장음표시 사용
311쪽
De commodato. 3i lGr ex acconibus quaedam directae, quaedam contrariae dicantiar S. III . t 3 Commodati directri actio dastir commouanti, etiamsi rei uominus non sis, ejusque
Commodati actione aduersus plares commodatarios in solidum agi mirat, nisi aliter C i. ε.
An μ illi, furiosi, ρrodigi, et minores actione commodati commisi Possint pS. Iaa , et 228. Haeredes commodatarii in solidum regulariter non tenentur. S. laa9. Commodatarius de casu fortuito non tenetur, nisi ita conMenerit, Del res aestimas data sit, conditione adjecta, tit aestimatio restituatur. S. I 23O. Quid si res commodata damnum ρassa sit ex tiara immoderato, quem commosa permiserit Z I. 23 I. Commo tum ρlerumque solius commodatarii utilumem re icit, aliquando tamen utriusque, Mel etiam solius commodantis. S. la3a, et 1233. Commodat ius majorem, ori minorem diligentiam in re seroanda adhibere tenetur, Prout festis ex commodato titilitatem sentit, Mel non. S. I 234.
Doltis est machinatio alterius decψiendi, Mel laedendi catissa consutio adsibila. S. i a35. ψα eae factum inconsultum , quo alteri damnum injuria infertur: facti nomine etiam non fuctum Menit. I. iu36. ψa rei Lia , oel leris, fel koissima esse potesti atque ex aduerso diligentia relmaxima est, Dei media, rei minima. S. II 37. pa lata eal omissio diligentiae, qtiam Patres familias etiam minias ρmoidi adhibere solent. S. 1 238. Leois ctipa est ommissio diligentiae, quam oulgo homines frugi rebus suis adhibentel quam rerum uatiam Maiderat. S. la39.ctipa levissima νμonitur diligentiae maximae, seu quam diligentissimi patresfamilias adhibent in cubi tendis rebus suis. S. 24O. pa Maolor, Mel imior est Pro diuersitate rerum, quae magis, aut minus diligenter custoatri debent. S. I ail. Quandonam in contractibus ciatm tantum lasa , quae GD aeqvmanatiar, seel imis,atit imissima ρraestanda su8 S i 24 a. Commodatarius, qui ex Motantare commodantis rem Pignori dederit, liberari podest actiones cedendo. S. ta43. ncii, quom commodans mse elegerit, factum commodanti nocet. S. t a44. Utita si commodatarius nianctam elegerit ad rem restitiaendam, quem jusis ratione idonetim credideris p S. ta45. Contraria commodati actio quid commodatario Praestet 8 S. a G. Commodatum ante Praefinitum te us reoocari non Potest. Quid si commodans raex ino nato mentia ante indigeat 8 324 . Te us commoduli restimentii arbitrio judicis, uel boni Miri stratiatiar, si a contrahentibus ρraefinitus non sit. S. 248. I ensas graviores in rei commodatae utilitatem factas commodatarius re edit, non
leviores. S. I 249. Commodans reficere debet damnum a commodatario Passum ex rei puto, quod commodanti ρeram tam erat. S. Iaso. An commodatarius retinere ρossit rem commodatam proρων imensas in eam factas, -ι damna, qtiae ea re Passur sup S. ISi. Promer debitum extraneum commodato ius retentionis nori co elit. S. ra5a, eι Ia53.
312쪽
st ommodatum. quod aliqui dictum Putant, quasi eum modo datum, atque secunda iv. s. est ex quatuor obligationibus, quae re contrahuntur ii , definiri potest contractus, quores alicui gratis ad certum modum utenda datur. Cum imprimis dicimus, rem utendam -- alicui in commodato dari, demonstramus in eo rem omnino desiderari; ita ut solo eo Aensu absque re non Perficiatur; neque conventio de re ad certum usum concedenda
S. I a T. - Besa/in commodato utenda datur, quo commodatum a mutuo differt; etenim per mutuum rei dominium in accipientem transfertur i , adeoque etiam periculum saὶ: ineommodato autem tum proprietas, tum et civilis possessio apud commodantem remanet s3ὶ, sola naturali possessione in commodata mi translata: atque hinc, ut obiter dicamus, res commodata commodantis damno perit, vel deterior sit, dummodo eulpa commodatarii damno caussam non dederit t4 ; contra mutuo traditas rei periculum omne subit inutuatarius, ut pol equi illius dominus iactus est s5 . Quatenus res in eo-modato utenda datur, commodatum dissert a deposito O , in quo sola custodia, atque a pignore, quo una creditoris securitas continetur si, Princ . instit. hoc tre
s3 L. Rei commodasae 8. s. hoc titi in L. Eum, qui rem io. b. hoc tiL S. Item is a. institi hoc tu. i5, D. S. I. institi hoc eit., a. I i. S. 4. οἶ de obligac, et ac rib. 6ὶ S. Praeterea 3. institi hoc titi7ὶ , ust instit. hoc sit.
Res utenda in commodato generatim dari dicitur, ut significetur, non tantum in biles, quales plerumque commodari solent, sed etiam immobiles ad commodatum pertinere, veluti aedes ii : non Vero res. quae ipso usu consumuntur, quippequae commodanti restitui nequeunt: nisi foris ad pompam, et ostentationem quis commodatisvem usu langibilem a , vel pecuniam postulet 3 . si L. r. S. i. in hoc tu. αὶ L. Sed mihi 3. S. titi. st hoc eres L. Mem etiam 4. F. hoc tu. .
Nihil porro interest, utrum res propria, an aliena, cujus utendae ius competit, commodato detur si : quia per commodatum nec Proprietas, nec civilis possessio in accipientem transfertur, sed sola posscsrio naturalis, detentio, et usus sa): atque ideo usui metuarii, et similes, qui rei utendae ius habent, eam, nisi speciatim prohibeantur, alleri commodare possunt, ita ut nec domino liceat usum avocare, quamdiu durat ius concedentis s3 si L. Commodare i 5. s. hoc tu saὶ L. Rei commodatae R, et seqq. V hoc tit. 33 Argum. L. Arboribus i a. I. Us ructuarius a. y. de us ructu s7. l.
Gratis res utenda in commodato datur, quippe commodatum ex natura sua gratui tum est tii: mercede interveniente locatio est ia . Postremo in commodato res ad ce lum modum utenda traditur S. Iai 6. : quo commodatum dissert a precario; quippe precarium pro arbitrio concedentis revocari potest I, licet ad certum tempus datum
313쪽
De commodato. 3, 3suerit ): eommodatum vero nequit intempestivo tempore retractarii lic t enim , scito inii. i. Paulus, voluntatis, et ossicii magis, quam necessitatis sit Commodare, attamen, post- ruam contractus initus est, retro agere, atque intem Pestive usum rei auferre, non os μή eium tantum impedit, sed et suscepta obligatio inter dandum, et accipiendum s5 . G, l. έ.
Cum commoda tram ex eorum contra tuum numero sit, prout ex dictis constat, qui ultro citroque obligationem parere possunt, duplex ex eo nascitur actio, directa , eteontraria. Directa datur commodanti si , contraria commodatario ain. Commodulum D tique solius commodatarii utilitatem respicit , cum gratis rem utendam accipiati S. Draeced. ii adeoque fieri potest, ut contraria commodati actione non indigeat: sed et aliquando contingit, ut commodatario commodans obligetur, puta si commodatarius in rem acceptam necessarias impensas secerit 3 ; vel si damnum ex culpa commodantis, qui rem vitiosam sciens dederit, passus sit
Ut hare plenius percipiantur, animadvertendum est cum Vinnio ti , triplicis generis esse contractus: alii ex uno tantum latere obligant: quidam ultro citroque; alii vero sunt inter utrosque medii, ex quibus unus tantum, si ad propriam contractus natura in respiciamus, obligatur, sed ex accidenti alter quoquo obligari potest. Contractus, qui ex una tantum parte obligant, sunt mutuum , et stipulatio; solus enim, qui mutuum accipit, adstringitur, nec non solus is, qui stipulanti promittiti Ultro citroque patiunt obligationem emptio , et venditio , locatio ς societas.
si Visinitis commensari institui. hoc tu. S. a. num. 2. S. III 3.
Intermedii demum , qui ex sui natura unum dumtaxat obligant , sed ex accidenti utrumque adstringere possunt, sunt commodatum , depositum , pignus : atque , ut de commodato potissimum loquamur, qui rem gratis alteri utendam concedit, ex vi hujus contractus ille, qui accipit, adstringitur ad rem custodiendam, prout decet honestumquemque patremfamilias, eamquct suo tempore, et loco restituendam: attamen ex accidenti , et praeter contractus naturam evenire potest, ut Commodans obligetur commO-
datario, si hic in utilitatem rei commodatae impenderit ain: atque idem sere dicendum de deposito, et Pignore. iiὶ D. I In rebus commodatis i8. S. Possunt a. U. hoc tit.
Atque hinc actiones, quae commoda uti, si , deponenti, sa), et debitori pignus danti Jὶ tribuuntur, directae nominantur; quia per se directo, atque ex natura Dototii Cou Petunt: quae vero dantur commodatario 43, depositario 5ὶ, vel pignoratilio ereditori contrariae solent appellari R: quo etiam landamento tituli Digestorum inscripti sunt commodati . vel contra, dΘpositi, vel contra. iὶ S. Item is a. instre hoe tu. at S. Praeterea 3. instit. hoc tu. JURISPR. TOm. IX. 4o
314쪽
ti S. Iaa5. Hisce praeliabitis, utriusque actionis fines, atque essectus explicemus. Imprimis inquirendum , quibus competat actio commodati directa , adversus quos , et quid perrain petatur. Directa commodati actio datur commodanti, sive is dominus rei sit, si vo non, cum etiam svri, et praedoni permittatur si); quia et istorum interest, rem commodatam recipere, ut eam domiuo restituanti Sane, si fur, aut praedo Concurrat cum domino, qui rem suam vindicet, nullum illis superest actionis jns ta . Potiori ratione commodantis haeredi tribuenda cst, cum actio haec ad rem tendat; quae proinde inhaeredem universi juris successorem transit i3 . Si quis rem alienam commodato dederit , conditione adjecta, ut illa domino restituatur, huic utilis actio ex aequitate con
Ctarum dati actione convenitur commodatarius , si modo consilii capax sit, atque haeres illius si si pluribus eadem res fuerit simul commodata, placuit, contra omnes in solidum agi posse; ita sane, ut, uno solvente, alter liberetur, quasi duo rei debendi sint sal: insi convenerit, ut quisque pro parte tantum teneatur, prout conVe Disse videtur, cuin id actum, ut res pluribus eommodata sil eommuni periculo, idest
ut quisque Partem periculi praestet t33. ij L. i. in ρrinc, I sia mihi Midetur 3. , Haeres ejus 3. hoc tu saὶ L Si, ut certo loco S. S. ust, I Unde quaeritur 7. S. i. st hoc sic 3ὶ L. Rem mihi ai. I. i. f. hoc tit.
Coinmodatarium directa actione convelliri , dicimus , si modo consilii capax sit S Praeced. λ; et e vim pupillus absquc tutoris interventu commodatum accipiens nori tenetur , cum nec in illius persona commodatum constiterit si : atque idem potiori ratione de furioso dicendum sa : nisi pupillus, vel furiosus loeupletiores facti sint sJhnoque enim aetatis imbecillitas justa caussa est, cur ex alienis spoliis ditentur i4 . Minores quod Spectat, si curatorem habeant, furiosis, et prodigis aequiparantur; alioquiulaesi in integrum restituuntur s53.
5 L. Si curatorem 3. cod. de in integri restitution. minor. a. aa.
Qui uimmo, Prosequitur Ulpianus, impuberes siue tutoris auctoritate commodatum accipientis ita a commodati actione iniimines sunt, ut nec teneantur, tametat pubem facti dolum, aut culpam admiserint; quia commodatum ab initio non constitis ti , quod de actione directa commodati accipiendum est, ut indicat subiecta ratisi ueserit m actio commodati esse potest, ubi commodatum non est, sed propter dolum Veiculpam post pubertatem admissam non dubium, quominus actioni legis Aquiliae locu sii ta etenim minores quoque ex delicto, vel quasi delicto obligantur id,
315쪽
Quod ad PIuros ejugdom commodatarii haeredes Pertinet , in solidum unusquis liti tenetur, si res individua sit, vel unus totam restituere possit, ita suadente aequitate , puta, si rem possideat sit; vel etiam. si ex facto suo conveuiatur sal: alioquin quisque Pro Parte, qua haeres est, tenetur s3 , iusta receptas i ii iure regulas s4 .
iii L. Sed mihi 3. S Haeres escis 3. A. hoc tu. αὶ L. In commodato i7. I. Si ex facis a. si hoc tit.
s in L. Pro haeri auariis a. , α ρassim eod. de haereditar. actionidi 4. 16. I. II 3O. Directa eommodati actione petitur, ut restituantur r s Commodatae cum accessioni-hus si Quod si res eommodata perierit, videndum, an dolus, vel culpu commodatarii intercesserit, nec ne. Re absque commodatarii facto, vel culpa pereunte , nihil restituendnm, idest nec rei aestimatio debetur, puta si incendium, ruinam, naufragium res passa sit ; aut a latronibus erepta a ; etenim casus fortuitos in re aliena nemo praestare solet, nisi ita convenerit, vel res aestimata data sit, conditione adjecta , ut aestimatio restituatur s33; quia aestimatio venditionem facit , atque dominium in eomnio latarium transfert 4 ; proinde periculum quoque subire tenetur: vel nisi culpa casum praecesserit s5 . si L. Si, iat certo 5. I. Usque adeo s. st hoc. sic
I. I 231. Casui autem fortuito, quatenus a commodatari non Praestatur, a censetur damnum, quod res commodata passa sit ex usu rei immoderato , sed quem Commodans permiserit ; puta, equus in nimis longum iter commodatus fuerit, atque ideo vel portorii, vel delerior es tus sit; sibi enim imputare debet commodans, cur rei suae diligentius non prospexerit si : non autem eo tinc datario , nisi hic alicuius culpae, vel minus diligentis eustodiae argui possit ta . Sed si commodatarius re alias utatur, quam data fuit, atque ita easu fortuito perierit, puta equo in aliud iter, atque a latronibus praedatus sit, de eo tenetur 3 - etenim damnum contingens commodatarii culpae, et sacto vere adscribi potest.
Ergo, culpa eommodatarii interveniente, damnum commodanti rescere tenetur: si autem quaevatur, quam culpam praestet commodatarius, disti irguendum est, an ipsi untantum commodatarii utilitas vissetur, an solius commodantis, an utriusque. Dolus sane in omni contractu praestari debet; atque in commodato , cum plerumque solana utilitatem contineat et , cui res utenda conceditur, etiam culpa , et diligentia praestanda est si . si D. I Si, in certo 5. S. Nunc piae α- a. , In rebus mmmodatis ire o. hoe ια
316쪽
Sed fieri quoque potest, ut commodans ipse ex commodato solus lucram sentiat, vel sentire videatur, puta si maritus sponsae, vel uxori ornamenta commodaverit, quo honestius culta ad se deduceretur ti): vel ut communis sit utilitas tum commodantis, tum commodatarii; puta si quis argentum factum , aliaque hujus generis alteri commodaverit , ut eommunis amicus ad coenam invitaretur , atque commodatarius huiua rei curam susceperit ia . si in D. I. Si, ut certo S. S. Interdum io. F. hoc tu.
Cum solius commodatarii utilitas in commodato versatur, dolum, culpam, et diligentiam praestat si , idest diligentiam, qualem diligentissimus paterfamilias rebus suis adhibet lai ; si in utriusque utilitatem cedat commodatum , dolus tantum , et Culpa, soli media diligentia exhibenda est s3ὶ: quod si soliuε commodantis gratia rea comm data sit, de dolo dumtaxat tenetur commodatarius s43, et culpa lata, quae dolo aequi- Paratur 5 . iii D. L Si, ut certo S. S. Nunc videndum a. V. hoc tu. , L Contractus quidamaa. F. de reς jur. 5o. 37. lai D. I. In rebus commodatis 18. in princiρ. hoc tu. 3, D l. 5. I. a. , d. l. 18. in M. Princiρ. U. hoc tu 4ὶ D. l. 5. S. Interdum io. st hoc tu.s5ὶ L. Magna a 26 f. de Merdi signiscat. So. I 6.
I. 3235. Cum in commodato, nec non caeteris contractibus, de quibus acturi sumus, interdum dolus, aliquando culpa levis, et levissima praestentur, opportunum est explicare, quid sit dolus, quid culpa, et quae sint culpae species, seu gradus. Dolus est machi-Ianlio, seu fallacia alterius decipiendi, vel laedendi caussa consulto adhibita iii: dolus decipiendi, vel laedendi animum annexum habet ad discrimen culpae etiam gravissimae , quae sine eo esse potest.
I. 2236. Culpa definiri potest factum inconsultum , quo alteri damnum injuria insertur. Facti nomino etiam non factum intelligimus, cum immo culpa in omittendo Potius, quam faciendo sit: in consultum est hujusmodi saetiam, vel non factum; non quidem in M, sed ratione habita damni, quod in alterum cadit; si enim quis consulto saceret, Vel omitteret, ut alter damnum sentiret, dolus, non culpa esset. Postremo dicimus, d3- damnum injuria per culpam inferri ; si enim jure alteri noceatur, culpae adscribi non Potest. I ia 37. Culpae species tres in jure distingui solent: latae, levis, et levissimae; atque oppo nuntur diversis diligentiae speciebus, seu gradibus , cujus idcirco tres quoniae nume rantur : alia enim est diligentia maxima , quaedam media , alia demum minima: latae culpae opponitur minima diligentia. levi media; levissimae vero maxima. L ia 38. Culpa lata est omissio diligentiae minimae, seu diligentiae, quam omnes, etiam mi nus providi patressamilias, non tamen prodigi in rebus suis adhibere solent ii : proinde latae culpae reus est , qui noctu non claudit ostia , vel senestras , Per quaε de plano intrari potest: vel rem in loco aperto relinquit, stulte putans, neminem eb eadventurum . qui eandem subripiat : quia minus diligentes patresfamilias pericula haec
317쪽
Levis eulpae nomine significatur omissio diligentiae, qua diligentes patresfamilias uti ii 3 i ,
solent in rebus suis custodiendis; seu quam vulgo homines frugi rebus suis adhibent, tu. set quam rerum natura desiderat ii . Cum orgo diligentes patresfamilias senestras etiam altiores claudere soleant, ne lares scalis admotis iugrediantur, culpae levis reus liabe--. 2-tur, qui haec omitti L Quoties autem in jnre culpae nomen absolute ponitur, vel dolo
Postremo levissima culpa , quae maximae , seu summae diligentiae opponilur , est omissio diligentiae, quam solertissimi patresfamilias in custodiendis rebus suis plerumque adhibent lii: proinde non sufficit eam adhibere diligentiam, qua passim honesti, et frugi patresfamilias utuntur in rebus suis conservandis, sed exactissima desideratur ia :puta , ait Vinnina, non carebit culpa te issima, qtai senestras versus Publicum rem tiores a locis, in quibus dormit sumilia, non munivit clathris, aut serreis perticis 3ὶ; ibique res commodatas nor inferioris valoris reposuit: haec porro diligentia custodiae, aut etiam diligentiae sine addito nomine in jure significatur 47. si in L. In rebus commodatis 18. V. hoc sit. αὶ At is, qui utendum accepit, sane quidem exactam diligentiam custodiendae rei praestare iubetur: nec suincit ei tantam diligentiam adhibuisse, quantam suis rebias adhibere solitus est, si modo alius diligentior poterat eam rem custodise. S. Item is α. in med. Distic hoc tit., S. I. in M. instit. de Obligation b. quiae quas. ex contract. t 3. 28. ὶ 3ὶ Vinnius commentari instituti ad I I. institui. hoc tis. num. lo. D. I. Si, ut certo 5. Nunc inde uium a. f hoc tit., d. l. Contractus quidam
Cavendum tamen, ne una, et certa regula quis definire velit, an lata, an levis, an levissima culpa intercesserit; seu an minima. an media, an maxima diligentia adhibita sit; hujus quaestionis definitio ex diversis rerum, et personarum adjutactis Pendet: etenim in robus pretiosioribus custodiendis longe major requiritur diligentia, quam in vilioribus, nec non pro diversitate locorum, et temporum gravius, vel levius potest esse perieulum iucursus hostium, latronum, incendii, ruinae, et similium; facilius, aut di iaficilius imminere: adeoque diligentior, Vel segnior custodia desideratur: quare generalibus hisce praeceptis instrui potest iudex, ut, singulis rite pensatis, in diversis casibus
ad normam aequitatis sententiam serat.
S. II aErgo, ut paucis rem hanc contrahamus, dolus, et culpa lata, quas dolo aequipara lur, in omnibus Contractibus praestatur i ta 34l: nec major exigitur diligentia in re custodienda, puta deposito, si solius dantis utilitas versetur: levis praestatur culpa, seu media diligensia adhibenda est, cum contractus vergit in utriusque contrahentis utilitatem, ut emptio, locatio, societas , pignus: postremo etiam de levissima culpatensetur, seu exactissimam diligentiam adhibere debet, qui ex contractu solus utilitatem sentit, prout plerumque contingit in commodato ti . Ideo autem in precario sola culpa.
318쪽
nis i. 3 lata praestatur, licet solius accipientis utilitas in eo sit, quia precario concedens proit arbitrio rei usum revocare Potest; adeoque solam diligentiam, quam passim homines s. adhibere solent, sussicere visum fuit sal. i. 4- si, D. I. Si, ut certo S. S. Nunc uidendum α. y hoe ire, d. ι Commetris quidam v - δ' α3. st de reς μ'
S. 3243. De his passim omnes consentiunti Singulares quidam casus sunt, de quibus dubitari potost, an damnum rebus commodatis contingens commodantis , an commodatarii oneri si L. Si Titius Sempronio vas argenteum commodaverit, ut pignori daret, creditovautona non patiatur Pignias lui , recte censuit Ulpianus , commodatarium liberari eedendo actionsts commodanti, atque litis sumptus, et similes expensas serendo ii in; cum enim res pignori data sit ex voluntate domitii commodaniis, tertii iactum ipsi nocere
Sed quid dicendum, si res perierit, vel deterior facta sit culpa nuncii, per quem
res commodata restituituri Distinctionibus quaestio haec dirimenda esL Si commodans ipse nuncium elegerit, cui res a commodatario remitteretur, res commodanti perit si , nisi sorte nuncium eo tantum fine miserit, ut commodatarium admoneret. nis ut per eum restitutio fieret ta): quod si commodatarius ipse nuncium elegerit, illius culpam, vel factum praestare tenetur M.
si in D. L Eum, qui io. I. i L Si mei caussa II. I. I. . hoc ut. sa D. I. 3 a. f. i. re hoc tit. 3ὶ D. I. ro. S. r. , et I seqv. o. hoc tu.
Excusari tamen potest commodatarius, qui nuncium segerit, si hunc idoneum lusisterediderit; is vero a malis hominibus deceptus sit, qui rem Commodatam abstulerint D), dummodo culpa saltem gravis nuncio imputari non possiti Quod si quis in finxerita commodante missum. ut rem commodatam acciperet, atque ad domi uum Perserret, eam irae suratus sit, commodatarius rem domino , seu aestimationem dare ten itur, si
Hactenus de actione directa commodati: quaedam de contraria supersunt dicenda Contraria commodati actio datur commodatario adversus commodantem, qui usum rei ante desinitum tempus auferat, vel impediat: tum ad repetendas impensas graviores, quas in re commodata secerit; postremo, ut commodans praestet damnum, quod commodatarius passus est ex re commodata, quam sciens vitiosam commodato dederiti S. 247. Imprimis commodatarius damnum, quod ex intempestiva rei restitutione passus est, a commodante petere potest: voluntatis utique est commodatum dare, sed necessitatis consummare; atque, nisi praestituto tempore commodans in uti posset, beneficio deci-Peretur, quo lumen aequum est adiuvari ii . Nequs licet commodanti, si aliquibus credimus ia , rem commodatum ante tempus repetere, quia eadem ex inopinato eventu ipse indigest; id enim in location probatum est s3 , in qua merces Pro rei usu datur, adeoque conductor graus damnum Pati non videtur, cum usu carens mercedem quO-que retineatu contra gravius damnum sentiret commodatarius, cui usus rei gratuito con-
'essus stati Quaestio haec una, et generali regula definiri non potest, sed Pendet Raingulis rerum et personarum adiunctis.
319쪽
S. t 248. Cum res ad certum tempus commodato tradita est, conventioni standum s S prae---ced. : quod si temPus Praescriptum non fuerit, non potest commodans pro lubitu illud statuere, sed judicis, vel boni viri arbitrio res ita temperanda est, ne commodatarius ex beneficio decipiatur: . proinde si ligna ad insulam sulciendam quis 'commoda Verit , non pol est ea repetere, antequam insula resecta sit, vel resci potuerit; alioquin contrario iudicio tenetur si : idem in caeteris casibus dicendum, atque potissimum ex usu, ad quem res commodata fuit, tempus definiri debet. ii D. l. In commodato i7. S. Sicut autem 3. in M. f. hoc sit.
Praeterea contrariam commodati actionem dari diximus commodatario ad repetendas impensas graviores tu rei commodatae utilitatem erogatas i S. I 246. : etenim leviores commodatarius , qui gratuito re utitur, ex aequitate serre tenetur ii; puta, si equus commodatus sit, impensae cibariorum utique ad commodaturnim spectant; atque etiam valetudinis, si medicae sint, non autem immodicae sa). ii L. In rebus commodatis i8. S. Possunt a. hoc tu. αὶ D. I. ι8. S. a. in med.
S. I uso. Postremo commodans contraria actione Cogitur rescere damnum, quod commodatarius passus sit ex re commodata, quam sciens vitiosam commodato tradiderit: puta
vasa vitiosa, atque in illis insusum vivum, vel Oistum corruptum, aut est usum sit si ;nec enim decet, ut saepe diximus, commodatari uin sub specio beneficii decipi ta . Profecto, si commodaus rei vitium ignoraverit, de damno, quod commodatarius Passus est, minime tenetur s33.
Ait vero commodatarius jure retenti Dis uti possit, seu an Possit relinere rem commodatam propter impensas in eam factas, vel damna, quae ex re ipsa passus sit, non consentiunt interpretes , quia nec consentientes videntur iuris textus. Si ad responsa iureconsultorum quaestio exigatur, pro commodatario respondondum videtiar: hi quippe supponunt ob impensas commodatam rem, quasi pignoris loco, juste retineri sit: aliud tamen deinceps placuisse videtur Imperatoribus Diocletiano, et Maximiano : ita enim aiunt: Praetextia debiti restitulis commodati non Prohahiliter ω satiar sa .
ii in L. Creditoris i S. S. tili., I Si is, qui rem 5 u. de furtis 47. a.
Sunt, qui contendunt, Imperatores ii in explicandos esse de debito, quod extra ncum sit Commodato: negant alii, generalia verba ita restringi posso: addunt, aequitatem non pati, ut rei dominus, qui commodatario beneficium praestitit, re sua Sub pra textu impensarum , quae fortassis erogatae non sunt, vel restitui non debent, carere cogatur. Subjiciunt exemplum depositi, in quo omnis compensatio, deductio, et doli exceptio, qua depositarius se a re doposita restituenda eximere velit, omnino reprObatur ta) ; si autem retentio non permittitur in deposito , quod in solius deponentis utilitatem plerumque vergit , multo magis reiici debet in commodato quod soli cominmodatario plerumque prodesti
320쪽
i. 3 S. I 253. e. l. i. . Utraque sententia suis profecto nititur argumentis. Cum receptae apud omnes iurista regulas vix sinant, ut dicamus, rescripto speciali iij jus vetus iaὶ abrogatum fuisse δὶ, maxime quia commode intelligi potest de debito, quod ex re ipsa commodato concessa non proficiscatur s s. praeced. : aequitas tamen commodanti faveat s et quiadem sortius, quam deponenti , qui rem suam repetit. si D. L tili. cod. hoc tit.
αὶ D. ι Creditoris 15. S. tili., et L Si is, qui rem Sy V. de furtis 47. a. γέ3ὶ L. Sed vi posteriores a8. o. de legibus i. 3.
I. Ia54. Quidam mediam viam amplectuntur, atque tradunt, commodatae rei permittendam commodatario retentionem ob impensas in eam factas, vel alia, quae contrario judieio petuntur, si de his certo constet; alioquin restituendam eam esse commodanti, dummodo idonee caveat, se commodatario praestiturum, si quid deberi deinceps apparebitii . Ita consulitur tum rei domino, tum commodatario, quem beneficio iuvari, non decipi aequum est sa). ii V. mel in Pandect. hoc titia lib. I 3. sit. 6. num. uti. μγ. An. saὶ L. In commodato I . S. Sicut aurem 3. in An. Is hoc tu S. 3255. Unum lite superest animadvertendum : Videlicet, si commodatarius rei amissae pretium commodanti solverit, tum haec inveniatur, posse, re tradita, pretium repetere si . Post haec, servato institutionum ordine, de deposito agendum. i in L. Si fiatio a. o. de condicu . 4m. cauS3. a. 7.
De ositum est contractus, quo res alieni gratis customenda traditur. I. ta 57. Depositum Plerumque continet solam GPonentis utilitatem. I. ra58. Depositi actio esse potest, tametat conoenerit, ut tantumdem restimatur. I. I 259. Cur deρositum induat naturam mutui, si ex esse conoenerit, ut d*ositarius nummis depositis utatur Z S. Iasio, et ias l. Contractus initium Nectandum est, ut sciatur, an dFositum sit, an mandarum. S. ta62Demsitum aliud est Moluntarium, aliud necessarium , 1eu miserabile, regulare aliud, I irregulare. I. i 263.
Depositum sequestrarium disidi potest in uoluntarium, et necessarium, seu jud ciale. S. Ia64. Cum debitor creditori ρecuniam MFert, eamque in loco ρGlico , creditore a mero recusante, d*Onit, dFolitum hoc uim ιoliationis habet , ia65.