장음표시 사용
41쪽
Σ. Deinde qualis auctor hac in re Zostinus Non iam dico, quod perpetiuim internecinum Christianis Imperatori bus odium indixerit ; verum istud , quod uanilibus pastins bellis historiam ilia apiciat clam supra notauimus, illidii Constantinum circa haruspicinae usum iactaucrito quid
in Innocentium Ep. Omanum finxerit, quasi is contra propriam conscientiam , aduersus lac α δοξ'ν, in sacra
quaedam Gentilitia consenserici Imo illud quoque deprehendo , peculiare Zosimi , t aliorum Gentilium,
pariter ut haereticorum , in Gratianuin odium siti si de quo Philos orgian disseitationes a in aliquid monuere, irai b. Neque prosecto deerant graues striis odia causa: hic enim Princeps suos sacris sumptus detraxerat, sua sacerdoti is stipendia idem S Aram Victoriae
cucrterat : sub eodem portentosa simulacra diruta fuere quae omnia discimus ex Ambrosio, Symmacho Hiero-nVmo. Sed malam mentem a Zoilino abfuisse , odit causas cum procul habuisse, largiamur, non idem circa civi-dem Gratianum foedo erro te lapsus est , clim . . p. 76o. cum Maximi Tyranni metu , transcensis Alpibus, helia, Norico , Pannonia, in Mysiam superiorcia taeteiri is uti bit cum curn Singi iunico sum commemorat Z Ucint mei in Galliis A Risiis proditione stiperatum fugien rcmque, Lugduni occisum, auctores alii conitanter me iamOIcnt. . . Iam si caeteros scriptores in consilium ad Ei benius, alium eius, quod unus Zosimus narrat , apud omnes silentrum quod in re tanti momenti quis credatri Ecquis enirn putet , Gentiles scriptores alios .in his Panegutastas maxime , quorum sera haec aetas fuit, id talentio transmissuros de Pontificatu videlicet Max a Christianis Imperatoribus scepto qui inferioribus multo vectantur, alaq; a idibus attollere prompti sunt i ii is contra putet, Patres scripto reiq; alios Christiano vel Eri est isticos id reprchensione vacuum transmissuros; qui leuiores multo Principum culpas dissimulate non solent 3 Quis haereti
42쪽
NVM MunisTIANI IMΡERA ORES co infesto semper in Principes animo, id non eis obire ctaturos credat an si constitutiones Principum, si nummos ab his custos spectamus, si incorruptas inscriptio nec de quibus mox plura nullum ibi eius rei pro Ilusve stigimia chim tamen haec illa sint potissimum, in quibus ti t9li Principum elucent. Nunc, si ingenium atque in dolem Christianorum Principum illorum, animi l chara cherem, oculis nostris subjicimus, non illi modis omnibus
atque innumeris costitutionibus, Gentilitiam supcrstitio nem eradicares, atque ex hominum animis , quantum in se, quatenus tempora ferebant, auellere anni1isitu, omnemq; pateticipatiana&commtinionem ritus Gentilit uiri
uatis interdixere, quod supra vidimus 3 Quod clam ita sit, quomodo illi orbis obsequium sperare vel procurare PO tuissent, si grauiora his ipsi adnaitterent, conspectiore in se multo criminera Emulandi quippe amor validior quain poena ex legibus eaque Principum conditio est , ut qui quid faciunt, praecipere videantur. I. Quid quod implores Scelesiastici , Theodorctus, lib., cap. I. OZOme nus , lib. s. cap. I. in Iuliano Apostata id ceu nouum iani crepetitum , notant, quod is se Mi 'ἔα , nuncupauerit: quomodo ipse sane in fragmento quodam pη .4 6. 'χHγαμ i sic vocat, Vt naitiam Veteres Inscriptiones, ubi passe
sim Pontifex maximus dicitur at hactenus quidem liquere puto, quam falsa sit Zosimi narratio , de Christianis Principibus nonnullis, quasi hi Ponti si is Maximi titulum e
Qiuod Gratiam ver , factum attinet a quo titulum hunc repudiatuna Tolimus seribit, Quis primo putei, egregium illud Gratiani facinus Patres S scriptores Chiistianos non saltem memoraturos fuisse, qui ut caeteroquin veras Pru ciplina Christianorum laudes dissuta hilare non solent , ita Gratianum ipsum , ob Christianae fidei amorem pietatem que, sedulo depraedicant in quibus Ambros fac Auso nius. Σ. Huic adde, quod loci ratio liuic nariationi renititur
43쪽
titu Nam si Gratiano Pontificis Maximi habitus a Pon rificibus oblatus, isque ab eodem euestigio repudiatus, quod Zoluntas narrat, tum Z Ron factum oportet, bi Pon 1- es alii erant Atquin Gratianum Imperatorein Romae constitisse nuspiam csa Post omnia, laeto limo fides habenda, certe narratio eius id erio ichic habet, quod hic unum adstruimus, nempe,
i ,rticipatum nominis habitusque Pontili alis a b cistiano lienum isse, idco a Gratiano spretum repudiatum: έ - , inquit, siαν νομ σας. Ona gram fit sese tori pagano, Christiani alioquin nominis os ora, imbacerrimo iniectatori qui emblema istud libris suis indidit: ut iam pagani quoque scriptoris testimonio liqueat αν φροα , quaenam Christianorum ea tempestate hac in re
ibutentia fuerit, habitum videt ritumq; Gentilatae super stitionis Chtastiano minime conuenire, imo Θευ in id ei
se seu nefas illiciturnq; Haud aliter atque Theodotius M.
in I. O. C. h. taedecurion quam supernis ex lubuimus,sed cor mes, imo, ut rem aeca INLICITVM, dixit, Chri
stiano Archie rosis nam amplecti, curaeq; adeo suae empla Templorum i solemnia facere. Tandem, etsi id largiremur, superiores aetatu principes Christianos ante Gratia num hunc sibi titulum adscivisse, cert hanc culpam iratianus mendauerit Zolimo testes ut non hic iam specta re deberemus, quid aliquando penso minus contilio, fota vel υνο α , ab atris admisitim fuerit, quam quod ultimum meliore consilio Gratianus caeteri , robustiores iam praestiterunt, Christianae disciplinae socinulam in eo secuti Haec enim vera causa est, non quam cominenti sunt, qui Zosimi narrationi fidem habent, quasi id Gratianusi terique dein ceps fecerint, quis i Episcopi Romanii hunc tibi PontiscuMaximi titulum velut proprium tum dic rerent. Et simo tamen fidem adsiluere conantur nonnulli, tum cstimoniis, tum argumentis atris. Primum testimoniucit quod C. Baronius A. D. I r. n. 97. o cxco rinunde cis vliberata, hanc in rem laudant Aiunt illi,
44쪽
Gratianum ab Ausonio in gratiarum actione Pontificem Maximum vocari. Id vero gratis dicitur, quidem alla ronio in Annalibus, contra quam in Notis ad Martyrologium. Ausbia ius enim, duobus quidem locis, cap. IO. Veli cap. I 8.
seu 28. Gratianum Pontifici Maximo aequat, sed ob ligionem & castitatem, ut ibi diserte addit. Sed I tertio loco
puta c. I 2 seu 3 allusione tantum quadam Gratianum Pontificem Maximum vocat, nempe respectu veterum comitio
rum Pontificalium, ad quq Gratianus ipse literis suis allusisse
videbatur: sic ut eum dicat instar Pontificis Maximi, non in comitiis Pontificalibus, vel in Deo participatum comitia habuisse. Secundum testimonitam est quod petitur ex veteribus Inscriptionibus, in quibus Christianorum Imperatorum tituli S, Pontificis quoq; Maxura titulus additus legitur cuiusmodi sequentes occurrunt in Corpore Inscriptionum monstantini M. fol. 283. ., fol. 39.n. 6. Valentis, ol. 2M .n. . Gra--i, M.t similis altera, ia i 68 2.n. 13. His adde S Valcntiniani, Valentis, Gratiam, apud CBaronium an ra. Scio equidem magnam esse saepe que ex vetustis in scriptionibus desumitur, fidem S auctoritatem verum, duo hac parte notanda sunt. Primo quidem, non Impera tores ipso hunc sibi titulum in illis vindicares, verum ab
aliis, superstitiosis quidem Romuli nepotibus Italisque
ilibutum ibi exhiberi. Quo Orte sensu Servius Honoratus, n. p. 268 scripsit unde hodiesImperatores Di CIMus Pontifices. Quomodo etiam Gentiles hoc tio hostia si oimperatoribus Christianis caedebant, extaq; inspiciebant: cuius rei exemptu vel apud Am. Marcellinum lsi. 2 .D. 297. Secundo obseruandum nonnullas ex Inscriptionibus illis liquido, non in Christianorum primi in Imperatorum c-rum in Gentilium gratiam factas quorum eratis postea nominibus, Christianorum nomina a Gentilibus sustecta eo
rum s loco incise insculptaq; fuere Exemptu illustre, quod
etiam obseruatiat Baron. A. D. 3 n. n. 9 . Inscripta ne
Costantinian.1 283.Romq: ubi in basi marmorea ita legitur,
45쪽
MAGNO ET INVICTO IMP. CAES. C. A L. AVRE L. CONSTANTINO. Plo FEL IN VI CTO AUG. PONTIF MAX. RHI POTEST. COS. III. P. PRO C D. N. CORPUS COGARIORVM dec.
Haec , inquam, scriptio superior alicui Principi Gentili primitus polita fuerat. Quod duobus argumentis apparet Primum in sinistro latere iusdem baseos haec leguntur.
DEDICATA AEAL. IAN.DD. N. DIOCLETIANO III. ET M LX IM PAN O COSS.
Hic verbetons i latus fidem plane iacit, eam inscriptionem Constantino anterio rena esse, in cuius tamen nomen ea postea mutata fuit : Quod mutationis genus videre est quoque in Nummi qui saepe noui Principis nomine recusi: Usurpatur de olim in Imaginibi de latuis, que in aliorum
honorern translate , vel capite tantum, vel titulis mutatis,
quod ' dixEre, suris sturarum discrimineci de quo
Suetonius, Tiberio c. 8 Caio c. a. Dio Chrysbst Orat Rhod. in id expres 3I dc Corinthiacs Orat. 3m Pausanias in Atticis, in Corinth Hieronymus com in Habacuc Pat igitur 3 hic mutati, quae S ipsa altero adhuc argumeto oculis sese in gerit stimul Λ luculentum uia peritia dc βλεψία restinaonium perhibet Pre nomina quippe ibi relicta, que Consti- tini M. nunquam fuerunt, C VAL AVRE L. Constantino
stat ire nomen fuit Iauis at illa Maxirniano conueniunt: Maximiano, inqua, non Diocleriano, quod Credidet Baron. Hactenus Testimoniaci nunc Argumenta quit, Zosimo si dem ad fruere conatur Baron. A. D. I 2.9 383. post eum Morantis Eccl.libe par. 2.c. I . cIVlpe ita censent illi, Christianos Principes hunc Pontificis Max titulum retinuiste
retinereq; potuisse , absque labe ipsorum acrorum, ob sui mam potestatis istius amplitudinem, item λων superstitionuamore,sed juris ac potestatis cosseruando gratia, titulo tenus: rursum, ab g Idololatriae crimine non ad sacra facie la, sed ad auctoritate potestatem l , sibi vindicadam Iidemq; prolixe
46쪽
causas huius facti edisserunt: nempe, quod absq; eo titulo vix Imperator quisqua esse tum potuisset ob quod Senatus
Populus 1 Rom. in eum facile cc spiraturus esset, que vide rent, non patria religione firmatu Item , quod amplissima huius supra Consules auctoritas esset que ideo pernecessa ria visa imperatoribus, Vistinam religionis iure Senatia in Imperatores sepe molestu velut si Tno coercitum in omni bus obsequitem redderent: christianis adhuc magis ne cessaria, quoid scirent, se filio Senatu regnare, δί diuersaret hi ne ii se Gentiliu inuidiam atq; odiu concitasse. Ego
vero Theologis discutic dum relinquo, num istud domina tionis arcanum, seu ritici an vero flagitiu fuerit, vel ex iis
sane quς tota hac epistola prolixe dicta sunt. proxime ex
liquet, num id facere potuerint Christiani Prin
cipes, abJue labe ipsoru acrom Christiano , b versitione
me Idololatria crimine De necessitate atq; utilitate huius sophismatis nunc saltem videamus. Verum quide es priscos Impp. citius honore Pontificis MaX ceu firma metum p O-tentia assumpsisse, sic etiam, ut apsa sacra interdu faceret officioq; Pontificis reuera fungeretur veluti Domitianus, teste Plinio, lib. .epMI. Adrianus, auctore Spartiano pag. H. Alexander Seuerus, ut prodit Lampriditis, in eius ita p. HS Verum, amplected huius tit ili, quem a mixt ura seu εχα quada Getilitie superilitionis nunquam auellas, nulla Ch 1 stianis Impp. necessitas fuit, quali haud aliter securi futuri: quandoquidem potiore tum loco res Christianorum erant, Rome etia, exolescet in dic magis magisq; pagana super stitiones ut proinde his retinaculis tum nil opus fuerit, tuis paganoruo diu cohiberetur, c imperat Orti potestas firma
retur quos inde a Constant in Senaxus quoq; populiisquo Rom. velut liberatorcs urbis, sendatorcs i quietis, lubctes accepere eli4 ubi votis expetitos summa alacritate inge
lique pompa cxcepcre laudibusque prosecuti sunt. Subjicit tam Baronius, in Mantinosi e Ponti' cu Mamiuolumus, adhuc I rc- saniat, deniq; aequiorem eji
47쪽
PONτipi CATVM MAX a Mu Grsset Ri Net 3 causa sui se visori, ut qui Ethnics Senatorib. Senatu repletis in teneri Verum de illo iam nO quc ritur, an Coitantinus exculatior hac parte esse potuerit, quanqua desistud negamus: verum,an id ab eo factum fuerit. Scio equi de Principiis pemoderationem vel συμυπόκρο ν qui multa interim donare,
atq; in se quoq; admittere solent, ut subditorum animos ad obsequiti lactant, vel ibic qui retineat sed quis ζεί ista S Getiliti morisci honoris participat in Costantino M credat feratus, qui Christiana fide semel non imbutus
tantu sed firmatus , atq a Romani CX petitus, nouas quotidie rationes hinc Gentilitii ritus abolendi, de Christiani cultus propagad perictabat' qui, si rides habed vitς ipsius scriptori Eu ebius hic Cesarietatis iam olim falso creditur Episcopi sese ii g, pala profestis est qui titulus opinor,
cum Pontificis Max titulo parum congruit qui Christianos ad uitioru etiam sacrificia adigi noluit, ea costitutione, quam superitis expressimus .expcndimus qui saecularcs ludos celebrari nolint Sed addit Balonius, Ponti ces Chrasianos Hoc Chrisian Prisci ib. permisisse, ut Gentiolii Ponti cis Max titulum ad otia cerent. At quo argumento, quibus testibus Nempe, quod nulla enitus ea desie coii Objurgatio legatur, sicut de aliis
chum id ab impi . Christianis, quando ude eo nomine ob jurgari eos a Patri non logimus, qui cui orib alioquin de causis in os triticha coi l culpare solent. Ultimi Laroni presidiu est, quod sit, Christianos Princi pes, non sic ut caeteros Getiles, vel ac titulus P- . o. ut more pibrii, sub terra alta scrobe merit, necati in sacrili
vel quod Ioui Capitol. aliisve ras sacra facercti haec enim, rei sectatu si et Apostasia, christianae cligionis abdica tio, nec aliquo vela nacto distimulada sed tantum, quod a t simus, amictu oblato eoq; accepto Impcrator tatu tu PG-tificis Max. usurparit. Aduersus hoc ο r. regerimus
plain ,, non id Zoiunii vella, quas ii sola noctu nuloque
48쪽
; vi CustasTIANI IMPERATORES Potificatus hic costiterit; verum amictus seu ideo meminit, quod et o G My id esset Potificatus, quomodoptu pura oblata, potestas ipsa Imperatoria olim designaba tur Veni est , id Zosimu velles At nos no de sumo Apostasias crimine riuanqua id quoqtie Costantino M. B
ronius alibi objicit iiii claboramus, seu de atrocistimo superstitionis ritu seu adtii, quem Prudentius exhibet, non qua rimus, que hic Baronius viati ad amoliendam Potin calis ti tuli inuidia, delegi es veru de quacuq tandem superstitionis specie. Non ideo sic ab idololatria immunis crede dus est, qui no atrocillimo ritu fungitur, no sacrificat mo sacrificiis auctoritate ita accomodat. Et quanqua Principe vel in si, lo honoris nomine , hac potestate seu administratione suc cinctu incessisse, si credibile est id fieri potuisse , credamus qualia ferme Tertullianus de ILI. c. II. I 8. scribit vel ipsu ta-
me titulu, vel ipsu ipsu illii habitii suggestu, seu ve
ste Potifici Max propria intuere. Fuit illa certe is λ8, quomodo Zosimus ipse ea vocat, facra vestis, seu facer
dotalis amictiis, Geti litius, pictaq; toga proculdubio, 5 de Euagelica aliqua historia, quales Asterius, hom de tu se Lai. p. . . ditioru euo suo in Cappadocia vestes des Eribit
No ite Imperatoris alicuius imago in ea intexti, quale trabea seu palmata Gratianus Imp. de quo ipso nunc agimus Cosuli Ausonio a se designato misit vertim adii rore Gen tili tui proculdubio coparata mysticaq; quale videt Potifex Max de minorii Pontificu paganoru manibus accipiebat, eode Zosimo teste qualem duere Christi istamus fuisse, ex Gratiani mente idem rcfert. Quale deniq; affabre describit Apuleius I. Metamorph. p. 269.
Et haec quide aduersus Zolim hi, qui in Gratiano alte pedem figit. At sunt hodie, qui ctiam post Gratianu bristi nos Principes Pontis iis Max titulit retinuisse scribunt. Quo argumeto cpe in id laudat Valctiniani S Marciani Edi ctum, quod inscrtu Tertie Achioni cocilii Chalcedon Vbi Principes isti Potifices inclyti vocatur, nisi neuter colu Potis mae. Ita equide prefert, diti Colonicias Queteliana, quae
mihi ad inauit , pag. ιο si quae inde propagatae verum
49쪽
PONTIFICATVM MAXIMUM EssrRINT D is, neq; enim quidqua huius apparet in Graecis Codicib. p. et ubi Inapp. illi. ει ι Aυγους ι tanta vocatur. Et certe addicti id, no ab otioso latum, verum stolido scriptore seu
iusmodi alia stoliditatis argumeta ibi occurrui veluti,quod
ibi dicitur Tribunitia potesta vicesies septies repetita a
Marciano, qui tam triti tantu annoru Imperator fuit prae
terqua quod, ut id adjiciam, Tribunitia illa potestas in totuImperator ae adsecta, iam dudum exoleverat. Adde quhd insolita formula ibi Con ut semel vocatur. Et ii coiecta puto re habemus, Impp. videt Christianos
in altis atque in sic communionema participatu omne e-oliti ritus, norninis', S muneris, damnasse, quod videlic. sit perstitionis cuiuscunq; vestigia adhuc retinerct, vel ibi octiam Nomine preferret. Nam quod ad ea attinet, quae etsi a Gentilib. stituta primu , tamen amplius ne ipso quidem nomine superstitionis vestigiti praeferret, ea porr stetere, voluptata b. tantu dicata .ut stipe talis Oiledimus pariter ut Te pia quo a quaeda superstitionc vacua ob publicii ornatu intacta masere sicut de steteres, imo usurpatae pala a Christianis nudae rerit, teporum , locorumq: Ventiones seu no- me nationes citra noxa ulla, citra Getiliti ritus participatu : qilae vidcl. in comuni co uersatione, atq; in usu penes quoius est morma loque di positae crat,t. Sic enim S Deos porro Chrastiani falsa numina dixeres: Sic de die Solis nuncupauere L . 94.C. Th. deseris, Q. I. Meo C. de exact. l. r. des eos etsi additis quadoque, quibus appareret, hanc sibi appellatione minus probari ita , Sol is die que Dominici dixere maiores at absolute Imp. Theodotius Iun. in l. h.C. h. ebecf. diem Dominicu dicere maluit. Si S Templa, Getilium more porro designata veluti Panthoon, Atriu Miner-oae, ubi de propositae hi istianorii Principii constitutiones, ob populi videt eo cocursum. Quae omnia iam olim Tertullianus, rigidus alioquin hac parte censor, lib. de Idoli. 2C. quo tempore Getiles imperiti tenebat , damnare non susti nitar, si modo adprobatio vel particinatus omnis abesset:
50쪽
i do quando se hominibi hocgentis nomina Hanc Iur Ner e enim Saturnu honoro, sique ita vocami suo nomines tam stio noro qua Marcio vocaucro Marcus, dcc. Et mox G 9 tDeos
Hoendo erit, adjiciendi es aliquid, quo appareat, quia non ego
Deos istos dici: nam Scriptura Deo, nomi t se a icit suos vel attonu ci Vt ergo illa excusat Tertullianus, ita corra praeuaricationc fidei esse desinit ii quis ciem. g. dejeret rDeos, quod Osuetudo saepe accedere ignoratia notitillis ex torquet. Haec, inquam, quae dixi tulere S istirpauci e quo que Principes Christiani quae ab omni comunione seu participatu superstitionis abessent, ab omni f α - ρρ- για specie. In eo tande quoq; Christiani Principes par ticipatu utilitio alieni fuere, quod per Genii ipsorum tum ampli is nodejeraretur, quod Gentiliti hi, verum persalutem eoru hactenus, veterii Christianorii more quo certe iurisiu radi genere testatu faciebat iurates rem ita certa esse, ratave fore, uti sibi salus Principis curae esset de quo alibi dictu. Et haec quidem hactenus, Vir Dociis me se Celeberrime, quae S accurati is ab aliis edisseri , ornatiusque instrui , lam quoq; prolixius tractari potuisse scio troducta etiam comentatione ad ea sex quae initio comemoraui p. . imo S ad ritu Iudaicos, quoru comunione 3 participatu Christianis pariter interdictum, de quo est alioquin vel Chrysi, stomi ratio. Vcriim haec in praesens velut signasse tantum suffecerit, ne vel suscepti argumenti fines, vel epistolae modum egrediar uad ipsam eo ferme fine ad te potissimu igenda putaui, Vt praeter familiare literas, qua inici nos dudum coincant, interituras, haec quoq; Epistola quasi . ρωνα publice extaret comuniom inter nos, veterisci amici tiae simul oc obseruantiae in te naeae testis Gallia rum Belgiiq; decus. I S.