De herba panacea, quam alii tabacum, alii petum aut Nicotianam vocant, brevis commentariolus. Quo admirandae ac prorsus divinae hujus peruanae stirpis facultates et usus explicantur / [Giles Everard]

161쪽

tio, donec ventriculus ad suam temperiem redierit. vero stomaclius fuerit imbecillis ex caliditate. uod raro in nostra regione continoit, illi succurrenum erit medica inentis frigidis stiplicis, extrinsecus quidem oleo Cydonioru, Rosarum, d similium, intrinlccus vero carne Cydoniorum, sine speciebus: nisi una cum caliditate siccitas fuerit coniuncta, quesummopere a medicamentis astringentibus augetur. Si hepar erit minus calidum sequenti inimento inungendum erit, quod silc habet. R. erat sental in unc. i. succi ci chori si inuenia tur; si non,eius loco quae cichori drach. i. pulueris agrimoniae drach. scole absinthi hunc. s.co mixtis omnibus 'at lini mentum, quo tepide omni mane re 'io

iecoris inungatur Per os autem sumatur electuariu

tabulatum trium santalorum. vel diari hodon Abbatis pondere drach. ij superbibendo in fine decoctionis cichori hunc. iiij atque soc quoque continuetur, donec iecoris intemperies sufficienter suerit ablata. Si vero hepar fuerit minus frigidum, inungendum erit an calide inimento sequenti quod sic habet. R. Olci nardini,de Absinthio an via c. j. succi Absinthi Romani drach ij. s. cerae q. s. fiat lini mentum addendo spicae nardi Scrup . . Per os vero sumendum

erit electuarium diacurcuma pondere drach. ij. superbibendo haustum unum vini absinthii Romani , dc deinde quiescendo super regionem iecoris aliqua diu.stque haec quoque continuanda sunt, donec omnis

162쪽

intemperies sussicienter fuerit ablata. Si cerebrum fuerit male temperatum. ad temperie erit reducendum eo modo, quemadmodum in libello nostro de podagra satis est declaratum. Si ex nimia caliditate cor fuerit imbecille, consortandum erit,extrinsecus qui de sacculo ex sindone rubra , impleto Rosis siccis bene oratis vel epith mate sequenti, quod sic habet. R. Aquae Rosarum, Oxalidis Boraginis ana viae. iii .put. Trium fantalorum , iam argariti frigidi an drach . Croci gr. ij si a commixtis omnibus fomentum, qliod cum pano scarlato in eo madefacto &in manu calida calefacto tepide corvis regioni applice tur; intrinsecus sumpto electuario tabulato Di amar-oariti frigidi: quibus quoque continuo utendum erit, donec omnis intemperies fuerit ablata. cor ad sui

temperiem redierit.

Ad eandem intentione perficienda etia admodum conueniens fuerit odor Rosaru per se, vel aquae Ro-sarum. vel pulueris Santalor si si modicum vini odoriseri fuerit commixtu, aut Muschi, aut Ambrae, aut alterilis aromatis calidi, quo fri id qualitas praedictorum promptius ad cor trans ratur. Si vero ex nurnia frigiditate cor fuerit imbecille corroborandiani erit medicamentis senuentibus, tam intro sumendis quam foris applicandis: quor in nonnulla sunt sim plicia, nonnulla vero composita . simplicia aute in

163쪽

phyllum, Cortices citrii semen, Moschus, Ambra, Caryophylli, cona posita vero sunt. Diam oschum dulce, amarum, Di amargaritum calidum, laetificasCal. 5 similia: decoctum quoque ex elisibi hyllo, atque Boragine, si per interualla mane ieiuno stomacho sumatur, miri tace cordisri ido oducere certu est Extrinsecus autem tedio thoraci super regionem eordis applicanda sunt, qua sequuntur.

R. Aquae Melissophylli lib. j. florui Bu glosae viritisseque, specieria aromatici rosatiana drach. ij. Cinnamomi Caryophyllo ru, Nuci myristicae ana drac. j. croci Scru fcomitiis omnibus fiat epithema, ex quo cum panno scarlato, mane d vesperi ante pastum calidErerio cordis omentetur: quo facio ilico sequens sacculus applicetur. lui sic habet. R. Florum Melistbphylli, Bu glosae utriusque ana M. i. L Cinnamomi selecti, Caryophyllorum, Macerisana drach. i. ligni Aloes Scrup. L. corticu mali citri junc. i. f. Croci Scrup . Ambioe gr. j. contusis omnibus d bene comixtis inter sua tu intra duo serica secundum artem fiatque sacculus cordi, ut praedictu est applicandus. Non inconuenienter quoque ex iisdem pulveribus. dc Ladano cum cera fieri poterit pomum

Odoratum saepe naribus admouendu . nam boni odores cito ad cor penetrant. idque vehementer recreant, quemadmodum experientia testatur in iis qui syn-sopclaborant.

Sunt nonnulli, qui per interualla tremore cordis laborare

164쪽

pRAESERVATIONE. 9s laborare se putant: quod profecto nihil aliud esse vi

detur, quam sumi ex stomacho vel splene ad cor as- cendentes: nam qui reuera ex palpitatione. vel ex rei more cordis laborant non vltra quinquagesimum annum vivunt, ut Gal. in libro de locis affectis plen Eli scripsit. His ita declaratis superest, medicam et venenosi tali pestis destinata. recto ordine explicetur. inter usprimo loco sese nobis offert lapis preci ossis Hyacinthus, mirabiliter occulta proprietate pesti restistes,qui cotinuo ita ab omnibus qui a peste se piae seruare cupi ut, si redus est, ut extrinlectis cordi fregione attin ratceinde singulis quoque diebus ante egressum domus ad quantitatem pisi sumenda venit huius optati mirifice in praeseruatione pestis valetis, quod sic habet.

R. Boli Armeni veri unc. ij. Cinnamomi viae. j. radicis Tormetillae. Diptam ni Satali rubri. duarie anadrac .ii. ram et Eboris drac. i. Spodii, seminis antherqana Scrup. ii. Corticis citrii, Margaritari ana drach.j. smaragdi Rubin ana Scru.j charabe Cornu cerui-ustiana drach. j. Ambrae gr. iii. Aurii arget minutissimae limatur ana Scrup . Moschi gr. iii Conseruae rosarii, violarsi, Bu glosi , Boraginis an l. s sat codita

informa optati, de quo pr dicta qualitas sit gulis diebus, mane ieiuno stomacho, ut praedictu est, sumatur Si tempus fuerit frigidum eius loco Mithridaticum antiquum, vel Theriaca vetus eadem quantitate subinde substitui poterit . Horum quoque loco puluissequena

165쪽

sequens quantitate scrup. i. recte exhiberi poterit.

R. Radicis Torinentillae Diptamni, Bethonicae, cti adri r parati an .unc .s boli Armeni veri unc ij. namomi via c. j. Terrae sigillatae, Coralli rubri, utriusque Santali rubri, Corticum citri an adrach succini, lima rae Eboris, Croci, Maceris,ana dractseminis Xalidis, Inlybi, Portulacae ana Scrup. ij irici crudi, dc tosti, ana drach. s. Margaritarum, lis Aloes ossis de corde cerui, RasursVnicornu an

Ambrae gr. vj. Moschi gra .iij aut aestate horum .co Camphur gra. iij. fiat puluis, aut ad quantitatu praedictam cum vino Rhenensi in nyeme cum aqi

autem Rosarii,veloxalidis in aestate singulis dicti exhibeatur. Vel fiat uarium in tabulis pro delitis in hyeme quide jam vino albo, saccharo in ista te vero cum aqua Oxalidis .ves Rosarum Seququoque puluis utiliter eadem quantitate , c eodemodo ex niberi poterit. R. Zed uariae, Cinnamomi electiana drach. ij. bi Armeni veri unc . semini Oxalidis, Citri, corticu Citri an adrach .ras rae Eboris, ossis de corde cerit Coralli rubri ana drach. s. fragmentorum mara glGra nati, Rubini,Hyacynthiana Scrup. r. fiat pului Trochisci quoque sequentes recte horum loco o

di poterunt e R. radicis Gentianae, cluariae, Diptamni, Torintillae Pimpinellae, Scabiosae ana drach. i. s specieruillic cluaiij de gemmis, Diaua argariti triusque Di

166쪽

l PRAESERVATIONE A

olchi dulci sana drach. . seminis Ruis. Oxalidis i ana Scrup ij. Myrrhae drach. ii. Terrae si ilia Leana iach. iij. corticis citri drach. ii. Gallis moscat Alipteios catae an unc .L. Vnicornu electi drach. ij. Thetia optimae antiquq drach. v. Mithridati j optimi deliqui nc. i. Sacchari .s ad haec edulcoraiida quae innia simul incorporentur mucilagine tra acantiles .fiantque pastilli instar pillularum sub moria, oc

uoluantur speciebus liberantis. quor ut unus in v . diebus inole contineatur,dceliquatus deglutiat tir, state quidem cum tribus granis ampliore hyeme . to cum tribus granis Ambrae. Non inconueni loque fuerit tempore e statis vli Saccharo, vel uli re Di amargaritis rigidi; tem p -l Fero hyemis Sa .aro, vel puluere iam argariti. idi; tempore aute tumni, atque veris utrisque in x tis non solum se indum tempus anni vertim etiam secundum etate. que complexionem hominum , atque regi Oirtim. Q hae compositiones quia ex pluribus aromatis nuant, iisque admod in preciosis . non a quo uisia posunt: idcirco nonnulla hic adiiciam, qua non agni preci sunt de tamen utiliter contra venenosi- empestis sumuntur ea autem sciunt. succus Scabiose quantitate via c. i. singulis diebus. iliter contra pesstem sumitur , habet enim vim notantum preseruandi a peste. sed etiam, si quem inua it, expcllendi Syrupus quoque ranatorum , vel .imonibus, vel de aceto sitate Citri si quantitate

167쪽

vncae vel unc. ion state ingulis diebus sumatur,nrifice a peste pisseruare potest. Idem quoque pote nao citus rotundus unus vel alter Auranti orti, Limonum singulis diebus sumptus cum sacchari

vel unc. . conseruit os arum.

Cepe Allia cum pane d butyro utiliter quo irsinousis diebus mane eduntur contra peste. prsserti iis qui assileti sunt maxime in livente , sunt rustide nautae . ita ut non temere a GaI. dictum sit, allius esse Theriacam rustico: u. Horu loco seques quoq compositio a Gal. a. de alimentorum facultatibus tr. dita utiliter substitui poterit,quae sic habet.

n. Ficuum Rutae, Nucum iuglandiu an aqua tu ilplacuerit, pistentur, diligenter inter se commisc itur. de quibus singulis diebus mane sumatur, cuir hyeme quidem per se,aestate vero cum conRos vel quotidie sumatur mane quarta pars Nuc muscatae acti undique perforatae maceratae in vini per unam noclem: bolus quoque Armem

xiis utiliter singillis hebdomadis bis sumitur ad qualitatem fabe cum aqua Scabiose RO vino a la state quidem aequis pollionibus comixtis in hy

vero vino, atque aqua scabio facio itionem aquae satum superantibus resistit enim non tantii veneni lsitati pestis sed etiam venas circa cor constrinost.

vesaenositas pestis ad id transire non pollit Sed de inlatis pro cilis praeseruati Cne.