Io. Baptistae Donii ... De restituenda salubritate Agri Romani, opus posthumum, Vrbano octauo pont. max. iampridem ab autore inscriptum, nunc verò ab eius filijs dicatum eminentiss. S.R.E. cardinalibus, et illustrissimo, ... Praenestes principi, Eret

발행: 1667년

분량: 232페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

modo nunquam non prospicientes quam diutissime seruet incolumes. Bene , seliciter valetes ac nos amplisiima Dibgnitatis Vestra studiosissimos in idem, clientelamque Vestram recipite . Fl

rentiae j. Id. Mai MDCLXVII.

EMINENTIIS VESTRIS , ET E CELLENTIAE TU E

Deuotiss. Obsequentisi Serui Franciscus, exander, e Angelus Donj.

22쪽

AD LECTOREM.

TSI inulta grauissimorum criptorum locata, quae non aliena ab autoris instituto videbam tur, me ab ipsemet in aduersarijs notata ossiue a nobis inter legenduli animaduersa eo animo collegeramus, ut non mediocri avist rio locupleta tum opus hoc eruditorum iudicio comimitteremus; quia tamen res erat plurimi oti , nec alioquin ea librorum copia suppetebat, quae necessaria est hanc Spar tam pro virili exornare cupientibus , ditionem operis diutius remorari, ac studiosorum commodis deesse noluimus . Accedit quod nullum tam iniquum alienorum Iaborum aestimatorem fore putamus, qui parentem nostrum propterea reprehensione dignum putet quod in argumento adeo operoso ac in tanta rerum varietate cuncta per sequi non potuerit , magnas enim flua , ait rerunia rusticarum scriptor elegantissimus Columelli soni enatoris es indaganter feras quamplurimas capere , nec cuiquam culpae fuit , non omnes cepisse . Quanquam igitur hoc opus plurimis rebus ornari, nec poenitendis addita-inentis illustrari potuerit, dignum nihilominus censeri debet, quod publici iuris fiat, eruditorumque calculis approbetur . Nam ut de insigni utilitate qua non Urbem

inodo caeterarum Reginam, patriamque omnium con munem, sed uniuersum fere terrarum orbem ager Romanus e autoris sententia repurgatus assiceret, nihil in praesentia dicamum multa sane occurrunt ex Philologia penu deprompti, quae rei Antiquariae curiosis indagatoribus magni momenti videri possint: partim enim Romanorum magnificentiam in ingentium operum ossupaninatione vindicat ab corum calumnijs , qui de RonaaqῆImperi maiestate ac splendore nimis anguste sentium, it artim veterum mores atque instituta solerter exquia it parcina veros locoruna stus ac ficies thim ex autorum testimonijs,

23쪽

n quis putet autorem λολογικως tantum, non τεχνικως de

restituenda salubritate agri Romani agere scicndum cst de aeris sequo nomine ventos tiam comprchendimus aquarum , terraeque natura , ac proprietatibus livisci disserere, veras insalubritatis causas ostendere potissimaque remedia indicare, quibus illa , si non in totum tolli, at magna saltem X parte mitigari queat quam utili'tatem respicientes Romani Pontifices utinam praecla rum hoc opus sedulo aggredi, orbique Christiano tam insigne commodum afferre aliquando constituant. Verum dissimulandum non est, locos quosdam mutilos, nonnullas que lacunas in hoc opere ab eo relictas , quibus explencis plurimum laboris deuorandum nobis fuit quam icti citer id praestiterimus tuum esto iudicium crudite accior; nos locos indicare voluimus. Ac primum pag o. de crat numerus milliarium , quibus Lorium Antonini Imp. villa ab Urbe distabat pag. vero sequenti deerat itidem quoto esset ab Vrbe lapide Ficulea ; nos ad septimum circiterpositam notauimus, quia Cluiserio teste eo loci sita crat, ubi nunc fanum conspicitur , vulgari appellatione dictum S. Vasti, inter quod Romam totidem milliaria numerari putamus . Pag. I. poni debuerat annus , quo Tibur aequatum solo fuit; quia tamen aegre reperiri poterat apud scriptores carum rerum quae caliginoso illo saeculo comi- gerunt , indicare saltem voluimus a quibus diruta , S a

quo restituta fuerit ea urbs, ut annorum numerus facilitis

indagari posset: sic pagg. eadem&sequenti omissi erant

tum annus quo Praeneste moenibus nudatum, tum quo sunditus euersum fuit lacunas suppleuimus apposito co ai norum numero, quem in Historia Pontificum asser Ciac- conius Pag. q. agit autor de quibusdam populis Onsius a sole positis hyememque asperrimam habentibus

eos decimi climatis incolas constituimus sicut octaui qui in climate minus Boreali habitant . Illud etiam moner non abs re fuerit, ad confirmandam autoris sententiam scriptorum quorundam nobiliorum testimonia a nobis quandoque

24쪽

quandoque adhibita fuisse δε ut caetera is i faciamus Pag. 36. insignem ac pulcMrrimum Herodiani locum attulimus ex quo facile quiuis intelliget, cur lauros P tissimum in aggeribus Castelli conserendas autor putaue rit. Quod vero ad errata attinet, etsi adhibita quantum fieri potuit diligentia in id maxime laborauimus, Vtin in nus eruditorum quam emendatissimum veniret Opus; quia tamen inepti amanuensis exemplo supra quam credi possit corruptissimo, ac innumeris fere mendis referto si su- anus, σφάλμακτα quaedam irrepserunt, quae licet autori menti non aduersentur , prauam tamen scribendi rationem praeseserunt, denuinas , ac probatis Latina linguae autoribus usurpatas dictiones cum barbaris in vernaculis confundunt ut exempli gratia pag. 16. verbum hoc Castronem pro genere quodam morbi, aliaque huiuscemodi; inter propria vero nomina pag. F. Varolum pag. s. Cornetum c. oblongo charactere, quod pronum tu, alij Italicum vocant, describenda erant, uti nunc fit, is ste-

pilis alibi a nobis factitatum obseruabis, candide Lector. Leuiora quaedam menda quae plerunque a Typographis admittuntur, cum facile a quolibet deprehendi queant, breuitatis causa praeterimus: nonnulla tamen ab ijsdem admissa quae videbantur grauiora, quaeque autor maculam inurere poterant, in calce huius paginae annotauimus. Haec sunt de quibus te monere sitis causae habuimus, benigne Lector cuius humanitatis erit, conatum hunc nostrum atque ingens bonas artes iuuandi desiderium, aequi bonique consulere, animumque addere ad ea perficienda,euulgandaque , qu e parens noster publico eruditorum usui exponere cogitauerat, quorumque spem fecit in operum suorum Synopsi propediem in lucem proditura . Vale

ERRATA GRAVIORA SIC CORRIGITO.

Pag. r. lin. a. lege Castrum Pag. 88. in . . . ardiniam Pam. ' lin. r. l. in Gallia Cispadana, Venetia Pag. 38. in. 28. l. Pon Ni . Pag. 63. tua. q. l. estectam.

URBANO

25쪽

URBANO VIII.

IO BAPTISTA DONIVS F.

Inocratem Architectum ferunt , TEATISSIME PATE , Alexandro Macedoni magni cor m pertim cupiditate incenso equa iere conati m , t At ια montem edit simum immens cum iam Gigantis specie deformareto, altera manu non mouicumg6fatitis urbem altera craterem ingentim , in modiim lacus , quo et niuersae illius montis aquae , clite que con fluerent . Vertim portentosam ortificis audaciam spem

natum Regem et nico responso eluisse , i dicere nussi sui uturum oppidum , quod ilicii eris circum Gris ,

sed ciuibus alimenta suppeterent, cariticum esset. Et merito quidem , BEAT IJSIME A TE : nam mi otio a , atque inania opera , clitanti, miris Iro i simis sumptibus , atque ingenti molimine cc si xx nata , Iudignaram plebeculam reperiant orta e a mnationcm , ac plausus apud sapientes tamen, cordatosque miros ne ilia S ci am

26쪽

quam pari laude censentur quae , quod praecipi u esse debebat, tilitate sua careant , ac ructu ; nec quid quam ampli is , quam insanam , manamque potentiam ostendant . Nequaquam igitur tantum gloriae possiderat Ae optiorum Regum Pyramides , quamuis aduersus

iniuriam et eiustatis tot iam saeculis inuictae , quantum 'manorum Peterum flumina aemulantes quaeductus

qua complanatis , qua intercistis montibus per longa spatia fluentes e quantum militares Viae ingentibus iratae silicibus , ac per magnam terrarum partem ad commer cia gentium diffusae quantum Pontes , Empori , Portus, ora, Basilicae Curiae, Porticus; quaeque alia gens ad mansuefaciendos homines nata magnificentissime perfecit nam ea quidem , quorum praecessit luxus millita tem commemorare me suppudeo apud SANCTITA TEM TUAM praesertim , quae morum arbitra , ac magistra non supremae tantum dignitatis virga , sed internae quoque uirtutis norma dignoscitur. Ne idem euenturum sit mihi, BEATISSIME PATER, magnam, discitemque tractationem aggress , sane non leuiter reformido, tenuitatis meae praesertim conscius , nec ignarus άsummatibus etiam miris, nedum ab infimissacri istius soli cepissimum culmen summa cautione , ac reuerentia nunquam non adiri sed quae Tua summa benignitas est, quam tanta Maiestas non imminuit s minus ἐγ χειρημα sud placebit , aut titulo operis, quod Tuis sanetissimis pedibus subiyci , ἐργασία non respondebit; non despero, quin magni lilius Regis instar sola errati, atque μοτυχη ατος admonitione , me inscitiam , mel temeritatem mean castigasse contentus, Voluntatem publicae rei commodan-

27쪽

ῶ , quantum exiguae mes mire 'unt , certe non damnes atque ille Dinocratem in extruenda ut o

minis Ciuitate felicius 6lea exercuit; sic Tu porro in abys operum ministerys experimentum mei sumere nou recuses . Atque tinam rantum mihi suppeteret ingenij, atque eloquetitiae , t res a Te gestas ampli simas Tua que potissimum irtutes Jtylo consequi possem eniterer profecto excitata in multiplicem seriem laiιdιι η quasi cepissima Pharo au picatissimi uiomminis πιι δεcumlue absoluti imi Pontificis , ac Principis exemplum polieris praeluceret . Sed quoniam multo maiorem haec

artificem postulant , in committam certe , ut παπταιχου παρατταν, qua'itulacunque mea Iacultas est, pigro igna' uolue otio torpescat. Video enim iniunctam ab Te mi hi l. orandi necessitatem , immo current , quod dicitur cisa additum χιιm commendatione Tua , atque EMI

NENTISSIMI CARMINALIS FAR BEMNI S

natus a b simus honesti simum mihi Secretari mu 1ius imposuit . suo bene scio ma mnus ad exercendos omnes ingent , atque indu striae meae neri os animatu me sensi; quam ad meam in Te pietatem, ac deuotissi mam mentem quoci lique genere obsequi possem contestandam . Itaque non modo notitiam Episcopatuum ab diligenti sim doctissimoque Lauro , qui me praecessit

inchoatam , SANCTITATIS TUAE isse perscere sed multo latioribus finibus , ac longe opero tu ab resulsum quod opus nunc quidem latis belle procedito edalia quoque magni moliminis . , spero , ructus

α τάγματα a me olim turpia jubsecivis horis expolien

da j cepi . Sed quoniam Laec partim ab in stituto meo 2 aliena

28쪽

aliena cuipiam ideri poterant , partim adminicula quaedam requirebant , quae non erant ad manum , commodiorem locum sepos ita sunt. Interim hanc leuioris negoti vcsiam Augu sim teuchi Bibliothecae Vaticanae Custodis , qui de nauigatione Tiseras scripsit , exemplo incitatus superioris anni vacationibus inchoatam , Huperis ero, quantum si estinante, ac multifariam occupato potuit , absolutam SANCTITATI TUAE reue renter ossero argumentum nactus opinor , in quo non tam ostentatio eruditionis , a sua semper abhorrui quam

communis et tilitas propria se dicere fas est nu

minis Tui gloria quaereretur. Nam cum nouis atque in 'signibus operibus non Urbem modo , sed totam Ecclesilaeditionem muniri, atque exornaria Te cernerem; minime culpandus Didebar ii qua merae gloriae stimulis instam' malo, qua paternae charitatis Iace, in publica commoda nunquam non excubantis, accens , tanquam igni pabulum, recentem laudis materiam subjcerem. id enim' Hadriani moles si mi , atque ingentibus operibus inclusa in Vaticano armamentarium institutum , copioseque instructum Pontificia domus reconcinnata, atque excul lao in irinali egregie ampliata e et eiusta templata undamentis restituta Vaticaliae Basilicae adytum, Petra ac Pauli pignoribus sacrosanctum, magnis centissimo opere conteetum: Bononiensium,ac Ferrariensitum fines σοῦ lidissima hinc arce, istinc opportunis aggeribus ira muniti Centum Cesiarum portus repurgatus Labaoue ortasse non minora hactenus si Te persecta, Uberem sciticet ca

pum exercendae facundiae disertis aperient mihi satis est cui ἀψοη η magis , usim umo a facultas suppetito

29쪽

tito si nouas molitiones excogitandi , proponendiquα α ' copiam praebeant. Igitur cum animaduer terem Roman. regionis in alubritatem ab omnibus agno . scici a multis ecteri e a quibui iam eius causas inquiri

a paucis recte judicari a neutine remedia a ferri operaepretium duxi quae circa hanc πραγμα=c sis vel a calibus magi is audiendo sellia mutis legendo me a memetipse cogitando collegeram , in commentarium re gere . Tamet si enim et ix lut quam hic erit fortasse , quod non aliquem aduerterit , nemIn tam re omnia sint , nisi ad eandem se accinxerit μιετα - ρησιν in mente Da et enire potuerunt; D is enerint , conduci

bile nihilo=nim sciuit alibi di per a componere , ac stib et num a peditum dare saltem se peritioribus quorum iudicio quidquid scripsit , aut scripturus sum non grauate submitto' acultas de tota re limandi adesset. Nihil enim mihi Popositum est aliud , quam publicae litare tilitati quod si aliqua ex parte consequor , satis gran

dem operae meae ructum Videor laturus . 'Non enint

hic BEATISSIME PATER , de Atho es ingendo aia nauigabili ficiendo non de per odiendo phmo

non de Aegyptio mari cum Arabico sinu iungendo non de Ostia tenus Vrbis moenibus producendis non de fossa ab Auerno ad Tiberim excavanda e quaeque alta olim Tet temere cogitata, sic in eliciter tentata sunt sed de salutari , ac perutili , ita me Deus amet , pcrc.

nec perinde di cili disputamus . Sic enim existimo BEATISSIME PATER , tutissimam iniri posse et iam , qua parum co=nmoda haec Latini , Etrusci , ac Sabini agri pars sine immensis sumptibus , citra inex. haustos

30쪽

hau pos labores , non et niuersim , atque no tempore rased regionatim, Q κατά βραχυ ad eum flatum , ac δά- Θε- reducatur , ut non minus , quam Romae salubriter ibi homines degant God aliquanto fustius , atque cleatius exposui rudioribus etiam , ac ἄν τιςοτεροις quorum habenda ratio fulto satisfacerem dam etiam leuandi fastidi gratia ex Philologiae pent παρεκβαnκως aspersi uibus si ab is summo rerum humanarum astigio diuinae Suae mentis aciem, quae to- irem nique constrat orbem , mel auxit ubim adj-cere dignabitur SANCTITAS TV, quae propria carent, mutuatitia saltem luce fulgebunt.

SEARCH

MENU NAVIGATION