium, mulctae quoque pecuniatiae, caduca id est bona allophylmortui, indigen: iure minime donati

atque ejus qui justis nuptiis non est pro-

cIcarias. nain utrosque nostrates Albinosi vocanta

497쪽

MAors T. RANe Lis. III. ocant. Canoni quoque addi possim: mlta vectigalia , quae recensere infiniti: siet operis. Qilare irae in facio. uatuor Th s. ararii Franctae. I eum is aerario differre patet ex lini panegyrico ad Traianum, cui Boni cognomentum fuit. Lli enim hoc publicum camperii, ille vero Imperatoris. Qia ratione factum est , ut quos vulgo

nostrates Tires aurarios vocant a thesauro sumpto vocabulo Latinae linguae studiosi fisci Praefectos nominent Iustinia is nus in tractatu Codicis de canone largitionalium titulorum Praepositos thesaurorum:de quorum institutione nihil unia quam reperi sunt itaque apud nos cruatuor, qui biis Cataonis administraudi Ocdiligenter inspicie di cura esse debet quoiarum etiam censurae quicquid ad Canonem pertinet, subjicitur. Nam possessiones, praedia , aedes ad fiscum pertinent ex circumire quisque intra sua praefecturaeterminos debet easq; artas tecta conscrvare: siquid refectione indiget, curatores operum adhibere, augendis fisci proven tibus omni cura studio incumbere; nec non olim de universi Canonis, praeter quam regaliorum, litibus cognoscebant. Verum nunc in ipsa Iudicum canonariorum cameram thesauri appellant classe

498쪽

48 lucr Naeri u PANI sedendi prinio ac honestissimo loco sententias dicendi illi us est, praesuntque susceptoribus quod humilea turpilli anum genus quaestus existimatum est ali Romanis qui magna diligentia undeat quaque conquisitas pecunias de loculis obsignatas, ad Tribunos aerarios des

tendas curabant: qui inde eas numerabant illi cui uni versi Canonis suscipiendi non solum cura, sed procuratio commis sa est Campsorem Thesauri appellant Propterea non desunt qui hunc Comitem sacri patrimonii appellant. Is vero referri in gazophylacium jubebat,id est, omnem illam pecuniam apud Thesau-hrarium Epargnae deponebat. Sic itaque in Actorum Apostolicorum cap. 8. Eunuchus ille AEthiops qui praeerat gazis Candaces Reginae, a Philippo est a

ptizatus, vocabatur επιπάσγης ἡ

ζης. Vtruntque vero arcarium appellabis Latine , voce a Iustinianori Scaevola usurpata. At alii Thesaurarium illum:

parguae , Comiten sacrarum largitio . tium censent nominandum. Id tamen

doctorum judicio relinquendum existimo. Denique Franciscus Rex universe gazae curam ab illo ad hunc transferri volirit, eamque Lutetiae in arce Luparae

recondi edicto statuita ad quam custodien

499쪽

DE Acis T. FRAN c. LII. III. 89iendam ex stipatoribus Regiis diro x-ubarent Atheriis aerarium suisse sci-inus in arce post aedem Minervae varob id om Θολμ dicebatur Romae in aede Saturni. Camera Thesauri. PRaefectorum fisci munus olim suis Iediximus lites Canonaria dijudicandi: postea tamen cum auctis finibus Imperii negotiorum multitudine praepediti a

jure dicundo avocarentur, Iurisconsultus unus adhibitus est, qui eorum nomine vicariam litigantibus operam praestaret, eique ea causa tres deinde adscripti, ut cuique Praesecto fisci suus Suppraesectus esset qui postea Magistratus creati, ac mutato nomine, Consiliarii thesauri vocati sunt. Sed hoc per manus traditum mihi narravit Carolus Furnerius,amicus meus summus,&huiusce iudicum decuriae consiliarius. Constat anc judicum canonariorum classem post exactos Anglos a Carolo VII institutam, vel ut

alii malunt tantum en OVatam Cana ram nostrates appellant,ea loquendi so ma qua supremarum Curiarum ci .. sies Camera vocat. e sunt. t. ique, ura otas jam dictum est, quatuor primunt creati Consiliarii verum unum huic numero

allegere e Republica risum est qui colo-Hh s bone na

500쪽

49 Vi NeFNTratur ΑΜ phonem adderet, si sorte ad sententi minaciae iii librium devenissent. Regnam Francisco tres adscripti lauic magistra tuum collegi , nunc que legitimus eo runt numerus est otionarius a quibus . . . ad quintam Curi. classem quam Do , mani camerana vocant provocatio est. suus est hisce Octo viris canonariis ap-lj- paritor, cognitor, advocatus regius: i iquibus in causam descendentibus , obrion praestitum obsequium, clientelaribus praediis, nec non ades potis manum injicere licet. Cacundi generis vectigal nos rates au XJ-ba nuncupant, quod precari ad subsidiaria suerint, atque a popularibus lini Reipublicae Ronaanae ac nostiis Regibus

delata. Tale fuit aurum coronarium ab Imperatoribus Rota vanis laepe Italiae r naidum Est vero Francis vicesima , aut lcctava, aut quarta ut in orniani a xvi dia i rerum proni erealium in salistri id

butum: quod alii a Philippo Valesio, Pau .llus vero Iemilius a Carolo; institutum

volunt. Elias rei nomine quantos tu multus excitarint Rupellani Rege Fran .cis eo, ac eo vita functo Bur legalenses, i, mei instituti non est recensere. Et in

Annalibus Francis, Philippum Pulchrum