De Victorino episcopo et martyre dissertatio. Ad Christophorum Fauuaeum ... Auctore Ioanne de Launoy Constantiensi, ..

31쪽

puit Tulli Leucorum ad vir. Calendas Martias: Immaturam dico mortem, quia deberent in multa saecula vivere, qui publicis utilitatibus & studiis inseruiunt. Qua ratione immaturior fuit adhuc excessus Petri Puteani viri quoque yraestantissimi,& ad iuuandas artes omneque ossicij genus nati, cuius vitam cum in lucem dedit Rigaltius, propriam statim amisit. quasi rerum omnium arbiter praepinens Deus noluerit auctorem operi tam egregio, quam necessario superesse. Non homo quidem supererit , sed hominis memoria, quandiu supererunt isterae, quia

Puteanus aeque ac Rigaltius aeternum futura sunt nomina, ut bonorum ciuium, ita S: literarum. Istud fortasse net pep)or vi

debitur, sed hic etu trisu censeo, non imitatus illos, qui hoc idem,sed alia mente prouerbium, aut aliquid simile fecerunt. Scilicet in gratiam est duorum hominum, quibus debetur cerernitas, qui eo ipso chari omnibus semper erunt ac desiderandi, quod in vita cum essent, relictis pluribus monimentis prospexerint,ne desideraren

tura

32쪽

DISSERTATIO. s O A s E RvAT Io III. Eonorius Augustanensis, Demochares, Pos inus es corri ntur. SEcvNPvM ea, quae argumentis decem exposuimus, nullum est dubium quin isti scriptores quatuor errauerint, quando victorinum appellarunt Picta- Episcopum. Honorius quidem in catalogo Sanctorum , nisi fortean errotin librarios transferatur. Etenim cum Pictaviensis & Petauionensis seu Pelabionensis non multum inter se differant, Petratonensis seu Petabisne u in Pictavi, facile conuerti potuit a librariis , qui utrum in orbe sit urbs dicta Petaula, seu P rabio, nescirent. Demochares libro iii. de sacrificio Mi locutus de primo Pictauorum Episcopo semel atque iterum errauit. Illius verba sunt: Primum constituemus Eris sperordinem sedis mouiense, quorum sequitur

numerus iuxta Bouc tum in Annalibus Aquia taniae: Sanctus Victorinus , Nectarius in talogo Sanctorum libro Io. Sin catalogo Scriptorum Ecclesiasticomm anni Vili. In primis fal

33쪽

3. DE VICTORINO EP. ET M. litur significans, Bouchetum Victorini

meminisse. Non enim meminit, tantum abest, ut pro uno Set eodem Episcopo victorinum&Nectarium computarit. Deinde fallitur, dum eandem confusionem in utrumque illum catalogum transfert. Neque enim Petrus Equitensis Episcopus in

catalogo Sanctorum , neque Marianus Victorius in Hieronymi catalogo Script. Ecelesiastic. qui Romae cum reliquis operibus prodierat anno MD Lxi. Nectarium Pictaviensem Episcopum attingunt. Demochares in hunc geminum errorem venit , cum ex una parte in Pictaviensium Episcoporum indiculo, quem Bouchetus confecerat, Nectarium primum, nec ullum Victorinum offenderet; ex altera vero, cum in Petri catalogo Sanctorum,qui similia multa habet flagitia, dc in Hieronymi catalogo Scriptorum Ecclesiasticorum, quem Victorius male correxerat, Victorinum Pictaviensem Episcopum vi- . deret. Tunc autem nescius Demochares,quo in loco Victorinum statueret,eum cum Nectario confudit. Posseuinus dum in Apparatu sacro ait,

34쪽

DIS SARTATio. si s A c. errantes Honorium, victorium, Democharem , & deprauatum Gratiani Decretum secutus est , atque illorum vestigia impleuit. Miratus in Bibliotheca Ecclesiasti ea de Victorino perinde loquitur , quasi nullus unquam eum Petauionensem seu Peta bionensem Episcopum fecisset. Victorinum igitur simpliciter appellat Pictaviensem Empiscopum, cui eos tribuit libros , quos Pelabionensi Hieronymus ae Sophronius tribuerant. Hoc uti praestaret Hieronymi, Gelasij in decreto de scripturis authenaticis, Honoris Augustodunensis& Baroni j auctoritate utendum sibi esse duxi

Sed immerito, ut iam notavi, si tamen excipiatur Baronius, de quo proxime dictu. rua sum nonnihil. Miraeus, ut apparet, rem non indagavit altius , & viam iniuit, quae ate patebat in errorem. O a s E Ru At i o I v.

Excutiuntur Harandi notae ad quartum nona, Nouembris Mart rosera Romani.

Sua finem capitis v. significaui, Mat

urologium Romanum in iis, quae ad

35쪽

,c DE VICTORINO EP. ET M. Victorinum Petrabionensem attinent, sumperiori saeculo passum esse mutationem,icilicet ex Pera o si factum esse Pictaviensem. Illatam huic Martyrologio nouitatem ita confirmat Baronius ad secundum Nouembris e De quo grati, VPardus, i dos Petrus in Catalogo lig. o. cap. I scribit de eo sanctus meronymus Scriptoribus Ecclesiasticis. At primum quidem , cum genuinum Bedae non extet Martyrologium, de Victorino quid Beda censuerit, utrum Pe- rabionensem , an Pictaviensem vocaverit,immo utrum Victorini meminerit, certo pronuntiari nequit. Nam Martyrologij, quod est sub nomine Bedae vulgatum, dies pleni sunt omnes,contra quam V a dus assirmat in Epistola ad Carolum Imperatorem: Praeterea, inquit, O venerabilium , Hieronymi si et O Bedae Presbyterorum piis quamuis succinctis sperhocprouocabar deseriptis ( Martyrologiis. 3

vorum prior breuitati studens , alter vero quamplures Calendarum dies intactos relinquens , multa inueniuntur huius operis praeteriisse necessaria e quos tamen secum censui , ,- memorabilis viri A-

36쪽

DISSERTATIO tiora tam in eo ipse ne tio Aui ves5

gia , praesertim in secundo eiusdem libro. Haec autem cum ita sint , non dubito, quin si Beda Victorini meminerit, eum Petabionensem appellarii. quo modo V ardus qui Bedam sequi se testatur, appellavit. Bedae & Vsuardi tempore Victorinum nostrum omnes Perabionensem seu Petauionensem appellabant.

Visardus & Ado de Victorino Pre bionem non Pictaviense loquuntur a vi mirum plane sit , ista non aduertisse Baronium, qui alias in Petro non fallitur , sed fallitur ipse Petrus, dum ita scribit : Victorinus P Duensis Episcopus sub Diocletiani persecutione martyrium passei est , qui sientia O do a clarus apuscula nonnulta sacrae Dei perutilia compilavit. Commentarios enim edidit in GV. nesim , &c. Haec Hieronymus libro de Gris illustribus. Fallitur, inquam, Petrus, cum Hieronymo tribuat, quae Hieronymus

non dixit. Nam in chirographis Hieronymi exemplaribus Peta mensis, non Picta-uenses legitur di deinde in editis Romae exemplaribus, quae Petrus videre potuit, Perabionensis habetur in Vicetorino , do

37쪽

,8 DE VICTORINO EP. ET M. quo nunc agitur. Petrus aut Petri libra. rius P Iauensem pro Perabionem male accepit. Tum quod rei caput est, Hieronymus in libro de viris illustribus Petauimensem dixit, non Pietauensem. Haec re conrefecta est cap. i. huius Dissertationis. B ronius legiteditionem Hieronymi recensitam a Mariano Victorio, qui & Baro,nium ipsum, & plures alios in e ndem secum traxit ruinam. Hoc autem magni ac praestantes viri habent, ut soli non errent, sed& aliis errandi praebeant occasionem. Ad annum Christi CCC III. in eadem culpa persistit, sed tollendam esse breui scholio significat Henricus Spondanus Annalium Ecclesiasticorum breuiator. Porro ubi nescio quam spuriam Synodum Romanam admisit, in qua damna, tur Victorinus, qui Paschales cyclos composuit, multum sibi creat negotij, ut Victorinum nostrum a Victorino, ut loquitur , Aquitano distinguat. Sed istud non retracto, ne imitari videar eum, qui hoc

mali gcnus suo sibi iumento accersiit.

38쪽

nos, Pictamensem unum , alterum Petamone em.

SI Erasinus, Sc si qui alij, duos fuisse

apud Hieronymum victorinos , Pictaviensem unum, qui & in catalogo, ubi sermo est de Papia,& in libro contra Heluidium laudeturi Petauionensem alterum, qui & in eodem catalogo, & in epistola L xxv. contra Vigilantium, & in caput xxxv I. EZechielis notetur , crediderint, ine dubio errarunt. Idem enim Victorinus in locis illis quinque laudatur. Hieronymus quidem opera Victorini alterius recenset, sed Afer ille cum sit, hanc qua de agimus, causam nihil iuvat. Miramur duntaxat, Erasmum, virum ceteroquin accuratissimum in editione Hieronymi permisisse , ut Victorinus nunc Pictaviens s , nunc Peta menses seu Pictauionensis vocetur; deinde in scholiis ad epitaphium Nepotiani Victorinum appellasse Pictaviensem Episcopum s tum ad librum contra Helvidium notasse, Victorinum ab Hieronymo Putauiensem di

c iiij

39쪽

o DE VICTORINO EP. ET M. ctum , ut eum a Victorino Afro , cuius meminit Augustinus , discerneret. quasi vero Victorinus Petauionensis,& Victorinus Afer non apprime discernerentur. Porro in exemplaribus siue editis, siue manu scriptis, quibus usus est Erasmus, credo talem fuisse naeuum , qualem exhibuit, sed debuit adhibitis pluribus bonae notae codicibus expungere.

Praeposteram Mariani Victorij diligentiam nihil moror. Nam ille pro Perabionens ubique Pictaviensem posuit , cum duobus in locis Perabsonensem relinquere , reduobus in aliis restituere de erit, ubi Pictaviems falso ponebatur. Mariani Victorij verba sunt ad librum de Scriptoribus Ecclesiasticis in Victorino: Olim Pi-

rabionensis, Pictauenses in libro contra, Ηeluidium mmcupatur, es ita habet maior exemplarium pars. i libi in Hieronymo Pictauionensis legitur, scilicetin victola, quae ere contra Umlantiam. quando maiorem exemplarium partem citat, de mandatis praeso exemplaribus sermonem facit. Quinque nihilominus editiones praecesserant, Romanae duce, Venetae duae, St Basiliensis una,

in quibus Putabisne s seu Pictauimensis

40쪽

DISSERTATIO, Eexaratur. Reliquae septem exhibent Picta-uensem : sex tamen sunt Erasmicae omnes, ac proinde una D e manuscriptis vero non loquitur, aut si loquitur, vere loqui non potest. Vtrumque ex cap. I. facile perspicitur , ubi quid habeat editus vel manu exaratus Hieronymi contra Helvidium

commentarius, abunde repraesentatur.

Ecclesia Victorinum agnouit suum. HAcete Nus tria potissimum confecimus , Victorinum in-primis non fuisse Pictaviensem , sed Petauionensem Episcopum: deinde quinque Hieronymi loca, quae in vulgatis ab anno MDLXI. illius libris deprauata sunt, pristinae integritati restituenda esse, & pro P Iamensercsumendum Petauionensem et tum erratum ab iis esse, qui rem ilham aliter acceperant. Nunc ad Ecclesiasticam historiam pertinet notare, quo primum tempore, M

quibus auctoribus Pictaviensis Ecclesia victorinum in suum Episcopum admise-

Epidium