장음표시 사용
161쪽
quinto is magnitudine temper est super agam: aqua autem η quantivis quantitare subsicit atri semper.
Aliter aut graue et leue,quibus ambo existunt,etenim superferatur quibus di,c substant,queadmodum aer, G aqua. Dupliciter quide . n. neutrum hora leve aut graue. terra quite. n. ambo leuiora. supereminet. n ipsi quaecuns ipsorum particM . igne autem grauiora. substat enim iptorum quantacunq; utis sit particulata si ipsi autem simplicitur hoc quidem graMe,hoc autem leue. Aer quidem enim quantuscunq; sit Juporeminit aquae, aqua autem quantacuns titilli sit aeri subitit. Ponit definitiones grauis de leuis secundum qi id, dicem 'alio triodo dicitur graue de leue quibus utrunca; inexistit. s. & ue lecunia si neminere &substare aliquibus si stiperferuttir quibusda, oc quid quid substant et sicut videmus de aere dc aqua. nullum n. ipsorum nam unia es simpliciter graue ne habens aliquὰ actum leuitatis: nec simia plicitet leue non liabens aliquid grauitam: υtrtinis. n. isorum
videmus leuius esse terra quia ipsa & quicuim ipsorum partes sua minent ips. Adhuc , grauiora gne, quia
Digerentias autem, G es,quae decidunt circa ipsa,nune di
t fierentias aut G accidentia circa ipsa nae dicamus. Postq philosophias ostenditam quid corpora smplicia mo-tientur ad loca sita di quid est ferri in socii naturale: prosequitur nunc de ditiarentiis primors corporu, & de accidet ibus &passonibus ipsorun scd τ grauia di leuia sunt. Et circa hoe pruno praemittens intentionem sua dicit et post ea, quae dicta sunt conlue derandum est de differentiis quibus mouentur corpora prima motu recto S de accidentibus de passionibus perie quae inlunt eis secundu et litii ut modi. Deinde cum dicit.
Primum igitur sit definitum, ut uniuersis videtur, graue quidem simpliciter id esse,quod omnibus substare leue utile ι quod aper omnia natat.simpliciter aut di: o in ipsim gentis respiciens, π m ea, in quibus ambo non infans: ignis. n. quaeuit magnitudo,nsi forte quippiam aliud prohibeat ferri sursam uidetur: ta' reme etiam quaevis m.gnitudo deorsum eodem modo, er celerius id fertur, quod maius est. Primum quidem igitur determinatum fit, quem admotu uide V particula ipsorii masna vel parua substat igni naturaliter Si autur omnibus, graue quilem simpliciter,uod omni με - ' i inti. quia quἰlibet pars eius supereminet ipsi nδ ut NIeue autem,quod omnibus supereminet. simpliciter autem dico aqua simpliciter grauit rei sectu ipsius aei is: quia ip qu liCraue ac leue secunda
in genus respiciens, cx quibuscuns non ambo existunt. quale uidetur ignis quidem quicunt magnitudo siursum lata. I non existat prohibens uti erum: terrae autem deorsum. eodem utilem modo G uelocius quod plus.
Prosequitur. δἰ primo ponit desinitiones trauis di leuis sinpliciter & in respectu secundo cum dicitqQuonia avt. I Prosequitur de dii serenitis grauis & leuium S accidentibus. praemittit autem definitiones illorum quia ipse sunt principis ii note icendi omnia alia pruno aut mittit definitionis grauis , di leuis simpliciter feeildo es dicit 3 Aliter autem gratie di leue. , ponit definitiones grauis & leuis secundum quid. in ptima parte ipse dicit et primum quidem determinatum si de definitione dicente quod quid erat esse graue & leue, scut cocedunt Omnes vel plures accipiendo eas ex ccii opinione hominum Craue simpliciter esse quod si stat omnibus corpori ibus qnae mouentur deorsutia motu recto leue autem simpliciter quod super minet oibus quae feruntur turlum secundit rectitudinem Exponit ast quod dixit simpliciter gratie Ze leue dicens et gratie di leue dico in genus respiciens i in materiam ipset si iciani et smyliciter sunt talia nihil habentia de cottariA:& qtiibus no inlunt ambo scarauitas di leuitas sicut ignis videtur esse quaeci lim magnitudo sursum lata,qui si noli prohibeatur il aliquod detinens ipsum mouetur sursum simplici ter similiter ast & terra,cuius qualibet pars no prohibita mouetur deo rium. Et scdm eundem modu maior pars terrae mouetur deorsum velocius scam proportione magnitudinis ad masnitudinem sicut maior pars ignis sursum lconi eandem. Et est intelligendum et, cum graue & leue definiantur per moueti ad loca Sper esse in eis sicut hie definit Ari verius definiutur se esse in locis suis.q per inoueri ad ea: quia essentialius coparantur ad esse in eis q per moueri ad ea .graui. n.& leui esse est sursum .el deorsum esse sicut Ari dicit: moueri adrodloca tua quod i modo accidit eis quia grauia & leuia in actu i mouentur nisi scam et, sunt in potentia ad locum sursum,vel deorsum quod accidit eis per prohibens. Et itet fi grauia Ic leuia e5parantur ad esse sursum vel deorsum sciit ad fines a se. iistis. n. habitis non amplius mouent: naouentur asit per isa, ita ut motus quaeratur.sciat via in finem. Si n. essentialius coparatur vinumqliod p ad finem proprium et ad viain ad ipsum: erusentialius comparabunt grauia di leuia ad esse sursuiti vel deorsum q ad moueri. huiusmodi autem operationes .el motus per quas definiuntur accipiuntur loco disserentiarum S comi lentium essentiam ipsorum,quae ita sunt nobis Dianifeste ni sio ipsis. Deinde cum dicit.
Asio vero modo grauia leuiaque sunt ea. quibus numque ine l. etenim natant super aliqua. s substan t aer Cr aqua. assolute nan neutrum horum leue est, aut gratie . terra e tum m bo sunt leuiora. Q uiuis enim pars ipsorum subsidet igni,
sd si a viro struplicito aliud est eruae, licii s leue .centa.
aqua simpliciter gratiis res pec u ipuus acris: qui tbet pars eius subitat ips secundum natura. hs aute aduertendum q grauitas S leuitas clemento. mediorum no conliui in solo res pedit ad aliud quia cum elementa media det crim-nentur a eas dicerentur ad aliquid iram se: quod nullus concedit. iter si corpora media mouentur ad loca tua nati, ratia propter grauitatem et leuitate eorum illud aut cuius natura inlato respectu conssit scdin ethmoi non pol esse principium motus sicut nec terminus ut dicitur in Quinto Phy. it xiii nec si taliqua qualitas vina c5posita ex grauitate 5 leuitate si ip tr. t sic io..n oporteret iripsa HIoit corpora eo posta ex duobus extremis S non esient de numero elementorum primorum qiamdnon dicimus. Sed est intelligendsi m sicut ignis est aliqua qualitas sinplex per qu4 mouetur ad lacu in suum simplice, timi laliter ant di terra ita & aeris di aquat quae sunt media. ita et sicut aer habet una forma simplicem substantialein. 5 . num locum simplicem ad que mouetur ita lubet v na qualitate sim' plicem a se cosequentam Arma per quam quiescit in loco suo limplici et naturali 3c mouet ad ipsum extra exisens ubirem
non protribit usui iniliter autem & terra ita in per illa qualit trem simplicem aer existens sursum in loco ignis mouetur deorsiim ad locum suum sinii liter existem deorsuin in loco te rae vel aquae nioumir siursum ad eundem locum. similiter aqua v v nam qualitatem simplicem mouetur ex loco lsi is vel aeris ad locum proprium sint liter aute ex loco terrae surium alcendente sicut diceremus ignem si esset aliqua pars eius in conuexo olbis Lunae ad stipernis 5c permitteret natura illius corporis motum alterius corporis peripium per eandem qualitatem simplicem,nioueretiit ad concauum eius, quod est locus ipsius naturalis, per quem ascendit ad eundem ad deorsum. Et uia sic per una qualitatem elementa media mouentur quat o Ii sursum quandor deorsunt propter unum tamen principaliter,s propter esse in loco proprio dicuntur qualitates eoruin qualitates mediae. Deinde cum dicit.
Aoniam autem Cr caeterorum alia pondus habent alia Ie ARGY.vitatem patet eam disperentiam, quae in simplicibus e i horum I omnium cavsam esse.ex eo nans quia aliud plus ulla minus illarum sunt v ec tι, alia corporum levia, alia grauia erunt: quare de illis dicendum est. caetera enim i ta prima sequuntur. quod Cr eos oportere Iacere diximus, qui ob plenum graue esse dicunt. π ob uacuum leve. Quoniam autem cy aliorum haec quidem babent gravitais te,haec aut leuitatem man . um quia horum quide causa omnium quae in limpii bus assignata. ccx dum. n. sista sortitur hoc quidem plus, hoc Eis minus erant hec quidem levia , hec autem grauia corpora quare de illis dicendum:alia. n. sequuntur prima. quod quidem diccbamus oportere facere. et propter
plenum grave dicentes er propter uacuum leue. De dius 1 dictis prosequitur. Et primo in corporibus cor sitis,
162쪽
e Rureum eri simpliciter lene. l. In implicibus. c. irca primum primo ostendit m caula grauitatis lenitatis in compositis tint smplicia secundo csidicit 3 Accidit , tim. Ad euidentiani dicti assignat causam eiiiiisdam accideram incompositis per naturam simplicium. In prima par
te dieit,quoniam corpori7 quxdam liliat simplicia. quaedam autem coinposita ex iris: compositoriam autem quxdam habent
l . iam potitorum autem quaedam habent
gratistat quaedam autem leuitatem manifestti est o causa tra utati & leuitatis in istis sunt simplicia componentia prim s. n. Mi genere est eau a onmium alioru :& ideo sin . di
ut in iode participant illa sit licia, sin hoe plus vel minus ham state ves leuitate: ec ideo de grauitate & leuitate in
onat i hemisto libro suo de Poncendu qui ex hoc probat aerein in loco suo nullam habere grauitatem,quod est contra intentionem Ari Sed ne tanti υἱri inexpertes videamur di sibi contradicere est in Tendu
non iniurii in oportet pertractare: quia palam τ causa initiis O di fierentia illorum. Et propter hoc de illis dicendum est 'ropter quid grauia A leuia hiant: alia enim sequuntur ipsa Et dicebamus prius debere facere illos,qui ponebat plenum M vacuum causam ipsorum. . non multum laborare in inquia rei do de graui S leui in aliis. sed niuoli merii, --, illis est di fierentia illorum. D. op eth de illis diceridum esta iunt: alia e
rendo de graui & leui in aliis, sed magis propter quid vacuum D 'j es V ςm g ue,quo posuerunt prima. R etast igitur eadem non bis grauia huius ob differenatiam priorum uisem lignum enim centum Ibrarum plumbo unius bbrae in aere grauius n equa leuius erit. Accidit ut iis noubiis bre grauia uideri esse et levia π primorum diserentiam. dico aut puta in aere quidem gravius erutatinii inum plumbo ni nureo .in aqua autem leuius.
Ad euidentia dicti reddit c. im euiutar accidentis in compo litis p dicta. S primo ponit accidens illud, secundo cum dicit. 2 l. t A signat causa ipsius primo igit dicit . .. quia 'aeuitas causant O simvlicibus, coturgit quaeda ipsorsi no videri aequaliter grauia vel leti a esse in qui tam loco a PT - t te sitns' licium 'quibus sunt. sicut nosVidem τ lignu habens pondus taleti unius grauius est in aere, de velolsibo nineo l. ponderis unius oboli. nina. n est holus. S inde nineus ninens.n est habens pondus, vel valoreet oboli in aqua autem est e contrario m s lignum est leuius. &plumbum est grauius Deinde cum dicit.
causear: est omnia preter ignem pondus, πIevit viξ prcη ter terra babere. Terra igitur πque terre plurimum habent Mus pravitate habere necesseestraquam autem ubis praeter Pry: in terra Cr aerem sim: lue praeterquas in aqua ac terora. uo. i. in Iocograu talem babis omnia, praeter Enim. Signucuius est utrem inflatum plas ponderis quas Mevum habere. Quare Ii quid plus aeris habet quas terrae et aquae, id in aqua quidem alio leuius,in aere utrograuius esse potest. nam non notas quidem super aer .rarat autem super aquam. causa aut,quia omnia prauitat Ebabent praeter igne,et leuitate praeter terrΞtereTet que terrae plurima bent ubi uram flebasere nec siriu. aqua aut tibis praeter in terra: aere aut bis preter in aqua et terra. I ii ea. n. qais ipsius regio nessii prau trae babent praeter ign Dareuernuatit: quia trambit plas infatus uter uacuo. Ita si aliquid aeris babet plus terre Cr aque: in aqui quidem contingit Ierius esse quod est, in aere autem grauius. Aeri quide enim non superfertur de aurem superfertur.
Assignat causam huius dicens, m caussa dicti accidentis est omnia eo ora simplicia grauitate habet.& necessari si est. τ habeant ster ipsium ignem, sicut declarat motus. aqua aute
ausa ratione quorum nulla videtur ligetes inseruem istabitur post.quia tamen bene usibilis est fucile alterabilites a dini puta a caliditate subtilitate prinertiati iram eius Nfiigiditate ingrossante smiliter praeter naturi suam R ideci 'g' Vpςrius multum alteratus est ad quali tates igitis propinquus autem terrae &aquae fantiarum qualitates illorum. 3 ex hoc contrahi ri q
aeris sin; --c... ' η qu-iis ponderis propteri positionem. Non est a sit uiditati dum de dii positioi ... ' ς tς ptopyer di ponent eius qui circa terra vel aquam ulla, sed tantum quantum ad parti illam Et fini hoc Ari. ex eo qd uiuenti, tuit concludere aere propinquit terraedi aqua grauitate habere. Et stat hoc ueritatem hes' ter 'gne graintaieni habent in locis siris,etiam aer quantum ad parte interiorem eius. Dicit ergo hoc supposito. γ si sit ali od
erat,oc ascendet taelocius eo et minus habet de aqua & terra
ipso deorsum velocius que Di plumbum r
opter hoc enam non super sertur aeri aquae autetia su
semper deorsum aptum est ferri . sunι enim aliqua talia σ
Quod dotem est smpliciter liue cr simpliciter graue est me T cribis man sum eo aut simplicuer liue, quod perfusum.
graueatit quodsemper deorsum nuru Uferri no prohibituri. tutia. n. siunt. π non quiadmota puta quidam cis habere preanitatem Grais quidem. n.videtur quis sum esse etiam alto τὰ
v 0 ignis S suo omnia n corpora in loro stio naturali aratis , shb , - ',' 'e 3β si 'pλVH in rei pectu. Et ciet 'ς Π -liquam habent praereia fonti otis PD 'ου DPQGinisi est, secundocti dicit bas omnia n.corpora in loco suo naturali strauia
in i pie aer de quo magna dubitatio est, A ma is videbitur co
ens tamen potest intelligi de aere propinquo aquae & territ qui propter fristiditatem ii sortim imo princi He o Hr m -- ens tamen potest intelligi de aere propinquo aquae &terra. qui propter flagiditatem ipsorum ingrossatus. grauitatem quadam rotrahitiar prater natura suam. Signum aut adducit Aricad declaratione huius: qtita. si accipiatur aer decorio subtili &
ocius ni ouebetur inferius. De quo quidem dicit simpli ea hoe primo facit quod dictu est, seciuido cu dicit
163쪽
m qnid primum probat per ignes duas. quarum secunda ponit dicit 3 Propter quod di tonabiliter. ι quasi inferens exquibiis di dictis Adhuc circa primit ponit ignem secundo probat quodda suppostsi cum Git 3 Sed adhue in prima pam
te primo pinittit confusione sua re lumendo desia: tiones gratii; Aleuix secui docii dicit 3 Videmus. n. l si ibiungit ronem. in prima parte dicit, τ ex his . litae dicentur,manitiuum erit,m est aliquid sinpliciter leue S aliquid scirpheyer grave. Et exponit quid vocat utrunm, rei time do des nitiones ipsorsi dices et leue simpliciter dico quod mouetur sursim semp non pro hibitu Siqiiod simpliciter leve es nihil habens grauitatis omnino in aliquo loco graue ast simpliciter dico per oppositum qas non prohibeat 3 cma nais es moueri deorsum simplicuer, di ni hal oino leuitatis habet talia n oportet ea esse sin veritate di no qualia dicunt qitida sola habere grauitatem, si a tamen plus , minus sicut dictum est prius. versi est ast et graue inest quibusda aliis aliquam leuitatem habentibus. ptita mediis elementis quod etiam temper fertur ad medium vel simpliciter vel in respectu.snipliciter quidem praue ad medium simpliciter secundum quid autem gratae ad medium secundum quid, vel in respectu. Deinde cum dicit.
Videnrus enim. uti dictum est prius errea tua sub omnibus esse collocata, atque ad medium ferri. 4ι uero metum ipsam. d finitum. Si igitur est quoniam. quod super omnia eminet rere quies eme,patet hunc ad ipsum extremum ferri: quare nihil ipse ponderis habere potest sub alio enim collocaretur. At
β Me esset. ahquid aliud esset profecto. quod ad ipsum extrema
moueretur , quod 3 super omnia quae feruntur collaeuretur. nune autem nihil esse uidetur. Ignis igitur nullum pondus baubet, neque etiam terra leuitatem utrum habet: siqtiidemsuli
des uniuersi id quod sub fidet ad ipsiam medium Iertur.
Videmus enim . quemadmodum dictum est prius, quoniam terrea omnibus substanter fruntur ad medium.sed er delera minutum est medium. si igitur est aliquid. quod omnibus sinperfertur quemadmodum uidetur.ignis etiam in ipso aere sursum, latus. aer autem quiescens palam, quia hoe sertur isd exatremum. quare gravitalem nullam possibile o balere ipsum: substaret enim utis alii. si durem Mesrit utis aliquid aliud quod sertur ad extremum: quod omnibus latis super fertur.
nunc autem nullum uidetur. ignis igitur nudum habet grusiatatem,neque terra leuitarem neque unum quidem Iastae omis
nibus cr quodAbstat fertur ad medium.
Subiungit ronem dicent et bene dict5 M.q. est aliouid sinpliciter graue di aliquid simpliciter letie quoniam videmus adsensim . sicut diassest prius,m terra&oia corpora terrea subsant oibus corporibus di seruntur simpliciter ad medita. me- dum et determinals es ut tu ostendet Si ititur est aliqd co pus at ud qa superentinet S supersemu oibus scut videmus igne supere ininere di suptirri Oibus etiam ips aeri postus. n. in aere sut soni fertur ipso quiescente : manifestum est, τ hoc mouebitur ad extremum locum sinpliciter . erm nranifesta es et ritillam habet omnino grauitate s enim haberet aliqua, tunc subsaret alicui. hoc enim dicimus grave. quod simplici ter uel alietibi subpat. Et si hoc esset Derum esset aliquod alius
corpus quod moueretur ad extremum quod omnibus super emineret: nunc antem non videmus aliquod tale: ignis igitur sinpliciter leuis est nullam habens grauitate omnino. similiter terra null.i habet leuitate. terra. n omnibus aliis subsat: rc quomnibus subsat mouetur simplicitet ad mediae A quod mouetur simpliciter ad mediti graue est simpliciter: terra igil sinpliciter gratiis e nihil habes o no leuitatis. Deinde cum dicit.
At aera mediti esse ad quod latio iis eor quae polus bEnt: et ex quo leuia stiria Ier ωr ex multis pasci. primo quide ex eo, quia nihil ferri in insinua potra. ut .naiihil e ossibile, e ne fit impo sibile. Latio uero e quopiam quippia generatio est. sed adhue.quia est in diu ad gelasio habetibus grauitate. CT a quo liuibus, manifestu ex multis. prima quide it in infinituno cotingi ferri nihil. memadmota enim non est nagam ima
possibili, sic neque lie: lario aurem generatio indet quo.
Probat quodda suppostum in pracedenti ratisne. suppo-E suit. n et medium determinarii est . Primo igitur hoc probat, secundo cum dicit s Quonia aute omne stibilans. infert c rollarium Ad primum adducit rationes dua . quar si secadainponit cum dicit. Deinde ad similes. F in prima parte dicit m ex multis poterit esse manifessi, tisa es medium alis aciquod mouentur grauia simpliciter ci a quo feruntur levia sursuria Primo quia non contingit aliquid eoru qua motietur in infinitum stiri non reiterando motum supra idem. Si t. n.
nullum i inpos, ibile simpliciter est in naturas impossibile enim
simplaciter est quod eκ se prohibitum est esse j se etiam nullum impossibile sitipliciter fit quod ii fi potest esse: impos-sbile aute non potest esse motus autem localis factio quaedam sol generatio eu termini ad quem existens unde & quo. i. ex pens in termino a quo in terminii ad quem: qirare moueri motu locali in infinitum est impossibile nis per reiterationem:* dico propter motum coeli quem contingit in infinit si esse per reiteratione sectandil intentione Philosophi. Deinde red cit.
Deinde ignis qaidem sursum terra uero cr quicquid podus ARCThabet deonum molei ad angulos fertur: quare ad mesum ipsum feratur in ecesse est. Vtrum utilem ad terrae mediti, an tiniatiosi feratur,eum ι dem medium si ipsorum, alia ratio est. Deinde ad similes tila tur angulos ignis quidem sursum id,
tus,terra uti rem deosum .er omne grauitatem habens: quare i, inecesseeferri ad medium. hoc istitem utrum accidit ad terrae meudium.uul ad tot us. quoniam idem est. altus firmo. Ponit secundam rationem dices quod deinde ad sensum ui sereti t.
demus .et ignis motus a deorsum in stir sum mouetur aes angulos similes sphaerales motus enim sur iam in concavo sphaera ficit similes angulos similiter autem unaquaeque pars terrae,5 habens grauitate fert deorsum ad similes angulos spha- Tales cum Deatur ira rectu Sterra ponamus circulare si i tur ponamus duas partes terrae quarti altera moueatur ex pacto Et niti, altera aut ex puncto oriZotis sin lineas rectas deorsum quaelibet eoailitet duos angulos spiritales rectos in tu scie terrae: manifestum est asit et, linici linei magis distant a se inuicem quanto remotiores sunt a terra si et protrahatur una linea recta interserans illas ec situet duos angulos intrinsecosa parte i uperiori maiore duobus rectis, & duos interiores a parte inferiori minores duobus rectis vi ex se manifestum est. quare necesse est lineas illas concurrere, ut apparet ex Primo Ceometriae quare necesse est partes tetrae motat stra lineas illas naturaliter ferri ad υnsi punctum medium Et eadem r5 ea quodcunq; & eκ uacunq; parte si ficiei ponat motieri. Manifesta est isti m est aliquod mediu de deterni natu ad qd seratur grauia,sa e se mediti mundi: quod est id e lubiecto cum medio; errae. vir si aut ferantur ad ipsum quia mediii mundi, vel quia medis terrae alia re est quae non ptinet ad propositum. de qua dictum est in Secundo hi ius .c de quiete terrae, et mouent Lec. ic. ad ipsum quia mediti mundi,qm in hoc S corpora grauia mouent ab extremo coeli ad nos. erro terra & sta uia ad mediumeliis qd est mediu mundi sira 3 hingi mouetiir dc adhuc medius locus est generativus grauis de conservativus: quia media
mundi non quia medium tetra. Deinde cum dicit.
tia natur, ad ultimi. capedinis.in qua sit motusseratur necesse
est. Sunt. n. cotruria mediti et extrema substare dis natare.
Quonia aut omnes stas fertur ad me diu, nec pc omnibus T. quod sup sertur ferri ad extrema regionis. in qua faciunt moratum contrarium. n medium eriremo ubstans aut lupereminen
ii pst autem Ab ist resemper ipsum supernature.
Probat secundum dicens quia omne graue es sebstam simpliciter fertur in medium determinatum existens, necesse enignem & omne quod superfertur omnib' simpliciter ferri ad extremum regionis quod est ultimum coeli ad nos, ad quod inouentur omnia leuia simpliciter non prohibita. quia stetit
contrarium in c5trario S propositim in proposio. medium autem mundi 5 extremum coeli contraria sunt: substans autem omnibus , & supereminens omnibus motis motu recto similiter contraria sunt .s istitur substans omnibus fertur ad medium determinatum existens: manifestim est quod supereminens feretur ad extremum similiter determinatum exi-sens. Deinde cum dicit. Quapropter
164쪽
m propter er enm ratione duo sunt gratie cr leue: π Io
ea. n. sunt duo,medium is sum uis extremum. Propter quod Cr rationabit ter gratie G Iecie duo sum: et enim loca duo, quod medium cr quod extremum. innuit sicunda tone quae sequit ex dictis distens pa hoc,
quia est aliquod inediss ci aliquod extremu determinata ad ii Diee plurimilis antia localiter: ronabit ter liliat duo corpora extrema graue& leue locis ta nati ratibus existentibiis necesse ea elia coista mobilia ad illa.quia loeus naturalis no est sine corpore curra igitur stat duo loca extremum s & mediu in mundo necesse est esse corpora mobilia ad illa: hindi alite sunt gratie di leue sinipliciter. Deinde cum dicit.
Est igitur quid et id qdes in re hie. d ad utrus, ipsoru ul
teria dicitur. ld. n. qd est inter extrema viliquo ruries medea clumbora quo circa est v et aliud gratie et leue, ut aer et aqua. Est utit et Od intermetu horti, det ad hirus ipsoru escit ultera. Est. n. ut extremae metu. dum breuest intermediu: In hoe es aliquid et aliud graue et leue,pura aqua Cr aer.
nare tr in ipsa materia es,quae gratiis et Itali, inquantu τα K. A pue tali potentia et gratiis materia, inquantu aut Iale leuis. Et est quidem ea Am.esse aut non idem. queadmoliti corpus er languoris susceptibile er fanabile. Use etit non idem: propter A
quod quid. m nes infirmabile esse, aut sanabile.
Declarat eadem dsiam esse in materia secundu et subiicitur ipsis Et est intelligendsi et primo scam ordinem naturae est polia elementic quae secundum se una est ne re materia priniam in eomnis ipsorum & de se in potentia totum deinde aut formas 15 dei subsantiales distinguentes s determinantes ipsam circa qua litates prinias pse ci immediate consequentes formas eleinentor uim citiusmodi sunt calidum,& frigidum hulnida & sceo sicut apparet ex Secundo de Ceneratione quaru elemeta sunt substantia prima secundil se deinde est ponere formas, Π quas immediate inclinantur ad sua loca iraturalia quae si int grauitas vel leuitas simpliciter vel in respeetia: ou subiectum A causa sunt ipsa elemeta in actu p qualitates primas sp caliditatem rcfiigiditate&hmoi di quia subiects ronem entis in potetia ha l bet,quod copetit materiae primae ideo Ari. ipsa elemeta vel se Probat et est aliquid graue di leue in respectu dicens: T, da B cundia se acccpta,vel ut det ei minata fiant qualitatibus primis, est aliqd exiremti , inedia in mundo quae sunt contraria, dc quae sunt caliditas,& frigiditas, S limoi vocat materia grauita
ri u ci 4 u leuitatis sinapi r vel in respectu qui in sequentibus. putacotrario. simpliciter es ali ad medid quod ad utrunm extremora coparatum ronem utriusq; h tranani sis est erit i ctis aliquis intermedius videlicet in mundil intermedis di extrem si simpliciter, a comparatum ad extrerimm mediu erit,co paratum vero ad medis erit extremss. Et ita sicut est extreine & ni edisi in mundo ita necesse est esse alique locum interim eiu ipsov. Et viilia locus natura is non est sine corpore nato Inoueti ad ipsum aut inexistente cui proportionat: niani sestsine eri r Sic igitur' i quid simpliciter leue & aliquid simi liciter iii edita ilitet ipsa sicut aer ec aqua. Deinde clam dicit. es et nec ii sit graue S tote ad alii gratie ad gratie asit letquid Gipliciter graue aliqui liciter ille diu inter ipsa laci
Dicimus alii id quide, qd continer formae esse,iduus,qd continetu Maseriei. vis haee d feretia uniues s in gitibus est. In qualitate. n. qtitate est aliud ut forma mugis, ahad ut maleariis. et in loco simili mo superum.n. est dictiti Uerti mureriei. Inquimus aut cottinens spei esse. contentu utit materiae. ea aut in cnus generibus eade siu. et.n.in quali et in oest,hoc qdent pes magis,hoc uia ut materia,et in his que scem locu mistiter. quod quide Iursum determinati. datit deorsum materiae.
Declarat ronem & habitudinem habent adinvice. Et circa hoc primo ondit,3 eontinens inter ipsa habet renem serrare respectu contenti. cdoed dicit Quare S in ipsa materia. 1
Declarat eande habitudinem habere materia et luviatictov ad seipsam ut est materia alteri'. tertio cti dicit 3 Habens quide igitur. F Concludit ex dictis quanda disserentiam ipsoru . Circa prima partem dicit ci, nos dicimus, ct consona
ectroni T continens stra' continens est rEtie in habet speciei di forma: quod aute continetur scam ethnagi rgnem Naat mae spem. n.&sorina dicimus quae continet S terminat materiain aute quae continetur et determinatur se sermam. Et hae quide dii rentia inuenitur in omnibus generibus, i .m aliquidhel ronem speciei magis aliquid a sit ratione materiae l. in qua litate in qua album di calidum speciei proportionantur, nigra aut B stigidum materiae,&in qualitate multum re magnum spei. Et vis uersaliter in oppostis digniora & persectiora pro- oportionatur somnae viliora ast in teriae & priuationi. Et ideo in oppositis sediti locum vnu accipitur ut spes, puta sursum, quia dignius, aliud autem ut materia, sicut aemium, quia vialius &unperfectius est secundum natura Et, quia corpora naturalia eandem rationem habent adinvicem quam 5c loca e rum naturalia necesse est similiter se habere in eorporibus primis, scilicet quod illud, quod sursum continetiar, naturaliter habet rationem determinati per serniam quod autem deo sum, rationem materiae di imperiem vel simpliciter vel in respectu. D einde cum dicit.
mare Cr in ipse materia,quae ea ipsius graias et leuis, quo
quide tale potetis,eo grauis materiet eo quo uero tale est,eo leatiis materies est. atqὶ eari quide est.esse aut non is ess,quemad
modum cr egrotabit ac sanabile idem est Ne utro notest L
ut icam hoc dicat duplicem materia esse ipso in una prima quae vim est otii nataliam ast proximam quae alia est in alio de
alio Dicit igitur Ari.q, quia elementa cotinentia respectu contentor habent tonem species contenta aut ronem materiae camateria prima aliquo alio ino ratione trabeat ordinis elemento ira in se rinis i obstititialibus ad quas primo es in potetia:
ra graue sinipliciter' piata ad terra quod liatiet ronem mate
necesse est ipsam habere hanc habitudinem, vel statu mi ubiliacitur uni ad seipsani vel sciuiam subiicitur alia si habet grauiati leuia ad sein uice inquantum n. ipsa es in poteria au I tabel
lum ria. quod .imodo materia materia: inquantu aut est in po
tentia ad illud qd sursum est puta ad igne est materia sinapi citer eius quod tonem speciei habet di leuis. Similiter proportionabiliter se habet scdin et est in potentia ad se imas clemento. mediora. puta aquae & aeris.& hm6i materia prima stas mse aecepta es quide eadem scdui subiectu & natura per priuatione omnis Armae dipinguentis ea secundu ronem alite aliati alia est ro in Nesse eitis accipis ex iarmis ad quas est in potelia:quax manifessi est ee multas ct diuersas scam ronem Et i5 ipsa eade scam subiecta extis alia est sediti tonem A esse: queat Diodu subiectu sanitatis di infirmitatis v nti quide est scam subiectu dii tens asit scam esse & ronem.& pa hoc infirmabile sediu et infirmabile & sanabile, ted in hoc . est fanabile, quis sint idem stibiecto dissi runt tamen secildum et se di rationem: quia ratio eorum siluitur ex sanitate di infirmitate, quae dis ferunt secundum rationem. Deinde cum dicit.
igitur qdicie materia het eue est si quesuriti feriuri id uora. dcotrantiba grave est semperq; deorsum sertar. At es. V suerus quide ab his halet se uero intersite he ites. ut hae se habet tapla et sursum et deorsum fertitur. apropter aer et
equa liuitute habent,et podus. At aqua quide uniuersis, terra excepta substa/.uer uia super omnia eminet igne excepto. Hus 4de igitur tale materia leue,et se sursu, corruma aria graue et semp deorsu. ad ast alteras qde hora, tales aut sed inuice ut hae, si h e deorsu et sursu latus. N quod deret qua hue et Imitate et grauitare ut rus.er aqua quide praeterqterrae Oibus Jassat,aer aut praeter igni omnibus super feriar. ARGY.
idonee se habente ad leuitate puta vi determinata est ad caliditate est leue simpliciter,& sursum sertur qliadiu habet mat ria tale quod aut habet materia contrarie se habentem puta bene disposta n frigiditate ad grauitate, est graue simpliciter, B semp mouet deorsum qdast hei materias alteras quide ab His puta determinatas no caliditate di frigiditate excelletibus
N maximis, sed remissis magis quae quide adinviee se se her tscut materia grauis di leuis simpliciter sunt prauia & leuia in respectu non sinapi citer di seruntur sursum di deorsum non pla, sed in respectu, scut habentia materias latas, s natas
165쪽
s iri sui si in & deorsum:& pet hoc aer & aqua habentia materias tales lint v uiua ,s. srailitate S leuitate: di aqua subsidet oibus eril terrae et aerar motu stiri sit perferritroibus pleruigni qui sit pliciter sup sertur omnibus. Deinde clam dicit.
ARGY. cu π autem uoum it Iolu quod Iuper omnia trarat, Cr unubem, quoi subsidet uniuersis: duo ulta esse nece e est, quae creuipiam sub litant. π super aliquod collocantur: Quare et materias quot hec fum,tot esse necesse e 'quatuor inquam. adeo uero quatuor ut una quide u omnium ait: praesertim si ex sese
mutuo fiunt esse, utra diuersum sit. Nihil. n. vetat ut inter conat raria unum fit atq. t tura que admodum in colaribus. Mubis. n. modis dicitur id quod est inter ac medium ipsum. T.e. ι . Quoniam gut eli unum solum. quod omnibus si per sertur. unum, quod omnibus sub lat: necesse duo alia esse . quae et substant cui dier superberuntur cuidam. quare necesse π matearius ese tantas quBa quidem bre quatuor. sic autem quattuor, ut una quisem omnium coem. praesertim si fiunt ex inuici HT.c. 13. esse alterum. Nibit. n prohibet contrariorum esse intermodium, π unum Cy Iura. qucri admodum in coloribus. Concludit ex dictis numerum elementorum de mimerum materierum. Et primo facit hoc secundo cii dicit ψ Qd autem necessarii . F probat aequale esse numerii disei etiar si, fim quas mouet lursum vel deor luna primo vel simpliciter vel in respectu Circa primu primo faciton dictu est secundore dicit i in
ea quide redit ad declarandύ τ elementa intermedia habet gratulate & leuitate in regionibus propriis. Circa primu concludit numerin elementoria de ex hoc numersi materierum dicens. Quonia. sicut dictu est prius Unil Gisi est clement si, quodo ibus aliis sita semir. puta ignis, S unu aliud quod tot si omnibus substat puta terra neceise est rite alia duo intermedia . miae suaseruntur quibus da vel alicui. 3c substat aliquibus ves alicui: quo u unum subsat quide igni supimur assiduobus alii; sicut aer.aliud aut superfertur uni tm puta terrae substat ast aeri &lani sicut aqua. Ad identia aut istius consequentiae si sunt duo extrema in corporibus primis, necesse est esse alia duo media est intelligendi im τ oportet hic supponere quaedam declaranda in. a. de Generatione puta=quodlibet element si habet duas qualitates primas tanstibiles, cur ignis caliditatem di si citatem aer calidi atem di hiimiditatem dc sc de aliis iterum
m elementa consequenter se habentia conueniunt in una qualitate & differunt in alia e distantia aut p elementum interm diu opponuntur sin utra iam terra agi 2 ignis conueniunt in una puta in sceitate differtini autem in alia, puta caliditate ocfrigiditate Itersi oportet supponere quoddani aliud quod supte: ia. ponebatur in prinio huius, A manifestum est ex se et ii Q num
contrariorum est in natura,& reliquum di ex issis apparet ratio consequentiae ratiocinando sicut ratiocinabat philosophus
i. . . la Moindo,ubi probauit m sunt multi motus in superioribiis. Sic si sunt duo extrema elemeta maninsum est Q stitit igni,ci terra:& si ignis & terra sunt necesse est duo alia inrei media
esse. n.' si unum contrariorum es in natura necesse est & ale rum inesse. sicut manifestum est. ignis autem est in natura. qui
est calidus ti sectis: ergo necesse es esse contrarium corpus eisin utrant qualitateni hoc aut est frigidum ti humidsi quod dicimus aqua . iterum terra est quae es sigida S scea: ergo necessarium est esse aliquid quod sit calidum S humida: hoc autedicinatis aerem: ergo si sunt duo extrema solsi necesse est esse alia duo media si atitem sunt elementa prima quatuor. mani- fessum est m necesse est materias ee tot quot sunt isa quatitor. Vocat autem materias hic ipsam primam materiam ut dete minata est sermis elementorum ti primis qualitatibus tangibilibus is a. n. sunt in potentia sin m linici ad grauitatem ti leuitate:& sc materia ipsoψ aliquo nisi ut dicebas prius s ast necesse est materias esse 'natuor vi materia prima cois omniu stvm Pna tiri. M p5t declarari et a alia multa quia ola elemeta erescinulae gnani.quat ast ex sein uice Damiar in ateria unam habent & e cotrario setit dicit Primo de Gnatione di ideo quatuor elemeta prima hol una di eande materia sui si ibiecta sed disserente sm ronem de esse Et aditigit ad declaratione primi, Q duo. contrario a nihil .phibet esse viasi aut plura media . oia
.n cottaria primo A principaliter dicta mediti lint seut proba
.eci. s. tur ro. Metaph quaidi quide viasi quaeda a sit plura quis quae
.c.aa. dam contraria simpliciter dicta seu immediata. Ea autem ii
testendum et Plato supponens duo elementa extrema puta E terram, Nigrae declarauit duo eis: media ex hoe, b, saccipiatur duo solida non possunt v nim et unum medium medio loco pro pol tionabile sed de necessitate sunt duo. a patet in nil meri . si ri accipianti ir primi duo solidi num et i puta octo, quit si ponunt ut ex ductu binarii in seipsum bis di x iginti septem, qui coponi intur ex ductu ternarii in seipssi bis inter is os duos Non intienitur unus medio loco propolitionabilis, sed duo de
neces ita te quorsi minor eos ituitur ex ductu radicis maioris,l tris in linearem minoris sqitatuor quae faciunt i a. Alterum autem ex ductu radacis minoris. puta duorum in superficiale maioris puta nouem quae faciunt octodec m. di tunc proportio .iginti septem ad oc decim es scut istius ad duodecim,
di illius aclocio. v bim n es3 sexqui altera. Et quia accipiebatur tiona inliter m elementa oportet esse continue proportionabilia ut qui est proportio primi ad secundum eadem istiusa a tertiu , se ulterius ideo coctost in inter duo extrema corpora oportet esse duo media. Deinde cum dicit.
viatiquo is igitur eoru quae potis flaueuitiae odus hel ARG. suo in loco Liarate diu non ut nisi in hisice sup r quae natat.
t In ea quide igitur.quae ipsus regione habentia grauitate et leuitales Aquodshes gruititur m euitae e atii non het. m in 'i' qui bassuper retur. terra uti in omnibus grauitatem bubet.
Probat et elemeta in regionibus propriis sunt grauiora. Et
primo i ponit. Susido dicit. propter F manifes at plagos. Primo igit dicit . um quod ii elementors grauitate habentisi , leuitates mus h t grauitate in regione .ppria, leuit te asit non habent,nis in illis quibus si ipseruntur, scut aqua in
terra, ci aer in terra & aqua o no tetra asit in loco oriaratu trauitate habet quia sinpliciter grauis est. Deinde eum dicit.
Quapropters Dbtrahuntur deorsum id fertur qd deinceps ARM.
est collocutum: aer quide in Letim equae. qua utro in lecti ter.
υ. sursum orem in locum ignis, si ignis ipse tollatur, aer non feretur nisui. ccit G ipsi aqua trahitur. cu ipsium plana fuerit unum,dis celerius quilarum traxeris aquam sursum,quamst ea titio qua fertur ipse deorsum. neque aqua iliter in daeris locum frivri nis titi nune diximus. Terra durem hoc non 2 patitur, quia prunum non est unum. quaproptιr aqua quidem
in tius igni iam trahitur erra vero non trahitur.
Propter quod et sub distractis quidem Ieruntur in ea quae
deinceps deorsum. A er qaidem in eam quae aqua regione aqua aut ιn eum, quae terram sursum uia meum que ignis. diuisso igne no Iertur aer nisi tit, quemadmota et aqua trahitur. cu
fatf psicus una et uelatius trahat quis unum latione v sese
tur aqua deorsum. Nes aqua in ea si aeris nict ut nite dictu est. 3Terra aut hoc non patitur. quonia non una superficies:propter quod aqua quidem in vas ignitum Ostrahit serra aut non.
Manifestat quod dictum est per sanum primo seredo cum dicit3Quemadmodum autem. F ex quodam dicto insere e rollarium In prima parte dicit et sgi uim huiusmodi et inter media elementa in locis propriis secondum aliquid grauitat Eliabent est , subtractis elementis subpantibus eis mouentur deorsum ad ea quae consequuntur. sciat aer remota aqua se tur ad regionem aquae & aqua sub mota terra in regione te i rae. Si autem ignis supereminens aeri moueatur aer non m uetur in regionem eius nis per violentiam quemadmodum
contingit et aqua trahatur in locum sursum, quando aliquod corpus planae luperficiei applicatur stipersciri aquae, ita v fiat superscies una contingit et quando tunc aliquis trahit vel eius corpus illud suritim quam aqua nata si moueri deorsum tunc aqua violentiam passa semiitur motum illius corporis sursu ni s υ ero aliquis tardius traheret corpus illud qua in aqua
nata st deorsum moueri non sequeretur aqua motum eius. Similiter etiam aqua non mouetur in regione aeris nis per violentiam, ut dictum est terra vero per talem violentiam n5 mouetur stirium in locum aquae vel aeris quia non habet cum ipsis superficiena vinani eo quod ipsa propter sccitatem cor tinuitatem non habet in partibus suis nec etiam humiditatem,
per mi am bene fiat contigua superficies aquae. Et propter hoc acci it quod s accipiatur vas concauum, citius orificium sit Illicitus qua in fundus, di ponatur in ipso candela accensa
166쪽
vel ipsum igniatur cirea fundum , deinde oriscium eius immergatur aqua lubuertendo ipsum aqua disrahatur a loco suo naturali inperius. Si ast ide uas applicetur terrae secundu eundem modsi non mouebitur terra sursu in . Causa aut primi potesse quia caliditate candelae, vel etiam vasis accensi aer inex stem rarest 5 igniciar ignitus asit S motus ad fundit vasis contrahitur in minore locu propter duo primo quide quia, cu sit rarus S bene passibiis, o p consequens iligiditate aquae stib- sat vel accidentali vel essentiali innig datus ingrossati r & in- grossatus contrahitur in retro rena locu . Secundo, quia partes aeris ignita mouentur sursum contini te sicut iuniuntur, quaerentes maiorem locii venietes ast ad si indil vase repercutiuntii r repercussae a sit inuolusit se & ingrossantur, sicut vapor cletiariis ab aqua butiente in vase repetissus ab operculo infrois
m s frangatur vas dispositum, sicut driim est prius inuenietur aqua in tando.sciu dicit Averrois se inuenisse quandoque, cori presso aut aere in minorem locum sinital empore mouetur aqDa sursum seqtiens superficiem aeris quia cir aqua sinit tudine habet naturale ne intercidat vacud sin tantam quanti talem sua quantam aer c5 primitiir. Si aut ab exteriori calescit
fundus vasis de cendit aqua inferius ad sit una naturalli quia ν-rter caliditate aer ingrciliatus in fundo rarefit & redit ad prio- rein dispostion .Causa a sit quare terra non similiter moueti is ursum vase fungiter disposito ad ipsam, est r continuitatem non habens in partibus suis non bene contiguatur superficiei aeris, nec bene pct prohibere ingressum aeris exterioris propter porostate pallii a Si asit c lateret et terra cui copulatur
sum aeris exterioris, necessarium esset vel ignem non agere in aerem rareficiendo puta quia extingueretur: aut vas disruniri aut ponere vactium aut terram sursum moueri di rationa Dile esset accidere illud, lilia minus habet et de inclinatione ad contrarium. Deinde cum dicit.
ut lutem terru non sertur Arsum. δε nes ignis deorsum fertur. ii subtrahatur aer. mhil enim ponderis habet, nessuo
in loco,quemadmodum nes terra ullius est particeps leuitatis.
Fertiniar aut duo deorsum, si erus Errabantur: quia aliud est absolute graue,quod quidem omnibus sub fidet: aliud ad aliquid graue,qued quidem suum in locum.dat in eo ra super quae nutat propter materiei similitasn in fretur. Quemadmodum aut nes terra fusum, nes ignis deorsum
fertur sublato aere: nassam enam habet grauitarem. nes in ea, quae istas regione,quemadmodum ne a terra leuitatem. ferun
tur autem deorsum duo sub distratas. Quonia De quidem simpliciter grave es quod omnibus substat, hoc autem ad aliquid graue ens in eam,quae ipsius regionem,aut quibus super fertur propter similit udinem materiae.
infert corollarium eu dictis dicens, et sicut terra non m iretur sursum sequendo stiperficiem corporis supe lati ita nee ignis moliel deorsum amoto aere. nis per violentia. Sicut. n. terra no habet aliqua leuitate per de loco suo possi sursummoueri,ita nec ignis aliqua grauitatem,pq seratur deorsum. duo asit media mouentur deorsum remotis substantibus eo Poribus, is aer 5 aqua. Donia hoe,i terra smpliciter grauis cci oibus subpat & ideo stilium non mouet hoc asit. i elem ei
tu intermediu ea graue in res ectu in regione suam aliquid, aut salie in loco illo. quibus supponitur sp smilitudinem materiae ad sinpli graue . non quies smpliciter prim x, sed eius,
quae Ixima est l. materiae primae ut determinata est stigiditate suae est y se dispo stibiecti .es ca grauitatis. Et ideo aer, sinoe nigidus est sm aliquid,& aqua grauitate quanda hiit Fira qdscut terra simplD & io distractit inferioribtis imouent deorsae Dubitabit ast aliquis di Mnabiliter virs aer in resione pro pria grauitate heant a qua seratur deorsum. Et th lac vides Aristo. PDare prius experimet vis n.accipias uter de corio stitati di infletur aere in loco aeris exiis velocius descedet inferius, uno inflatus. hoc aut no esset, nisi aer strauitate haberet in loco suo P que deicederet. Nunc ibauit illud ide ex alio signo. aer oc aqua submotis corvibus substantibus eis, mouent deor
deorsum. Praeterea prius dixit in Tertio et aer & aqua sunt ne A cessaria in motu sicctois quia lint natura grauis dileuis, per
qua possunt deorsum S sursum seciliter moueri .esi ergo in tui proiectors fiat in ipso aere ad deorsu in oportet ipsum habere grauitate per qua deorsum feratur in oppostum ast est Ptolen in s lib. de ponde ubi conatur ondere in sui regione aer nec aqua grauitate habent,& q, quide aqua ias habeat ostedit eu eo. et i mergentes se in aqua quis ad magna prosunditate submergani non sentiunt grauitate ipsius. videtur aut et deberent sentire si grauis esset n6 het igitur grauit te videtur in loco suo de aereast hoc probat assercns i. et uter repletus aere leuior es seipso non rei esset cita ergrauitate haberet in loco suo. lneo ne irari s ter est Themi expostor Ari scut dicit Aliei s n. ii heiat leuitate in i suo moueres ex ipso n 'iraliter scala intellisendua de aere possumus loniis duob a odis uno mo se
secundum natiua Eci potitie nem ipsius alio asit
dum aedi rati dispostione prater elii eius,
secutid sim in ei Si con syderemus aerem secundu te & secundiis it nat tires dispositione ira eius non habet aliquam grauita- ex loco suo moueatur deo iam quoniam aeria naturalem dispostionem eius hel qualitatem unam lice . quae est principium sui motus naturalis. qiiod ostedit inplicitas sermae substantialis insus qua est pse causa illius.
5 et unitas loci A sinplicitas ad qua per ipsa mouet per se. p
issuasit qualitatem sint plice quiescit in loco suo naturali eu cin eo A mouet ad ipstini v bietin v fiterit sue deorsum in loeo terrae vel aquae sue sursum in loco ignis Si aut stipsam mouetur ad locu stium di quiescit in eo ergo p ipsam non monebit ex ipso. impossbile .n est et aliouod corpus simplex moueatur per una formam fmplice ad aliquem locu S ex illo itersi inoueatur es per ista quiescat in loco suo p ipsa n5 mouebitur ex eo quia nullsi correus p eande forma quiescit in aliquo loco&inouetur ex illo si igitur n5 habet nisi una formam simplice, aqua mouet naturaliter: manifestsi est et aer secundu naturalem sua disponem cosistens no habet z quid iMoueat a regione sua. di sic locutu fuit Themisius,υt apparet ex virtute ionis suae, alat acta es Sie et verti dixit Ptol rans et aer in loco suo frauitate non het. It sacre ex late in dispone tali impleat uter, euior erit seipso n6 impleto. A se 15nabile es ipsum e Yperta fuisse sicut dicebatur ptitis. Si aut loquamor de aere sediti accie dens A disponem eius er naturale lac nihil prohibet ipsum in regione sua alia habere grauitate. conti tisit 'acie propinquateriae ves aqua fiigiditate ipsors ingrossari di instigidari mernatura eius sicut aqua calefit ab igne. Et quia Digiditas est causa grauedinis contingit ipsum neri graue pter natura suam, di per eo taleques ipsum moueti deorium ad locu aquae Sic igi ur aer P accidens, secundu in huiusmodi, trauis es in aliqua Ne regionis suae, S p accidens mouetur deorsum. ipse auteic inglossatus 5 gratiis fastis sediti m linici habet principium
arquod moueatur deorsum: sicut et nihil prohibet aere in. parte superiori subtiliatum caliditate ignis plet naturalem dispositionem eius moueri secundum aliquid ad regionem ignis, Jcisne in inferiori parte eius ingrossari hun iditate aeris ves ali ra alia causa moueri deorsum ad regione aeris scam aliquid. secundia hunc inod si loquitur hic Rri. de aere quando dicit
ipsum habere grauitate in regione sua, & moueri deorsum distractis inferior istis.& secundil hoc pol esse verum, et, si uter repleatur aere se disposito, grauior si seipso non repleto.
D grauitatem liaberet in loco suo Scendum est, Q no est de necesstate motus proiectoi tim medium esse gratie vel leue sed
ista sunt coadiuuantia ipsum secundes et hi litis modi sectandum Q expostum fluit prius ubi Ari de hoc crit mentione. Eodem modo est intestigendum de aqua τ qualitatem unam habet se: scam quam uiescit in loco suo simplici estim a resionibus suis Ignis assi s remoueret aer non seretur seeun is deorsum nis p violea p violentia ut dicit hoc asit non esset, nisi aer di aqua grauitate haberent in locis suis p qua mouentur eundi in se secim qi iam quieicit in loco suo simplici,& mouetur ad ipsum ubicunque fuerit : aut in loco aeris sui sum, vesdeorsum S per isam impoιsbile est quod moueatur loco suo naturali ad locum terrae, secundum m Aiacr. dixit super Primum huius, q, aqua non potest moueri naturaliter ad locum terrae si moueretur terra S ideo si habeat tantii unam qualiatate quae es in ea principium motus non habet virtutena per suam moueat ut ad locum terrae,scam naturalem dispositione enis accepta vel ad locii in aeris sursum leuiu accidens. tamen
nihil pronibet partem eius propinqua terrae inglossari S grauem fieri propter fiigiditate terrae S scani aliquid moueri ad locu terrae. Similiter parte eius superiore calistate aeris stib
167쪽
tiliati Zc levificari & finaliquid moueri ad regionem aeris, s-cut apparet in vapore si quidem uapor subsantialiter si aqua.
Sic igitur aqua ieci induin naturalem dissim stionem eius accepta, qualitatem habet aliquum, perquam mouetur ad lociam suum,& quiestit in eo naturaliter quam dicimus gratuitate in equanaam per quam tamen non mouetur eκ loco suo ad loca terrae secim duri Pq, hutiis odi. Et secunda hoe versi dixit quoquo modo Ptolem aetas, , aqua n5 habet si artitate in loco tuo, ua in ipso, vel ex ipso moueatur: nihil tamen prohibet eae qualitatem naturalem per quam moueatur ad ipsum, S ad ipso quiet cat Spraeteriraturalem per quatra ex ipso inciueatur,sicut Atti . loquit ut hic. Deinde cum dicit
Esse aiit necessariu aequales facere igerentius ψ' paret. Quod aut necessarii facere aequales drias ipsis manifestu.
Probat et disserentiae quibus elementa mouent ad loca sua naturalia, simi aequales iptis elementis & disserentes a uice, sciit formae elementoria Et primo i mittit conclusione sua dicens in naanifestum est ex dicendis et disserentia elementorta, quibus determinant in ordine ad motum, iant aquales numero formis essentialibus ipsorum Deinde cum dicit.
Nam si una su omnium Muttries, aut vacuum, aut plenum aut magnitcido. aut trianguli: aut uniuersa sursum.d ut tiniversa deorsum feremur, altera uero latio no triι. Quare nihil eri
simplici er Ieae, si cuncta inclinatur magis deorsum ex eo, via
aut ex maioribus but corpibus utit ex pluribus aut quia sunt plena. Hoc autem ut videmus, o demon stratum: est similito, inqua, deorsum semper, er ubique ac sursum corpora ferri. M
ucro uaevum st,aut quinium tale quod sur um semper fera, tu non erit id quod semper deorsum fertur.
si quidem. n. una materia omnium Juta dia uacuuAut plianum, aut magnitudo aut triangule: aut omnia sursum .d ut omania deorsum ferentur,altera aut latio non erit. ltus aut leue nihil erit simplicite si omnia declinant, tr magis eo s. ex maioribus mi corporibus, ad expluribus, aut quia plena. Hoc aut
tii demus er ollensum est, quia similiter deorsumq; semper, crubis fertur et sursum. si aut uacuum, aut aliquid tale quod semper sursum. non est quod semper deorsum.
Probat eam,& videtur innuere rationem istam. si esset una disserentia per quam determinantur omnia, sequerentur impossibilia si et essent duae sequerentur et impossibilia similiter si essent tres. ergo esse una vel duas vel tres differentia, es impossibile ergo retria quitur et necesse est esse quatuor υna ignis alia aeris, A se in aliis. Circa rationem isam procedit se quoniam primo probat m posta vina vel duabus sequenter impossibilia. secundo cum dicit. Necesse quidem igitur queadna dum. F ponit conclusionem Cirea prinis primo ponit duo in conuenientia,quae se ituntur posta una tannim Secundo cadicit 3 si aute in duo. F ea quae sequuntur postis duabus. Orca primum primo ponit duo inconuenientia in genere cum dicit 3 Et intermediorum. F in prima parte dicit, et , is est una
materia idest una disserentia materialis per suam inclinantiar ad motum omnia elementa differens in illis secundum plus &minus,scut ponunt dicentes vaculam aut plenum aut magnitudinem aut triangulos sciit dimini est prius: sequetur aut momnia mouebiantur sursum, aut omnia deorsum . ita et alter motus non erit alio solo exissente. Et si omnia mouentur de orsum, quamuis quaedam velocius aliis aut quia sunt ex maioribus magnitudinibus eiusdem, sciit quidam postierunt, auteκ pluribus triangulis, sicut alii: aut quia plus de pleno, sicut Democr sequetur et nihil erit leue sinpliciter. quod simplici ter sursum naria est moueri. Si autem illa una diiserentia sit vacuum alat aliquid aliud tale quod moueatur sursu ira sema, q-tiri magis S minus non erit simpliciter gratie stila semper nare es molieri deorsum nunc ast videmus di ei stim es prius.', quoddam semp fertur deorsum ubicui fuerit,5 quoddaiem per seritii rivia deeram: ergo naanifestum es et non est tannam una disserentia omnium. Deinde cum dicit.
Et mediorum aliqua celerius decrsum, quam terra ferentur. Nugno.n. in uere triangula plures erunt. dur Iolida .atit pla
narat nulla pars deris deorsum ferri uidetis milito sint hi, Had secerit qui1piam excedere materia ignem. Et ι iter mediorum ullo, quaeda serentur deorsum uelocius
h terra. in multo. n. dere tria guli plures,du solida,aut parua eis τρεμ rami. no videtur diit nes uua particula atris deorsam Iarasmi It r aut et in leuis illud facias aliquis sipabadare materia.
Ponit scani inconti iens dicensis si una disserentia ori nitim testicitar m aliquae partes intermediorum corporu et ut grauiore, te ita mani fistula est D. in multa aqua vel magno aere erit plus de illa una differentia puta de triangulis,aut ib-lidis,aut etiam de corporibus partiis qua in parua quantitate terra'. 'eqtietur igitur et, inagna pars aeris. υel aquae velocius movebitur quam parua pars terrae. nunc autena non videmus aliqtia particulam aeris velocius deo militi lata q aliquam partem terrae. ergo non erit una diserentia omnium. Similiter autem psit argili S de leui. s aliquis dicat Q vaeuum vel aliquid
lina Et superabitndans si catila leuitatis. contingit. n. inuenire acrem magnum vel aquam magnam, in qua plus erit de v euo vel de materia illa ouu in partio igne. quare magnus aer. vel aqua velocius mouebitur sursum qua parum ignis: quod es impossbile ergo impossibile est otii utina esse diuerentiam unam. Dcinde cum dicit.
cur .ais plenii, se metu .uir in q, G aqua, quonam poclo facient ea, quae faciunt igne igitur vacuti esse dicunt quaproptere sursum sertur. terra sat plenae quocirca decrium fert tir. aemre uero plus ignis habere.et aqua plus terrae. Eris iras: quoda aqua,quae plus luis habebit.ῆ partius uir, uer magnus
plus terrae,quam purus aqua. Quare magnam aliquam deris
partem aqua parua deorsum ferri celerius oportebit . boe duistem nusquam unquam fieri uidetur. si aurem duo,intermedia quomodo erunt facientia quae faciunt,are Cr aqua .putu si qtiis dicat esse uactiu er plenti. Igne quidem igitur uacua.propter quod sursum. terram autem plonum propter quod deor m. aerem autem plus ignis habere , aqua utit terra. erit. n. quaeda aqua, quae plus habebit igne pauco uersis uer mullus paucu equa terra plarem. Quare oportebit aeris quandam multitudinem uelocius ferri deorsum dissi qua rauca: Hee aut non uidetur feri alicubi
Tangit incomtenientia Uiat sequstur ponentibiis duo, elem et a prima uel duas differentias omnisi elementorum, sentdixerunt ponentes Dacussct plenum liel rarsi & dentiun dicetes Dactium iaci rarum causam leuis. plenil uero S densum causam vacui. dices m si aliquis ponit duas differetias esse prorirma elementa omnium corpori3 puta ,s aliquis dicat esse uacuu & plenum, Dacuum quidem dicens esse cati am letiis simpliciter de ignis plenum aut causam gratiis iampliciter & terrae: aer asit plias habet de natura tia cui uel ignis, S minus de
natura solidi & terrae aqua autena e contrario: tunc qua rei
dum est quomodo elementa intermedia faciunt ea,quae apparent nobis in aere S aqua apparet enim nobis et aer & nia libet particula eius stipernatat aqtiae aqua autem & qti xlibet particula elux sibsdet ips aei i quod non poterit contingere, si siit dux disserenitae omnium elementoriam proxima continget enim esse aliqua partem aquat tanta, quae habebit plus de igne & Dactio,qua modicus aer 'vare uelocius naoueb tursurium huiusmodi aqua. quam modicus aer, 5 sitiret natabitri iterum cotinget esse aliqua qliantitatem aeris tanta. in quaerit plus de terra di pleno qua in modico a ei e sua re Delocius
fertur magnus aer deorsum qualia modica aqua: hoc autem nunqua videmus contingere immo magis oppostum. ergo manifestina est quod non erunt duo elementa proxima omnium. Deinde cum dicit.
Vt igitur ei igne deo sursum ferri neces , qtitu hoe hes ud Moy
ea inquI.cetera viro norit terra ideo deorsum ferri. quia ple
nti habet se et dere ideo sua in locu ferri,de super aqua collo. cari necesse est,quid hoc habet: et aqua ideo deor tim ferri de
lus ipso aere collocari,quia Me betra uero aut una quid amobo sint aut duo .ambo uero insint utris: erit aliqua ratillitudo virils,qua quidem acre aquam paruum excedit supcro,s
aer aquam infero,quemadmodum sepe eo dictam.
168쪽
Neresse stitor quemadmodum cr ignem sursum, quia tale
babellata Ocuum, ulla autem non: er terram deorsum, quia Hi num bab trs aerEm cti,qua ipsius er superius, aqua, quo nia tale aliquid hB. cI aqua deorsu quia tale aliq15ι dat eratnnsi ad ambo. ut duo ambo aut duo exibi ut utriusis erit aliqua multitudo utriust qua excedet et aqua quis eaere pauco alsursum, et aer aqua ad deorsum, quea motu dictu est multotiens.
lnducit conclusione principale dicens τ csi non sit vim differentia. quae si proxii ita clemento Oium nec et dux, dc eadero es de tribus necesse est esse aquales differentias simplicium
corporum ita vi viti quod p iploria si absilai P propria differetia ita in scut ignis subsisti p propriam ditarentia pura P vacuum ta suri uni mouet propter ipsuin εἰ alia no di scut te ra subsistit p propria puta P plenia de deorsurii fert propter ipsum ira et aere necesse est subsistere p propria disserentiam demoueri iurium de simius aqua .rp propria. dc aqua propter Prria dctei minari S ierit deorsutia dc lub aere i pipiam q:n si
et vita di fibretia amborsi intermedio proxima. aut et duae ita ir et ambae dux inexisterent viri s inter inedioru sequerentur icta inconuent eluia. esset. n ponere alia inagna multitudine uti iusta in filia plus csset de alterutra differ entia u de altera ita τ emet ali alia magnitudo aquae in qua plus esset dedisseritia leuis et in modico aere. qtiare velocius deli ederet deorsum lata aqua et modicus aer. itere cotingeret esse aliqua quatitate aeris ii qua tu et plus de differentia grauis il in modica a qua quare velocius descenderct u aqua illa. hoc alit nunquam videmus contingere sicut dictum est: ergo nec contingit esse
vitarii aut plures differentias omni tui . Deinde cum dicit.
Figurae auton cavsae mm Aut ut aut lurium, aut deorsum ab ollare ferantur, sed ut celerius tardiusq; ferantur. Propter quar aut in causas non est dissicile uidere.
Figurae autem non sunt causa eius quod est ferri simplici.
ter,itit deorsum, aut susum, sede s ςd uelocius aut tardius: propter quas autem causas non dificile videre.
Ostendit in figurae iplorum elementorii non sunt causae per semotiis ad loca stra, sed concautat Natum vel coadiuuantes. Fuerunt n. aliqui qui potuerunt hoc Et circa hoc primo praemittit conclusoriem suam. si indoca dicit Dubitatur. n. Finani seisiat eam In prima parte dicit et figurae ipsoru elemei torsi non sunt causae principaliter I pter quas ferantur siurium vel deorsum. sic qu:d .i poterunt igne suta pyramidalis figurae est aut sphaericaesuriiuria moueri. sed magis sunt causa eius, quod es velocius aut tardius moueri. nec est dissicile videre causas propter quas hac contingant. Deinde cum dicit.
Dubitatur. n. ne,cur latum ferra plumbumssuper aqua natat, alia uero minora minusq; gravia, si roruda sint dui Iougs,ut acus deor uni feruntur cr nonnalla ob paruuate,ut aranea auri alias terres, puluerisq similia super aerem natant. Dubitatur. n.nunc propter quid lata ferrea Cr plumbu natant in aqua. alia eutem minora Cr minoris grauitatis, si sunt rotula aut Iota puta acus. deor um fortur. Et quare quae an paruitate amplius et alia terrea et pulverea viis in aere.
Manifestat eam ex diffoliatione quamindam dubitationum, quas primo praemittit. Secundo cum dicit 3 De his autem
innibus. 1 Disoluit eas. In prima parte dicit quod dubitabit aliquis propter quain causam ferrea δἰ plumbea,quamuis sint
grauiora lecundi ini naturam, cum sint latae figurae nuper natanta litae cum autem sunt rotunda aut longa quam ius minora sint seruntur deor luna sicut acus. Seci do propter quid partes quorunda in corporum grauitatem habentiu & terrea exisentia natant in aerem, sicut auri folia. Deinde mura dicit.
causam igitur omnium horam esse putari, vii Democritur
censit,non recte se ba eL ille enim dicit ea calida, quae sursum ex aqua feruntur grauium ea que lata sunt sustinere, angu da vero dilabis pauca eium ea ese, que ipse ostendunt. in aere autem magis it tam i ipsum feri oportebat, ut obiicit ire is sici
obiectione uero allata victitersoluit. Dicit. n. non in unam mistionem eorum corporum feri, que sursum serantur. De his autem omnibus putare quidem causam esse, quem ad
i modum Democritus, non recte babet. Isten. inquit olivata caliada ex aqua sursum piarere lata babetrum grauitatem India aute decidere paueu.n. esse cotra pulsantia ipsis. oportebat.n. indere adhuc tae mugis facere, que admota instat et ille ipsi. sed instas soluit debiliter. aut n. non munii impetum facere siem. appectansβγn.motum eorum,quae sinum seiatur corporum.
Dissoluit di: birationes. Et primo tangit loliationem Demo. ad iptas,dc instantiain contra ipsum. Secundo cum dicit 3 Οuoniani autem sunt hie F ponit dissolutionem veram ex qua apparet,q figurae non sunt causae per se motus corporsi, sed eo
adiuuantes magis. Dicit igitur primo et non est recti im crede re caulam istorum csse,quam Democritus assignauit. ille. n. diu it et exhalationes leti vapores calidi eleuati ex aqua sorsum tobulantia corpori graui habenti latitudinem contrapellunt ipsum eme sursum. A ideo iaciunt ipsina sisere corpora autem grauia structae figurae statim decidunt quia exhalationes paucae obuiant eis contrapellentes propter similitudinetia i plorum. obviabat autem iptimet sibi et si haec erat causa quare corpo- νra latae figurae superferuntur in aqua oportebat magis ista con ', tingere in aere: quonia plura calida sent in aere si in aqua, quae magis expellere possunt Sed ipse ponem instantiam hane d biliter renio uet eam. dicit enim et exhalationes calidae eleua tae in aere diffundisii: ur di dispersi intur. Ipsis autem dispersisseyn non facit impetum in unum, ut sursum possit tenere &repellere lilprapositum corpus, quamuis sit latae figurae appellat autem SQ ii motum corporum quae feruntur sursum. facie etiam ad hoc mobilitas aeris, in qua aere densiori &grossi ri existente insipigantur exhalationes elei latae. Si deo motus ipsorum sertiorem impetum facit in corpus suprapositum. Deinde cum dicit.
cum autem continuoruri alia Delle, alia minus facili dia
vidi possint. Et diu rua modo eodem alia magis alia minus. 6Rς har esse causas est puto. . Id igitur Iacile diuisibile est,quod
sacile term:nos subcipere potest: π id magis,quod magis. Aerautem metis est tale, quam aquar Cr aqva magis quam terrarminas etiam quos in genere corpus magis facile diuiditur. ficiliusq; Abrumpitur.
θ QAoniam autem Iant baec quidem facile diuisibilia conti. τὰ ,
nuorum haec autem minus: divisiva autem eodem modo, boquidem nugis,haec autem minus, has esse putandum causas. Facile diuinibile quidem igitur, quod bene terminabile, Cr mogiis, quod magis. Aer autem magis aqua talis equa autem
terra π minus viis in unoquos genere magis de facili diri. ' 'sibile ex distrahitur facit:ur.
Ponit solutionem veram dubitationum praedictam ex qua apparet proposita conclusio quod primo iacit, secundo cum dicit De graui igitur F recapitulat Circa primum primo innuttit mi aeda in , ex quibus dissoluitiatur dubitationes, secundo cum Habentia quidem. Fexplicat solutionem. in prima igit tς volens assignare causas, propter quas figurae iaciunt ad iacilitate ni motus,&non sint causa principalis ipsius de dissoluere dubitationes prx mittit duo: primo Q corporum continuo na quaedani sunt bene diuisibilia,setit aer: quaedam minus talia sicut terra vel aqua. Secundo quod corporun , qua , dani sunt bene diuisua. quaedam autem male diuisitia sunt a
tem de ficili quae sunt hi imida di bene termirtabilia termino alieno:&illa magis quae magis talia sicut aer diuisibilior est 5 aqua quia humidior & magis termitiabilis qua in ipsa: dc in eo etiam genere minus est malis diuisibile quia magis pascribilius a maius. bene autem diuiuua simi quae sunt acutae, vel angularis figurae &ista oportet putare esse caulas dubitator a magis. Deinde cum dicit.
Ea igitur,que latitudinem babent, quia multum compro Q . hendunt, ideo supra manens, propterea quod non facile illud disrumpitur. Ea uero quae contrario modos se habent Durisiquid parum eo prehendunt, ideo seorsum ferantur, proptera rea quod acile illud diuidunt,cT in aere multo magis,s facialius quam aqua diuiditur. Cum autem er pondus aliquas M.
beat ni res, quibiu deorsum sertur. Er continuo similitudo ve
169쪽
non dorumpantur, e intersis conferre oportet. Si uires. n. eas urres. quae in continuo sunt ad disruptionem diu Ion mia: in exuperent,vim inseret ipsum grave celeriusqὶ deorsum fere. tatim imbecilliores sint upra manebit ali nutabit. Habentia quidem igitur lati u lii rem propterea s occupant semper supereminent propter non e trahi quod plus est de Ia,
citi. E contrario autem habentia figuras propterea s paruum copraebendunt feruntur deorsum propter diuiditur facile. et in aere multo magis, quanto magis de facili diutilbilior aqua est. Quoniam aut grauitas balet quanda uirtute, secundum quam fert ιν deorsum Er continua ad non es' ahi, haec has adrnuiacem comparetur. St. n. excedat uirtus grauitatis ea quae in continuo ad destructionem Cr diuisionem. tran ibit deorsum utio. eius: β autem debilior fit, supernatabit.
Explicat solutionem dicens et habentia latitudinem, figurae propter latitudinem inultiim compraehendunt de corpore it,pposito eis: S quia nε possunt diuidere eum de facili, quia non sunt bene diuitiua supernatant eis e contrario aut haben- ltia figuri frictam, iiel etiam acuta. partim comprehendunt de corpore supposito eis: di ideo de facili diuidunt ipsusn: tu quia
ipsa bene diu sua sunt tum quia paucum bene diu sibile est, propter quod mouet niueor stim per ipsum di hoc magis contingit in aere si in aqua quia facilius diuisibilis es, sciit dictum
est. Sed es intelligendum,m corpora grauitatem habentia, habent quandam virtutem, iecundi quani nata sunt deo sum moueri determinatam.& sinu liter corpora continua habent quandam virtutem ad non diuidi. Has initur virtutes in motu comparare oportet quae ipsa tum ceuat. Si enim virtus corroris grauis ad motii deorsum sertior sit u virtus continui ad diuidi diuidet ipsum di tiansibit deorsum velocitat. si autem stierit debilioris virtutis non diuidet. sed superferet urei. Ex quo apparet et figura corporum non est causa essentialis motus ipsorum ea tantum maeotis velocitatis aut tarditatis ipsius. Deinde cum dicit.
De graui igitur atq: leui,et de hi ce quae circa ipsa acciduis, a nobis modo si definitum. De graui quidem igitur o leuis circa ipsa dccidentibus e terminaltim o nobis hoc modo.
Recapitulat determinata in hoc quarto dices m se quidem determinatum sit a nobis de graui A leui simpliciter, S in rospectu: S de accidentibus circa ipse qua primo reperiuntur in corporibus priniis quorum conditor primus es Deus benedictus in secula s.culorum Amen.
Quae cu ipse morte praeuentus peis e re non valuerit, Petrus de Alvernia absoluit.