장음표시 사용
171쪽
titio dissicilis evadit & sonora, ructuosa. Labia sugentis instar disponuntur , oculi prominent, Mlacrymas profundunt sine maerore; oculorum a bitus culaneus livet, musculi subsident, motus artuum languet, dein caput dolet, turgidum est,es phantasmatis ut in insomnio delusum , somnolentia aegrum invadit, sed erectus vel in sedili si
dens vix somno indulgere valet,in alterutrum latus vel antrorsum inclinato capite, non Vero retror-
si1m. A cubiculo angustiore ab igne, a pulvere multum laeditur, nec non a pravis odoribus , a vino, ab illis quae pectori incumbunt , dantur accessus ephemeri seu qui intra paucas horas sputo
Viscido terminantur , quales accidunt initio morbi antequam periodos stabiles acquirat; accessus ut Plurimum tres , quatuor , vel quinque dies dive-Xant , quibus elapsis aeger expectorat usque adsequentem accessum; accessus sexaginta hieme , V1ginti circiter aestate patiebatur Floyerus , aestivi accessus intensiores erant, & longiores hibernis , quo longiores accessus fuere , eo intervalla lomg1ora & reciproce ; ad phases lunae nunc has nunc
1llas intenduntur accessus , regelascentibus aquis nec non Vento orientali flante, revertuntur quibusdam. a Cura asthmatis humidi seu flatulenti juxta Flo-yerum alia in paroxismo , alia eXtra paroxismum. I. In parOXismo, clysmate praemisso, Vomit rium lene ex oxymelitis scillitici semiuncia cum oleo amygdalarum , Vel ex seminum raphani drachma semisso, ventriculum exonerat, & a cessum inlimatis saepe fugat; fortiora emetica anhelationem intendunt. Phlebotomia mire levat sed in extrema anhelatione est adhibenda, non in vulgaribus accessiibus, ne successu temporis hy-
172쪽
I 2 GENERA ET SPECIE sdropem accersat. Potias refrigerans & diluens adhibeatur, ut infusum panis i osti. aqua levissime acidulata sale prianellae , Vel nitro , vel sale ammoniaco, Vino , limonata , seriina lactis , decoctum hordei ; Vesicatoria humeris , tibiisve apponunt Angli ad serum derivandum. Hora somni vel syrupus papaveris vel laudanum liquidum parvadosi propinetur: prima saltem die jusculis aut cremoribus tantum utatur imo duabus sequentibus diebus, si vehemens sit anhelatio, dein ossis , ovis
cum multo aceto, pane , vino aquato Utatur.
Linctus sit ex oleo amygdalarum & syrupo pap Veris ana uncia , oxymelitis sc1llitici semiuncta , sacchari candi drachmis duabus . capiat cochlear his vel ter in die, pro sympo asthmaticό miscesyriapi de althaea , de erysmo, de prasio ana uncias duas , oxymelitis scillitici, aquae bryoniae
Compositae ana unc. unam , balsami peraviani
drachmam semissem , sumat mane hujus cochlear. piosus usus aquae cum pauxit Io nitri & salis ammoniaci atque vespere semihochlear aceti scilliatici cum oleo amygdalarum pectus utplurimum sublevBt. Zechius in vehementi accessu laudat croci grana decem, moschi granum unum in cyatho . Vini Optimi. x. Ad paro smos praevertendOS Vomitio ope aceti scillitici cum oleo , Vel decocti seminum raphani vel cardui semel in mense, si accessus frequenter recurrant, sectis semel Velbas in anno; sed vespere emetici vel cathartici Paregoricum non esto omittendum; clysma semel 3Π hebdomada iteretur ; catharsis vulgaris est in, bisue post vomitorium vocanda,
Vel semel intra quatuordecim dies, si intra illud
173쪽
tantum intervallum recurrat asthma ; si asthma catarrhale fuerit, decoctum sudorificum leve adhibeatur. Diuretica minus videntur indicata cumas limat 1ci in diabetem saepe vergant; ad corrigendam mucosam & satulentam cacochymiam potus sit ex decocto hordei, sero lactis pro junioribus; lac asininum sputa tape incrassat; rari sunt, quos potus aquarum balliensium juvet. Optimus victus est ex carne elixa Vel assa, potus ex aqua, a dito pro senescentibus Vini pauxillo ; vestimenta densa calorem intendunt, frigus sputa incrassat,
moeror accessiis excitat, exercitium minime negligendum. Amara stomacho prosunt, sed levissuma usurpanda sunt. Plures urinae suae potus asthmaticos juvat, satius est sal ammoniacum adhibere multa aqua dilutum ; chalibeata , vitriolica omnia astringentia nocent asthmaticis. Galenus laudat aloem in aceto solutam , & recte monet morbum esse potius in paroxismo blandiendum quam curandum ; ita ut abstinendum sit juxta Septatium ab emeticis , ne aegrum suffocent, a catharticis , imo ab enemaris : ipsemet Floyerus tentatis omnigenis remediis minime convaluit. Asthma vulgare quod in scholis humidum dicitur minime pendet a laxitate pulmonum ut vulgo dicitur, & ratione temperamenti aegrotantis potest dividi in pituitosum , & in sanguineum ; asi in pituitoso ipso , calefacientia , exsiccantia saepe nocent, ut patet ex historia asthmatis Floyeri. a. inma Conviai uum Willisit de oramara
Distinguitur ab humido I Q. quod subito accessus aegrum corripiat 9 20. quod a dolore seu cram-
174쪽
17 GENERA ET SPECIE spo cujusdam partis pectoris ineat , maxime si quaedam pars pectoris olim Vulnus vel ictum passa merit; 3'. quod Violenta sint symptomata; sed nullum est certius signum quam si aliarum partium
convulsio adsit, aut praecesserit; illud vero asth ma vix ullam anacatharsim accersit. Willisius putat materiem hujus morbi scam non esse in pulmonibus, sed in nervis musculos thoracis adeuntibus unde illud asthma non esse pulmonare contendit. 'Hanc speciem Helmontius Vocat caducum pulumonis , id est epilepsiam pulmonis , ut ait Baglivus miri. Helmontium de aphmare n0. descriptionem ab Araeteo traditam. Vide crampum
Ea species inicit mulieres hysericas , de salute recuperanda desperantes; resistit remediis vulgaris asthmatis , stipatur sensu frigoris in vertice capitis cum aliquali dolore. Illam speciem sanavit Baglivus sale jovis in aqua melime , nec non apposito emplastro matricali Mynsichtii, sal jovis
recipiente in regione umbilici. Vide Hortium libr. 5. obf. Flo rum deashmate pag. ιιI. Vocatur ashma muliebre Et mulieri. . A ma h ochondriacum I. Rhodii, Ettmuuler. pag. I 62. ashma nothum Riverit. υροι hominiaeo - pasmodicum Frid. Homanni obf 3. E. Moisii dissera. de hac specie anno IPSA. Illa species ex hypochondriorum vitio primam trahit originem, haemorrhoidarios , flatulentos ,1uigressis solitis sanguinis effvxibus , aggreditur.
Ienia laxantia , clysteres , calamentorum aut nuxus mariscarum revocationem ; juvant ther-
175쪽
males aquae leviores ut de Cautereis, δε Bagnauti, nec non aestate acidulae cum lacte mixtae, Prules
sunt Vallenses; in inveterato asthmate, superveniente indematil, mira praestant grana duo vel tria scillae cum nitro contritae & initis sumptae; fluxum mariscarum revocant pilaeae balsamicae ut de gummi ammoniaco , sagapeno. Vide de hac specie Baglivum pag. ΣΙΑ. RiVer.
Est ea species quae arthriticis, rheumatismo Oh- noxiis , scorbuticis , ob repulsam podagram , aut retentam materiem artrihticam accidit; affinis est convulsivo & hypochondriaco; primas regiones assiciunt satus , molestiae, anxietates; scapulas molestant pungitivi dolores , cor constringitur.
Conducunt praeter auxilia generalia pulveres exhegoartico & nitro, cum cinnabari, camphora , croco ; pediluvia extra paroxismum possunt reVocare materiam morbificam ad pedos , nec non napismi, Vesicatoria suris , femoribusve applicanda , usus thermarum Bagnoliensium etiam in prophilaxi confert. Asthma orthopnoicum observaVit Dodonaeus in juvene mercatore qui per intervalla & multos annos suffocatus ferme erat, sublevabatur multis
phlebotomiis, catharticis , aquis acidulis , sed demtim obortis doloribus podagricis & nephratigia calculosa illico ab asthmate immunis fuit. Vide
Oxthopnoeam apud Schenatum. Duretus in asthmate arthritico putat causam esse
adhaesionem majorem diaphragmatis cum hepate ,
176쪽
1 6 GENERA ET SPECIE sobservatam in cadavere Polemarchi de Thermes. 6. Ashma a Pol po cordis. Diemerbroech Floyer. de a male ; PeZoldus obf. 38. Ephemer natur. curios. Carol. Pison. de morbis a eolis, e pag- 214. Scultet. in avend. obf. 3I. Vide o thopnoeam a Polypo cordis. Cognoscitur autem ex vehementi palpitatione
pulsus intermissione, aliisque , sed potissimum
cadaveris sectione , tunc enim frequenter satis concretiones polyposse in auriculis, ventricut sve cordis , illaesas omnino pulmonibus ostendunt asti, malis principium, in quo certe casu quam periaculosa sint emetica, inutilia cathartica, necessaria Vero quies, phlebotomia, &c. quisque Videt. T. Aphma puli ortilentorum Ramargini de morbis timum. Ephem. Ge manic. Vide Synopssim Euclineri. r Lapicidae, gypsarii, muratores , granorum cri-Dratores, molitores plures huic asthmatis speciei unt obnoxii ob haustum copiosum singulis diebus
Pulverem, in aere volitantem, quo bronchia eorum Infarcii tur , unde anhelosi, tussiculosi pal-
8. Ashma stomachicum Baglivi appendia. deo mate. Magnam asthmatum humoralium crudorumque Partem a stomach' Pendere observat Ba ivus ;hinc ut1 solebat pilaeis de hiera cum agarico , &1ale V1u1oli 1mt1o accessus h scrupulo uno ad draci Vomitum C1endum singulo mane praescribebat: in hac spe
cie quae humoralis est, & non multum discrepat
177쪽
ab humida , cochlear oxymelitis scillitici edulcor tum succo malorum , superbibendo jusculum ex cichorio cum pauxillo fassastas cocto , vel granis sex ligni aloes . Gummi ammoniacum , Oxymel scilliticum , sperina ceti, & julepus labaci qu tuor sunt quae in asthmate humorali & stomachico caeteris omnibus antecellunt: Baglivi. Syrupus de althaea conjungi debet julepo tabaci, qui ad
rachmas duas datur : gummi ammoniacum ad
drachmam dissolvitur in pauxillo viiii albi, de calide bibitur cum aqua hyssopi in gravissimis Mdesperatis casibus ; nos calidissimo jusculo di uvimus sperma ceti cum aliquot granis Beneto ini. s. Asfima a gibbo Hippocratis , Floyer ρ. ΙO9. Non solum gibbi ex asthmate firmi quidam, quod si accidit, illi ante pubertatem moriuntur . verum ex gibbositate multi in asthma deducuntur praeterquam quod fere omnes gibbi dyspnoea loborant. Vide dyspnoeam. Io. Aythma equinum, Soleysel. La pousse
Equi cognominantur Poussi . . Illi identidψm tussim profundam pectoralem p tiuntur , & ilia ducunt; species vero is a in eo ab aliis discrepat quod textus cellularis pulmonis
sit omnino emphys ematos iis , ut in equae asthmaticae cadavere observavit Floyerus. Idem obser-yavi Gin pulmbne vaccae asthmaticae ; pellucebant interstitia lobulorum pulmonis , & tusa membranula illa aer copiosus exhalabat. Nonne illa violenta aeris intrusio per vesculas in textum interlobularem fit cum equi magno impetu currunt, in illis enim Violentis conatibus magna vi aer in pulmonibus compressus, in ve culas reagit, easque disrumpere valet.
178쪽
1 8 GENERA ET SPECIE sPotius ea species asthma emphysematosum vocanda foret, nec enim existimandum eam solam equos afficere, & ab ea homines immunes esse. Desiderantur ejus signa & xemedia, quod ferme de omnibus morborum speciebus dicendum est.
1 I. Aphma exanthematicum 13'. species Frid. Hos anni f. a. c. a. 'A Seabie Junckeri ; ab er spelate , Mariolis , maximeque morbillis , Pur ura, seu miliari, maciatis , seu sulisque scorbuticis ad corporis superficiem pulsis , & crasso astringentium usu retroactis, a1cabie , tineE, Vel actioribus capitis , crusta la tea per oleola 'pinguia, aut lin 1 tenta sulphuratayraepostere exsiccatis , a pedum foetore suppresso, a pe spiratione subito cohibita , ab ulceribus chronicis, Vel fonticulis inopportune consolidatis. Illa species est vel varietas asthmatis convulsivi, quod non a motu inordinato fluidi nervet, sed a materia acri, caustica, subtili, saepe virulciata , quae originem suam repetit ab eXanthematum, impetiginum ex quacumque seri acris excretionum impedita, non sufficienti evacuatione, in cutem depositione aut improVida repressione. Atque ex illa historia facile est intellectu quaenam indicationes ad ejus morbi curationem sint adimplendae ; illa enim acris materies est eliminam da per fonticulos , diuretica, cathartica, sudorifica; modo tamen anguinis aestum non intendant , quod asthmaticis perniciosum est; illa materies simul est edulcoranda per diluentia, the mas sulphureas , lacticinia, serum lactis, ptisanas hechicas ; formulas vero ac processus integros
in hac specie curanda videsis apud Hostaannum , nec non in tabuia 3I'. Iunckeri de asthmare tama metallicum. Vide Elmulierum da
179쪽
MORBORUM, CLASSIS V. I oastimare a Ilseman de colica faturnind. Est species spasmodica sicca,quae I fumis metatilicis , saturninis , sulphureis, venenatis , arsenia calibus , carbonum fossilium, aquae fortis , antia monii exhalationibus oriuntur, quo quidem modibo in praeparando antimonii Hisso tactum se fi1isse narrat Elmullerus. Eo laborant tapius metallicolae & plura fabrorum genera. mde metallurgicam morb1feram Frid. Hostaanni. Tetri hujusmodi vapores inspirata constringunt, Vellicantque teneras pulmonum vesiculas quibus adhaerent, & sic nanc speciem producunt.. Curatio aliquatenus convenit cum cura Rachiaurae metallicae, c8licae saturninae , tremoris metal-urgorum &c. Vinum lithargyrio dulcificatum in
h Dec. I 6.h1t 1lla althmatis spasmodici varietas quod in cachecticis a sero acri pectoris Organa exundante prolicisc1tur absque tamen hydrothorace , quale Vulgo Vocatur Cedema pulmonum , tale supervenit ab Cedemate pedum repulso , maxime sub frigore febr1s intermutentis ; illud asthma ingentem spira dissicultatem infert, quae per intervalla d Gescit , aut oborta copiosa diuresi intermittit.
Cognoscitur ex signis & causis plethorae , faciei mo e , febre ephemera illius primos accessius
180쪽
18o GENERA ET SPECIE scomitante, suppressis eVacuationibus sanguineis ;varietas est asthmatis humorῖlis, in qua potius phlebotomiae conveniunt quam emetica ; cumventus orientalis flat, illud mitescit de aegri e pectorare incipiunt, ait POWer. Uma catarrhati Scholitii. Ambigit inter rheuma & asthma humidum, dignoscitur per CoryZam , raucedinem , anginam , sternutationem, dolores catarrhales ipsum initio potissimum comitantes , & curatur ut rheuma a
17. Ashma pneumoris Aretaei lib. chr. G c. I 2. umoris Mercuris. prax. de di cultate anhelia ρμ. 2JO. Pulmonaria reppiatrorum.
. Est asthma in quo humor excernendus e pulmonibus mutatur in grandinem , vel veluti lapidesecit ; de quo egerunt Galenus & Aletaravius. Hic affectus rarissime accidit hominibus, ast frequentor in brutis , quae rarissime tussiunt, & idcirco retinent humorem bronchialem, qui ideo juxta Aristotelem in gypseam materiem abit.: Axetaeus ait hunc morbum esse asthmatis speciem, nam spirandi angustia & tussis & vigilia& calid1tas utrumque comitatur morbum, item in cibos odium & totius corporis extenuatio ; id malum anni spatium non excedit, pulsus parvi , crebri , infirmi sunt, ut in inlimate, privatim vero pulmonarii seu pneumodes tussiunt tanquam aliquid evulsuri, cum tamen irritus eorum labor sit, nihil enim rejiciunt, aut tantummodo quid exiguum , album , rotundum , grandinosumque ;pectus in his latius utique est, non obtortum ,
non ulceratum , tametsi vero pulmo non suppu- , humorum tamen Veluti concretorum plenus