장음표시 사용
241쪽
Ante Tempor Constant. Expenduntur verD Origenis,qmbus em conuentus Christianorum aduersatos fuisse le-
gi Romana quotuplex esset genus con ventuum ChraIlianorum Cal l LLICITOS suise conuentus Chiistia- nonina ante tela pora Conllant in prs ter illa quae depionita sunt cap. O. de imi lachristian. ante temp.Constant. Usten uni vel ba Origenis oppugnantis et sum Philosophum lib. i. Atti Cessus praeter risu pum
statuta, o ges,covuentus quis tam intιrse Christianos seorsim, j clam actitare. limares oricla Origenes Celso non ait Principum lcges fauere conuenti Vt christianorum , necq Uicquam profert ex rescriptis Imperatorum, aut Senatusconsultis, sed ii re fatetur conuenire Christianos contra legum sanctionem, qua tamen te es Gentilium pro simulacris, scolum nuti. titudine docetcsi hi pias, nequaquam obseruandas,
242쪽
pro Scribarum in titutis, habendas, vel pro alia quavis, qua Scytbi ipsis impietate nosiit inferiori ut non dubitet as, serere, fas esse conuentus facere pro veritate aduersus huiusmodi leges, quae Tyrannidem Satanae fouent atq;
Sed obiices ex eodem Origene, dice , Celsum c5- uentus Christianorum diuidere, ut alij sint aperti, in
propatulo,alij secus illos fatetur legibuspermitti hos vero contendit esse contra Principum iura. Respondendum puto, secundum leges Romanas nolicuisse absq; Senatusconsulto,& Principis iussu contremtus azere Religionis causa. Conuenire autem licebat conuitiij, aut alterius negoti ergo dicet Cellus conuentus Christianorum Religionis grat)a fuisse actos con. tra iura Principum. Sed ijdem Christiani conueniebant quandoq; ad coenam, aut alterius ossicij, vel negotij ergo id fiebat palam, legibus permittebatur at de Religione acturi clam conferebant capita. Dices. peccasse Christianos,vi merito punitos suist
se, siquidem calcata legum publica sanctitate coetus agebant. Respondebit Origenes pro Chtistianis, tantam esse habendam rationem veritatis, ut etiam aduersus leges fassiit conuenire,& vitam certissim .morti obi)cere, tantum ut pareatur Religioni,quam Deus ipso editis tot miraculis sanciuit.
243쪽
Addenda tibiae Vita Chrissian G1
Cur quam a neu li fuerint limites Theologia ante Conctantinum qua ratione sese deinceps extenderint Cap ij MIrabitur aliqtiis, cum tam late pateant limites
Theologia Christianae , scriptores vetustiss1- Ino , quiq, floruerimi ante Constantinum breui adna dum ratione, non muliisq; cffatis complicti praecipua capita Christiane Rch Dionis,summan' mysteriorum, quae tradita sunt ab Apostolis lege Iustinum Tertullian uiri, Mobserua quam parci sint, dum reserunt,quid diuina Fide sentiant Christiani. Sed subsecuta cculatam multa definierunt,4 addiderutar, ut ingentia i lumina nunc nostram con plectantur Theologiam. Et erob, qui de Vita Christianorum ante tempora Constantini agit, landa Cpei: est, Vt cxs nat inclementum do crinatum Catholicorum quod tamen nescio, an nonost iasurum sit aures nostras. Nonne enim Christus dixit Iohan. 6. cum Apostolos alloqueretur Paracletus
tem. Nemo dubitat stetisse promissis Seruatorem, mi LDqiripuitu sancio sic docuisse Apostolos, ut ipsos e. rum diuinarum, quod quidem ad Religionem pei fici edam accret, nihil prorsus lateret quod porro suppe rentela iacteto didicerunt , id alijs Episcopiri Pres-
244쪽
byteris tradiderunt ut affirmare liceat, omne dogma quo carere nequit Religio Christiana,manasse ab Ap stolis ad succestates,4 deinceps fas sit colligcre, Omne illud, quod non constat testantibus antiquis, fluxiN se ab Apostolis nequaquam caput este necesiarium Christian. e Theologiae ac propterea ignorari, atqu omitti, absq; detrimento posse in quam rem lubet audire loquentem Origenem in Prosemio librorum Per archon feruetur Ecclesiactica praedicratiope successionis ora dinem ab Apsolis tradita, δ' ; adpraesens Ecclesijile manens ita foti redenda, diveritas, quae in ullo ab Ecclesiastica discordat traditione haec Origenes,quae valde sulciunt ea, quae nos protulimus. Quid ver,fiet, tam inubiis, quae in Concilijs Oecumenicis velut capitali dogmata explicantur,&sanciuntur, cum tamen ostendere non liceat ab Apostolis profecta. Quando, quaeso, dixere Apostoli filium esse μοείσιον conqωbctantialem
Patri id tamens traditum est a Concilio Nicaeno priamo,&iam inter principes articulos Fidei recensetur. Origenesit nodum iam propositum dissoluat,s explicet obseruat in eodem Prooemio apostolos de quibusdam , quaecumque necessaria crediderunt omnibus credentiabus, manifectissime tradidisse. Talia sunt, quae reperiuntur in summa pietatis Christianae, quam legere est apud
Iustinum Tertullianumq; licet non ausim assii mare ,
ubicumq; aliquis ex veteribus profitetur capita Christianae doctrinae, nullum omitti, quod tamen alibi recensetur. Subijcit Orioenes de alijs dixissi Apostolos, quiasu,tuomodo autem pinis luige. Cur ita divi Hudisio
245쪽
. essu's, exposieris amatoressapientia, 'fientiae exercia alumi ab rep/1sint, in quo ingemifuifructum ostendere,
.lerint. Hinc igitur intelligimus, cur apud vetustissimos, christianos theologia videatur simplex, exiguosque, habeat limites . Qui vero 'lactrina externa, varIa que rerum cognitione instructi accesserunt ad illustran- dam Religionem Christianam, exponendaq; myste- ria,abluerunt in ea quae aliquado censuram meruerunt. nec idem protulerunt, vane disserentes quod assirmabit, quis ins non segniter legerit opera Iustini, Origemis, Tertulliani Certe non pauca proserunt, quae ab Apostolis non manasse, pos lariora tempora deprehcnderunt. Inter se etiam luctatiunt, hoc est, non idem etiam in rebus grauibus tradidere. Nempe aut non idem dixere omnes de ijs quae mani lcste dicebantur tradidisse Θpostoli, aut quia Apostoli, si credimus Ori-oeniae nonnulli,ncin exposticiunt quomodo sint, non litem cunctis mCxplicandiScausis e stati sunt nam Orb
oenes ibidem illar typicio orom, quae per lictionem Ap stolicam manssiae radita funt admis o ubi nil quae putat non suis Semaniscuccxposita, in quibus tamenta non inuenit, qui statim at Seiulantur. Quod siquis' ctat consequi nitasti. it ibidem tradit Origenes ex sacris Scripturis, in eiusmodi indagine continget varia avariis colligi exemplo uno, atq; altero praebeamus uteriorem materiam cogitandi lictoribus ait in eadem Praefatiri encs Ixclesiasticam praedicationem tradere si Anoelos De Jed quando ipsi creatis int, e quo. modo ut o utam mani est a iiii QuiaNec palam tra-
246쪽
di, an Sol,&Luna,&Sta animantia sint, an exani ni a Scholastici vero nostrates post decursum tot secu-clorum absque ulla comperendinatione respondent, qua- do creati sint Angeli &quomodo sint Scaiunt stellas animantia non esse, absq; vlla mora. Haec ego de vita Christianorum ante tempora Constantini dum cogito, deducere conatus sum,ut meliora a doctissimis Theologis, iam meliora cudi hac de reposie non ambigo
In utramq; partem disputatur de puellis Chisia Biani , qua Uubebant Gentilibus. Deum vetuisse ne cum Idololatris inirentur
CVm ex Tertulliano lib. 2. cap. I. adix constet quosdam inter Christianos existimasse fas esse puellis Christianis nubere viris Gentilibus, narret etiaidem ipse nonnullas nupsisse,qu. erere retractatius prodest an eiusmodi nuptiae, verum essent coniugium e pro utraq; parte licet ratiocinari. Nam si assirmes, dices,eas esse veras nuptias,quae secundum ius ciuile Romano uineuntur. Nulla porro lex inter ciuiles vetabat puellam Christianam nubere Gentis, cum nihil proferre possimus, quo ostendamus vetuisse Romanos ne Christiana nuberet Gentili.
Adde multos Christianos tempore Tertulliani in ea
247쪽
Addenda lib. de Vita Christian ros
fuisse opinione, ut putarent tales nuptias esse rationi sentaneas, cuire sertim telletur ille ipse nonnullas nup. sisse Gentilibus, non id facturas, si opinatae suissent fas non esse ipsis nubere. Nec legimus unquam tales puellas discessisse a maritis, tanquam veri mariti non foren r. Quod si di cas, non fuisse nuptias, asseres etiam puellas eiusmodi in concubinatu vixisse cum Centilibus, ncc suos haeredes peperisse. In eam partem, quae negat fuisse nuptias, profertur quod sanciuit S. Paulus , nempe viduam posse nubere tantum in Domino, hoc est, nonnisi Christiano. quae ergbnuptiae inibantur aduersus verba S. Pauli nuptiae
Nec dissimul ex fonte Paulino manάsse id, quod
nemo non nouit, tempe cultus disparitatem vetareis iniri nuptias, adeo ut nequaquam inter Christianam
puella mi virum Gentilem nuptiae consistere queant. Quod non videtur a primo Paulo prosectum, sed a lege diuina Veteris Testamenti petitum. Et si cn in . legibus iudicialibus Veteris Testamenti nos non simus obnoxii, ex tamen, quae vetat ne puella veri Dei cultrix nubat Idololatre, moralibus videtur esse accensenda, ut perpetuum sit Dei iusium tollen S, atq; euertens
eiusmodi coniugium , quod proinde coniugium non
His prolatis in utramq; partem, qua 'quaeso docebimus ' puto respondendum esse, si perpendatur lex diuina, si ob oculos ponantur verba S. Pauli, nequaquam suis-
248쪽
ZOis Patanini Gaudentis fuisseruptias tempore Tertulliani quando puellaefri
stiana nubebat Gentili. Etenim non potest esse coniugium inter eos, inter quos non est connubium ipso Deo , eiq; interprete Apostolo vetante si quaeras, cur christiani non palam reuocauerint puella Chrisianas a viris Ccntilibus, respondeo, christianOS non praeditos suis ea axustoritate, ii Rixilibus ut possent ex lige Dei inoribus hominum i rodciari. Ergo ipsae mam bant tanquam uxores apud Ccntiles censebanturq;
communi hominum opinione esse verae v XoreS nam
latcbat eas cssic Christianas, existimabanturque inlisisserite &secundum leges Romanas contu ium. Non erant ergh nuptjar, si respicias sententiam Christianorum secundum quam tamen ob imbecillitatem non poterant palam tales nuptias euertere. Erant Gro nuptiae, quia nullus potuisset in iudicio estacere, ut pronunciaret Praetor non esse nuptias cum ipse legitimas esse iudicaturus foret ignorans puellam esse Chrisstianam, putan .esse Gentilem Namsi notum fuisset atq; exploratum Christianam puellam nupsisse Gentili, ipse otiam Praetor Gentilis tales nuptias non approbasset, cum nuptiae dicantur esse iuris diuini , atque humani communicatio Gentiles DNr aiebant perniciosam esse superstitionem, Christianorum Religionem, ut colligerent nuptias non esse inter Christianam , cultorem patriorum deorum, cum non quea' est e communicatio iuris diuini inrer eos,qui
Etsi vel nihil hactenus irrelegisse meminerim, quo disera
249쪽
diserte Romani vetarent, ne inirentur cum puellis Christianis nuptiae, opinionem tamen meam etiam ex eo munio, quia fas non erat civi Romano ducere ea, quae ciuis Romana non esset hinc nouimus reprehensum a summo Poeta Antonium,quod duxis Set uxorem Cleopatram AEgyptiam, dum inquit: ---sequiturq, nefas 'γptia coniux. rQuis etiam dubitet secundum Romanos non fuisse connubium S ius coniugi inter puellam Christianam, virum Gentilem, si puella eiusmodi, siquidem de te cta luisset&conuicta, quod Christiana seret, rapta is suisset ad supplicium. Haec mihi placuit proferre in quaestione sane dissiciali. quam eliquati a viris doctis valde cuperem. Etenim multa alia reprehendebant ii a Christianis in sanctis conuentibus,m coetibus, quae tamen in vita ciuili,4 palam obtinebant nullius auctoritate euertenda,cum potestas, Miurisdictio esset penes iudices GentileS. Addiderim etiam sub Chriit ianis Imperatoribus quandoq; aliter sensisse, docuisse Episcopos, aliter tamen vixisse ciues homines inueteratis legibus Romanorum antiquoque iure tentes. Exemplo sticiam clarum, quod dixi. Mulii habebant domi concubinas , eiusmodi vitae genus reprehendebatur ab Antistibus passim tamenta. obtinebat ob legem Romanam approbantem talem
coniunctionem quaeres, cur Imperatores non damna
250쪽
quae ex diuinis praeceptis proferebantur ab Episcopis' Responderim,non putasse Imperatores Christianos esse conducibile ferre leges aduersus id, quod ubiq; obtinebat ex antiqua consuetudine,inueteratoq; more . cum praesertim magna pars populi esset tenax antiquae superstitionis, multi quoq; qui csteroqui chi iiii ni erant, imbecillitate magna laboratent, frigide parerent Antistitum monitis. Quae omnia addere lubuit, ut magis ac magis clarasiat, quae tradidi cap. 1 3 in Salebr. Tertullian. cap. 6 1 de Vit Christi an ante Constant.ne sorte minus as sequaris illa verba sub finem illius cap. quae sic habent Nuia lex metabat Chriιitammpuerum nubere Gentili.
Aliquos docere nuptias pueri ChriBiana cum Gentili viro irritas reddi tantum iure positivo Ecclesiastico Cap. VI quaestione, de qua hactenus egi,non desunt grauissimi viri inter Theologos qui docent conita tum puella Christianae cum viro Gentili prohiberi', ita ut sit irritum, tantum iure post tuo. Fcclcsiastico, hocq ius aiunt niti consuetudine, quae vim levis habet. nec dubitant firmare hanc est e communem sacrorum