장음표시 사용
81쪽
8α De propositionum qualitate. hac de re de ungulis disputauimus. Quidam putant, no esse propositionem lagreticam,nisi ab haereti
co asseratur, atque eadem esse necessaria, ut propositio dicatur haeretica, quae necessaria sunt, ut homo dicatur hqrcticus: itaque aiunt qualitatem propositionis hqrcticae,non ex obiecto dutaxat, sed ex obiecto simul & personis aestimandam esse. Quam opinione persuadere conantur quinque argumentis . primo , ex concilio Constantiens di stinguente propositiones haereticas ab erroneis: secundo,quia quaedam haereses dicuntur nouae,& alia: VC- teres ; quod non videtur esse posse, nisi respectu ad erentiu. tertio, quia ab haeresi denominatur haereticus, ergo non est propositio 'haeretica, nisi asserens sit haereticus. quarto, quia ubi non est pertinacia, non es h haeresis, eigo nec propositio haere-
82쪽
τitulis xx I III. 83tica. quinto, quia sicut non est hae resis sine errore, & pertinacia, codemOdo,nec haeretica propositio . hcc
sunt argumeta fragilia, quibus duo
acuti theologi recedunt a sententia , & usu communi. Falluntur tamen confundentes uehaeresim, & propositionem haereticam: haeresis enim est error intelle etias: propositio vero haeretica est ipsa enuntiatio falsa catholicae veritati cotraria; tuo fit ut ii resis pertineat ad iudiciu: propositio aute hae retica pertineat ad apprehcsionena, itaq propositio haeretica est ut materia haeresis, id est circa quam co- tingit fieri haeresim, quemadmodus alsitas est formaliter in intellectu, α in iudicio, siue notitia iudicativa, sc pertinet ad assensum: propositio vero falsa pertinet ad apprehensionem.
Quamuis autem propositio hae- 6 .
83쪽
84 Te propositionum qualitate.
retica, & homo haereticus denomi nentur ab haeresi , plura tamen requiruntur, Vt haeresis denominet haereticum hominem, quam hqr ricam propositionem. Nam ut de nominet hominem ii reticu,Oportet ut in ipso sit formaliter in ratio ne haeresis, hoc est, ut sit error cum pertinacia: Vt vero denominet propositionem haereticam , id non requiritur, sed satis est, ipsam propo- . sitionem esse talem, ut siquis illi as sentiatur cum pertinacia, Vere incurrat in haeresim. cuius differentiae ratio est, quia unaquaeque forma debet denominare aliud jecundu triquod illud est capax illius formς: &quia non omnia,quae denominatur ab aliqua forma, sunt eodem modo capacia illius, ideo non olbnia requiruntur ad ea aequaliter deno minanda. Accedit eodem, quod ut propositio
84쪽
Titulus XIII L. 33sitio secundum se, licatur haeretica, sussicit , ut contraria sit veritati catholicae: Nam cum veritates catholicae sint simpliciter, & secundum. se de fide catholica , contrariae propositiones sunt simpliciter haereticae,& contra fidem, quia contrariorum eadem est disciplina: & quern admodu propositio catholica scin per est catholica sine respectu afferentis eam, sic dς eius contradictoria semper est haeretica a quocunq-
- Accedit etiam, quod in defini- 8tione fidei , in qua eius natura, &essentia declaratur, nulla fit mentio fidelium, sed respicit finem, & materiam , non autem personam ut patet ex diui Pauli definitione. ergo natura & essentia propositionis ii reticae, quae cu fide pugnat ab utroque istorum, & non ab asserente petenda est. ad Hebri Os II. . I 3 Dein-
85쪽
s6 De propositiostum qualitate.' Deinde ab eo quod est, vel non
est, propositio dicitur vera, vel fab- sa, & propter nostrum assirmare,vel 'Megare nihil ponitur in re , unde propositiones dicuntur vere vel falsae secundum se, ubicunque reperiantur. sed esse propositionem haereticam, nihil est aliud, quam esse falsam certo quodam, ac determi- . nato genere falsitatis pertinentis ad Veritates reuelatas, ergo simpliciter & secundum se sunt tales propositiones haereticae.1α Ad haec, in unaquaque disciplina sunt propriae quaedam falsitates,:S errores , usquc adeo propriae, M pertinentes ad illam disciplinam, ut alterius non dicantur, teste Aristotele libro primo posterioru: ergo quemadmodum in aliis disciplinis propositiones falsae sunt ex suo genere falsae, ita propositiones salta contra fidem in theologia sunt ex
86쪽
8 7 Titulus X X IIII. genere suo haercticae. Deinde tales enuntiationes , seu II
propositiones secundu se sunt falsς, ergo in aliqua specie falsitatis: non aute in alia , quam in materia fidei catholicae: jgitur Fr se sunt haere
Tum illud addo,ab hqretica prO- α positione est homo b reticus, & no Ccontrario: ergo prius est secundum se hqretica propositio, quam ipse homo sit l, reticus: quemadmodu, quid candidum est a candore, & noecontrario, candor est prius natura, quam sit candidum.. Demum conciliu Constantiense ait, aliquas propositiones este hereticas, alias. erroneas, alias aliarum
qualitatum sine respectu a Gerentiu: crgo secundum se sunt tales. itaque primum illud argumcntum facile
Nec obstat alterum, quia no di-I F cuntur
87쪽
88 De propositionum qualitate.
cuntur ha reses nouae, aut veteres
respectu allerentium Dd quia noueasteruntur, aut iam non inueniuntur. Nam si olim inuentae fuissent, non essent notae, Jc econtrario: sedi emper sunt, fustunt, & erunt per se hqreseS. 11 Ad argumetum tertium respondetur, quod haeresis no denominat
subiectum, nisi sit in eo, debito ac
proportionato modo , ut iam ante dixi, & is proportionatus modus non inuenitur in ipsa propositione, cui per se non inhqrct, nec inherere potes: pertinacia. 16 Demum in eodem tertio argutinento, & in duobus consequentibus confunditur illa differetia, quae est inter l, resim & propositionem hqret cam , de qua supra disputaui: ideo alia responsione no indiget. 17 Quod si vera esset illa opinio, plane relinqueretur , tractari non
88쪽
Titulus XXIIII. 89 posse de qualitate propositionis auctoris incerti, quinimo nec de pro positione auctoris certi, nisi prius de animo, & pertinacia illius constarct, atque eadem dicenda essent de propositionibus temerariis, iniuriosis, malesonantibus, itemque
de c teris: Nam ex qualitate adcretium eas, aliter atqux aliter censeri
possent: quo quid ineptius dici, cogitariu e potestZItaque cordati, modesti, & non 18 temerarij theologi, qualitates propositionum secundum se ipsas di spicere, ac censere solet, quia probe
Dorunt,no esse sui muneris tractare de intentione,aut pertinacia auctorum, deque aliis circunstantiis: sicuti ad chirurgum interrogatum, . an vulnus sit mortiferum, non pertinet inquirere, quis fuerit percus sor , aut quo animo vulnus intule- rit, ea en omnia ad iudices perti-
89쪽
so CDe propositionum qualitate.
nent , non ad peritos in arte, atquet adeo, neque ad theologos censores.
19 Dimissa ergo subtili, ac parum utili disputatione, iam ad propositi tum reuertamur; illa propositio sapit manifestam hqresim, quae prima fronte prae se fert hqrcsim mani se stam vel cx qua, & quibusdam V ris , quae null) tergiversatione negari possunt, sequitur hqresis manifesta. illa vero sapit l, resim, quae prima verborum significatione, M prima facie sensum habet ii reticu, quamuis pie intellecta possit habere sensum catholicum , Gerssinin declaratione veritatum credendarum'. Echius lib. 1. de primatu Petri cap. 6. Albcrtinus lib. de agnoscen. assertio. quaest. 6. Alfonsus lib. 1.deipstaheret. punit.cap. 8. Canus lib. 11. de locis t eologi. cap. I.
2O Quid erronea propositio sit, de quomodo ab hqretica differat, theo
90쪽
Titulus xx II II. 'Ilogi certant , & adhuc sub iud sce lis est: eorum varias opiniones alibi re tuli.erronea quidem propositio minus significare vidctur,quam haeretica: itaque ea forte est, quae cotinet errorem contra Veritatem aliquam, nondu plane ab ecclesia definitam, vel obscuram,& non omnibus manifestam. Propositio male sonans, vel pias 2saures Cffendens, ea est, quae licet nullum errorem fidei contrarium manifeste contineat, habet tame Anescio quid absonum, atque hqresiastine,quod piis auribus male sonat. Propositio temeraria est , quae 22 nulla graui allistoriicite, aut iusta ratione fulcita, temere contra mode stiam ecclesiasticam aliquid asterit. Propositio scandalosa est ψ quae Σ3Occasionem ruinae , de scandalum