De dogmatum Origenis, cum philosophia Platonis, comparatione. Salebrae Tertullianeae. De vita Christianorum ante tempora Constantini. Opus Paganini Gaudentij ..

251쪽

posita controuersia. legis diuinae hactenus erit fac i enda mentio, ut ipsa vetet quidem tales nuptias , sed initas non omnino irritas reddat verba etiam Apostoli erunt explicanda de more Ecclesiae, ut dicamus iussi Lla Paulum viduam Christiana nubere in Domino, hoc est transire ad nuptias Christiani , non Gentilis mariti, quod sic se gererent Christiani, auersarentur l, coniugia Gentiliunx ita autem locutum Apostolum id non

tam petens ex diuina lege, quam, Ut iam dixi, excon. suetudine Ecclesiae qua ratione etiam disseruit L. Cor. Io ubi postquam non pauca pro tui illa deprCpolita controuersia, tandem ut silere cogeret contentiosos, se recepit ad consuetudinem Ecclcsiae. si quis, inquit, contentiosessit, nos eiusmodi consuetudiuem Non habemus,

Ecclesia Dei. Cum erg Tertullianus probe nosset puellas Christianas, quae nubebant Gentilibus, peccare aduersus Christianae Ecclesiae morem, acriter in ipsas inuehitur, repetitq; verba Apostoli An vero quae aduersabantur moti Ecclesiae,dicendae forent uxores virorum Gentilium necne, de eo sic sere pronunciandum eiu ut iam

dis putaui us capite pra cedente.

252쪽

Vm, quaterus Philo sphia peram dederit Orgenes, eamq. alios docuerit siualis esset schola Chri fianorum Alexandria.

QVae de Philosophia prorsus a Christianis ante Co i

stantinu contempta diximus, resutari posse vi l sidentur diserte unius Origenis exemplo, quem Rconstat generoso plane proposito ad Philosophiam . danimum appulisse, tamque feliciter in ea profecisse, ut i cainter primos sui temporis Philosophos merito recensi fatus fuerit, qua de re neminem dubitare sinunt ea, quae de apud Porphyrium invita Plotini leguntur omnes enim Ela opiniones externorum sapientum nouit exacte quibus dique undamentis unaquaeq; secta, im opinio nitere stur, exploratum habuit, potuitq; edisserere disertissi h me. Hinc adeo factum ut Alexandriae cum doceret, ii habuerit plurimos auditores, undiq; magno numero si studiosorum Iuvenum, atq; etiam Virorum confluente, pertracto fama tanti viri, magnam expectatione, qua de se iampridem concitauerat. Unde discere possumus non solum non contemptim habitam a Christianis Philosophiam, sed sedulo excultitam, alijs publice in scholis praelectam, ut assirmare liceat valde multos ea tempestate suisse Alexandriae homilies Christianos Philosophicorum dogmatum periti, qui

ilia

253쪽

Addenda lib. de Vita Chr stian. Ia

qui alios porro docuisse censendi sunt,ut serie quadam sapientum Virorum se inuicem excipientium philosophia propagata suerit in coetibus Christianorum.

Verum ignorare nos non oportet Origenem, ut erat ingenio excelso. extra ordinen magno, ita se extra ordinem praeter morem communem Christianorum

gessisse Etenim incensus ingenti amore propaganilqReligionis Christianae, cum videret magni fieri passim Philosophos, presertim Platonicos, non dubitauit Gentilium scholas ingredi, audireq; docentes Philosophos, ut peritissimus eiusmodi dogmatum euaderet,posietq; deinceps ipse alios docere, cumque sapientibus verba

commutare. se gessis Se hac in re praeter morem Christianorum dubitandum nequaquam est,cum tantum incumberent lectioni sacrarum lite rartim, probeq; nossent praesens periculum excidendi a fide imminere ei, qui Gentilium Sophistarum scholas frequentaret. Ortoenes porro iam valde doctus deinceps dedit operam', ut multa ex Platone, Platonicis admisceret dogmatibus Christianis, ne Gentiles amplius nimiae sunplicitatis notam impingerent Religioni Christianae. quod eo prosectu praestitit, ut multos quidem allexerit ad Fidem Christi, interim tamen non uno modo sincerum lac pietatis Christianae infecerit externae Philosophiae impuro liquore sparseritq; in agrum Domini a

luna semen unde porro natum est infelix l alium,inultarum opinionum, procul a traditione Ecclesiastica abe

254쪽

2 2 Pagamni Gaudentil

xandriae interpretatum suisse Platone, aut palam pro fessorem egisse Platonicae vel alterius Philosophiae.na successit Clementi Alexandrino tanquam Ca=echistarm ea schola,in qua simpliciter exponebantur elementa Fidei Christianae. Cave enim existimes Christianos habuisse scholam, in qua traderentur philosophica dosemata Platonis , Aristotelis, Democriti, Zenonis. Non negauerim tamen quandoque aliqua admixta,&adsuta fuisse Fidei Christianae dum in schola adolesce-tibus explicabat principia eiusdem Fidei sed in eo non se gerebat Christiano more, qui transiliebat lineas, quas debebat scire sibi tanquam Cathechistae esse posi

Extra aute scholam,cum Alexandriae valde florerendstudia Philosophiae, atq; etiam aliarum disciplinarum. non grauate Otigenes congrediebatur cum studiosis, suiq; copiam faciebat cupientibus capita conferre de

philosophicis dogmatibus,, aliquid audire, quod plebeiam monetam non tinniret. Qua in re morigerum se praebebat, non tam amore

Philosophiae Platonicae , quam studio docendae, Commendandaeq; Fidei Christian e Etenim, eferens se acturum de rebus philpsophicis,sensim dilabebatur adi praebendum ac fidei nostrae. Nae omnia a me non se sis coniectura proferri, sed vere pronunciari facile unu quisq; intelligere potest ex verbis Hieronymi quae lubijcienda omnino mihi videntur in lib. de Vir. Illust..concursus quotidie miri ad eum Origenem Gebant,quos Lis propterea recipiebat, visu occasion aecutiria ituratura

255쪽

Inde locoritin S: Scripturae ais

mside Chrissi eos institueret.idem in Apolo ad Pamma ch.&Oceanum de Origene sic scribit' Atiaeandriae fcboiam tenuit juccedens eruditissimo Wro clementi presb-ter Duplex hoc testimonium de Origene, qui disi:- genter expenderit. trutinauerit, non cunctabitur assentum ijs, quae hactenus de eodem Origene disserui

nam, praebere ia

LOCORUMS SCRIPTURAE

qui in hoc opere Proseruntur, Millustrantiar.

E N. cap. I. In principio fecit Deus Caiam,

terram. 67. Terra autem erati stabilis o.

Spiritus domin erebatur luper aquas. 6 tenetrae erant in superficie basi . 6o.

Fiat lux. p. 2 Cap. 2. Septima die requiem ab Ucribus is CF. Benedixit diei septimo I 3. Cap. 6.Acceperuntsibi xores ex ommbur,quas legeruntor Cap. Is Pluit Dominus a Domino. 69. Cap. 22.4 26. Benedicentur ι emine tuo omnes gentes 68. Exod cap. Et nomen meum Adonai non indicaui illis

256쪽

a L. Inde to corum S. Scripturae.

Psal. s. Coeli enarrantgloriam Dei Dilexissi iussitiam, odi ii iniquitatem. 2.IO 2. Opera manuum tuarum Geli, si peribunt. Ιoo.

IIS. Reuertere anima mea in requiem tuam. p. 29. I 8. Et aquae, quae per Calos sunt. 9. 23. Prouerb. cap. 8. Deeus creauit me initium viarum suarum .pag. IO. II. o, S. 7. Vulgata es babet:

dominus possedit me in initio viarum suarum. Prior ab so genit um. p. 62. Nondum erant ab F iam concepta eram, ante colles

ego parturiebar. p. II.

Istis. Ego qui struxi lucem is feci tenebras . 61. uiaspiritus a me exiuit 'omne atum Eofeci. qcap. 6. Sanctus sanctus p. Iq. LGlius hominis adductus e radantiquum dierump. 6966. Sicut Caeli noui, o terra noua, quae ctare ego facio

coram me. p. IOO.

Oseae cap. I. Verbum Domini,quo fuit a sysam p. 3 2. Amos cap. q. st olidat tonitruum condit piritum, an ntiat in homines Chrissum Dum p. q. Versio mulatasscis babet: Quia ecce formans montes,&crean ventum, annuntians homini eloquium tu. Habacuc cap. 3. In medio duorum animalium cognosceris. p. q. t. ata versio habet: In medio annorum notum facies, quo pleriq; exponunt de tempore, in quo fuit occisus Balthasar cuius mors ea media inter de Ductionem templi. r eiusdem reparationem ob Cyro. Matth cap. 3. baptit bantur co tente peccata sua p. I 66.

257쪽

Inde locorum S Scripturae ars

cap. p qiram iuvasset quadraginta dies. I 88.1. Infierfermo steri est, non non. IT6. IT T. 6. Nemo potest duobus dominis eruire. 7. Ecce duortiri hic DTq.2 6. Hoc e i corpus meum III. Conde Laeum tuum in vagina 8o. 27. Hodie mecum eris in Paradiso. 2. caecap. I 6. In sinum Abrahae. r. Iohan. I. In principio erat Imrbum 32.6. Ego siιmpanis iMus,quid scendi de coelo. 32.8. Afrabam vidit diem meum, tatus eII 66. 69.iq. Ego sum critas. 6. Acta Apostol. cap. q. Erant illis omnia communia. II cap. I .abHineant astauine, δέ secato. 38. I s.

s. oliationem aliquam facere in paupere . Isso. Salutate inuicem in osculo ancto. I q. I. Cor. 6. Illos constituite ad iudicandum. Ia9. 7. Nisbat tantum in Domino 98.

Sanctificatur vir infidens. 99. o. Vnus esurit, alius est ebrius . 47. s. Secim us homo de Caelo caelentis 32. Coloss. r. Nemo os decipiat per Philosophiam 8 . Galat s . Si circumcidamini, Christus vobis nihilprodea.

IJ I. 6. Operemur bonum ad omnes. 8o.

Epist ad Hebreos cap. 6. Impossibile est renovari. 32. I. Timoth. .imus Nacoris Nirum. 18O. 96.

258쪽

xis Inde locorum S. Scripturae.

. . a uerit unius viri xor. 8o. et Petri cap. 3. Coeli magno impetu transient , elementa ca Aresoluentur p. I O.

Epist. Iuda . nisu Dominus cumsancti uis AHisunt macula in Agapis Iu T. Apocalyps . Venio cito cap. 6. Vidiatumassub altari. P. cap. ad Vidi Angelum habentem clauem Ab si. 6Σ

cap. 2I .Et Caelum nouum, d terram nouam. IO

cap. 2 2. Et Spiritus, , sponsa dicunt Veni,st qHaudi , dicat , veni, veni domine Iesu. I 8 3. Finis Indicis locor. scripti

INDEX

259쪽

ex quibus tectimonia proferuntur et explicantur.

Laodicenum Eli heritanum. S.CyprianuS. Eusebius Caesarien-

S. HieronymuS S IgnatiuS.S Iustinus Martyr . Iustinianus Impera'

tatione contra rigenem.

Iurisconsulti Vete

Lactantius Origenes in primo opusculo iure Se

pera

PersiuS. Sacra Scriptura fre

quentCr.

Seuerus Sulpitius Tertullianus in secundo, de ultimo opusculo sere So.

pera

260쪽

Rerum,di Verborum.

GAPAE triclinio. Vt prodigae accusatae a Gentilibus. η T. Angeli unde assumant corpora P T.

Angelian duxerint xores.quandoprimum peccarint qui inuenerinta c. 7Ι ἐν

Animae beatae an cupiant descendere in corpora. 88 Anim ecundum Platonem non omnino corporis expers I9OAuimae an ante Iudicium migrent in Coelum Antelucani coetus Chri yianorum. IT 2 Apostoli oppugnantes nationes . Is Arrius uni uum errorrem baus rita 6 Astrologia an inuenta a daemonibus ἶ F

Hriaiani an ante Conmutinum habuerint ea, qua fis imperis III chriatavos cum si quamprimum Christum venire adludia