De herba panacea, quam alii tabacum, alii petum aut Nicotianam vocant, brevis commentariolus. Quo admirandae ac prorsus divinae hujus peruanae stirpis facultates et usus explicantur / [Giles Everard]

발행: 1587년

분량: 172페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

iam dicti pulueris, seu intensam seu remissam operationem , commode sumi ebullitionem quandam cibumque omnem medicamenti attractionem cohibere: quod tamen non semper veru esse, compertum habeo. Fateor quidem tunc nonnihil de calore ac siccitate exacta operatione decedere: cuius rei indiciu est vehemens alteratio quae reliqua est, sed hoc commune illi est cum omnibus medicamentis purgantibus quae omnia calida sunt quidem, sed ita ut admixtis frigidis tollatur,ac emendetur. Adde etiam quod eiusmodi calor ab humore calido sicco manare possit, ut in febribus ardentibus ac veris tertianisci potissimum si aeger sit aetate integra, temperameto calido ac sicco,corpore item macileto

gracili: si aestate, si in locis calidis eriliaque temperie calida sumatur haec medicina ubi nemini author esse velim, nisi prius consulto Medico puluere hoc uti,

ne sorte in grauius malum incidatur. Neque etiam inficias luero,puluerem hunc exacta operatione alui duritiem

142쪽

quandam relinquere ita vit non paucos viderim,qui totos sex dies aluo duriore fuerint, verum hoc illi commune est cum alijs purgantibus medicinis,praesertim Rhabarbaro cui malo ut occurras, adhibe clysterem postridie quo puluere sumpseris, aut sorbe ebullitionem prunis aut saccharum rosa ceum, quibus veter laxetur aut lubricus fiat. Haec sunt,optime Lector, luet tuum de Mechoacan iudicium postulant, qu*que de istius Radicis usi,vi, ac facultatibus censeri debenta. quibus sane tuto uti po- ateris, si modo omnes bonitatis notas, . quas supra insignes commemorauimus, agnoscas.Vale ac si uere.

143쪽

GER ARDI BERGENS ISMedici Antuerpiensis, de Pestis praeseruatione Libellus ad S.

Antiae iensem

V i a peste praeseruari cupiunt, ante om nia Domino Deo,in cuius potestate sunt omnia, sese committere deuent, ita viuere quemadmodum velint mori natriqui ita vivunt, mortem non timent, Vn de timor, qui multorum ira orborum causa est , in ijs non operatur, nec corpora eorum disponit,ut pestem facile suscipiant; sed in bona confidentia uiuiit, aqua omnes vires ita roborantur,in spiritus excitantur, ut quibus iis causis externis facilius resistant. Secundo diligenter obseruare debent omnia, quae habentur in sex rebus non naturalibus ' deinde ut eorum corpora ab omni abundantia dc corruptela humorum sint pura eorumque partes omnes. viscera ita corrigantur vide nouo humorem corru tum non generent. Nouissim vero, ut suo tempore medicamentis quoque viantur, quae occulta proprie,

late vel manifesta venenosivati pestis repugnent, quae Omnia ex ordine, quam fieri poterit luculentissim Esimul ireuissime declarabo Hoc tamen prilis ino'nitum volo medicamenta destinata pesti. quae alexi pharmaca nominantur, parum vel nihil iuvaminis allatura iis, qui malo regimine tu utur , cprauis

144쪽

DE PESTIS MAE SERVATIONE.

abundant humoribus nam vel eorum vis ab iis su D focatur, dc extinguitur, vel propter obstructiones antidotus integris viribus peruenire nota potest ubi debet operari.

Sed haec in genere dixisse sussiciat ad magis particularia de sicendamus: δc primo qualiter aer tempore a pestis rectificari debet declare inus. Si passim homines a peste corripiantur , atque aer infectus esse certo scia tur. nihil praestatius suerit. quam locum fugere: quod tu ob causias necessarias id fieri non possit, nihil conue-jlnientius quam magnos struere ignes, partim quidemi sit per terram partim in summitate domorum , cum patellis per senestras ex circulis pice illitis , qualiters fieri solet in magnis triumphis, quod d Hippocratem secisse constat, qui huiuscemodi ignibus no tantum aerem unius ciuitatis expurgauerit, vertim etiatotius regionis. Quemadmodum enim calor cum humiditate omnis putredinis est autor cita contra calor cum siccitate omnem putredinem absumit emendat.

Sint a item ignes ex magna congerie lignorii quercinorum, quae tamen in summitate domuum lionali aliquot iuniperi, lauri vel similiti arborum sua: emodo rem spirantiu contineat, ibique locoru intera magnos ignes sint vas a picis ardentia. Isti ignes non sol sim putredines absum ut, quae sunt in aere corrup'to, vertim impediunt etia, quo aer minus corrumpa tur: quod omnino faciendum esse suadeo antequamae sit

145쪽

aersi corruptus; nimirum quando putredo inllat. Nam multo facilius est aerem praeseruare corruptione, qua eius putredine vel corruptione extirpare. Curetur quoque diligenter, ut omnia cadauera brutoria in terra sepeliantur,&ita contegatur, ut nullus vapor exhalet. Nam inde aer putrefit, corrumpitur, atque pestilentem qualitatem acquirit. Omnes quoquescetores, siue ex cloacis publicis. siue

ex aquis putridis exurgant,diligenter contegedi sunt. vel purgandi , ne aliqua occasio corruptioni aeris

praebeatur.

Post haec prima eura sit, ut domus in qua commo randum siti, omni foetore careat.&a sordibus&spur citiessit aliena fenestrae eiusdem clausae sint diebus praesertim nebulosiis, ne pestiles aer ingrediatur. quod sit tamen aperire placuerit curandum , ut sim versus septentrione aut oriente costitutae: idque fiat oleia aliquot horis orto. Raro J no nisi lo sereno in publicui prodeundii, neq; id etia , nisi sumpto antidoto. Rod cotagione prs seruare valeat In aedibus quoti-ie succededus ignis quercinus, iuniperinus, tamaricinus, laurinus, aut similis, quo aer in iis vitiatus corrigatur purgeturq;. Vivis quoq; carbonibus seques pulriis. si tep uerit strigidii. crebro in speroatur,qui sic habet a Rorismarini M.f salute. Betonice,Absynthii. Maiorans. Origani anam i coteratur omnia subtilis lime,&fiat puluis. Cuius loco sequens diuitibus substitui potetit. R. Baccarum iuniperi unc j. Myrrhae, Thuri ,

146쪽

pRAESERVATIONE

Thu is, Mastichis, singuloru drach iij radicis Caryo

phyliatae drach. i. Rum vnc. ccorticu Cipressi drach. i. fradicis Angelicae fatiuae, auendulae singulorum drach. ij. tritis omnibus fiat pulvis. Qui omnino diuites fuerint, uti poterunt ligno Aloes, aut puluere Nucis muscatae, aut Caryophyllorum, aut similium . m vero pauperiores fierint. quam ut magnos silmptus ferre possint, ligna iuniperina fissa, aut eorum baccas carbonibus tonitis imponere poterunt Si veris tempus fit erit calidii, rebus

frigidis aer depurabitur, floribus scilicet Rosarii, Violarii. Nymphea:.foliis itis. salicis, id genus alijs: pauimentum etiam stillatitio liquore Ros aut Oxalidis. aut similib. irroretur, aut aqua frigida, cui alit quid aceti sit commixtum.

Dum tempore frigido in publicum prodire neces

sitas coegerit. hanc, aut similem pilam odorata circu- 'ferata. Ladani drach ii Styracis Calamitidis drach. ij. Cinnamomi,Maceris, Caryophyllorii, Nucis mus iratae singuloruidrach i. ligni aloes Scrup. i. spicae Nael di Scrup. s. Myrrhi, Mastiches. Thuris, singuloritura..is. Moschi, Ambaris, singulorum x.iij.trita cribrata exacte. stillatici liquore Maiora nae sufficienti madeas fiant, excipiantur,fingaturque pila odorata quod

Pomum vulso appellatur. Eius loco no male in v fiua esse poterit id quod sequitur. R. florum Lauendulae. Maiora nae. Metae crispar singulorui i. Caryophyllotium, Nuci myristicae, ligni Aloc ana Scrup. .incisa

147쪽

crassiorem in modum ligentur in sindone forma pomi naribus saepius admoueantur. Aestate praedictis odoratis utendia non eli .eo quod cerebrum e cor nimium calfacerent sed eorum loco. odoratis frioidis in huc ni odum. R. sorum Ros Violarum Nyn pheaeana drach. . Santatorii omnium ana dracis amphorae Scrup . . contusa in puluerem crassius culum illigentur in doni, quae naribus Laepius admoueatur. Pro senibus, aut iis, qui frigidioris sunt cerebri tempore calido huiusmodi pomum erit conueniens, quod sic habet R. Ladani unc. s. Stiracis, Calamitidis drach. iij. Impheae Ros. Violarum ana drach. i. Corticum mali citri drach s. Santalo ruonti- niuana drach. i. Portulacae Scrup .s, Ambaris, Molatua nigra. ii. excipiantur liquore stillaticio Rosarum di sat pila. Quoniam autem semper hae compositiones ad manum non habentur, placHi qua 'dam simpliciae numerare, quae Valeant tempore calido: ea autem haec sunt: Rosae. Acetum, Santata similia, si saepius, naribus admoueantur. Quas autem conuenmnitem

pore sirioido. haec sunt: Nux myristica, riduana, Caryophsili, Cinnamomum,&similia,

Tempore temperato quam maxime conueniunt mala citri ad aurantia, quae satis temperata sunt eo Quod exteriora tantum sunt calida quantu interiora frioida desinterim vires mirifice corroborant 'piritis recreant. Ruta licet sit utilis Omni tempore, ma'

Mnae tamen con ivt cm poli frigido propter alis

148쪽

PRAEsERVATIONE.ssitatem quae in ea exuperat frigiditatem Hyeme itid

nus, facies Laepius laventur aqua Maiora nae cui 'commixti sit modicum Aceti rosiacet Vrni odori feri: aestate vero aqua Rosarum hi modico Aceti ro lacet, vel ferant in manu spongia intinctam huius modi liquoresecundum tempus anni qua saepe ira ribus admoueatur. Lautiores, siue opulentiores per aenate, hanc aut simile pilam gestet, qua constetrio rubrarum electi si mrarum drach. iij ligni Aloes corticum Citriorum, Santaloria citri norii Caryophvulorum ana Scrup. ij. forti Borag. Violarii an a cru p. i gummi tra achanti qua Rosarum macerat o pro torma pila. ' Et si propter occupationes necessiarias per plateas seras transeundum fuerit aut ad laborantem accede- cum in ore quoque habeatur , dc commanducetur radix duariae, aut Angelicae, aut Pimpinellae, aut femina vel cortice Citrinorum , aut grana paucula

iuniperi aceto rosiaceo macerata, aut Macis, aut Caryophylii, aut Nu muscata macerata aceto rosaceo aut limilis generis aromata, ut aeris putredo venenat odore vapore, ac sapore emendetur, ac partes corporis princi Des roborentur maxime tamen laudatur

radi duariae Noui enim quendam sacerdote a rochum qui cum integris viginti annis vis itasse pestilentes, habita radice Zed uaria in ore, nunquam a peste fuit correptus. Et si cum pestilente loqui necess. ut o coeseelit, id paucissimi verbia faciendum ei it α

149쪽

nonnis prius sumpto antidoto contra pestem: ita semper standum viventus a loquenteno spiret ver si aestum. Si dentes scelere vel immundos esse con-

ra ilioente aqua frigida abluendi erunt, deinderas i salui eum die confricadi donec omnis

stator, immundities fuerit ablata. Quanquam vero non si timmundi dentes consert tamen udare sin

α diebus ne putrefiant quod si isto proue erit L malis humoribus existentibus in stomacho , ii

hunc modum purgandi ei uni R. Oxime itis simplicis, Meliis rosati colatiana unc. misceantur, α -

m ntur mane deinde sequenti die cum aqua meliis mantiit specierum ierae pic simplicis Gale. drach l. dis vel drach. ij secundu naturam aegii qum os retor aliquis est in corpore a m venenosita pestis locu inuenit in que impressione faciat cgruq inficiat

Dormiendum est in cubiculo bene obturato, nesci ilicet pestilens aer ingrediatur: cuius acrsiffitia aliquo

ctum est Quisque autem dormire dc t siccundu tem per ment situm qui tarde concoquunt, manet tentiunt adhuc cruditatem in sto illacho,dormiat vellsaltem quiescant in lecto,donec cibus fuerit cococtus, nar on sussicienter dormire inflammat an uine, spiritus nimis vero dormire corpus grauat Ingenere viris hora: septem suffciunt' mulieribus octo. Interdiu post prandiu non est dormiendii, maxime statim a pastu: nam caput impletur vaporibus, qui ta

150쪽

me consueti sunt dormirrisubitis desuescere

ben sie paulatim : indulgendum este

Inter res non naturales. mollisinquies quo uela bentur: nam ex hori immoderat usu corpus cales ei aut friges it siccatur, aut umectatu aut etiam dualitatum harii coniugationes acquirit proinde dee5 modo homini usu videndu est.Cum enim motu sun habeat corpus exercitium salubre est; quies aute moebosia: eco tra ubi quiete corpus indiget, quies salubriti est; exercitium autem morbosum. Exercitium thoti

quod motu vehemes est,sique adipiritus alterati v

tria haec commoda corporibus inducit partita sicilice init mi mentalii ex mutuo asti ictu duritie insiti tura caloris augmen icti dispiritus motu vela emeti sunt bilio sit. multum laborare n5 debetis, Iabore corpus fit calidius atque sicci in Phleoma

vero multiim laborare confert: quia corpus ouo in δnus erat rigidum' humidu, fit calidius id si ei Quantuna aut ad pestis praesieruatione attinet: diocriter laborare sufficit magni enim labore, irid

cunt magnas anhelationes sic muli aeris exterioris attrahere faciti t. quod malum est: no sufficiet est ei cruditates in omnibus corporis partibus co restat id videbite ali intentum suum concoquere non pollini Si quando conturmat, propter lampus pluis os uvel propter aerem nimis infectu. ad bulare non ueniat,tunc aranes rustionibu Hen si erit, ilicipii do

SEARCH

MENU NAVIGATION