장음표시 사용
91쪽
Putaram equidem horum lapidum sententiam in me dium relinquere, atque ex ipsis, Venusimi Senatus
tantum notitiam excerpere, at ne segnitiei socordiaeque meae quis imputaret, ex propemodum sexiscentis, quas tum excogitatus, unam tantum proseis ram, quae mihi omnium accomodatior plane visa est, non ita tamen ut in eam jurem , at ex Omnibus minus incongruam .
Flos lapides puto , vel in foro , vel in templi alicujus vestibulo positos, ut ex iis Civibus Venusinis
compertum semper esset locum illum , sive aream , ex Senatu-consulto publicam , sacramve decretam esse equod ita factum puto. Coeperant forte Venusinorum quidam aream aedificare, qua Pontifices augurium agere soliti fuerant, quod scilicet auguraculo utebantur, cumque & ad relligiosa , & publica ossicia esset accomodata , orta inter Pontifices , ac illos lite , res ad Senatum delata est : Senatus vero , cum Quaestoribus
potius hoc interfuisse censuisset, quippe qui aerarii publici, rerumque ceterarum publico usui addicta. rum curam haberent, ipsis sententiam proferre jussit, qui pontificia , & publica auctoritate freti, puishlicum sacrumque decrevere locum . Non data erat enim Pontificibus potestas locum aliquem sacrum definire, ni publica accessisset auctoritas, ait enim Marcianus o ss) Sacrae autem res sunt quae publices ides publica auctoritate J consecratae sunt is quod tamen Ulpianus apertius explicat s Io) Sacra loca se ea sunt, quae PUBLICE sunt dedicata, sue inis Civitate sint , sive in agro. Sciendum est lo- ,, cum publicum tunc sacrum fieri posse , cum is Princeps eum dedicavit, vel dedicandi dedit po- testatem se . Perspectum quidem est Ulpiani tem-
92쪽
pore auctoritatem omnem sibi Imperatores vinis dicasse , quae dum libertas vigebat, penes Senatum Populumque eratia Gallus Aelius sI I) ait, sacrum eia se quocumque modo , δε- risistito. Civitatis conseis cratum sit, sive aedis , sive ara , si ve signum , sive locus , sive pecunia , sive quod aliud , quod diis dedicatum , atque consecratum sit . Pontifices igitur , ut sacer decerneretur locus, Senatus .auctoritate indigebant neque ipsi auctoritate propria sacrum locum aliquem tueri poterant, ideoque ut sacra custodirentur, Praetor illis edicti cavit verbis sIχ): In loco sacro facere, inυe eum immis tere quid veto ' quod quum etiam . de publico edictum esset , ne idem publico, ac sacro loco jus esset, ait Ulpianus Ig) , , Si quis nemine prohibente in publico aedificaverit, non esse eum Coingendum tollere , ne ruinis Urbs deformetur, &quia prohibitorium est interdictum , non restiis tutorium , si tamen obstet id ob aedificim pu-
,, blico usui , utique is , qui operibus publicis
, , procurat , debeat id deponere, aut si non ob- ,, stet, solarium ei imponere . . . . Locorum sa- .crorum diversa causa est, initaco enim sacro, ,, non solum facere vetamur, sed & factum restituere jubemur: hoc propter religionem Vide igitur, quam necesse sacris in rebus esset , ut
Praetoria s quae eadem est .raac publica , auctoritas accederet. Ceterum Pontifices potestate, &imperio caruisse Livius siq) est auctor. Ex nostro igitur epigrammate tres plane elapsos versu. puto , ideoque ita legendum et
93쪽
il . Q. RAVELOP. COMINIO P. FL. MALIO C. FQVA ISTORES SENATU D. CONSULUERE IEID. CENSVERE AUT SAC ROMAUT PUBLICOMESE LOCOM.
Tres enim viri, qui ablativo casu in lapide ponu tur, hi nisi Sacerdotes esse non possunt , qu ibus
qua ratione quartum addendum duximus, deinceps dicam. Nec enim Magistratus videntur esse, tres enim sunt, & Venusiae summos omnes Magistratus duoviros omnes suisse videbimus: quod si Magistratus essent, annum equidem Senatusconsulisti denotarent s Is) . Adprobante igitur Ponti cum C legio superius scriptum puto , aliter enim sacer
decerni locus non poterat , suaesores Senatu decemnente , sI6ὶ oe sacrum , O publicum locum consulunt,m censent esse. Particulam aut sepius, & linguae Latinae aevo pro conjunctiva ET sumptam , Diomedes s 17), ceterique antiqui Grammatici docent .
Haec sunt, quae ut ἀσυντακτον fragmentum explicam
rem , eXcogitavi, eaque ita dicta volo, ut liberotatem aliter sentiendi nemini impediant. Altero in lapide Pontificum nomina omni
94쪽
no deperdita injiciuntur , quos vero superest facile ita supplendum existimo: . , SENATv
Senatu scilicet Consulto, decretove, aut sacrum, aut publicum , locum esse Quaestores censiuere : forte eistiam consuluere addendum , at in ima parte finitum visitur epigramma.
Scio equidem Urbe Roma diversum fuisse Pontificium, ac Augurum Collegium, nec me fugit Augurum in Coloniis , frequentissimas in
Gruteri Thesauro memorias superesse, atque ideo, cum diximus locum sacrum, oe publicum in augura cuium delectum , potius petentibus Auguris, quam Pontificibus , scribere debueram . Hanc quidem sententiam non respuo , at Augurum Venusiae nulla memoria superest. Quod si Augures substituere placeat, ponendum erit, Colleno Augurum auctore, ut apud Gruterum s I 8 . Arbitrium vostrum , vostra existimatio
Valebit. Quam ob rem omnes vos Oratos volo,
Ne plus iniquum possit, quam aequum Oratio is Facite aequi sitis . Sed ut ad rem redeam: vides in duobus hisce fragmentis Senatus Venusini memoriam , quod cum aegyptius sorte non crederet, de Romano Se.
95쪽
uatus Gnsulto hisce lapidibus actum exputavit: ego quidem nil monstri hic reperio , scio sanet Dec rionum ordines in Coloniis saepius Senatus appellatos. Sexcenἔa pene . sunt exempla, at ea tantum , quae ante oculos nunc mihi sunt, hic proferam . Primum est Signinae Coloniae si ρὶ :L. ZULVMMO L. F. POm. IULIANO SEVERO IV VIRO COL. SIG. PATRONO COLO E SVAE SENATO POPULUSQUE SIGNINUS. Alter ex Tacito seto) iisdem Consulibus audi.
tae Puteolanorum legationes, quas diversas Senatorius ordo, plebique ad Senatum miserant. Et in Gruteri Thesauro Inscriptionum , haud semel Decurionum Colonicorum decreta Senatusconsulta appellatur sa I). Senatus porro Decurionum ordines appellatos Iustini Imperatoris ultra etiam tempora,
missis propemodum innumeris, quae in Pandectis habemus exemplis , ipsius Iustini Novella quaedam Constitutio ostendit sa1ὶ Qui rempublicam
, olim nobis exposuerunt, existimaverunt opor , , tere secundum Regiae Urbis instar adunare,, in unaquaque Civitate nobiles viros, & uniis cuique Senatus dare , & Curiam , per quam de- buissent agi, . quae publica sunt, atque omnia se fieri secundum ordinem M. At Senatus nomen in Decurionum ordinis appellationem abiisse , omnia, quae producemus vetusta monumenta docent. Ceterum Romanum etiam Senatum Griam Vocatam , Livius sag) sexcentis in locis est auctor. Videamus modo qui fuerint Venusiete Magi stratus, qua in re occurrit mihi primum lapis
96쪽
nimiae raritatis P. Enniis positus, ex quo omnium fere Venusiae Magistratuum notitiam conse
quor set in . P. ENNIO P. F. HOR. BASSO AED. BIS EVIR
his duoviro , lauario bis , Dumiro quinquennal , Pontifici , suaesori quarto curanda pecunia publica, Iuridicundo nonum, Decurioni suinquennali. P. Ennio Publii Filio , Horatia , Maximo , aedili duo υiro.
AED. BIS II VIR. Et primum aedilitatis
munere bis lanctum Ennium patet, cui munerinum operum publicorum curam Venusini adjecerint, ego dicere non ausim, potissimum cum Urbis murum a Duoviris resectum , ex alio lapide accipiemus . Publica quidem munera curasse ex mois numento posito Catiniano Maximo certius sane est. Duos praeterea aediles Venusiae suisse , ex alio antiis quo epigrammate vides, at non summos Reip blicae Magistratus, ut in aliis Coloniis: Duovi. ratus enim omnibus praestiterat fas) , quorum Venusiae frequentes supersunt memoriae. Nec etiam
juridicundi potestatem iis adjectam , ut Novariae proditum ex Suetonio est seto): Cajus Albutius se Silus Novariensis, quum AEdilitate in patria se iungeretur , quum sorte jus diceret, ab iis, conis ,, era quos pronunciavit, pedibus e Tribunali de-
97쪽
, , tractus est . venusiae enim praeter aedilesi, ac Duoviros juridicundo, etiam diversos Duoviros fuisse , ex ipsis Urbis priscis monumentis . ostendam . De aedilibus Coloniarum integrum scripsi librum Everardus Otto , in quo licet maximum insumpsisset laborem vir clarus, parum tamen adhibuit ingenii. Conjicit enim muneri aedilicio rerum pG ne omnium publicarum, sed potissimum C limrum , Ludorum, in nonaeque curationem , qua in
re quam saepe , & maxime ipse hallucinetur,
non est ut narrem. Reticere tamen non possum,
quonam pacto ex Indis , Aegyptis , Persis , aliisque barbaris gentibus aedilicii muneris Romano- .rum in Coloniis notitiam assequi posse sibi persuadeat set 7) . Qua in re admonendum duco saepius nos,
cum de exterarum gentium rebus, lingua, ac moribus a nobis dissimilium , sermonem habemus, ut eas captui faciliores reddamus, brevioremque quibusque de rebus sermonem i nstituamus, nostris uti vocibus: cum vero singulta notiones singulis coram gentibus, diversam obtineant vocem, hinc est, quod unica voce admodum dissicile sit plures ideas gentium exterarum denotare, contra vero facile quidem esset, si oratio institueretur de simplicibus ideis , συνω 'εα verba invenire, & unico nos exprimi vocabulo , sicque recte oratio procederet; cum vero saepius unica voce plures notiones patefacere conamur, hinc est quam saepe , licet inviti in errores labamur : clariorem
exemplo rem faciam . Tacitus sa8ὶ ut diceret Germanos Deum belli praesectum habuisse , accoluisse, Martem eos adorasse scribit ; diverso hercle verbo utebantur Germani, ut hunc Deum
belli praesectum nominarent: ipsi enim a Romanis
98쪽
nis diverso nsi sunt sermone : verum Deorum omnium Principem , omniumque maximum hunc Deum Germani putabant : Omnino contra Romani , qui Martem Iovis filium , Iovique subditum
credebant. Ita etiam sane Strabo, ut Indos Urbium munditiem curasse scriberet, eos ἀστυνόμας habuisse dicit, α Ni: i enim apud Graecos vocati sunt, qui aedificiorum curam haberent . Lapsum proinde omnino Ottonem puto, cum ex Graecis, aliisque exteris gentibus Coloniarum Romanarum AEdilicii muneris notitiam assequi conatur; neque Graecorum Θυ ομοι, & ἀγοραν μοι Coloniarum AEdilibus adsimilari debent, primum quidem quibusdam in Coloniis principes Magistratus suisse , evidenter, aliis praetermissis , Spartiani locus de Hadriano ase ) ostendit. Hadrianus enim munera principalia quibusque in oppidis obiit. In aliis praeterea Civitatibus aediles jus dixi sie compertum ex Suetonio est, & innumeris lapidibus : qua in re etiam otio peccat, cum putat Iuri Dicundi notam AEdilibus Coloniarum adjectam , de jure inter venditores, aedificiorumque structores, atque alios ibi dictum.
ram adjectam Suidas est auctor f3IJ, & Plutarchus ait 3χὶ ipsos mρἰ---λτους ἐκδολῆς κοπρἱων, έ ρLμάτων αποτροπῆς curasse. quae munera num Cois Ioniarum nostrarum aedilibus curae fuerint , nullum extat monumentum , ex quo id adfirmare valeamus : librique Papiniani Graecum fragmentum de Urbanis aedilibus procul dubio loquitur, ita recte Gothostedus s33) scripsit, cui nimis inepte Otto adversatur, Heroaldum nimium hac in re imitatus - Vide quaeso, quibus ipse utitur Verbis.
99쪽
78 Quid enim causae fuisset, cur Papinianus
, , eorum munus Graeca lingua exponeret 8 & curis Astynomos suos jubet studere, ut viae secun- dum quamque Civitatem exaequentur , & quiis vias estodiunt secundum cujusque m nicipii le- , , gem multentur λ nisi quod aediles Graecanic rum Civitatum de munere suo instruit. δε Miror equidem ipsum latuisse tot juris.consultos Graece tot libros scripsisse, cum etiam de Romano rum jure egerint ' at pudet ejus malignitatem noscere, ait enim Papinianum loquutum de quaqueCAitate, oe de Muniripalibus Iegibus, cum Papi
dubium erit , ut de Urbis aedilibus Papinianum
locutum , cum Gotholaedo credamus. Ingenue quidem fateor adhue mihi dubium esse, num areas publicas, mensurasque, ac pondera Venusiae aediles curasse , cum hujus rei nuulum supersit monumentum , nec moveor quod
Ulubris 36ὶ, & alibi mensuras aediles curasse
videnter appareat , & saepe in πανδ-ων libris mensurarum cura aedilibus tribuatur, scio enim singulas Colonias diverse πεπολιτ κιώνας ' quod etiam de annonae curatione dictum volo. Et quidem miror ipsum Ottonem s 37 in aediles annonam curasse, probare ex Papiniani responso, e ius haec sunt verba 38). Ideo condemnatus, is quod arctiorem annonam aedilitatis tempore praebuit, frumentariae pecuniae debitor non viisse debitur: & ideo compensationem habebit Sententia hujus legis est, aedilem ex annona , quam
100쪽
quam eo anno , dum aedilitatem agebat, & in publicum horreum inferre debebat, partem detraxisse, ideoque arctiorem secisse. Curatores annonae, quidum aedilitatem gerebat, eum convenire non poterant f3ρJ, exacto vero aedilitatis anno eum conveniunt , ac ideo condemnatus vere arctiorem suam partem praebuisse, cum jam insumptum esset frumentum , ex quo annona sumi oportebat, pecuniae debitor condemnatus est : de ea quidem pecunia compensatio datur. Ceterum arctiorem suam partem praebuit, non quia annonam ipse curasset, sed quoniam aedilitatis tempore nemo eum conis Venire poterat , parcendum ideo sibi putavit. Quod si annonae caritatem aedilis secerit, partem ex horreis publicis detrahendo , peculatus criminis ipse reus esset , ac inde lege Iulia teneretur.
Quidquid enim in horreis publicis est positum, idem est , ac publica res, vel pecunia . Nullo igitur pacto compensatio peculatus crimini dari posse apparet, cumiipsius sit poenai& deportatio,& jurium, bonorumque omnium' amissio s o) .
Evidens praeterea est, quemque Civem frumenti partem in publicum horreum conferre quoque in anno debere, eaque pars annona est dicta , eamque praebere munus patrimonii est, a quo nemo
acationem obtineri potestis i) . Rursus ait Otto s et) Sitonas , Olearios, &Episcopos , aedilium fuisse adjutores , nec Magis tum gessisse , sed personali tantum munere functos. Dii boni , Otto ipse sic loquituri Fugerat ipsum sorte Ariscadii Charisii JCti locus in libro singulari de muneribus Ciolibus , ex quo Hirenarchas, Viarum Curatores, & Iudices, qui absque dubio inter