장음표시 사용
291쪽
Quae siet usumnum quantitas. 29 isti Fub eod. hoc sic de usuri lib. 4. tu. 24. def. I. allegat. I. , ubi Pro sextantes , ποῦ i. i. roiae in quibusdam eo laribus ex Tym vhorum lusu legitur, dextantes, seu M decem Pro centum . legi debet ἰ sextantes erum non majores , feci minimae sunt M
Porro, subjicit Faber, etiam cum inter mercatores agitur, non solet Senatus noster usuras majores quincuncibus adiudicare, si nulla praecesserit conventio, nec prubet mercator, - coactum fuisse, ut sub gravioribus usuris mutuam pecuniam acciperet si in; atque hic usurarum modus honestior visus est, praesertim inter Christianos, quos diseret, ex sacrosancto religionis nostrae Praesoripto , same Potius perire, quam ullas, vel quantulascumque usuras accipere: nisi civilis legislator puhlicae societatis tuendae gratia potiorem avaritiae, quam salutis singulorum habere rationem cogeretur. Verba
haec sunt laudati Iureconsulti ex Senatus Sabaudi sententia lal. 1ὶ Fab. cod. hoc ire lib. 4. tis a 4. def. a. in ρrine. αὶ Fab. cod. hoc tu d. de ic a. num. 3. , et 1eqq. in cor .
S. D 31. Casus excipiuntur, quo ampliores usurae conventae sint, vel quo mereator P et, se sub gravioribus usuris, quam quincunces sint, mutuam pecuniam sumere coactum fuisse s s. praeced. : etenim mercatoribus facilius permittuntur usurae graviores ratione
lucri cessantis, quod ex negotiatione plerumque percipiunt: quod si damnum ex dilata mutui solutione passi sint, aequum est iis succurri, non praecise , tamquam usuris adjectis, sed potius Ioeo ejus, quod interest si : quod ex naturali aequitate debetur a . si Fab. cod. hoc tiL EO. 4. tit. 24. d. def. a. num. 3. in allegat.
Cur autem Passim solvantur usurae quincunces, ratio assertur, quia meliorum sundorum reditus huic usurarum modo respondet iij: atque mercatores uti debent jurs communi, Cum extra Caussam negotiationis emunt, conducunt, vel pecuniam credunt sa). Sed si pecunia mercatori debeatur ex negotiatione, puta mercibus ab eo comparatis, usurae majores iis permitti solent, iure quidem Justinianis hessales; alibi, veluti apud nos, semisses 3, quibusdam in locis septunces, vel etiam centesimae i4 : Iudaeis
autem, ut supra innuimus, usurae graviores permittuntur in mutuo, pro mercibus autem usuras mercatoris excedere non possunt i5ὶ: atque extra has caussas ultra communes usuras non consequuntur R.
sιὶ Fab. cod. hoc tu. de usian lib. 4. tu. 24. d. donis. a. allega 5.sαὶ Fab. d. definit. a. ablegat I., Reg. Constitui. lib. a. tu. I 6. Cv. a. I. 24.
s 4; met in Pandrec noc sit de usuri lib. I a. titi I. num. 3.ssi V suma I. io6a. , ad I 5. 6 Exemplo mercat iam. I. Ii 33. Quod speetat ad merces a ne*otiatoribus venditas aliis, qui negotiationem non exe eent , sed ad proprium, et familiae usum comparant, relatio crediti in librum negotiationis non sussicit, sed interpellatio judicialis desideratur ad debitorem in mora comstituendum, ut deinceps usurae mercatoriae ab eo exigantur si): ita sane constituendum fuit, cum merces ad familiae usum, side de pretio habita , atque dilatione solutionis concessa, plerumque vendi a negotiatoribus soleant; atque ideo cariore etiam pretio, quam si praesenti Pecunia contraheretur. ii Reg. Constiti ae lib. a. ut. I 6. CV. a. S. AS.
292쪽
tu, Negotiatoribus, nec non traperitis , seu argentariis utiurae gramores Pemittuntur, si ereditores sint ex caussa n gotiationis, Vel argentariae mensae; quin interest, utrum, pecunia a negotiatoribus debeatur, an ab aliis si): dummodo summarie Per duos testes probent, citata parte, se ex numero negotiatorum, vel argentariorum ESU, usurae Sinmisses adjudicari possunt, non majores, nisi vere, et speeisice demonstrent, se ex
dilata solutione gravius damnum passos fuisse sa): sed regula haec non pertinet ad usuras publicae Permutationis pecuniae, seu litteras , ut alunt, cambit 3 ; quia haemodo majores, modo minores solvuntur pro diversis commerciorum adjuneus 4 . si in Rex Constitui. d. lib. a. tre 16. ωρ a. S. a . in princiρ. αὶ Reg. Constitui. d. S. 24. feri in med. 3ὶ Reg. Constitui. d. S. 24. in med 4ὶ V. Reg. Conati L lib. a. tu. I 6. cv. 3.' S. ii 35. Caeteris, qui nec mercaturam, nec negotiationem , nec mensam argentariam , Seu nummulariam exercent, aut his extra negotiationis, et mensae caussas, solae Permittuntur usurae juris communis si : quarum quantitas non una diversis temporibus suit, sed modo major, modo minor, prout adjuncta suaserunt: non tamen quincuncibus majores ab initio hujus saeculi permissae fuerunt, sed modo trientes, modo quin u-ees , tum rursus trientes, postremo quadrantes cum dimidio decretae suerunt i et . ii Reg. Constit d. lib. I. tit. i 6. CV. a. S. 24.
neri mores suspectos haberet, nepotibus ex filia praemortua, pro omni legitimae jure legaverat certam Pecuniae quantitatem, solvendam utique genero, sed dummodo idonee caVeret, se eam Pecuniam filiis suis post mortem suam restituturum : quod si cauti nem idoneam gener non Praestitisset, iusserat testator, Pecuniam mercatori idoneo solvi, qui nepotibus moderatas usuras praestareti Defuncto patre ante datam satisdationem, censuit Senatus, a moroso haerede communes tantum usuras, idest quincunces nepotibus solvendas esse ti); tum quia testator huic easui non prospexit: adeoque sub iuris communis dispositione remanet sa); tum quia testator moderatas a mercatore usuras pracstari jusserat; moderatae autem diei debent, quae in regione frequentantur,
atque rospondent fructibus praediorum s s. ii 3 a. ), tum denique . quia si legitima in Corporibus bonorum debita suisset, non pluris suissent aestimati illius fructus i3 ii in Gh. cor hoc tu de tistin lib. 4. M. a i. desinit. II. aὶ L. Si cum dotem ua. in minem. y solui. matrimon. a 4. 3. , ossissime io F. de liberis, et ρo;thum. l a 8. I. 3ia, Fab. d. de . ai. ntim. 8. in C P.
Nec aliud erit. subjicit Faber, si proponas, toto morae tempore eam fuisse mercium et fructuum, qui ex bonis haereditariis percepti sunt, aestimationem, ut ex eorumdem alienatione longe plus percipi potuerit, quam serat ratio usurarum quincunctum si in; quia justus modus usurarum, quae vice fructuum Praestantur, aestimari debet ex communi valore Ductuum , non ex momentaneo, atque insolito saxsii Fab cor hoc tu. de rastin lib. 4. tu. 24. desiniti a . Num. 9. in corP.
S. II 38. Hinc obiter tradit laudatus Faber, si venititus sit reditus tinnuus ad modum usurarum septuncium, certo pretio constituto, isque reditus sua die solutus nou sit, usuras
293쪽
Quae sit usurarum quantitar. 293oius quantitatis utique debeti etiam sine inberpellatione, sed quincunces dumtaxat, at- sia. i. a. quo tantum a die, quo reditus annuus praestari debuit is , vadelicet tamquam fruetus rei venditae lain; quia reditus annuus in venditionibus non est usura pretii, sed res ut V ipsa vendita s3ὶ: atque, cum hic interveniat emptio, et venditio, ex una paris esse Θἴε debet pretium , atque res ex altera s4 sit
Sed quid dicendum, si grariores in uno loco, leviores usurae in alio permittantur Quaestio dijudicanda videtur ex legibus loci, in quo solutio seri debet; quia ibi plano
contractus censetur celebratus, in quo complementum accipit ii)e modo bona fide Degotium gestum fuerit, nec in fraudem legitimarum usurarum alius solvendo locus electus sit, in quo graviores usurae permittuntur sa . si L. At Mi 3. V. de redi auctoritat judic. Possidenae s 4 a. 5. , I Contraxisse ai. de Misationib., et actionib. s 44. I. αὶ Argum. Non Hum 5. Wincs., et S. I. cod. de legidi s r. a 4 S. o. Porro ad obtinendas majores usuras creditor agere poterit adversus bona, in sortis, et usurarum securitatem hypothecast obnoxia, licet haec constituta sint in loco, in quo solae leviores probantur ); quia hypotheca, utpote principalis obligationis accessorium , illius naturam sequi debet ta , non contra: neque juris regulae obstant, quominus indirecte, et secundario leges loci, quo sita sunt bona, laedi videantur, ex quo nihil in earum Laudem factum fuit 3x iὶ mei in Panisce hoc tu de usum lib. aa. tit r. num. s. in M.
S. t 4 l. Quod si major usurarum quantitas in conventionem deducta fuerit, quam revera hepat, non inhrmatur in totum conventio, sed tantum Pro ea Parte, qua modum a legibus praesinitum ex dit i ; quia utile per inutile non destruitur, cum agitur de rebus, quae divisionem recipiunt saὶ; ita autem modus in usuris servandus visus suit Romanis prudentibus, ut nec instatori concesserint facultatem gravandi haeredem ad usuras Iegitimis majores, ob moram in lagatis certae quantitatis praestandis commissam taxsit L. Placuit Is. f. hoc tit αὶ L. t. S. Sed si mihi 5. st de Merbon obligat. 45. r. 3J L. Si semium 3. S. tim A. de annuis I ML s 33. I.
S. I 42. Conventione de usuris facta , neutiquam expressa earum quantitate, quibusdam plaeet , nullas deberi propter incertitudinem irin: alii contra defendunt, usurus, quao in regione frequentantur, in hoc casu solvendas esset quia de his Plane praesumantur contrahentes sensissct ia): atque contrahentium verba ita, quantum fieri potest, sint interpretanda, ut aliquid operentur i3ὶ: niti ad abundantiorem, ut ajunt, cautelam adiecta appareant: quod in hac re dici non potest. .
294쪽
I t. i. s. I. II 43.2 Neque aliud saniit Ulpianus, cum ait, quod in simulations sic adDetum est, elui. . . umras, si quae commetierint, nusiiur e se momenti trὶ: etenim Iureconsultus agit dot ά- usuris praeteritis , non certo debitis , sed incertis , quae ideir -tiae stipulationis -- peti non possunt, nisi deinceps et debitum usurarum, Et quantitas demonstretur. Mois destinus vero recte docet, peti non Posse usuras, nisi appareat de quibus senserint contrahentes, cum instrumento concePtum erat, ut debitor sortem redderet cum usuris placuis sa : qiria hic non generatim sacra perhibetur de usuris conventio, sed quantitas expressa cilcitur: cum autem de ea non constet, judex divinam non potest, quae placuerint contrahentibus usurde: aucoque uec in ullam quantitatem eoudem re debitorem.
I. t 44. In quaerition E , utrum liceat pacisci de usuris ultra modum a Iegibus praestitutum ex eaussa dammi emergentis, et lucri cessantis; puta si quis vendat praedium urbanum, vel ruglicum, data emptori dilatione ad sol vcndum , cujus fructus respondeant usuris qui neuticibus, vel semissibus, cum tamen in regione trientes tantum , vel quadrantes permittantur. Negant aliqui, asserentes, hac semel admissa sententia, viam p tere haudibus, quippe in promptu erit ratio ad excusaudas graviores usurus, allegato damni emergentis, vel lucri cessantis titulo. S. l 45. Assirmant alii, quorum sententiam supra amplexi sumus t S. io 24. , ad io26. licite peti usuras legitimis graviores, si modo de damno emergente, vel lucro cessante comat et non per solam Partium assertionem , quae fraudis suspecta est, nisi quibusdam, adminiculis sulciatur ii : quia emptor iuste conqueri non potest, cum pro usuris fruetus pracdii percipiat; leges autem, cum usurarum quantitatem definiunt, ad singularem hunc casum non respiciunt, nec eum generali sanctione comprehendunt: praeterquamquod graviores in hoc casu usurae non praecise tamquam P cuuiae accessiones,
sed loco ejus, quod interest, accipiuntur sa : Demo autem dubitat, quominus id, quod interest, legitimum usurarum modum excedere possit i3ὶ: atque hinc Bogio jure cavetur, ut mercatoribus, atque negotiatoribus usurae ultra semisses non adjudicentur; sed statim exceptio subjicitur, nisi vere, et specifice demonstrent, se ex dilatione solutionis
gravius damnum passos fuisse i4 .li, A um. I unici cor de sentent, quae Pro eo, quod interest 7. 47. 3sαὶ Fab. cod. hoc tit. de usum lib. 4. tit. 24. desinit. I. num. 3. in allegat. 3ὶ Fab. d. desit. a. num. I. in corP., et d. allegat 3. 4) Reg. Constit. lib. a. tit. 16. cv. a. I. a4. feri in med. V. svria S. 3ι. S. D 46. Ex his patet, non nocere argumentum a contra sentientibus pro firmanda sua opis
Dione ullatum S. ii 44 ὶ, tum quia aditus fraudi utique pateret, si contrahentium assertioni fides statim adhibenda diceretur, non vero si probatio damni emergentis, vel lucri cessantis requiratur I S praeced. ὶ; tum quia periculum, quod ex aliqua se tentia interdum imminet propter hominum improbitatem, justa reprobandae sententiae caussa non omnino est; cum periculo fraudis obviam iri possit; praeterquamquod vix aliquod negotium est, quod impiorum smaudibus sit impervium. Quae antem probationes in hae re sussciant, iudicis est, singulis rerum, et personarum adiunctis serio Pensat aestimare; adhibito potissimum iudicio peritorum. S. t 147. Si quis ex justa caussa se obligaverit ad majores usuras intra pertum tempus solutioni 1aciendae praestitutum, nec tamen sua die solverit, ad eas teneri pergit, quam,
295쪽
Quae sit usurarum quantit . 295 diu debitum solutum hon sit si in; tum quia haec mens eontrabest um merito praem- t. l. 3. mitur: tum quia alioquin debitor ex culpa, seu mora sua emolumenimn sentiret, quod ab aequitate alienum est ai; atque creuitor in damno esset propter debitoris morum, ut . i. quae inimo auctori suo nocere debet lai, non alteri. iis , iὶ Fab. eod. hoc ire de usian lib. . tre a4. de R. r. in Princiρ. - --
S. 3 48. Hoc autem, subjicit Faber, maxime obtinet, si post elapsum tempus, de quo comvenerat, usuras sequentibus annis ad eumdem modum solutas fuisse appareat ii : quia hinc colligitur voluntas contrahentium , quae servanda est, licet contraria sit priori stipulationi , a qua contrahentes recessisse censentne sa i cum immo sola nsurarum tinis mis per plures annos solutio sussiciat citra pactum ad inducendam obligationem s3ὶ: dummodo per tempus praescriptioni necessarium, et tamquam debitae solutae fuerint 4 . Idem porro dicendum, si non usurae, sed quid illiud usurarum loco praestari eonvenerit, dummodo logitimarum usurarum modus nou excedatur 5ὶ, nee indi recte fraudem legi sacere velint contrahentes s6 . si h. cod. hoc ire de ustin lib. 4. tu. a 4. d. de it . num. 4., et Seqq. in corP. saὶ L. Qui semisses i3. y hoe tu, I A ersus creditorem 5., ι. Quamsis 8. cod. hoc tu 3ὶ L. Cum de in rem oerso 6. V. hoc tu, Fab. cod. hoc tu ae defnit. r. - . S.,
S. 11 49'. Quod pertinet ad majorum usurarum conventionem, cum eodem Fabro animadvertendum est, eam nocere quidem paciscenti, non alteri, nisi hie alias conventionis
Partes sibi prodesse velit si . Haee suit species patribus proposita. Sempronius Titii creditor transegerat eum Maevio ejusdem Titii pariter creditore in utilitatem Titii, atque Maevio graviores usuras promiserat. Placuit, Titium hac conventione non teneri, Mibi Post moram ipsius eonventio inita fuerit sal; quia paciscendo quisque sibi quidem nocet, non alteri t3ὶ: nisi hie culpa lata, εeu mora damno caussam dederit; quia lune damnum sibi potius, quam eonventioni ab alio initae imputare debeti
Sed, si Titius uti velit eonventione, quatenus in sui utilitatem vergit, omnino etiam Probare tenetur graviorum usurarum promissionem i). Conditio igitur Titio deserenda est, ut vel omnia, quae a Sempronio gesta sunt, probet; vel Praestet Μaevio primo ereditori, quidquiu deberetur, si ei nondum satisfactum esset a . si Fab. coae hoc titi lib. 4. tu. 24. d. def. 32. num a. in corP., L Ciam Praeritur i6. f. de administrati ., ee mri ι tumn 26. 7.
Usurarum, quae pro dilata mulieris odio dotis restitutione post nuptias dissolutas solvuntur, quantitatem eamdem semper non esse, alibi auimadvertimus ti : sed modo
296쪽
majores, modo minores, habita ratione facultatum mariti, conditionis , aetatis peri narum ; aliisque etiam adjunctis pensatis; itaut mulieris convenienti sustentationi, quoad fieri potest, consulatur, quin tamen nimis graventur mariti lineredes. ii V. Tom. V. Pag. 88. I. 3-., et Sem.
Conventio de usuris iatra modum a legibus definitum Praestandis in eo tantum , quod excedit, infirmatur, prout supra diximus i , ii i : quod si iam solutae suerint, in sortem imputantur si , ejusque compensatio sit sa). Quidam tamen casus sunt ab onere imputationis, et compensationis excepti: atque imprimis imputationi non subjacent usurae ultra modum solutae, si pupillo, minori, Ecclesia , aliisque mino. rum jure utentibus, et sub aliorum administratione necessario constitutis solutae sue rint; vel etiam ex caussa dotis s3 i cum enim tutores, aut curatores in dispendio meorum, quorum bona administrant, usuras indebitas acci Pere . nequeant, sponte sequitur , sortem ex solutis hisin usuris non minui; utique vero restituendas esse, si ita rem pupillorum, minorum, aliorumVe versae sint, ne cum alterius jactura fiant locupletiores s4ὶ atque idem obtinet in dote, cum nec mulier, nec maritus illius condisionem deteriorem esseere possint, et multo minus stam minuere s5 .
si L. Si non sortem a6. in ρrinc. o. de condiction. indebit. a. 6. αὶ L. Si constat i, L Quoniam liberum io. coia. de compensationibus l4. 3 i. t3ὶ Argum. L Debitor i9. de con ensationibus f 6. a. iii L. Nam hoc natura i . o. de condietiora. indebit.
S. D 53. Altera exceptio obtinet, cum agitur de credito alteri cesso ex caussa onerosa; licet enim exceptiones, debitori cesso advorsus cedentem competentes, exerceri plerumque valeant adversus cessionarium ti ; haec tamen rogula sallit, si cessionarius ex caussa nerosa cessionem habuerit, atque novatio, vel delegatio facta sit sa): quippe lito casu debitori cesso sola superest actio adversus creditorom cedentem; cum cessionarius ex
Propria persona agat, et proprio jure utatur s3x
αὶ Fab. cod. de con ensationibus lib. 4. sit. 23. d. f. 3. -n. a. in corP., Thesaiar.
S. D 5 . Idem ex rationis identitate assirmandum favore illius, qui censum omerit cum bona fide; licet enim venditor annuos proventus supra modum a legibus definitum perceperit , si tamen, censuario sciente, et consentiente, venditio peracta surit, sola adversus venditorem ei competit actio ad repetendum, quod indebite solutum est, non vero potest id, quod excedit, in sortem imputare i . si Argum. d. L Si delegatio 3. in Iri. cod. de nooationibus s8. 42. S. I 55. Quia autem sollicite cavendum est, ne usuris legitimis fraus sat si in; idcirco si quis reditum annuum certa quantitate aestimatum in fructibus, puta tot cadis vini, aut olei, vel tot modiis frumenti consistentem emorit, prout fieri potest, modus servan dus est, ne sub emetionis specie usurae immodicae exerceantur sa): atque ideo D. Emmati uelis Philiberti Edicto olim praescriptum fuit, ut hujusmodi reditus converterentur in usuram Pecuniariam ad modum usque septunciis i3 , ita ut, aucto cadi, vel modii valore, liceret solvere in usuris Pecuniariis sep uncibus, pro solventis arbitrio . proinde contractus hic, quatenus modum usurarum septuncium excedit, edicti vi irritus est 5ὶ; atque usurariorum Poena creditor mulctari potest R; cum vero leviores
297쪽
Quibus in casibus cesset usurarum praestandarum obligatio. hodie pro pecunia usuras permittantur I , non dubium, quominus infra septunces, i L definiri debeant usurae, de quibus disputamus; puta trientes, vel ad summum quin .eunces, nisi singularia rerum adjuncta aliud suadeanti . i. si in L. Ciam non i6. eod. hoc tuti l. 4.
s6ὶ Fab. d. de te iv. num. 6., et Seqq. in corP. ' supra L IlIci. II 55. S. I 56. Idem legitimarum usurarum modus servandus est in venditionibus annuae pensionis Pecuniariae pro certo pretio in Pecunia constituto, quae census nomine donantur ti . An vero conveniri possit, ut debitore his, aut ter non solvente, restituenda sit eloe Ptori pecunia, non eadem est omnium sententia: negant plures, assi aut alii; quia venditoris contumacia ita puniri mereatur sa): sed de hac re latius dicemus, cum decensibus tractabimus.
Quibus in earibus cesset usurarum maestandarum obligatio:
surarum obligatio cessat, extincto debiso Princiρali mr solutionem, ves ρω scrptionem. S. II 57. Solatio an in sortem , an in usuras in dubio facta iudicetur Z I. ii 58. Solatio ac ρω sine protestatione purgat moram Praecedentem. I. II 59. Usurarum obligatis aliquando Per se subsistere videtur. S. Iisio. Obsimatis ρecuniae debitae Dotimo modo factra curaum rastatarum perimis. S. II 6ii An sola oblatio susscere Possit 8 S. II 62., et I l63. Oblatio sieri debet creditori, qui solutionem a mere ρossit, et debeat. S. I 64. Creditor ρotest oblatum pectiniam pro deρosita , et obsignata habere. S. li65. Oblatio sola ρecuniae absque δερ uione hodiernis moribus suscere non pidetur ad
sistendum cursum usurarum. S. II 66.
Oblatio pecuniae debitae facta in judicio immdire potest, ne i fiat obligatis usti-sarum, quae ex sola judiciali interpellatione debentur. I. ii 67. obsignatio pecuniae debitae non modest, si deincePs reoocetur. S. II 68. Quia si debitor, qui obsignaoit, soluere distulerit, aut recinaverit obsignatae quantitaris numerationem Z S. II 69., et D. In mora constitutus non indetur de tor, qui non habet, cui soloere Posrit. S. ii l. An usurae currere desinant, si debitor Prohibitus sit a judice, ne creditori soloae 8 S. I 7 a. Quid si pretium rei immobilis Menduria annua, bima, trima die sol endum sust S. li 73. Usurae Promissae, n o iudicio, licet priore non Derius ad dicatae, coram eodem iudice ρeti possunt. S. Il74., et 1 75. Quia si ex sola contractus rurium debeantur Z I. II 6. Quid si quaestio su de usuris rei rentatae, nec dum solutae Z S. II π.JUMSPR. TOm. IX. 33
298쪽
lis.1.3 3 Usurarum obligatio cessare ρotest Poluntate creduoris, qui eas e resse, pes tacita ,, remiserit. S. I 78. ; . Usurae Maolores remissae Midoliar a creditore, qui Per aliquod te us leuiores sine protestatione acce 'cric S. ι 179., et II 8O. -- Usiarariam remissio facile non Praesumitur. S. II 8 I. Usurae etiam ρarticulatim soliatae dulum sortis excedere nequeunt. Quid de annuis reditibus, et censibus 8 S. D Sa. , et II 83. Litis contestatio semit, ut usurae diutum a tis excedere PossinL S. II 84. Quid si lis prius contestam per longissimum te us intermissa Dcrit8 S. II 85., et ii 86 Ostirarum inminutio Per so riora m ob luctaratam hostium, aut a ues calamis fates. S. I 87.
surae, quae Prius debebantur, vel quia P missae, Vel quia debitor in mora solvendi constitutus esset, Pluribus ex caussis currere desinunt. Atque imprimis eessat usurarum solvendarum obligatio, si debitum principale extinctum sit praescriptione ii , vel solutione ia); etenim, Sublato priucipali, ipsum quoque accessorium toti necesse est s3ὶ: praescriptione, inquam, triginta, vel quadraginta annorum ita perimitur obligatio, ut nullae omnino usurae debeantur, nec praecedentis anni 4 , saltem si ex sola mora debitae sint, non ex conventione; cum Posteriore casu Per se subsistere videantur is . siὶ L. Eos, qui Prin mali α6. in princiP. cod. hoc tu, Fab. cod. hoc tit. lib. 4.tre 24. def. 5. num. l. in m P. αὶ L. Qui mr collusionem 49. S. I. fg de actionib. e t. sl 9. I. , Fab. d. du. 5. in μrinci .
S. I i58. Quod si debitor, tum sortem, tum usuras residuas debens, quantitatem dederit sorti respondeuisem , in creditoris arbitrio est, pecuniam datam in sortem, vel usuras accipere si : sed, si non expresserit, in sortem accepisse iudicabitur, eum debitor in duriorem caussam solvere praesumatur la); adeoque in sortem, ut ita ab usurarum praestatione liber sal: liaec ita, cum sortis ipsius restituendae dies venit; alioquin Pro usuris facta solutio censetur i3 . si in L. Si tisum, xl. Cod. hoc tit.
S. I 59. Ncque distinguimus, ait Faber, cum dicimus, praescriptione, vel solutione sortis Perinia obligationem usurarum ex mora debitarum, an ex conventione, an ossicio tantum judicis debitae fuerint, dummodo propter moram sit; quia solutio accepta sine Protestatione purgat moram Praecedentem; indeque diluit poenam morae praecedentis sa); quia creditor, si Paulo assentimur, acciρiendo Pecuniam, etiam remisisse po uam videtur s3 . si in Fub. cod. hoc tire de tisin. lib. 4. tre a 4. des 5. m. 3. et reqq. in corP. αὶ Fab. d. def. 5. num. 4. in C P.
3ὶ L. tili. in sin. st de eo , quod certo loco etc. 13. 4.
Quod si usurae ex conventions absque ulla mora debeantur, puta si quis mutuam pecuniam ad triennium dederit, ea lege, ut interim usurae praestentur: vel landum
299쪽
Quibus in easibus cessee usurarum praestandarum obligatio. 299 vendiderit, eone M per idem tempus dilatione ad solvendum, eX Solutione accepta inu. t 3. sortis non ridetur usuras per se conVentas remisisse; quia in hoc casu duae sunt ii ἰ principales obligationes, sortis, et usurarum, quae Per Se Subsistunt si, tu. i.
si D. L Gι autem 75. S. Qui sortem p. V. de Derbon obligat. s 45. r. ς': -, Solutioni sermo aequiparatur peeuniae debitae legitimo modo facta obsignatio ti);
qua idcirco praestita, usurae currere desinunt; an vero eundem effectum pariat sola pecuniae obsatio, an depositio, et obsignatio necessaria sit, ut sistatur usurarum cursus, distinguit et, utrum usurae currere coeperint Propter moram ex persona, seu ea, quae per interpellationem opportuno tempore, et loco factam contingit sa): an usurae ex Couventione debeantur, vel per moram, quae re ipsa, seu ex negotii in
3ὶ Voti in Patulecti hoc ru de ustin lib. II. tit. I. num. I7. in Princi
Si mora per interpellationem extra judicium sacta sit, atquo ex ea usurae deberi coeperint, sola pecuniae debitae oblatione legitime facta, quasi interpellatione contraria, moram priorem purgante, usurarum cursum sisti, non inepte defendit laudatus Voet si ; tum quia per oblationem ejus, quod debetur, mora purgatur sa); tum quia rationi convenit, unumquodquo eodem modo dissolvi, quo suit colligatum 3ὶ; cum ergo per recusationem debiti coeperint currere usurae; per oblationem desinere debent. si mel in Pandecta hoc tie. lib. aa. tit. t. d. num. II. feri in Princ. ain L. Si ,emiam si . S. Sequitur 3. V. de Merbon obligat. 45. i.
Quod si usurae debeantur ex conventione, vel ex re ipsa, puta ex contractu emptionis, et venditionis sS. io93. , vel etiam ex persona per judicialem interpellationem, sola oblatio stillicere non videtur, sed desideratur consignatio, ac depositio si in; cum sola oblatio, licet judicialis, absquo depositione, certum non faciat creditorem, a riuu latio facile possit retractari, vel etiam temere fieri. si in L. Si pir te u , t Acceptam ιν cod. hoc tit, Fab. cod. de solation: lib. 8.tit. 3o. de . 53. S. II 64. Quinimmo nec quaelibet obsignatio susicit, etiam Praecedento oblatione facta vero creditori, sed creditorem talem esse oportet, ait Faber, qui solutionem accipere Potuerit, et debuerit siὶ: si enim fingamus, iussum fuisse creditorem eam Pecuniam im Pendere et emptionem landi, atque creditor indicet venditorem tandi, oblatio fieri debet oliam venditori sal. si in Fab. cod. de actionib. e ti lib. 4. tu. 33. de it. ι5., et cod. de solationib. lib. 8. tu. 3o. u. desinit. 53. alimul. 2. M Fab. d. allegat. a. I. O 65. Amplius otiam placuit Sabaudis Patribus, emptorem, qui, accepta re , con Ventum pretium certo dis solvere debuit, si, eo adveniente, pecuniam venditori obtulerit, Venditor autem, etiam absque iusta caussa, solutionem accipere distulerit. aut recusaverit, atque ita moram contraxerit, non eo minus ad usurias pretii condemnandum esse, nisi pecuniam obsignaverit ii ; quia hujusmodi usurae non tam propter moram, quam in compensationem fructuum debentur sa : emptor autem , ex quo Pecuniam non obsignavit, eadem uti videtur, ut proinde aequum non sit, fructus laudi, et usuras
300쪽
3oo Iuri rud. lib. III. KL VLI. cap. VI. Iriis. i 3. pretii simul percipere emptorem, utroque carere venditorem 33. Profecto, si emptor, . , vel Divis alius debitor, depositionem offerat, Venditor vero profiteatur, se pecuuiarui. pro deposita habere, ex eo die desinunt currere usurae ὶ: cum per debitorem nou
d. t. 4, stet , quominus Obsignetur.
Haec partim ex Romanis legibus, partim ex usu sori disputavimus; sed, cum hodiornis moribus mora per interpellationem extra indicium saetam contrahi non censeatur ; atque usurae ab eo tantum die currere incipiant, quo debitor in iudicium v catus suit s S. Io88. , consequens est, oblationem solam nunquam sussicere ad sistendum cursum rasurarum, Sed dopositionem omnino necessariam esse il).tιὶ Fab. cou. de actionib. e ti lib. 4. tit. 33. d. de ic a S., et cod de Ooliationidi lib. 8. tu 3o. d. de u 53., junct. de it. 29. , et 33. cod. hoc tu de usuri lib. 4 tit. 24.
Sola igitur oblatio pecuniae debitae in jussicio saeta usurarum cursum non sistit; sed impedire videtur , De incipiat usurarum obligatio , quae citra Conventionem , aut moram Ex re debentur, seu ex sola judiciali interpellatione si): facilius obtineri debet, Ne obligatio nascatur, quam ut nata desinat sa). si et in Pandect. hoc tu lib. 22. Iic i. dicti num. i . in ., Fal. cod. de Finlationib. I b. 8. HL 3o. definit. 4o. 2ὶ Argum. t. Si per te s. cod. hoc taS. I r68. Non autem prodest obsignatio, nisi duret sit: quia nec unquam obsignatum fuisse Videtur, quod debitor recopit: ex quo colligit Faber, usuras quoquct debiti usurarii sol- endas esse pro eo tempore, quo obsignatio constitit, si haec deinceps revocetur sa . si Argum. l. Si Pro patre io. S. Veniam autem 6 b. de in rem Derso i i5. 3. saὶ Fab. cod. hoc tu. de usian lib. 4. ut. 24. de it. 37. num. 8. in corP., et desisnu. 38: in Winci
Quod si debitor, qui obsignavit, post depositionem , atque obsignationem legitime
DCtam conventus , ut solveret, distulerit, et solvere noluerit; aut recusaverit obsignatae quantitatis numerationem , usurae, subjicit idem Faber, debebuntur ab eo tantum tempore, quo fuit denegata solutio, vel obsignata pecunia restituta est si . Discriminis ratio inde petenda, quod in primo casu t S. praeced. debitor sponte recipiens pecuinam obsignatam renunciam videtur juri per obsignationem quaesito; maxime quia obsistiationem revOCando facit, ne creditor vllurn ex ea emolumentum reseratili in L. Debitor . AE. hoc ti , I Si creditrici S col. hoc tu, Fab. cod. hoc tu. lib. 4. tu. a i d. demit. 38. num. i. in C P.
Neque debitori obsignationem retractanti prodest, ut ab usuris post receptam meu Diam immuriis fiat, obligatio erga depositarium suscepta, restituendae videlicet pecuniae ei quando curiique Peleuti, Prout quandoque fit, ne a creditore, qui depositum ratum habere viait, conveniatur si); etenim promissio haec, quae solam obligationem perso natem parit , non impedit, quominus depositum, quod sicut re contrahitur sa , ita sola restitutione dissolvatur id . iiὶ Fab. cod. hoc tit. de tiauri lib. 4. fit. 24. d. desin. 38. num. I., et SNq. in cor