장음표시 사용
81쪽
peritia e habereprofiteretur, i media hieme Malori Pyrorumpe ut 'o liceret, tame deceptim ex τι- te constareputaret 'Sed haec cumfrugistris arborabim declarabuntur. Ceteru'sin ut plantarum cultura at r.earum cognitione perinde contet essent, nec alty inueniretur quam qui in libris perpetuo Per rivolunt: quopacito et ceretur vera notitia pus illa cuiusta, ac perpetuo viretis
arbuscula quae coccu nidiu prostri uua ratione quadrabit quod Dioscorides deThympia scribit satiuo mos imite esse, cum tamen ea qua nostra Doctorespicita exhibent, cum in valle Anania, tum perciermania oote nascens inisella minime habeat Legitima etia Thymetia Haudquaquas,cui ostia, is Chameia seliis unt angustiora . Sic alter alterim vestigia equuntur qui exti-bris ut axat pro tetur. Qui modo igitur vos o Pharmacopaei, Hierat odio cosicitis legitimo Cocco enidio carentes Adeos hoc scriptu probabit Germanoruaesierhais minime Thyme aesse. Gnidiu: coccusfrequens est Venuensii agro . antiquitus ab Hippocrate comendatus, qui in ut medicamentis inseruit Tamen, ut dicitum it, solummodo de cultura hic quaestio est, non de natura Ho rum ergo duoru excpia pro aliis infinit: nt. Sed quando rutaem nunc de emimbres Vimio materiae cuiusdam qua Lerm sinum men appellant,ex Hi stanti Lusitania delata v ἶ minc adeofrequens e i, Ut nullisint in urbibu in Actores qui in striceis flaminibim ingendis ea non tantur Excremcntum est rubrum S piann quod in syrtifruticibus satis initio reperitur etis maenitudine eius e strine naturae cum cocco baphica na quem admodum in cocco baphica innumera animalcula tende minora inclusa uni sic etiam in hoc grano xermes ino. Praeterea , illa punitia ilicis ramulis si stlijs inhaeret, o hoc sorti minoribus ramis adnatum est.
82쪽
PROBLEMA xx. Admonitio ad Galliae reipublicas de opulentia facultatibus quorundam exiernorum , qui sua diligentia explanta
rum cultura eas tibi compararunt.
Hinc loco calumnia merito incurrat, qui adeo negligenssisset, uto teporis 2 pecunia actura ficies in .a peregrinatione, ea apud exicros non obseruasset quae publico praeconio digna essent, quaeri ad hanc deliberationem faciunt. Itaq cupido incessit, nominat is hocscripto declarandi praesertim nostris 'raceptoribmis Medicinae
DoLloribmimi orentissima per Gallia academia,atcr. aliis tu etiam ut expres e gratias agamu GDn. Rosserio, honorat Decano es n. de Flessestes,magnae eruditionis viro,atq. in omni experieti claris O,meo honorandissimo Moecenatio militerin Grano,atq. meis examinato ribm, proptergratia qua ab eis obtinui quod Lautio ritate scientia reliquas externa academias si perare credunturi iraru laevitatio doctrina etia conueniat, ut public in urbe locu constituat, in quo vari'generis irpes alantur, quarii cura iroperito in earu cognitione probe exercitato delegetur, cum ad ipsorum obtestatione, docilioripuniuersitatisscientia augmentse, tum ad rem litteraria labiliendam promouenda. Om quarunda Germanicarum 9 Italicari Academiaru longe in
friorii, quae tali opere publico in siim producto sui no
mini celebrius reddendi ratione inuenerunt,co parationes fa de illis agere super debimis breuitatis jus, tiar. in Comentarios de Agricultura disseremm Jfinime la- me feri potuit quin his adiiceremto, prudenti simῶ Vb-netoru Senatum tanta nominis celebritatem ibi paritu ra nonfiisse, si marmoreum aliquod theatra auro argento exornatum obtrui tu i t, quam terrco illa in hortipsum exstrutilo, in quo multas arbores,herbas,ahas ' rariores res miles con uersito aluerunt, a se ipsorum Reipublica comodo at 7. ornamento, O cxtero xv, quid
83쪽
8 NEGLECTA CULTVRA TIns.cendaru disciplinarugratia Patauina eoru academiam accedunt, utilitate quae tam re vix istis in mentem eanisset, uisii probio quida ciosius vir Bonas te ni tu pati in itisset, cui si per uasione sesceptao ab lota
fit. Cum aute ex eo loco doctiores reaec ι Ita rationi o sinianeis non erat memoria tam insignis viri silentio pre mere cium bene crumeretur vir im nomen celebreti r.
vero malis adhuc deuinci si mm isti tu erus patrocinium a cepit siue uitura, siue exstinctara sit. Napo Z- qua hic Herbarius dis vr isset ata' copellasset prudentem Senatu atq. plurimum institisset ut iste horti instι--
rueretur; Domina ianae Earbarira, electus 'atriaria cha qmleiensis,u: cuius dotirina elucubrationes celebrant,ιstit, patrocinium in tali 'tuto scipiens ficile Senatu persi asit, id cruod tantopere possit laret a luum laudabile . esse, P magnae utilitatis situ rue tum illi con, ce sum theatrii e terra lapidibus pro sim arbitrio
con strui iuberet, quo deinde euocati fuit vir dili ens magna experientiae, Dia. Aloisiis Mundesta, Herbari uJUman ἰ ut nuc ita temporis stim culturae incumbit, qui Guata canae arbor . inius His entia emine nato demonstrare potest. Eo Deitur vobis qua ratione P unci
pes viri u ejublica imma bi gloriam comparent ἡ
νebus vili e βιmatis exemplo huius theatri quod iseis tu bae inJareae stitit ad publicanda nomini eorum celebr tate ciu toritatem , non mirati quam ulla alia res iam centu proximis annis ab illi inuenta, totide se ob equu- Iuris inuenienda. Ex stat a huc hortis a Lucen tu urbemisse palsi distans, multis exat: aris arborumgeneribusco tus,opera summa dilicentia n. Vincenti a Montate Cutino, in quo scala admota conscendenda mihi ere Ul lireae, Oxyce ri, Lycia cedri arbores, ut illaru - rna colli ere, tanto te ore istic consita sint, adeo δε- leuerunt Iulii datoderaἰZs, Pharmacopaeus qfiminen-
84쪽
Is,cuius Dina Moriae prosimbolo habet, multis es is
tamphion res stirpes in Ao horto con ure, ut vix ea te mu quis am hoc si oblectans , cum incredi possit quin docilio egrediata . Sed haec eae otia: Da P, si 'idem'. magnanimi Pranceps inmiti Mediceto Floretthim, hortiletiam Iissa Pisana carimina exstruitus , que magum sumtibm colit, ct e re e Litera is vi
obiter duntaxat hoc loco et metio istic ante i his
Hic Pi nus hortio vari stirpium steneri omni consititi, isti; academiae decoran ratia in D ri tista: in quo cum multa raris excellantia suae ne is c
85쪽
8o DE NEGLECTA CULTUR si In P. censis a ca eorum per cingvlnm allu Giroles vocant, ex ercitium orsi itan illi simile, quod veteres Disc iaetu nuncupabat Germanos a ba laru co certatione sic nec Principes viros a lancearum cocursu, Turca a tu li, aliis imitibio exerciti susscitimis ct violentis. Si tamen ab huiusmodi decusionibus conquiescere illis licet, voluptate inde capiunci At voluptate nimio emta, ct quae horrore Potim incutit celari praestaret; 'uontanomia nimium
asseclibiti indul ens, e fecit, ut Genuam hieme adueniens,c die esto ocu adire in quo mafroniae eius urbis ouenire solent, veniit magis ad voluptate quam ad hone latem corarato ornatae Hic unam orte conspicio inter reliquas Dcile principe cui . aliae omnes primarium locum concederent, unu tenentem arboris perpetu virentis ramum fallendiduntaxat temporis causa nam in eiusmodi conuentibi mulieres, adfatuorse oculos in si coueratendos, adeo alacribus moribis esse solent, ut nihil upra: quemadmodum etia in Chio in la. Externis ero eo adueniens struente bello, solo cognoscendi quae, lic uisura nata essent desiderio ducit is, conspiciens hunc ramum illi admodu rarus visus Ll, oeno vulgaris: cum vero illum propiis a picere cuperet, id in dissicultate haud e- τι posse coperit . Quid igitur consili caperet, nisi ut illam mulieris egrediunt: occasionem ex 'e laret I aulo possomn biti domi; ex aula concedentibim, inuenta tande Iuratio,at non in dissicultate Ju is ramira in nos ras manus perueniret .sic'. interrogant unde de S mi Mesu, ut arbore con icere possem Ae ponsiim datu esZ, in Florenet au. Hoc nome memoriae infixum nobis dejnde tanta labore peperit, ut allimari non possit nam eo ad duo miliaria a Genua pro jli,occasione habuimtu nimiam nostram leuitate accus nH;etenim sub ve stera disicedentes 2 de via
quae eo duceret interro a cs breu Fiburbia praeferrimus.
86쪽
rentes nox oppressit, ut hostilliinueniendi oes omni nobis
praecideretur irrum excutiendo igni idoneum, otque go cui ab altera parte securicula adaptata erat iis temporis nobis utilis fit. Frt ira ergoperquisita,cum in urbem redissem, ei ci videndi siderium maius incessit: nam ea no coleola inde discedere, de negligenti fem-tate merit accubandus videbar; quandoquidem ad simplex re fonsὐm eo discurrera. on cessante ergo eius videndi desiderio,neq.postridie,ne 7 rertio die in Floren aurnueniri potuit. Quadrestabat, nisi ut ita de pus mihi persi adere Citri' mali ramum esse Sed ut inpriunium comoditatem interdῶ aliqua ad iri, is ubicunq. tandem esset,eam reperirestatui sem,mea pertinacias, iunient esca illa elegantissimum Principis oria hortum imul con 'icere in durissima rupe non sinesummis impon- incisium . Si igitur talis arbor,cuius rami adeὴfacile
coprehendunt, iam tutis locis vulgaris est,at 7. ex ruidi Septentrionis regionibus aduecita sit cur etiam apud nos non conspiciatur si quis de ea aduehenda cogitasset' nam o diffspe .l facilitas maris tanta est, ut plant: e ligneis capsis cum terra impositae, longinquissimis etiam regionibus aduehi queant, exemplo Arboris vitae cuius facta est mentio. At obiicis sit, Patauit u gymnasin a prudenti Senatu Veneto institutu, illus Iris ι-mum etia illum Duce,ct liberam Rempub Lucensu, atque magna experientia doctrinai clari Pharmacopolam Alpheum antruchi mirismodi exoticis plantis. hortis carιrepose, eosi sine illis,minis celebres si in Italia tum apud Uilpinas nationes, adeo per uniuersum orbe, non uturos Attame negari non cies quin magnanimus ille Duxator. iam dictae Re ablicae isto instituto 1 2 m academia tanto illustriores e secerint. Ead e ratione posset noctris disceptationibu responderi quandoquidem
Lutcs,ina academia ne huiusmodi rebus perdurauit,
87쪽
s DE NEGLECTA CULTURA STIRP.emii incoia opulentis lis i ct longam, orsi etia cont2itione minime deterior esturam in careant. Visi hoc locum obtineret in hac illus ira prommia, a qua reliqua se um decus ac Niunt, qu vessabit illam onoe illo 1Diores turamsi hacpossidereti quasi utili haberent,quam que testim θω produxit, Dcmque optime absumere norunt ferinde etiam atq res1 milia, se co-γum,quorum sipendio vivunt, in alio cos seret qWam in eo quod nos iri maiores ex agricultura adqui uel ut . Negari igitur non potest, quin , faceret quot illi proposui,
rato ornatior at q. amplior redderetur, quat instrior Lucen aliis longe minoribu , quae hoc insipersi untur bono: sed etiam plantis fisi multiplicantiti G multas proles generantibus possent Fuccessu teporis sio astu Iub aliis impertiri, nec aliunde petendi ponmod es ent. Qui quinqua re imum caput libri 3 nostrarum Obseruationum leget deprehendet Turcas varias planta ins)n hortis aure, has in hac etiam regione habere liceret, siquis, ut eae a cherentur, operam dare testet.
PROBLEM, I. Seminum omnis genctis arbori rara quaru in mentio facta est, adquirendi ratio, sine napgno inpendio.
IN TELI ica TE Tabellari , an non calumnia di gnisitis. Dicdc monstrami , quod cuia vestris Princ7ibiti ablegamini, hic in illam regione, alim in alia consi ἱ- te fisceretis, sit inguli aliquod exotic msemen referretis: nam, ut dictum est,asia aliis locis nascuntur Ia anima 1 fertilis nullam vobis proponi impendium, si olam diligentiam: nam ea pecunia quam e tri ordinis vilissimus in coenam impendat, id redimerepossetis, quod interdum gratiti esset quam quidquid in ve Ira legatione ne fotiari essetis nemo namen vestru adhuc animum ad hanc rem applicuit Dissicultas non con sistit in o quod vulgus exi-simat multaperegrina noni rumplum, erect caeli je-
88쪽
ρbrastin cribat, 'comorum lesii patria vivere nypotui se eius que Gallice loquem e faciemi scriptis iam demonstratum est, eru quas hinc inde videmi experieritiam tensari,n ituram a sertia cogi, vinci;at r. 'diligentia es cura in conseruandiis PM Hi a theatur,fra: cicures fert, ct coutra,cicures eras naturae illarun, vim instrendo. Eam ob causam existimates potestate nos accepturos ad hanc re idoneam, huius laboris nuncupatione,ιu hoc in tituto mimὸ ne elige id sit, qui adjiceremus, d liciae non iturum nostris saltas late enume- rata re ub.imitari,ates'. ita luperare, mod reperiatur alter Barbarim, qui hanc causam protegenda Alcipiat: nam modo adbrbeatur diligentia,paruo im edio, magna cum como itate admini strari res poterit, o exparuula, ut aqua appareat, fici eo aute commodius ab olui pol rit, quod iam in Promtu sint qua ad hoc negotist inchoan dum unt nece saria. Sed, licet omniaprincipiasin is cilia, se tamen mitium adsit isto conlpis non Poterunt, quonia iussculta in late oris diuturnitatec si lit. Glenti libro de antidotis, ub de Mithridati Theriaca agit, te fatur Rom inis Imperatorem in Creta Imrba mos almsse citis si in ulu anni, sicca herba in 'brtulis Rom mitteret: ide Galent ratione ostendens qua ex otrca haberi posent postquam multa ad hanc rem pertinentia disceptavit Delegandum est,maymt,hoc muniuιis quia Senatu aut praetoribus Rema ad Prouinciarum
gubernacula mittuntur aut amicis qui in iis Prouinciis comorantur ut ea Rina convehi curent, quemadmodum
'o oleo se e imibus deferendis non meminit quamano agro consireretur quoniam uastu da orie aiatia egoti. contulerat. Si tamen veteres nostri siculi homi biu iutiqent Ores, infisent; an tam multi, byuis quae ab
89쪽
Cerasis ex Moia in Romanum agru trans terre optri. 3Zιζ pha ex Africa Tuberes vero ex Syria destr-
τι curauit. TVo an igitur mirnest, Legatos tanto tepore nullam ratione inuenisse qua in Gallia trans erri cura rent vel minimu qui tam de tot tam variis planti, rarboribiis Ambin, ae in hortis earum prouinciarum inueniuntur,quibmq. hic caremiti 'Cuius culpa sit, o Legat , cur hic Laurocerasos non habeamiti, ut Princepsa'Oria tenuensis, cuius hortus ista decoratur, cum eius
nucleorii multa pondo in Pera nancisci possetis in mona- 1lerio diui Petr quod monachi incoliti, colletita aut elegantem alia arbore migdalia magnitudine , qua Tur-cae Cromadi vel Crorna da nominant Constantinopo-titan Peranis horti nascentem si velutis 'Praetores etiat metide erendis curare possent multas
drachne, aut eim fructuet nedoni mile , exi reta, tum ex aliis Turcari imperatori parentibim V dete Platanu Pataui in Cardinali 'Tembi horto, qua in aliis minime, ne 7 etia Cenetiis conlicitur. Sed cuius culpa, si quod eq. simine eq. ramis propagetur Ceteru si huiu32τι litate requiritis, audιte quid Pliniis dicat omniurin suoru capaci ima Platanus dicitur. Vunc vero vehis quie a nobis proposita fieresῖ eruiami ra; crvilibet intesti erepotuit, qua ratione educare queat quae siupra promis asi int. Sed ut porro cru/ qui id ne eoti suscipiet,intelligat quo modostgerere debeat haec est metho ου qua ob seruatas it nempe diligenter inperegrinationibus nox pers exisse quana tirpes nascerentur iis quae adiimius Ἀ-ctb:na licet tunc de erri nequeat occasiones deinde est, se
erent tpo lea habere eas liceat, velper eius regionis incolas, vel perscripti, eo literis, vel certis hominibi . ablegatis V raeterea conuenimus eos qui proxime habitaba
ta 'orum Piciniora locis quibm arbores nasci obseruata sunt.
90쪽
hendae cycambus proxima urbis notitiae vi 'cilius opera quando opus eset, adhiberi possent lo stremo sismiliaritate cum . Medicis 2 Pharmacopaeis in omnibus urbibus contraximus tactu obseruatum ἶrt omnibus locis, vis inei rii di edio eori opera I Aore uti possemus, muri la pecuniae si imma diffributa. Ita ' lisuet nunc non δ' siciles turn, ut per eos, vel alios qui eo abi abuntur,. r quiri postv quaecunq. obseruata fiere, etia os multos annos. Eius hocscripto expresse mentione jcimus, vis ingulorum eonorum incola, aut extera rvprouinciarum
murestri, qui in e friculturae librῆ breui euAstandia incident taliρ laborii articipes esse queant; quibus et tam significatum volumus, ut siqua in re nostros conatu iis-riare queant, in quibusdam rebus quarum non memina, ct ipsi vicissim nonnullas siderent qua expres;-mus, nostra opera eas nancisci posint: nam delioetes critiis habere volent, fisciti obtinebunt, moia veluti Permutatione quadam nobis aliarum fisciant copiam, cri as a vobis praetermi Fasscient. P detis ergo qua fisci ita te ad quiri poterim res eo ordine quo propositae fiserunt dequι- omnibiti lati- in griculturae libro , qui satira honesi ιDequetur.
De insigni elegantia Florentini Ducis horti, de Castello cognominati.
Sis D pluras stan de domenticis arboribus hoc loco egimus, quam initio costituerami m tamen ta de Giustrissimi Principis Cosmi Medices Florentinii cohorti in Castelloim cupati, et antia V δει Coepcrigio , lacu bm reliqua persequem: λ to alisn. in ἰ u-