장음표시 사용
781쪽
materiam assurgit: intentiones cordis examinat,
approbat vel improbat: per libertatem de suis actibus disponit tanquam domina , non trahitur ab objectis sicut irrationalia , sed seipsam determinat, nonnunquam etiam contra naturalem
inclinationem : atqui ejusmodi operationes sunt spiritales: Ergo. Q. 6'. Anima rationalis est-ne immortalis pit. De fide est immortalem esse. Probatur ex Scriptura , quae tam dilucide , tamque constanter hancce veritatem astruit, ut Tertullianus ipse , qui supra negabat animam esse incorpoream , asserat lib. de anima cap. Q.& 38. eam esse immortalem etiam naturaliter. Enimvero Scripturae eo ipso praedicant animam rationalem esse immortalem, quo justis promi
fiunt vitam aeternam , malis vero pronuntiant Poenam aeternam, ut Sap. s. Iusti . . . in perpetuum visent. Matth. 2 v. η6. Bunt hi in supplicuim retemnum; iusti autem in vitam aeternam. 2. Cor. S. vers. I. scimus . . . qu)d aedificationem ex Deo habemus , domum non mah actam , aternam in coelis. Hanc fidem
Christiani ab initio professi sunt in Symbolo Apostolorum.
470. Ratio naturalis demonstrat ne animam rapionalem esse immortalem 'R. Demonstrat. Quia substantia a materia , seu subjecto independens corrumpi non potest , nisi ex dissolutione ejus partium : atqui anima rationalis est substantia a materia independens, ut-Pote spiritus corpori aliunde adveniens, nec Componuntur ex partibus, sed est simplicissima. Mora, inquit sanctus Gregorius Nyssenus Orat.
Catech. c. 8. non attingit animam; quomodo enim
dis Ivi potest, quod non est compositum. Dixi, substantia a materia seu subjecto independem; quia , quae a materia dependent , ut formae
782쪽
DE CREATIONE. 727substantiales animalium , vel a subjecto , ut acincidentia spiritualia, v. g. habitus, corrumpi posistant , ut quae educantur ex subjecto disposito, ab eo pendeant, tum in fieri, tum in conse Vari ; unde sublatis materiae, seu subleeti dispositionibus, pereant necesse est. Cum autem anima rationalis, utpote su bίtantia sparat ualis, non edu-Catur e corpore , non ab eo pendet in fieri , nec Proinde in conservari. Porro ex operationibus spiritualibus , quibus supra probamus animam esse spiritualem, colligitur illam a corpore non Pendere , ac consequenter esse immortalem. Eusebius lib. II. Praeparat. refert ex Porphirio Platonem hac ratione immortalitatem animae astruxisse. Q. Anima rationalis est ne fineta corps ris hominem essentialiter componens ac coxstituens pNonnulli ausi sunt asserere cith formam dumtaxat assistentem , quos Concilium Viennense Clementina unica de sum nra Trinitate perstringit lais verbis , Doctrinam seu positionem temere asserentem , aur verientem in dubium, quod substan-ria anini e ration uis , seu intellectit e vere ac per se humani corporis non sit forma; ut erroneam ct veritati Catholicae inimicam , praedicto approbante Concilio , reprobamus. . . si quis deinceps asserere , defendere,
cur tenere pertinaciter proesumpserat . . . tanquam me
reticus sit censendus. duare juxta fidem Catholicam R. Anima rationalis est vera corporis forma , hominem substantialiter, & essentialiter consti
Probatur ex Scriptura , & ratione simul. Genis
I. dicitur, creavit Deus hominem ad imaginem suam, Et ca P. 2. formavit igitur ... Deus hominem de
timo terras , ct inspiravit in faciem ejus spiraculam visa , ct factus es homo in animam viventem. EX
783쪽
τ1t DI CREATIONE. quibus locis habetur , quod homo per animam
rationalem factus sit vivens, ad imaginem Dei,& eatenus intelligentiae ac praecepti capax , &consequenter mer1ti & demeriti : Ergo homo essentialiter constat ex corpore & anima rationali substantialiter unitis. Consequentia probatur. Denominationes illae, scilicet vivens rationalis seu intellectivus, similis Deo , bonus, beatus , &c. non competunt corpori vel animae seorsim sumptis, sed homini, qui ex utrisque re su itat; nam post separationein nec corpus est vivens rationale, nec anima est homo , ut qui per mortem esse desinat: atqui ejusmodi denominationes non possunt competere homini, si anima rationalis non sit substan. tialiter unita corpori , ut ex illa unione exurgat unum totum substantiale nempe homo , sed ei adsit duntaxat ut gubernator navi , quam regit. Hinc Theologi contra Nestorium , efficacitere vincunt Verbum non esse accidentaliter seu moraliter duntaxat , sed substantialiter unitum naturae humanae ; quia sine unione substantiali de
Christo dici non posset, Deus est homo, Deus
est natus, mortuus, nec vicissim homo est Deus, homo est omnipotens, &c. Quemadmodum de Justo , cui Deus moraliter unitur , falso diceretur homo iustus est Deus omnipotens. Ergo Ievera horno est aliquo/ totum substantiale constans ex corpore & anima rationali substantialiter unitis.
4 9'. Secundum quam panem komo factus est ad imaginem di similitudinem Dei λ. R. IO. Non secuntum corpus; quia res corp
reae non pollunt esse expressic similitudines entis spiritalis & incorporei. Dicuntur duntaxat juxta
sanctum Thomam vestigia Dei , quia sicut ex vestigiis colligitur, quae species animalis transie-
784쪽
DE CREATIONE. Taytit, sic invisibilia Dei per ea quae nota sunt, intellecta conspiciuntur ', sed vestigium dici nequit imago , cum non exhibeat proprios charaeteres rei , cujus indicium est. In directe tamen Imago Dei relucet in corpore humano , quatenus rectitudo ejus indicat animi rectitudinem ; quid enim indecentius, inquit
sanctus Bernardus Ser m. 24. in Cant. quam cuν-vum recto corpore gerere animum p Et sanctus Augusti s lib. 8 qu. de rediitudine humani eo Poris , scribit: Magis in hoc ad imaginem ct similitudinem Dei esse , quam catera corpora animalium merito videri potest. Ergo Imago Dei proprie in anima rationali quaerenda est. Imago Dei, inquit S. Augustinus Ser. a. in Psal. 48. est initis, non in corpore , sed tibi est intellectus , ubi mens, ubi ratio investiganda
Q. Ioa. Quotu plex est Imago Dei in mente hominis R. Duplex, alia naturalis & essentialis , alia supernaturalis & accidentalis. II P. Quomodo homo secundum animam est natu raliter Imago Dei Z R Quatenus sub illo respectu est substantia spiritalis, immortalis, intellectu & voluntate praedita , quibus pro modulo imitatur suum exemplar , nempe Per intellectum efformat Verisbum , in quo ipsi reprae*ntantur omnia , quae siubejus notitiam cadunt , corporalia & spiritalia, invisibilia quoque Dei , & per voluntatem pro
ducit eorum omnium amorem , quae inIellectus amanda proponit. Praeterea homo per animam rationalem est liberi iarbitrii, suorum actuum dominus, praeestque cunctis animantibus. Haec imago naturalis io. foedari potest per actus difformes naturae rationalis, & eatenus homo
recedit a suo exemplari , sed corrumpi omnino
785쪽
3o DE CREATIONE.ion potest , sicut nec ipsa natura humana. 1 . Iommunis est utrique sexui, specialiter tamen elucet in masculo , quatenus naturaliter est Carili mulier js , & prima ejus origo, juxta illud Apostoli I. Cor. II. vers. 7. vir. . . imago ct glo' ia Dei, mulier autem gloria viri es.
'. In quo consistit imago Dei supernituralis re
cadentalis pR. In donis supernaturalibus, ac praesert i m ingratia sanctificante , per quam Justi fiunt divinae naturae consortes, a. Petri cap. i. Filii Dei adoptivi, & conformes imagini Filii ejus. Haec imago non custoditur , inquit 'tanctus Augustinus lib. I 1. de Trinitate cap. n. nisi ad ipsum , is quo
imprimitur , tuncque perfecta erit, quando Pe secta erit Dei visio ; ycimus quoniam cum appars ris , ius ei erimus, i. Joan. 3.
De gratia primi hominis. Q. I'. stimus homo fuit.ne conditκs in gratia 1 R. Fuit , probaturque I Q. eX SNiptura , Eccles T. V. 3 o. Fecit Deus hominem rectum,hccli. IT. Vers. 6. creavit illis mentiam 'iritxi, sensiti implevit cor illorum. Ex Concilio Tridentino sessi. s. can. I. Ubi tradit hanc doctrinam ut in Ecclesia receptam & indubitatam ; δε quis ηοηconfitetur., inquit, primum hominem Adam , cum mandatum Dei in Paradiso fuisset transgressus .flatim sanctitatem o justitiam , in Da constitutusfuerar, misi e .... analbema sit. 3o. Ex sancto Augustino lib. de correptione ει grat. cap. 3I. in quo sic
habet : stiid ergo ' Adam non habuit Dei gratiam 'Imo vero .abuit magnam , sed disparem, scilicet a
786쪽
DE CREATIONE. 7 Isiati a Christi, quae est hujus status. Q. 20. In quo distori gratia hujus stat os a gratia
Respondet sanctus Augustinus citato cap. II. lib. de cor. & gr. differre ratione auxiliorum actualium , quae in hoc statu longe sunt potentiora , nam gratia sanctificans, & virtutes infusae eaedem sunt in hoc statu , & in statu innocentiae. Istam gratiam , inquit sanctus Doctor,
non habuit primus homo , qua nunquam vellet esse malus , sed si ne habuit, in qua si permanere vellet, nunquam malus esset. . . tale quippe erar adjutorium , quod desereret, cum vellet, ct in quo permaneret, si vellet, non quo feret, ut vellet. Haec es prima gratia, quae .
data es primo Adam; sed haee potentior est in seιundo Adam. Prima est enim , qua sit ut habeat homo justiriam , si velit; Iecunda ergo plus pote β , qua etiam 'tit velit. Sed de his plura diximus Trach. de Attributis , & de Gratia.
Q. V. Homo nunc per poenitentiam restituitur. ne omnino justitiae Originali, quam in Aaamo peccante amnsimus ZR. Minime , quia justitia originalis praeter gratiam sanctificantem , vis tutes infusias, & auxilia actualia , plura dona complectitur. Q. 4'. Quid ultra complectitur pst. Persetiam subordinationem partis inferio ris cum superiore. Nulla erat in homine innocente membrorum rebellio, nullus concupiscentiae motus , nulla imaginationis aut alterius sen- sus evagatio : passiones , ut nutum rationis expectabant, sic ipsi imperanti non reluctabantur e corpus non aggravabat animam , sed adiuvabat: nulla in eo infirmitas, nulla aegritudo sive ab intrinseco, & humorum intemperie, sive ab e trinseco , & ab ulla creatura infestante; rectus enim ordo deposcebat, ut sicut mens Per grais
787쪽
DE C R I A T I o N E. tiam Deo perfecte erat subdita ; sic corpus menti in omnibus obtemperaret , & corpori inferiores creaturae ad nutum deservirent. εErgo primus homo, sicut poterat non pecca. re in illo felici statu , poterat etiam non mori: nam ex Apostolo , Rom. s. per unum bominem .peccatum in hune mundum intravit, ct per peccatum
Q. so. Homo in flatu innocentiae fuisset-ne perpetuὸ
mafurus in terra ZR. Minime, sed sine morte transsatus fuisset ad Sedem Beatorum. Quandiu autem in terris egi sset, promus incertum est.. 6o. Permanente parti innocentia fuisset. ne subordinatio inter homines pR. Fuisset , quia ordo servari non potest in multitudine fine aliqua partium subordinatione, Angeli etiam , beati & homincs perfectio. res distribuuntur in varios ordines & Hierarchias. Adde quod homo naturaliter est caput mulieris , ac proinde ex institutione naturae de- .
bet eam regere. 'Dices: Gen. 3. dicitur mulieri in poenam ejus peccati , sub viri potestate eris, ct ipse dominabitartui: Ergo mulier non fuisset subdita, nisi peccatum praecessisset. Distinguo conseq. non fuisset subdita subjectione molesta , qualem nunc experiuntur submorosis conjugibus, Concedo: subjecti'ne con- ' naturali , & ideo grata & suavi , qualis existit inter Angelos , & membra ejusdem corporis, Nego conseq. Quoties ergo dura & acerba patiuntur , tum uxores sub regimine maritorum, litum servi & famuli sub imperio dominorum, 'roties eos meminisse oportet hanc esse justam Peccati poenam a Deo inflictam , quam si hu
mili & poenitenti animo subeant, Dei miser,
788쪽
DE CREATIONE. 733 cordiam & benevolentiam sibi conciliabunt. Quod ergo prius naturale erat mulieri, nemine e potestati viri subesse , filios parere, post peccarum evasit supplicium Propter molastiam Sc dolorem , sine quibus nunc ejusmodi naturae ossiciis non defungitur. Sic quae serpenti naturalia erant , nimirum humi reptare, antra sequi , terram comedere , jam destinantur in poe-Dam , ut ex praeconcepto hominum odio facilius proteratur. Inltabis r primis parentibus adhuc innocentibus data est duntaxat potestas dominandi cunctis animalibus: ergo in statu innocentiae nulla fuisset in homine potestas in alios homines. Distinguo consequ. potestas ProPrietatis, quae inducit servitutem , Concedo ; nam ex sancto Augustino lib. 19. de Civitate Dei cap. I s. iv,
men servitatis culpa meruit , non natura. Potestas
jurisdictionis , subdistinguo , dominativa Sccoactiva, Concedo: haec quippe in mente lancti Gregorii usum non habet nisi erga eos , quos
Apostolus animales vocat I. Cor. 2. cum enim propria ratione non regantur , cogendi sunt
aliena: Potestas jurisdictionis directiva & ordinativa , Nego conseq. quia hominum societas sine Duce ordinari nequit. Q. 7 . Genus humanum in flatu innocentia fuissetne propagatum per carnalem generationem pR. Negarunt nonnulli ex sanctis Patribus, ut sanctus Augustinus ; sed retractavit suam sententiam, & communem amplexus est lib. I. R trach. cap. IO & in aliis libris , quos scripsit jam Episcopus , ut lib. de nuptiis & concup. ca P. I. INuptiae vero essent, inquit, etiamsi nemo peccatset a feret quippe sine illa morbo concu piscentiae in semis tio filiorum in corpore vitae illius , sine quo nunc fieri non potes in corpore mortis hujus. Et lib. I. de Pec mes .
789쪽
3 DE CREATIONE.caP. 37. docet homines propter uteri angustias parvulos nascituros , sed non in ea infirmitate, quae in illis major est , quam in brutis animantibus , quae statim ab ortu incedunt, & matrum suarum mamillas quaerunt, suguntque. 8'. Quandiu duravit status innocentia pR. Brevi durasse una est Theologorum sententia , sed quandiu prorsus incertum. Alii suspicantur Adamum peccasse secunda die a sua Creatione, alii octava , alii quadragesima. Hic unusquisque, propter Scripturae silentium , in suo sensu abundat.
Q. I odnam fuit peccatum Adami pR. Certum est Adamum cecidisse superbia; scriptum est enim Eccli. Io. Vers. IA,& i s. Initium superbiae hominis, apostatare a Deo, quoniam ab eo qni fecit illum, recessit cor ejus, quoηiam initium omnis peccati est superbia , quae adiunctam habuit inobedientiam , & nimiam complacenotiam erga UXorem.
Utrum aUtem peccaverit contra fidem , non satis constat. Amrmat Tertullianus lib. 2. contra
Marcionem cap. 2. quis, inquit, dubitabit ipsum Adae peccatum ἡσresim pronuntiare Negat vero sanctus Augustinus lib. 11. de Gen. ad lit. cap. ulti mo ; quia ex Apostolo i. Tim. a. Adam non fuit seductus , ae proinde falsum non credidit : sed inordinato amore Propriae excellentiae jam excae catus, & blanditiis uxoris delinitus, non saris attendit ad Dei comminationem. 4 2'. Uur Sravius peccavit Θ
790쪽
. DE CREATIONE. 73 sit. Eva , ex communiori Theologorum sentencia; quia Adamum ad peccandum induxit ,
a mutiere initium . . . peccati, ct per illam omnes morimur. Eccli. 2S.
3o. Si sola Eva peccasset, posteri eius assceren-rur. ne peccato obnoxii 3
R. Minime. quia in Eva non continebantur tanquam in capite. . Q. Peccatum primorum parentum fuit.ne gravissimum ZRespondet sanctus Thomas 2. 2. qu. I 63. art. 3. fuisse gravissimum , non quidem ex objecto , quia idololatria & blasphemia ex natura sua sunt peccata graviora, sed ex circumstantiis. Ia. Petitur ex sanctitate personae, & perfectione status. 2'. ex libertate , quae in illis fuit plenissima ;peccarunt quippe sine ullo concupiscentiae impulsu , aut infirmitatis pondere. 3a. eX ratione praecepti, quod fuit impletu facillimum. 4δ. ex gravi nocumento, quod ex eorum inobedientia secutum est ; ipsa enim totam massam generis humani infecit, ut dicetur tract. de peccatis. Q. sQ. Primi parentes sunt ne veniam consecuti 'R. Certum est fuisse consecutos; de iis enim sc legitur Sap. io. Haec sapientia j illum . qui ...
formatus est a Deo Pater orbis terrarum, cumsolus esset creatus , custodivit, di eduxit illum a delicto suo. Et sanctus Augustinus Epist. i 6 . alias, 99. asserit Adamum non solum veniam peccati obtinuisse; sed etiam post poenitentiam usque ad mortem perseverasse : communis etiam est Ecclesiae traditio Christum , cum ad inferos descendit, iulum inde eduxisse. Denique Tatianus, qui prius fuerat sancti Iustini auditor , reprehensus est, quod inter ceteros errores docuerit Adamum &vam esse damnatos.