장음표시 사용
71쪽
1 De inquisitionis ordine. dictum esse vel factum cotra legem . euagelicam , vel fidem catholicam: id secreto inquisitoribus indicet , cxcommunicationis poena in occultatores imposita. 'Naec autem inquisitio generalis per totam prouinciam fieri debet,iaec ad eam Opus est, Vt antecedat i infamia: quia sit iudicis officio ad publicam utilitatem. ue Et inquisitores compellere possunt quoscunque, ut coram se, de his criminibus testimonium perhi
beant. cap. e communicamus. F.
adiicimus; & g. vlti.de haereti. ι Alia vero specialis inquisitio co-tra certas personas fieri non debet, nisi praecedente infamia, luς Vicem accusatoris suppleat: alioqui non leuis irrogaretur iniuria homini noinfamato, si contra eum specialiter inquiratur. . qualiter.de accusat. . 7 Hoc tamen locum non habet,
72쪽
Titulus XXII. 73 cum extant indicia,& pr sumptioneS Vrgentes contra quempiam de haeresi suspectum , quo casu nullaei fit iniuria, si secreto de indiciis illis, & suspitionibus caute inquira
tui . c.eXcommunicamus. X. adiici mus. de haereti. dc ibi omnes inter pretes. c.Vt officium. in prin .eodem
Sed propter famosos libellos oc- 8 culte missos, vel proiectos, non de bent iudices in quemquam inquirere , ne dctur improbis an a quos-CUnq, voluerint infamadi. id quod Innocentius tertius recte prohibuit,
dc legibus ciuilibus vetitu es, quinetici Traianus Plinio rescripsit: Sine auctore propositi libelli nullo in crimine locum habere debet: Nam δί pessimi exempli nec nostri seculi
73쪽
De denuntiatione. sequen. de famo. libellis. c. Theo
do. De denuntiatione. ΤΙΤ. XXIII.
OMNEs catholici tenentur indicare iudicibus haereticos etia occultos : quia haeresis perniciosa est uniuersae reipublicae , atque omnia plurimum interest , relisionem esse inuiolatam, idque legibus diuinis iam olim sancitum fuit. Deut. I 3.
, Vnde fortasse Plato eam legem accepit, quam libro io. de legibus, in haec verba scripsit: Si quis verbis aut fastis impius fueritiis qui adest, Deos defendat, & ad magistratus referat . qui vero primi ex magistratibus audierint, ad iudicium, ad haec iudicanda designatum, per ducant secundum leges. Si vero magistratus qui audiuit haec, non
facit, ipse impietatis reus sit, siquis
74쪽
legum iniuriam ulcisci volet. Diuus Chrysostomus in Psal- 3mum quintuitu, Hoc, inquit, est in primis pjj ,& sapientis animi , suas quidem nolle ulcisci, sed Dei iniurias vehementer persequi. Et homilia s. operis imperfecti: Discamus Christi exemplo, nostras ua iurias magnanimiter sdstinere: Dei autem iniurias nec usque ad auditum sus ferre, quoniam in propriis iniuriis esse patientem, laudabile est: in tu tias autem Dei dissimulare, nimis. est impium .' Quod si haereticos accusere tene-
mur,ut suo loco dixero, multo magis obligati sumus eos iudicibus in dicare. seo ille Magnus sermone 4. de collectis inquit: Manich os ubicunq; latetes caris presbybris publicate : magna est ensita pietas prodere latebras implorae, & ipsum in eis,cui seruiunt, Gabolii debellare. Et
75쪽
6 De denuntiatione. 1 Et idem diuus sermone 4.cte ieiunio decimi mensis,illud quoq; dilectissimi , obsecrans moneo, ut si cui vestru innotucrit, ubi habitent
haeretici, ubi doceandri quos freque-tent,d in quorum societate requiescant, nostrae sollicitudini fideliter indicetis: quia parui in rodest unicuique,quod protegete Spirisu san- - .cto ab istis ipse non capitur, si cum alios capi intelligit , non mouetur. Contra communes hostes pro salute communi una communis debet esse vigilantia: ne de alicuius membri vulnere, etiam alia possint membra corrumili, & qui tales non prodendos putant, in iudicio Chii .sti inueniantur rei de silentio,etiamsi non contaminentur assensu.6 Ergo haeretici occulti prodendi sunt inquisitoribus, nulla quinetia
fraterna cCrrectione antecedente,
nec enim tam trecto in nos peccat
76쪽
Titulis xx III 77 haereticus, quam in Deum, & san-dham ecclesiam, nec tam stater catholicorum, quam hostis perniciosissimus est. Postremo, lege charitatis praeserenda est vera religio fa-mς,ac vitae impioru : uterque Thomas Aquinas & Cayetanus, secunda secundae quaest. trigesima tertia,
Nemo a tem putet, sua corre- Tetione protinus h eticos posse cΟ- uerti: peruersi etenim difficile cor riguntur' haeretici se esse correctos facile fingunt,&toties decepe- 1 ut corripientes, ut merito Hispani doctissimi confirment, praetermissa correctione fraterna haereticos esse confestim inquisitoribus indicandos. Bernardinus Areualus libro de
fraterna correctione, coclusione 6.
propositione 6. Alfonsus a Castro libro secundo, de iusta haereticorupunit. capitulo vigesimo quinto,
77쪽
8 De denuntiatione. solus libro de ratione tegendi se crctum membr. secundi, quam de lib.1. de iustitia, & iure, quaest. J. arti. I. Canus libr. 11. de locis theo logicis. cap. 9. 8 Ad summam,haereticus dogmatista, quamuis occultus sit,protinus
cst iudicibus indicandus,quia nulla spes est, quod correctione sanabi tur . Nam ut Apostolus ait, Mali homines , stes seductores proficient iu
ius, era antes , es in errorem mitten-
tes, atque idipsum legibus Deuterono ij plane sancitum fuit , cap.
9 Eadem dicenda sunt de hi creti
co,que constat malitia errare: Nam& is pertinax cst: & qui contemnit ccclesiis catholicae auctoritate, veri sim ite non est,quod priuata correctione resipiscet. io Si vero probabiliter dubitetur, an ex malitia, vel ex ignoratia erret: indu-
78쪽
Titulus xx III. 79 in dubio ad iudices violatae religionis ea res deferenda est. quia in re
dubia no est respublica Christianain discrimen adduceda, & quia lege
naturae praeserendum est bonum commune bono particulari. Accedit eodem ratio viva,& spi- Hrans: nam aut errabat ille pura malitiai & tunc tactissime fuerit iudia
cibus indicatus - aut errabat igno- rantia, & iudices vel non comprehendent illuni , vel comprehensum absoluci: & utroque casu salua erit eius fana di eo magis, quod hoc iudicium magna ex parte secretum est, & occultum. Ad haec, aut reus ille non erat Ia. bonae famae , ac tunc parui refert, si ea iuste laedatur; aut erat uategrae famς,& hoc ipso magis nocere posset reipublicae cuius bonum illius existimationioni modo praesere dum est. .
79쪽
so De denuntiatione. 13 Eo igitur solo casu priuatim cor rigendus cstis, qui errat in fide catholica , quo plane constaret, eum per ignorantiam errare, ac certissimum esset, quod profutura sit cor rectio, atque id ipsum Dominicus Solo, & Bemardinus Areualus, alij que mecum sentiunt.1 Index quem dentnatiatorem Vocant, aliis testibus annumerandus est : quia priuatim nihil interest eius, haereticum prodere, nisi publice, ut unius e populo.Christiano: quo casu integrum est indicis testi monium. Abbas. & fili. in c.in Omni. de testi. Alberti. libr. de secret.
i P R inquisitionem siue denuntiationem rite
80쪽
gatur, theologis committendu est, . ut sicut in ea scientia periti, suam sententiam de his qualitatibus pro ferant : & eorum iuratoru res ponsa
ab eis subscripta , inserenda sunt actis procelliis . hi eligendi sunt pij,
constantes, ac docti, Vcritatis amatores. l. semel. c. de re milit. lib. 11. cap. vlt. de frigidis, de malefNec alienum erit ab ipsis theolo- Σgis aliqua mutuari, & hunc in locubreuiter,atque succincte transferre.
Haeretica propositio est,quq aduersatur in aliquo catholicae fidei, id est, scripturis diuinis r cte intelle ctis, vel traditionibus, ac definitionibus ecclesiae vel conciliis generalibus recte congregatis, in his, quae ad fidem pertinent, vel dissinitioni bus sedis apostolicae, vel commu mi sententiae sanctorum doctorum: quemadmodum in catholicis institutionibus, suis in locis luculenter