Theologia dogmatica et moralis, ad usum seminarii Catalaunensis. Autore D. Ludovico Habert ... Tomus primus septimus Tomus primus. Continens tractatus de Deo uno & trino, angelis, atque mundi visibilis opificio

발행: 1736년

분량: 795페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

771쪽

I . . DE C R s A T I o N E. Distinguo antecedens , ex nihilo nihil fit a

causa secunda , concedo et a causa prima, Nego antecedens ; nam Angeli conditi int ex nullo praeexistente subjecto, cum sint spiritus. Q. 2'. Quot numeranttir anni a creatione mundi R. Numerantur usque ad Christi nativitatem quatuor millia annorum. 4 3'. inde colligitur ille annorum numerus pR. Ex diversis mundi artatibus, in quas Scriptores Ecclesiastici distribuerunt mundi duratio

Q. 4'. Quot sunt illa aetates pR. Sex Prima coepit a creatione mundi , duravitque usque diluvium annis Isc6. Secunda a diluvio, & duravit usque ad egressum filiorum Israel ex AEgypto annis 887..Tertia ab egressu Iudaeorum ex AEgypto ad

Templum conditum, anno A. regni Salomonis. Reg. cap. 6. U. I. complectitur annos 8o. Quarta currit a templo condito ad finem captivitatis Babylonicae , anniS 4 1. . Quinta a soluta captivitate Babylonica ad Christi nativitatem duravit annis s2s. Sexta a Christi nativitate protenditur usque ad secundum illius Adventum.. Q. . de habetur randiu dura se quamlibet at rem' R. Duratio 3 ae , R & pe aetatis satis colligitur, partim ex Scripturis sacris , partim ex Historia prophana. Sed maior est dissicultas circa duas PrioreMetates; quia nullus exstat Scriptor Moyse antiquior , quo duce filii Israel egressi sunt ex AEgypto. Merito autem quaeri potest, quomodo Moyses texere potuerit historiam ab orbe condito usque ad suam aetatem. Ad quam difficultatem iR. Moyses praeter revelationem Spiritus-san.

772쪽

DE CREATIONE. II chi, qsso amante & assistente suam historiam adornavit, pomi discere res ante se gestas ex traditione, quae propter diuturniorem Patriaris charum vitam & experientiam potuit esse certa

Enimvero Sem Noe filius post diluvium tu pervixit cum Abrahamo per centum annos dc amplius , vixitque ante diluvium cum patre suo Noe, & cum Lamech avo suo , ac Matu salaatavo, qui duo posteriores cum Adamo diutius

conversati sunt. . . .

A morte autem Abraham usque ad natIvitatem Moysis , cum fluxerinῖ duntaΕat 19C. anni, illud temporis spatium breve fuit, si habeatur ratio longaevae aetatis Patriarcharum , qui facile videbant filios filiorum suorum usque ad quartam & quintam generationem , ut Patet vel ex genealogia Moysis, cujus Pater Amram vixit 137. anniS , quorum aliquos cum Joseph trania egit, & avus Caath I 3. Exodi cap. s. qui cum Iacob in AEgyptum descendit. Porro natus est Jacob superstite adhuc Abrahamo, qui per centum annos & amplius discere potuit a Patria cha Sem, quae audierat a Lamech & Matusala.

CAPUT II.

Quonam ordine cuncta visibilia condita sunt R. o Rima die Deus ex nihilo coelum & ter x ram creavit , deinde Produxit lucem seu corpus lucidum, quod primo mundi triduo a . horis , eo modo , quo nunc Sol, utrumque H mispherium circumgirabat ac illuminabat, re

773쪽

18 DE CREATIONE. sic diem ac noctem constituebat. Coepit autem motus ejusmodi corporis lucid a medio Hemi pherio aliquandiu post creationem coeli & terrae unde Moyses diem incipit a Vespere, factumque est , inquit, vespere ct mane dies unus, id est, dies primus. Secunda die , factum est Firmamentum diu, dens aquas ab aquis. Quid autem nomine Firmamenti intelligi debeat, non una est Theologorum sententia. Sanctus Hieronymus ep. 83. ad Oceanum, sanctus Augustinus,&Beda in Gen. intelligunt corpus diaphanum . quod a terra adempyreum protenditur & extenditur ι hebraice enim Firmamentum est extensio, cujus inferior

Pars communiter ΤΟcatur aer , nonnunquam

etiam coelum , ut Pal. 8. Volucres eaeli. Dividit autem aquas ab aquis nempe nubes, quae supra infimam aeris partem volitant , ab aquis quae in mari & fluminibus concluduntur. Denique coelum sic acceptum dicitur Firmamentum , non

quod sit corpus lidum , sed quod sit firmissime suspensum & extensum. Tertia die, aqua , quae ut pote minus gravitans , Operiebat universam superficiem terrae, Congregata est in alveos & cavitates profundiores sic a Deo praeparatas, ut inde montes excre visse credendum sit; & terra , jubente Deo, statim exsiccata protulit herbas, plantas & arbores , simulque Paradisus terrestris, hoc est, hor.

tus amoenissimus consitus. fuit. .

Quarta die ex corpore lucido in partes veluti in igneos globos disiecto , condita sunt sydera, scilicet Sol, Luna & Stellae. Quinta die , Deus ex aquis pisces & aves edu-

. Sexta die , Deus produxit primum animalia 4errestria, quadrupedia & reptilia, ac demum

774쪽

DE CREATIONE. 7 Is Omnibus ad commodam hominis habitationem rite dispositis , formavit hominem , masculum& foeminam, nempe Adamum & Evam , sicque omni opere perfecto, dicitur Deus die septima requievisse , non defatigatione , sed cessatione a

novis operibus.

Dices di colligitur ex c. 2. Gen. Deum produxisse Evam die octava: Ergo. Nego antecedens : tumetria eodem capice 2. Vers. a. ex Preste habetur Ueum requievisse die septima ab universo opere, ac proinde nihil novum post diem sextam produxit: tum quia caP. I, vers. 27. legitur Deum creasse die sexta masculum & foeminam, eisque dixisse , Crestite di multiplicamini.

Ideo autem Moyses nonnulla interserit intere reationem Adam & Evae , quia ambo simul non sunt creat, ; Adamus quippe formatus est extra Paradisum , Eva vero in Paradiso, in quem Deus

prius tianstulit Adamum, quam formaretur Eva,& occasione hujus transsationis Moyses caP. 2. describit loci amoenitatem , ac tandem narrat quomodo Eva e latere Adami dormientis educta fuerit, una ex ejus costis extracta. Ergo, inquies, Adamus vel creatus est monstrosus, scilicet cum costa superflua , vel mutilus remansit post Evae productionem. Nego sequelam : namque costa extracta erat ad perfectionem corporis humani necessaria, nec propterea Adamus remansit mutilus, cum Deus aliam reposuerit ; sicut enim costa non sine cariane est extracta , ut constat ex his Adami verbis ,

hoc nune os ex ossibus meis, ct earo de carne mea; sic nec carnem sine costa repositam credendum est. Q. χ'. Cur Eva educta est ex latere 'Adami, cum

foeminae in aliis peciebus animalium ison fuerint hoc m si producta l.

775쪽

71o DE CROTIONE. Respondet S. Thomas qu. 92. art. a. id fuisse convenientissimum. I'. ut quadam dignitas primo homini servaretur , nimirum ut esset princ 3 Pium totius sui generis , quemadmodum Deus est Principium totius universi. 20. ut vir magis dialigeret uxorem , ut quae sit corporis sui portio , quod significatur his verbis, propterea relinquet homo patrem ct matrem di adbarebis uxori sua : σerunt duo in carne una. Nemo autem carnem suam

etiam infirmam odio habuit. 3'. ut apPareat qualis debeat esse societas inter virum & uxorem : monetur uxor se in virum dominari non debere, dum meminit se non ex ejus capite esse eductam : vir discit uxorem non habendam ut ancillam, sed ut sociam , ut quae non sit ex ejus pedibus, sed ex latere, & quasi ex corde extracta. 4'. ut adumbretur Sacramentum Ecclesiae, quae de latere secundi Adam in Cruce dormientis formata est. Dormit Adam, ut fiat Eva et moriιur Chrsus , ut fiat Ecclesia : dormiente Adam sis Made latere ἰ mortuo Christo , lancea perforator latus, ut superfluam Sacramenta, quibus formetur Ecclem, lib. de vera innoc. cap. 328. apud S. Augusti

num.

Q. 3'. Unde vocatur lignum Uentia boni ct mali, quod Deus ab initio plantaverat ZR. Ab eventu ; quia scilicet illius esu primi parentes experti sunt vera esse quae Deus minatus fuerat, & falsa quae serpens promiserat , absit enim ut credatur rem materialem habuisse vim pariendi omnimodam scientiam, hae dignosceη-ria non es beati hominis sapientia ,sed miseria experim-ria , unde lignum nomen accepit, sanctus Augustinus , lib. I. contra adversarium legis cap. 26.

Q. Α0. suo sensi accipiendum est , quod legirar Genes. cap. 3. vers. 7. Et aperti sunt oculi amb-

776쪽

DE CREATIONE. 72 1R. Eo sensu, quo solemus dicere de eo , qui sapientior factus est experimento miseriae, quam

incurrit ob contempta salutaria' monita , tandem aperuit oculos, hoc est, advertit quae Prius videre detrectabat. Q. so. In quo loco situs erat Paradisus R. Omnino incertum est ; namque origo quatuor fluviorum , quos Moyses dicit e Paradiso scaturire , non in uno terrarum loco reperitur , Deo sic occultante Primam eorum scaturigi. nem per subterraneos cuniculos longissimos , ne locus Paradisi hac via mortalibus innotec

Q. 6o. Extat- re etiam nunc Paradisus terrestris p

R Alii Theologi amrmant , contenduntque Henoch & Eliam in eo conservari usque ad secundum Christi adventum : alii negant, afferentes illum aquis diluvii submersum. Quis autem illam controversiam dirim , cum nec Scriptura . nec Traditio lucem praebeant Q. o. Duid est gladius ille flammetis in manibat .

Cherubim , de quo Gen. 3. U. 26. R. Alii volunt este Zonam torridam : alii flammam in figuram gladii conformatam: alii ipsam virtutem Angelicam, qua ascentur etiam Daemones ab imgressiti Paradisi terrestris, ne spe immortalis vit; procurandae per lignum vitae v cordes homines in sui obsequium & idolola. triam pertrahant. Nullus itaque quaerat in tetra Paradisum voluptatis , ne coelestem amittat , Pereatque 'flammeo gladio.

777쪽

CAPUT III.

Expenduntur ea , quin ad hominis creationem pertinent. O. I'. A Damus est-ne omnium hominum primus ZR. Nonnulli suspicionem injicere conantur ante Adamum alios extitisse homines, ipsumque dici primum, Sap. IO. v. i. Et Cor. II. v. 47. in genealogia Christi dumtaxat. Contra vanam & absonam ejusmodi opinionem R. Constans est omnium Catholicorum senistentia , Adamum esse omnium hominum absolute primum.

Probatur 1'. ex Scriptura Sa P. Io. vers. I .Fommatus est orbis terrarum pater. Acst. II. v. 26. Fecit ex uno omne genus humanum inhabitare super linivem

fam faciem terrae. In his textibus diserte asseritur Adamum Patrem esse non solum Hebraeorum, sed etiam totius orbis, & totius generis humani. Gen. 2. V. ante Adamum homo non erat qui

operaretur terram - -

Probatur 20. ex constanti omnium saeculorum

Traditione ; omnes quippe non solum Christiani , sed etiam Judaei hactenus agnoverunt unum Adamum esse primam stirpem generis η'Probatur 3'. ratione Theologica; quia si ante Adamum extitissent homines, filii eorum nati non essent filii ira: δc obnoxii peccato originali, ac proinde salutem sine meritis Christi fuissent consecuti, quo nihil absurdius. Dices pro Praeadamitis : Rom. s. legitur , regnavit mors ab Adam usque ad Moysem ,

778쪽

DE CRIATI NE .. 7a etiam in eos, qui non peccaverunt in similitudinem praevaricationis Adae. Ergo. Distinguo antecedens ; qui non peccaverunt in similitudinem praevaricationis Adae, hoc est, qui non peccaverunt actualiter, seu propria voluntate , quemadmodum Adam , Concedo ; qui non peccaverunt originaliter , dc in primo pa- . rente, Nego anteced. Apostolus itaque vult solum omnes etiam infantes ante legem scriptam fuisse morti obnoxios, ac proinde Peccato oriaginali infestos. Quare locus ille Praeadamitarum opinionem evertit, nedum fulciat. 41'. Cur homo non es conditus , sicut alia creaturae , divinae vocis imperio , sed manu contrectante ZR. Ut commendaretur hominis dignitas. Adeo magna res agebatur , inquit Tertullianus lib. de

resurrectione carnis cap. s. qua ista materia ex- trtieretur. Itaque toties honoratur , quoties manus Dei

patittir, dum tangitur, dum decerpitur, dum deducitur , dum flagitur. Recogita totum illi Deum occupatum , ac deditum, manu, sensu , opere, consilio, sapientia , providentia , ct ipsa imprimis lectione , quae tineamenta duciabat. Quodcunque enim timus exprimebatis Christus cogitabatur homo futuras. Et sanetus Am brosius expendens verba Psalmi rig. manus tuae fecerunt me , ait, bestias non fecerunt manus tuae , sed

dixisti, producat terra , &c. Q. 39. Quid indicant illa verba Gen. a. inspiravit in faciem ejus spiraculum vitae ΘR. Indicant animam rationalem non esse eduis

clam e materia , cum sit spiritualis, sed a Deo inspiratam , nen quidem tanquam particulam substantiae divinae, ut somniarunt Manichaei, sed ex nihilo creatam. 4 '. Anima rationalis est ne revera spiritualis

incorporea pNegavit Tertullianus lib. de anima cap. s. κ

779쪽

1 DE CREATIONE. sequentibus & plutes ex veteribus Philosophis, ut Stoici ex Eusebio lib. de Praeparatione

cap. I 6. contra quem errorem.

R. Certum est apud Catholicos , animam esse spiritalem dc incorpoream ; sic enim habct Concilium Lateranense quartum cap. Farmiser. Ab initio temporis titiamque de nihilo condidit creaturam, spiritalem ct corporalem, Angelicam videliceι ct mwη- danam ; deinde humanam ex spiritu ct corpore constaη- rem. In quibus posterioribus verbis Concilium vocat animam spiritum , & quidem proprie dictum, cum a corpore illam distinguat. Quamvis autem haec verba definitionem fidei non contineant , tamen supponunt doctrinam esse apud Catholicos certissimam. Probatur auitim responsio , I'. ex Scriptura, Eccles Ιχ. Vers. 7. Antequam revertatur pulvis in rerram suam , o Ipiritus redeat ad Deum, qui dedit

illum. I. Cor 2. vers. II. suis ... hominum scis,

tuae sunt hominis, nisi spiritus hominis, qui in ipse s Zta ct quae Dei sunt, nemo cognovit, nisi spiritus Dei. Spiritus in hoc discursu Apostoli debet sumi uni-

voce , & in eadem significatione : atqui cum de Deo praedicatur , non sumitur pro flatu aut vento , sed pro substantia simplici & incorporea tergo & cum de homine dicitur. Probatur 2 o. ex Patribus. Sanctus Basiliusho m. in illud , attende tibi, sic loquitur , Contem platione tuae tibi inexistentis animi corporeae , tibi cogita Deum esse incorporeum. Sanctus Augustinus in Psal. 16 S. natura anima, inquit , prastantior est, quam natura corporis: excellis multum , res spiritualis est, να incorporea est , vicina est substantiae Dei. Dices: Eccles. 3. v. I9. liabetur, similiter spirant inania, ct nihil habet homo jLmento amplius & V. 2 O. de terra facta sunt, in tetram pariter reveriuηιur I

780쪽

DE CREATIONE. 72s Distinguo anteced. Similiter spirant Omnia ,&. in terram revertuntur secundum corpus , Concedo : secundum animam, Nego anteced. Dam ex citato cap. 11. spiritus hominis redit ad

Deum , qui dedit illum. Instabis : atqui Ecclesiastes eo loci negat spiritum hominis ascendere sursum , quis novit, inquit , si spiritus sitiorum Adam ascendat sursum , Os spiritus jumentorum descendat deorsum ' Ergo.

Nego subsumptum ι Ecclesiastes enim non negat diversam esse utriusque Spiritus sortem , sed cum ista sensibus non Percipiantur,r paucique sint admodum , qui ratione cuncta perpendant , quaerit duntaxat , quis ex eo quod eadem fete

hic eveniant bonis & malis , sapienter colligat futurum post hanc vitam judicium, in quo Deus reddet unicuique juxta opera sua, quemadmodum ipse colligit ca P. Q. so. Potest- ne demonstrari an imam essespisitum p R. Demonstratur a posteriori per effectus. Namque illud principium est spirituale & in- Corporeum , quod producit estestus spiritales &im materiales: atqui anima rationalis producit actus spirituales: Ergo. Major est certa. Non enim minus certo colligimus principium spiritale ex operationibus spiaritatibus , qui in principium vitale ex operationibus vitalibus: Ergo sicut nobis constat animal vivere, cum in illo deprehendimus operationes vitales, ita certi esse debemus causam esse spiritalem, cuius videmus effectus spiritales ; oper ri enim sequitur esse. Minor experientia constat ελ anima quippe rationalis contemplatur sapientiam, Deum ipsum:

diligit justitiam : universalia & possibilia aeque percipit , ac singularia & existentia : producit actus reflexos, per quos supra se dc supra omnem

SEARCH

MENU NAVIGATION