장음표시 사용
21쪽
Enceladum gigantem prosternit, in quarta Iovem, qui Mimanta fulmino percutit, in quinta Baechum, qui thyrso alium gigantem necat Quum autem elcherus de illis operibus accuratius i. sputaverit, eos, qui quod homines docti inter se dissentientes de eo loco Euripideo judicaverunt, intelligere volunt, ad eum dese-gamus et alte enk. I, To-I 8 Antequam ad interiores templi partes describendas aggrediamur, memorandum est, in exteriore pariete verba fuisse inseripta, quibus quantus esset ager de saeratus indicabatur et corp. inscript Graec ITII. Utricli I, 2b. Deinde id quoqnhaddendum videtur, spatium templo proximum, quod maxime sacrum habebatur cf. Eur Ion o eq.:λαθραῖον δῖν εἰ θεου ρῖψαι δο/ιον,νπερ δε θυμελα διορίσαι προθυμο ὶ γ)muro vel cancellis a reliquo peribolo fuisse separatum.
λιπουσα θριγκου τουδ υπερβάλλω ποδί. .es Boetiicher Telit. IV, b. Quod spatium in inseriptionibusueti 1α- appellatum et corp. inser. Graec. N. 688 1. 3b aBoeekhio ,τεμενoti pars templo proxima maceria clausa ' igni sicatum, quin idem sit, quod Euripides ,πυλώματα; nominati dubitari non potest. Ion 8 ω γάρ εκβαίνοντα Λοξων γενο τυνδ' ω προ ναον λαμπρα πυλωματα δάφνri xiv
Quia autem hac in aula ,βωμό ό μεIασ de quo jam supra dictum est, qui ab Euripide simpliciter no colaoc sive,,βωμόσ nominatur, conditus erat, totum spatium muro saeptum ,,θυμελη sive ,θυἷιελα appellatum esse ab eodem poeta do cemur. f. Κayse l. c. p. 13a Anm. 62 tesolor in Flee, eisen's Jahrb. 25, p. 6 b. Quem locum ante pronaum SSe i tum opus erat, ut in sacris faciendis porta cellae aperta dei Signum cerni posset. f. Wieseler enhm. I, 36s. m. Se hanc rem non ita intelligi volumus, ut, id quod Boettieberu
defendit Telitoni IV, p. I et da , omnes victimas in illa 'r'
fuisse caesas putandem Sit. Nam cum Euripides dicat Androm. II 38. in cella fuisse uβcoluto δεξίμηλον ἐσχάρ ibi quoque hostias fuisse immolatas pro certo habendum mihi videtur.
Quoniam de exteriore aede dixi, nunc de interiore pauca dieam. Atque inter omnes constat templum Delphicum, ut plurima Graecorum templa, tres partes habuiSse, pronaum, cellam,
Plura autem hac de templi parte Pausanias tradidit X. 2 , - ). Dicit enim ibi inscripta fuisse verba illa septem sapientium et quidem aureis litteris c Plin. nat hist VII, 3. Goetilin gesammelle Abhandiungen I. p. 23 seq. Quae verba quo pronai loco insculpta fuerint, cum de ea re nihil traditum sit, in medio est relinquendum Illud quidem siΓνωθι σαυτον modo Thaleti, modo Chiloni, modo Pythiae ipsi tributum, quo deus eos, qui templum intrabant, veluti salutans compellabat cf.Plut de E apud Delphos IT ό με γαρ θεο εκαστον ήμωνενιανθα προσιοντα σίον ἀσπαζόμενο προσαγορενει τὴ Γνωθι σανιόν ο του χαῖρε δὲ θυόεν μεων ἐστιν. hipsius fronti templi' fuisse inscriptum Macrobius dicit somnium Scip. I, s . f. Ferdinand Selivit2 dio prueli de delphischen gule in von Leutseli's Philol. XXIV, p. Is seq.Deinde in pronao fuisse E ex ligno factum commemorandum est, ad quod Athenienses aereum, Livia imperatrix aureum addiderunt. Nam tres litteras esse intelligendas jam ex eo Sequitur, quod Plutarchus de E p. Delph. 15 do duplici
verba facit. f. Plut de desectu orae. i. Plin. n. h. VII, 33. cujus de signification Plutarchi libellus est conferendus, qui in8eribitur: ,περ του ro ei IελφοῖσJ
22쪽
Tum in pronao fuit statuaruomer ahenea in columna posita es Paus X, 2a. 2). Quam statuam ieseler conjecit eandem esse atque in imagine illa, qua sculpta est apotheosis o- meriti tamen lostea sententiam commutavit. es. Denk. d. ait.
Porro in liae templi parte argenteam, non auream, crateram, quam Croesus rex consecraverat suisse erodotus narrati bi Prope erateram illam Aeginetas pugna Salaminia saeta anathema posuisse idem est auctor VIII. 223. Quod anatho
ma quamquam ex tribus aureis stellis in aheneo malo fixis constitisse Ierodotus tradidit, tamen Bootticherus Tolitoni IV, ad duas, quae ad Castorem et Pollucem heroes referendae fuisse contendit. Sed viro docto assentiri non possum inter omnes enim constat, laeter illos heroes Apollinem, cui cognomen erat Delphinius, patronum a nautis cultum suisse atque dubitari non potest, quin ad hunc deum tertia stella sit reserenda.Denique id dignum, quod commemoretur, mihi videtur, Euripidem poetam verbo Myυαλα quod saepius apud eum in fano Apollineo deseribendo invenitur, numquam ita Sum SSe, ut
pronaum, id quod)vserus xl. c p. 3 Anm. 68 voluit, signi sitaret Ion 26, 22 i. 233. Andr Ioss). s. Aiosoler leckeison Iahrb 5, p. 26 sed mea quidem sententia verbuni illud uno loco Io 233 excepto ad adyton est revocandum, de quare infra accuratius dicemus. sequitur, ut de cella dicamus. ae altera templi pars picturis Aristoelidis ornata et Plin. n. h. 3b, Il), quae depe- ναοσμ sive σηκόσ- nominatur, a prona Porta Satis magn separabatur. cf. Eur Ion id seq.:ἐν δόμοι ἐστ. o s. ναα δώμ υπερβαίνει τοδεω δ' ἐα ἐξodo-ν ντο τῶνδ' ακονομεν πυλων δουπών, obc ήδη δεσποτην ρἀν μαρα. Haec in cella aram Neptuni fuisse Pausanias tradit X, 2 . , quod i μαντεῖον το ναιέταπον κιχ μα' καὶ Ποσειδωνoσ es. X. b. quo loco scriptum invenimus Neptunsmuna cum Terra dea oraculum possedisse, lauam tamen partem Apollini pro Calauria insula dedisse Terram autem suam Tho-midi, hanc rursus Apollini donasso hoc modo actum ess ut Apollo solus illud haberet Nec tamen obliviscendum est Ao- seli tum Eum s-S in narrandis eis, qui possedissent, a Pausania nai ratione paulluluin dissentire i) Neptuno quidem anto Apollinem natum oraculum Delphicum consecratum fuisse ei non inuabuntur, qui secum reputaverint, Graecos antiquos aquam instruor homines divinatione credidisse. Constat enim, Pythiam eum vaticiniitura Sset, quam Cassotidis sontis, quem in adytosuisse infra demonstrabimus, tibisse et Paus X, Pluido des orne. o.); quia autem innes sontes a Neptuno proficisci putabantur, facile intelligitur, cur hic oraculi Delphie particeps ivisse crederetur Ilis permutationibus, quae inter singulos deos saetae esse feruiitur, id significari, eos necessitudine quadam inter se conjunctos suisse, nullatim autem alterius cultum praevaluisse, nemo est, qui non videat. Itaque oraculum Delphicum, is uod retrae fuit, nil Themii translatum esse, non est, cur mi retiuir, praesertim cum ex Aeschylo ioverimus, diversis illis nominibus initio eandem personam significatam esse. Prometh. v oi d laxiτηρ υχ απαῖ μονον Θυχισκαι Γαῖα, πολλων νομάτων μορφὶ μία. Eadem sunt dicenda de Titomido et Apolline; nam illa ipsa, ut Apollo edidisse oracula et omnes Iovi ,,θεμιστασ ad-mlnlStraSSe fertur. Qua de re conserenda est vasis imago do
i Neptuno ante Apollinem natum etiam Delum insulam fuisse, Servmd ad Aen. III, id V ,haec primo Neptuno et Doridi fuit consecrata
23쪽
Tum in pronao fuit statuaruomer ahenea in columna posita es Paus X, 2d. 2). Quam statuam ieseler conjecit eandem esse atque in imagine illa, qua sculpta est apotheosis IIo. morti tamen postea sententiam commutavit. cs. Denk. d. ait.
Porro in hae templi parte argenteam, non auream, crateram, quam Croesus rex consecraverat, fuisse erodotus narrat( bs Propo erateram illam Aeginetas pugna Salaminia saeta
anathema posuisse idem est auctor VIII. 223. Quod anatho ma quamquam ex tribus aureis stellis in aheneo malo infixis constitisse erodotus tradidit, tamen Boeiticherus Teutoni IV, ad duas, qua ad Castorem et Pollucem heroes reserendae misso contendit. Sed viro docto assentiri non possum inter omnes enim constat, laetor illos heroes Apollinem, cui eo omen erat Delphinius, patronum a nautis cultum suisse atque dubitari non potest, quin ad hunc deum tertia stella sit reserenda.Denique id dignum, quod commemoretur, mihi videtur, Euripidem poetam verbo urναλα' , quod saepius apud eum in uno
Apollineo deseribendo invenitur, numquam ita usum esse, ut
pronaum, id quod Ruserus i. c p. 35 Anm. 68 voluit, significaret Ion 26, 22 l. 233. Andr. I s). s. Aieseler Flechei, sonia r 25, p. 26 sed mea quidem sententia verbuni illud uno loco Io 233 excepto ad adyton est revocandum, de quar infra accuratius dicemus.
sequitur, ut de colla dicamus. ad altera templi pars picturis Aristoclidis ornata et Plin. n. h. 3b, Il), quae depe- ναόσμ sive ,σηκού- nominatur, a prona Porta Satis magn separabatur. cf. Eur Ion id seq.:
si dos OG - ω ξεν μονα δῶμ υπερβαίνει το δεώ d' εα εξόδοισιν ντο τῶνδ' ακονομεν πυλων δουπον, ἐξι-τα ήδη δεσπόUiν ραν μαρα. Haec in cella aram Neptuni fuisse Pausanias tradit X, 2 . , quod io muελν το αρχαι-ατον κιχ χ x Mussim δωνοσ es. X. 5. quo loco scriptum invenimus, Neptunum una cum Terra dea oraculum possedisse, suam tamen partem Apollini pro Calauria insula dedisse Terram autem suam Themidi, hane rursus Apollini donasso hoc modo actum sesso ut Apollo solus illud haberet Nec tamen obliviscendum est Ao- seli lum(Eum s-S in enarrandis eis, qui possedissent, a Pausania narratione paulluluin dissentire ) Neptuno quidem anto Apollinem natum oraculium Delphicum consecratum fuisses ei non mirabutitur, qui secum reputaverint, Graecos antiquos aquam instruere homines divinatione credidisse. Constat enim, Pythiam eum vaticinatura esset, quam Cassotidis fontis, quem in adyto misso infra demonstrabimus, libisso et Paus X, et Pluid det ine. o.); quia autem omnes sontes a Neptuno proficisci putabatitur, facile intelligitur, cur hic oraculi Delphie partieeps suisse crederetur Ilis permutationibus, quae inter singulos deos
saetae esse feruiitur, id Significari, eos necessitudine i indam inter se eoii iunctos suisse, nullatim autem alterius cultum pinovaluisse, nemo est, qui non videat. Itaque oraculum Delphicum, quod errae fuit, nil Themii translatum esse, non est, cur miremur, praesertim cum ex Aeschylo ioverimus, diversis illis nonnitibus mitio eandem personam significatam esse. cf. Prometh.
ipsa, ut Apollo edidisse oracula et omnes Iovis ,,θεμισmσ ad- munStrasse fertur. Qua de re conferenda est vasis imago, do
i Neptuno anto Apollinem natum etiam Delum insulam fuisse, Sor- virum 'ad Aen. III, Ta: haec primo Neptuno et Doridi fuit consecrata s
24쪽
odii oggo votoros ipsi declarant et Aesch. Prom.
I desu, quo pie poetae utebantur, condita 8Sent, hune Themido esse iuventum duxerunt. AEL Clem Alex. Strom. I, M.
et uiis mihi demonstrasso videor, veteres Themii non ' et eum Iove, vorum etiam cum Apolline, qui in prinu θεμι
inquo causam fuisse, cur dea Delphis summo studio coleretur.
Prasitore auto nobis demonstrandum est, quo modo fieri faium Delphicum, ii fama est, conditum esse es. om. Im. bant, ut eum veterem deum marinum, qui procellas mare ine gubernet, nautisque faveat et lucis deum, qui nubes proeessa quo pellat serenumque coelum praebeat, arbitrarentur et u ,
uel laba seq. Apollon. d, 33. Quam ob rem Apollini Dei
phini ea loca fuisse sacra, quae in mare eminent, promontoria, scopuli, insulae, fluminum Stia, nemo est, qui miretur ei
in poli DoL ad sob. Curtius in dissertatione de
Ionibus p. 16 seq. et 35. - Plut de sollert anim. 36. Videmus igitur, quae propria sunt Apollinis et Neptuni essi unum Apollinem Delphinium collata esse. Quin etiam haud raro accidit, it cum alterius sacra magis procurarentur, alter
deus ab altero pelleretur. Velut in Taenaro promontorio Apollo summam habebat venerationem es Strab. VIII, 3Tq.x postea, saeris Apollinis omissis, Neptunum summo studio esse cultum constat. f. Paus III, 2b. d. v etiam pertinet, quod, ut Pausanias narrat, Neptunus cum Sole de Corintho certasse dicitur. cf. II. Id.Ηic fuit deus, cujus sacra Cretenses Delphos transtulerunt. Sed sensim sensimque laetum esto ut Delphis pinione Apollinem esse deum marinum obscurata talis esse deus putaretur, qui literis artibusque faveat et oracula patris aedat. Quam in rem conferre licet vasis imaginem, quam Gerhardus in publicum edidit in libello, qui inseribitur: uber die Lichfgostheiton ausiunsf-denhmateria, Abhandiunge de Berliner Academi IS O. Tap. I. 3. In qua Apollo est effictus, ut, reum delphini ex aqua exsiliunt, tripode alis instructo trans mare vehatur et lyra canat. Apollinem autem mom amplius deum marinum cogitatum isse Delphis, id sabula illa significatur, qua Neptunum suam partem oraculi Delphici pro Calauri Apollini dedisse narratur. Quae cum ita sint, fortasse quis miretur, quo modo fieri potuerit, ut posteriore tempore in templo Apollinis ara Neptuni
esset, in qua sine dubio sacra facta sunt. Haec res ita explananda est, ut Graecorum mos esset, ut sacra dei alicujus numquam ab altero pelli deberent. Etsi enim novus deus majorem venerationem adisiscebatur, quam is cui antea Iocus quidam me, rut hunc Sua sacra semper habere pus erat. Velut Neptunus, quamquam ad Minervam patrocinium Athenarum translatum erat, tamen sua sacra habuit, quae in Erechthei cella cortis diebus
25쪽
Postremo . .. - . iii isse adseraberi Parearum videm', ex ' Hi in ictoribus nolicum deae propter gravitatevi benignatum eatem e
Doindo in olla fuit solium ferreum, in quo sedens carmina sua, quibus Apollinem celebraret, cecinisse
Annali det in si di corresp. reli vol. XXIX I85T; intorno atrouisalo Dellico Recension vota Merian Topographiebon et filii Basel 18bis undo. Κayser: Delphi Darmstad 18bb iussaliae Iahrb. 2 p. 628. Quoniam de cella eisque rebus, quae in ea suiSSe traduntur, diximus, restat, ut de adyto, tertia templi parte pauea dieamus. Qua in re ante omnia monendum St, templum Dol pilleum longo aliter institutum sui3Se atque cetera templa. Id enim, quod illud ab his disterebat, erat romulum, quod in adyto fuisse constat Boeiticherus, Teut IV, ol eq.). Qua templi pars, qua ratione a cella Separata fuerit, inter doctos hominesiliserepat PauSunia enim, qui hac de re nihil tradidit adytum quod του ναου χο σωιάτω , nominat, nihil aliud, nisi appendicem, ut ita dieamus, cellae habuisse videtur. Quum autem Euripides Andr. II 2 db)αoλλοὶ δ' εμιψον μεγα δε εκ τε τραυματων αυτοὶ , g ανιων στενοπορον κατ εξόδου )eommemoret, Stium adyti fuisse angustum, cellam ab adyto inur Sive pariete, non velo, id quod triclisius p. a judieat, separatum suiSSo elucet. Unum autem ostium adyti fuisse multis locis allatis idem demonstrat p. 2s seq. De reliquis, quae adstrueturam adyti pertinent, quod ex naturali antro et aedificiona in facto constitisse constat, elegantissimo disputavit ieseler datius Iahrb. L c. p. 62o . Postquam liae de adyto praefati sumus, nune ad res, quae in eo erant, describendas aggredimur. Ac primum quidem Pau-Fauia X, d. s. quem in adyto nihil aradidisse nisi verba:
i Wieselo emasse mihi videtur, cum Jatin's Jahrb. I. c. p. 686j verba Hστενοπόeoυ κατ' εtoδoυ non ad adyti, Sed cellae ostium referri vult. Nam Neoptolenius, postquam in adyto ab Delphis petitus cs. Andr ii id. iiis. in cellam recessit ii 2o , armis ex poste Januae, qua adyti ostium operiebatur, arreptis es. 1121 καὶ παeαστάδos eεμαστὰ τευ , πασσαλων καθαeπασα juxta aram , quam in cella fuisBo supra demouitravimus, est,tens, ho3tos, qui angusto Stio eliduntur atque exanimantur, in adytum repellit deinde impetu repetito Neoptolemus ad aram illam intersectus est.
26쪽
num quod posteriores quoque scriptores commemorant et Lo-
i s. Deindo etiam conserendi sunt nummi aliquot, quibus mago simulacri illius servata videtur esse. es. DenhΠ 3a Borlinor Blliiter seir Muna- Siegel und appenkunde B resis. XVI. u. 8 Cohon insid. IV. ab XIV meseler Supplomonstandri do Densimulern d. II Ias. I. n. d. Tum plures lauri in adyto duerunt Quod quidem quain tuam a multis critieis es. Utriclis p. ios, Io i, qui sudieani
eoronis solis vel ramis laursiis additum misso ornatum, in tabuimrevocatum est, luctoritato seriptorum et vasorum firmatur. 'Lgiosole l. e. p. 683-8s Pausanias enim, ut jam supra commemoratum est, irimum templum Delphicum ex lauris laetum esse narrat Sequitur, ut lauri circa orae lum fuerant, quas intemplum, de quo agimus, exstrueretur, delere nefas erat. Prae
ad nihil aliud, nisi ad adytum pertinere, nemo, qui verba neeu ratius perlegerit, non videbit Neque enim Mercurium, qui ora culum, quod in adyto solo edebatur, auditurus esset, in aure tum templo vicinum abiisse potest putari et Ionem, qui egredi tur ramos laureos in templo, ubi habitabat, defregisse, necessa
Si ea, quae modo diximus, recte sese habent, id quod Uu bitari nequit, verba quoque v. II 6, κήπων ξ θανατωγ
lauros, quas in adyto fuiSSe putamus, non ad alias esse reserenda facile intelligitur. Nam ut jam Supra commemoravimus, vetustissimum templum Delphicum ex lauris, quae ex Tempe allatae esse dicebantur, laetum SSe tam ferebat. Quarum laurorum , quae neque VetuState neque incendio, quod superius templum consumpSerat, deletae SSent, ramos ,κὶiπων ξ θανατων- ortos esse ab Euripide pulcherrime dici, quis est, qui non vident Alle locus Euripideus, quo quod contendimus, firmatur, invenitur in Andromachae versu ulld:
Quum enim Delphi, qui Neoptolemum interficero sibi proposuerant, Sub laurei ramis delituisse narrenturi, in adyto, ubi
rem ebiam esse Supra vidimus, non unam solum laurum, sed lauretum fuisse verum 8Se signifieasSe satis est.
Denique eorum, quae Aristophanes Plut 2I2 dicit, monii laetenda est:
et ieseler, datin s dalirb. p. 68T. Deinceps de vasis est dicendum, in quibus adytum fere semper ita est efficium, ut laurum quoque videamus. Dicet fortasse quispiam, cum Apollini omnino sacra esset laurus, ei rei nihil argumenti esse tribuendum. Sed eos, qui rem ita sese habere putent, non recte judicare, demonstrari acile potest. Nam, ut alia omittam, hac in re imago illa in vase effeta, quam Maisonneuvius petiit II, T. et maximam partem Boetiicherus Baumcultus g. . exprimendam curaverunt, quam contemplemur, digna videtur esse. Quod artis opus ita factum est, ut praeter Omphalum et tripodem, quibus rebus adytum significari infra demonstrabimus, laurum taeniis et tabulis votivis, quae formam habent diptichorum, instructam conspiciamus Quibus re-
27쪽
bus cum eas solas arbores ornata fuisse, quae Sedes deorum esse putabantur, constet, quin laurus illa eodem modo culta in adyto, sede propria Apollinis, suerit, dubitari nequit. f. Boetiaticherus l. c. p. 3 seq. Ne autem mirum videntur, in artis operibus plerumque unam, raro plure lauros repraeSentatas esse, artifices antiquos saepe plures res esset una Significasse, omnes artis antiquorum non imperiti perspectum habent.
Alia argumenta, quibus laurum in adyto suisSe demonstretur, Boetiicherus i. c. p. 3 6 3a attulit, quamquam vir doctissimus hae res in Magna neonstantix versari mih videtur. Scripsit enim p. 3 6 Κein under, enit so in Apollini selies Orahel lino orbeer gar nichi u denhen, monii eine Apollinische Geomantio line hi mogliel ist; deni aus dem orbeerssiesse dio Erdossonbariing, sagen die Allen, mn dio Sage 'onder aus dem Erdschiunde emporgesprossenen Daphne eis Selirschon ius dies, reine uti geliiuteri Divinations rast de Lor-beers hin Aus doni oben Gesagien erlitari siet donii uel die Unerlassitelikoit dieser flange ei allem as nur an Apollini- sche Verkiindigungen derra Uandiungen erinnert die in sei-nem Diensi, ausgericlitet sorden; res aeriosella init Beelit uelidie rast de Orahois, at dor delphiselle Lorbeer ur ei desdulianus Apostata verschwand Quae cum ita sint, in adyto unam vel plures potius lauros fuisse nobis persuasum est, quamquam extra templum alias quo quo singulas in peribolo exstitisse concedimus. Volut Pindarus Pyth. VIII, Is laurum notu IIαρνασίδαν nominat et an gabe, antiq. holl. II, 32T. Porro in adyto fuit tripus ille, in quo Pythia vatieinandi causa sedebat, de quo tripode diligentius disputavit ieseler in dissertatione quam inscripsit liber dei delphischen reisuss. Quem tripodem super illo terrae hiatu positum esse et quidem eo consilio, ne Pythia, quam vapore, qui ex eo Scendebat, eon citari tam ferebat, in eum incideret, Diodorus narrat. XVI, 26. Prope Pythiam autem sacerdotes Delphici sedebant, qui dei responsa litteris mandata eis, qui oraculum consultum ierant, reserebant. eL Eur Ion did-16:
Do in iis tripodis stigine tabularuni scriptores sine reso
aetum Quibus oraeuiuui Melphicum consulentibus, quid do
esse auditin Piscatores igitur oraculum secutos, tripodem sen
asso. Quo sueto Solonem consilio orspecto eum Apollini Del-l bie PSSe eon Secrandum censuisse. et Plut vit. Sol u
inee et toti Graeciae communis nominatur. s. Eur Ion sis
Titi L. 'V, βρρσ, Bh τριreotic koitio. Postremo id nobis addendum est, Niosolorum us 'stiion irasSe, eum, quamquam ipso in adyto plures tripodos, n Ailathematum numero labendi sinto positos fuisse probavit intra alios criticos et Boetiicher, Orab de Dionysos Potor i. Bursian Geographio voti GHeelientand p. 223. ibi duorum apo inis, alter ad Bacchi milium portitiuerit, fuisse neget Idem V e. o tripodem nequo pelle anguina oportum, id quod usquo
hoc 'empus credebatur, nequo Pythonis vel Bacchi sepulcrum 'h. habendum optimo juro contendit Rationes enim, Auth
28쪽
sententia nititur, araviores sunt quam ut dubitari possit, 'uin
recte conjecerit Porro sontem in adyto fuisse nonnulli eripiores commemorant Quem nullum alium Sse, nisi eum, qui Cassotis no nabatur, ex Pausaniae verbis elueet. X, d T ταυτη ιχ σ
nostra quidem sententia huc revocanda Sunt. Praeterea autem est conferendum oraculum illud, quod imperatori Iuliano datum esse sertur:
Anm. II. Quibus locis satis superque demonstratur, urSianum errare, qui l. c. iii, Anm. si sontem in adyto fuisse neget et verba Pausaniae ita intelligi velit, ut statuat aqua Cassolidis in hiatum terrae essus vaporem natum esse, quo Pythia ad vaticinan dum concitaretur. Nam verba Scriptoris ,τα γυrαῖκα μανιι
κα ποιειν ad id pertinent, quod Pythia, antequam tripodem aScenderet, aquam sontis illius bibebat. De imaginibus aripodis Melphici conserendus est Wieseleri. e. p. I, D Restat, ut anquiramus, utrum in adyto -α- ei illa ,,κοινηατία Πλάdoc et omphalus fuerit necne. Recentiori enim aetatis plurimi eritici do hac re ita judicaverunt, ut non in ad io, sed in cella et κοινὴν στίαν et omphalum, quem ad Terram referunt, fuisse contendant i) Sed ante paucos annos dieseleri Excepto Boetiichoro, qui in dissertatione, quam inscripsit deromphalus de Zeus et Delphi, eritu 1858. omphalum in media cella, HEGTία- in opisthodomo statutam 33o suspicatur atque illum ad ovem referri vult.
in dissertationibus, qua jam supra enumeravimus, illos errasse atque Hκοινὴν τί et omphalum, insigne Vestae, in adyto stasse gravissimis argumentis firmavit. Quam sententiam alii eique docti tominos probaverunt, alii veram esse negant, in his Pretinerus in libro praestantissimo, quem inscripsit destia-Vesta p. 28 seq. Itaque operae pretium me acturum duxi, si do eis quae litterarum artisque monumentis hac de re tradita sunt, do iiii anquirerem, quidque Sentirem, proferrem. Pausanias quidem X, 16 3. τὴν ' Λελσων καλου- μενον ' φαλον λίθου πεποιημενον λευκον, τουτο Dαι, εν
Πινδαρο ομολογουνια σφισιν Ποίησε omphali inter anathemata, quae ante templum poSita fuisse jam vidimus, mentionem eit Quae res est causa, cur Thierachius Mahrb. de Munchener Academio I 8a p. 32 omphalum non in templo ipso sodiutor statuas in vestibulo positas aeuisse judicavit. ui opinio nem similem habuit M. Muellerus Aes . Eum p. nos qui Pindari et Aeschyli aetate Omphalum in adyto sui3so sed indoablatum a Pausania prae templo Speetatum ess suspicetur cfDisse stu Pind. Pyth. IV, d) et haec res aliter sos habere videtur Postquam enim in ea, quae antecedit, paragraphο, ausama notabilem sorinam, qua suerit cratoris basis ab Alyatte donati, descripsit, omphalum commemorat, nulla causa ad- luetus nisi similitudine, quae inter formas basis et omphali intercedebat f. tricli I. C s IT. Gulim
hoc unum illi loco simillimum exemplum asseram, quod apud eundem Pausaniam invenitur X, 18. . Dicit enim anathema, quod singulari opere artiseioque persectum isagoras dedicaverit, summa admiratione dignum Ese habendum. Quo dicto eum qui leonis et apri eapita Pergami servata, qua et ipsa ex porro singulari arto abricata sint, viderit, admiratione non minore imbui addit Scriptorem igitur ut hoc loco artis, ita illo formae similitudine, ut res di juvetissimas maximeque diversas locorum ratione neglecta enumeraret adductum esse nemo non videt. Quae cum ii sint, omphalum prae templo positum fuisse
nulla re cogimur, ut credamus.
29쪽
Detudo autem nonnulli Aeseli te loe de situ inpliati sunt conferendi. Quoium primus iiivenitur in Eumenidum vectibus
uis ita intelligere possumus, ut omphalum, quo ebie Pythia sedens conspicitur, in adyto suisse sumamus Sed poetii
Tua narrationis parte explanat, Orestem, enm in P
emusque perfugio OreStes suoque usurus erat atque ubii edi, Sati apparet eL Choeph Iob et Iobb:
εστι γαρ Tolum1κέχη 'irri καὶ θυμων σεστιο ἐμων. Ita itio cum Orestem in adyto et juxta omphalum et in ara sedisse poeta dicat, omphalum, id quod leseler vult, in ara positum suisse, quin credamus, neere non poSSumus. Sed ex verbis, quae Aeschylus Choeph IOZ αυρο τε φεγγο α μι- τον κεκλhlthror exhibet, id quoque apparet, aram, quam in adyto suisse statuimus, ,κο ν στίαν esse judicandam, in qua ignis semper altus esse traditur. f. Plut Num s. Aristid. XX,
Preunerus quidem nulla causa allata sortissime firmasse satis habet, Orestem cum ad inphalum refugisset, simul in ara sedisse, ex verbis Aesetiyleis colligi non posse. Alter locus Aeschyleus, qui ad rem, de qua agimus, spectat invenitur in eadem sabula. Furiae enim ad Apollinem loquuntur nec verba v I 6si: εφωτίφ δε μάντι ων μιάσllατι μυχον χρανασ. Quibus verbis lectis quis est qui dubitet, quin restis scelus in adyto ab Apolline expiatum sumendum Sit Nam ver-buni ,μυχοσ ad nullam aliam templi partem pertinere nisi ad adytum, neminem, qui neget fore spero. Utrielisius ipSe, quam inam omphalum et aram in cella suisse censet ei. I. c. in nihil ab nostra opinione dissentit. Quod si ita est, fieri non potuit, ut adytum σεστι , μιάσματι violaretur, nisi ibi . στιαν- fuisse ponamus. Itaque mirum est, quod Preunerus ex illis versibus omphalum et aram in adyto fuisse negat concludi posse, sed nullo argumento allato cellae illas res sacras eSSe tribuenda contendit. Duae quidem res, ara et inphalus, ibi locum ut habuerint ex loco Aeschyleo nos quoque efficere nolumus, tamen aram in adyto fuisse luculentissime elucet. Quae si ibi sint, sequitur, ut omphalum et ipsum, quem in aras acuisse demonStravimus, in una eademque templi parte, id quod reunorus quoque non negat, fuisse Pro certo habendum sit.
30쪽
Tertium locum praebent ejusdem sabulae versus iis-M; Apollo enim Furiis io modo respondet: εξω, κελωψ, m dcolinτων ταχοσχωoεγιε, ἀπαλλ άσσεσθε μαντικων μυχore. Quae verba quamquam critiei neglexerunt, ad id, quod ostendi volumus, summi momenti eSse ex eis, quae modo diximus apparet
Deniquo versibus 28o-8a sententiam, quam defendimus Justo defensam isso firmatur orestes enim suum scelus et,
Apolline ad aram esse expiatum narrat:
μητροκτόνον μίασμα δ' εκπλυτον πελει. ποταινιον α ον προ ἐστί θεον θoisoν καθαρμοὶ φθη χοιροκτονοG. Aram quidem, quae hoc hoc commemoratur, eandem non oggo ad quam Orestem rotagisse supra vidimus, nihil habemus, cur putemus Sequitur, ut Orestes a Furiis agitatus ad ompha, tum et aram, quam in adyto misso satis superque demonstrav mus, refugerit atque in eodem loco expiatum sit, quidquid matre intersecta irarum in eum deorum fuit. De locis Aeschyleis hactenus liceat ex Euripide etiain unum locum pro testimonio afferre, qui invenitur in tabulae, qua Ioii inscribitur, versibus 22o 2do Ch σε τοι το 'αρα ναον αυδω. θέμι γνύων περβχ μαι λευκῶ ποδι βαλον, I ου θεμισ, ω μαι. Ch. ἐυδ αν ἐκ σεθεν αν πυθοίμαν , I αυδα, τί θελεισ; Ch oντω μεσον 'φύον
pluribus locis ostendit, quem secutus est Augustus Nauchius in editio novisaim Euripidis tragoediarum.
μχ λοισι δομων μὴ παρι ἐσυχυχον. Mulieribus enim Atheniensibus exteriorem templi partem contemplatis Ion interrogatus, liceatne Hβαλόν γυάλων transgredi, non licere respondit Sed cum X e rursu quaerant, sitne in templo omphalus, affirmat dicens eum taeniis vittisque QSSe ornatum. Quidnam ex his verbis intelligitur 2 Primum apparet, muliereS, quae omphalum spectare cupiunt, putare, eum intra H αλα- esse, deinde, cum Ion dicat, quid eis aciendum Sit, ut , υχον δο/χων i. e adytum, introire liceat, verbum,iyναλα ad adytum esse referendum. Quibus explanatis nullo modo dubitari potest, quin omphalus in adyto fuerit. Quae res clarius etiam illustrabitur, ubi nonnulli alii loci, qui et eidem huc pertinent, comparaverimuB. Pindarus quidem Pyth. IV, d. Pythiam χρυσέων Λιοσα των παρεδρον fuisse narrat Sequitur, ut is, qui integre judicat Pythiam in tripode sedentem et oracula edentem prope aquilas, quas in Omphalo effictas esse constat, verSatam nec porta parieteque separatam suisse, existimet. Accedit, quod aquilas ab extremis terra partibus ad medium volatu tendentes Super antro convenisse fabulabantur. Apparet, imagines earum intra eum locum, quo convenisse dicebantur, fuisse positas. Denique huc pertinet locus, qui apud Diodorum invenitur(XVI, 56 . Scriptor enim narrat, sacrilegos Phοcenses, qui intemplo pes quaererent, Hτα περὶ τ)ην στίαν καὶ τον τρίποδα fodisse. Quae verba ad unum eundemque locum esse referendantque aram prope tripodem in adyto fuisse ex eis intelligi posse, omnes, qui opinione praejudicata non ducuntur, nobis concedent. Preunerus tamen in eis auctoritatem inesse negat ac sentit, iam Diodorus proximis verbis tantum uτα περὶ τον τρίποδα memoraverit, huic loco nihil esse tribuendum argumenti. Sed si aeeuratius eum examinaverimus, sacrilegos ob id ipsum in adyto opes quaesivirae videbimus, quod omerus earum mentionem fecisset his verbis: