장음표시 사용
71쪽
quando mina e Cedri strob tu Asia delatis excusseriit,
atque telluri comm erunt 2 inde nata Cedros con fe-xerunt quas ci mii quidam non commodo tempore eruisset, ea que negligentius curasset, tandemperierunt. Cum igitur Cedri istic in altisfrigidis hi pertis ni-ue montibi nascatur; nostrum caelum non ore illi magis aduersum quam illud credibile est exemplo e oboris vita,quam Rexm sitio horro Fontis Belgae- aquae alι, Canadas noui Orbis delatam Theophrastu te latur
3 Hist majorem Cedrum in Cilicia perinde prouemre atque in S) Da. Cupressus enim ibi, linquit, exuberat, in ma
li felicet S in Cilicia Syria i Cedrus. st .c ib. . aim: Quin ad naualam materiam Cedrum Syria i
gnit eaque ad triremes utuntur. Si igitur nulla dissicultas obsit quo minutin hoc reon nasci queat etiam leui impendio, illa ipsa, inquam Cedriis, culus Salomo in crocodice meminit; an non esset arbor quae structura potentissimio celebratissimi Regis exo mare quae, paulatim, breui tamen vulgaris eri posset nomodo in il mat '. aliorum hortis. edetiit; huius regni silui, Dra si tanta acilitate tam paruo impendio, magna elui minis copia coparaxi potest, sine dis icultate terra comissumena catur, qui quas oberit 'Olim cum pinearum nuclei fleolis oputamine exemti s recentes quinque aut autaxat assibu apud aromatarios insingulas libras eaderentur,omnes zraba tur Sed postqua rescitum est il- ras cum apud Aqua mortum, tum apud Rauennam ad bina in circuitu miliaria Pini arboribu costare desitum est mirari, imo nimisgrande precisieorum exissimatum est. Siquis Mas ibi esset, ct equorii onera coparare vellet singulas libra nucleoria, integrorum videlicet, est non confra foru, quatuor terunctis,aut ad sinimum si qui dimidium assem Gallicum consciunt redimere phset.
uuid ergo in hac repraeter vecturam animandum. ξ'
72쪽
PROBLEMA XVIII. si Galli nonian iis locis petioli confragosa arbustare e
leui, multor in censum auctiorem fili urunt.
I abes Z, ut Culturae census perpetuo Joviat, ut plerumq. variet pro loci ct temporis rati ne. sttamen permutationis Usus Ner in uniuerso or- ut ac erat. Haec eo dico quoniam adhuc de is arboribus siluestribus 'endum opererat, quas ob itium cuia turam,quae ilis incumbunt, cicurari necesse est Cultura se ne est multi nationibus comoda , cia vitise nonnullasne peram nil consi ere nequeat, aliae pergulis incubere de lectentur,ctati arbusculis etenim omnibus nota est ι-tas natura, quae ab imo mole ad eius sir fisi ii; consten deret duceretur indefit vis ingulis an putarisiit. Si agros arbu Zad ratio, hoc es, vi s rie quada plantandi iuxta arbores pleri or nationibus cognita esset, melius
cum iis ageretur. na erum ' annuos censos valde immia tu videmus, quon a o uapte colere non norunt. Honire
oportuit Plinisi multu sius a ploratoribus considere,ci m tornato ermone xit Arbusti ratio, nisi Italiae ocessi, cuia longo iii dicetur suo. aclia erata res in arbu-n s traducendi ratione non in castra transisse. Sed in- co qua ex simili sectu procedunt, oue incentur. Ninc tot Princ pes Οιri qui adhuc Romae pol iones obtinent, cum hortos uos, qui vere etiam sint horti designare volunt, vinein nominant eorum loquenda
rationei significante, ut quod nos a ros Dibus classis,
aut Piuarta, aut hortos vocamus isti vineas appesierit. Propterea audimus vinea talis Cardinalis aut Pi nocis dicet verus sit hortus. Ea est aut ratio, quὴ arbus uias in quincuncem ordine dissonunt, atque iuxta Ἀ- gula , vitis tirpem conserentes, eas deinde adolescere nun ad exi m era ruin altitudinem, non a namai rom eaque ratione loca ista multὴ ratiora af
73쪽
cti redduntur. Hic tamen lacu vide variis arbusti rationibus agamus non ponulat: nam arbores nos nunc occupatos di linent. At ut nostri maiores istam in loquendpromptitudinem 2 alacritatem habueriit se nobis mulio peritiores inculturae ratione ferunt: ac non modo cultura,sed etiam in omnium rerum natura Sed nequhic locus et ut destirpium natura agrimm clim de ipsrum cultura nos agere iam prosi min. Postquam e Votib '7. Plinii dixi, Albusti ratio nisi Italia concessa sitib-iunoit nobilia vina no nisi in arbustis,4 in his quo a. laidatiora summis, sicut uberiora imis:adeb excelsiitate proficitur: ac si diceret vites humiles malo rem vini quantitate praebere, sed blimes arbusculis incumbentes audatiora vina dare omnibm porro confideratis,tam varia est arbusti ratio, nam vitisi colendarum ratio in Vallia diuersa eH.Sed de his in Agricultura uePlimiusbiungit Hac ratione S arbores eliguntur Prima omnium Vimus, excepta propter nimia frondem attinia acsidiceret ulmum latifliam non conuenire, quod nimiafronde abundet meinde Populus nitas graeadem de causa, minus densa folio. Non spernutpleriq;&Fraxinum,Ficumque, Oleam, si non sit
umbrosa ramis. Hic recensiuit alta arbores qui vires maritatur siendi; tames,quodsingulis anni tu a bores tu vitespurantur. Praeterea addit Transpadana Italia praeter supra dictas,Cornu, Populo,Tilia, Acere, Orno, Carpino, Quercu, arbustat agros, Vera etiaSalice propter uliginem soli. Vt vero Ura dictarua horum sium docuerat, voluit etiam eas recensere quibin transpadana Italia utebatur propter qua hocscriptum produximm . Uidemm ergo singulas prouincias arbores sibi peculiares accomodare: na plerisq. aliis locis, aliae ab eo non enumerata in si siunt. Ita 7 quemadmodasinguli
his utuntur qua apud eos nascuntur: sic Romani inco-
74쪽
D versus Spoletu vites uassi istine Terebintho, ct apud 2 arnio Tarni Siliquas luestri, iue arbore Iudae. At
Acusalebrosis,nu D Loto conueniensio, . τοῦ Isbicume eoAcerisgenere deleniatur, ς' od Olplo cognominant: quod
probe ouem ad ea quae de Acere carpis dicta iunt, interpretanda A a Sphendamno lane in ummu mon sibi nascen ab Opio illo dissert,cuius folia adHederam magis accedunt. Sed an no Theophra lim ipse accedit ad id quod nostris classis erroris ansam praebuit ' i m ait omnia cerisgenera fluuit Platam sum obtinere,nostrum etia Prasne vulgo dictit comprehendens: Sed quoniam Flinius ex eo de inmisit qua de Acere tradit, videte et bide carpino agri: Temuiu genus Zygiam inquit de Lib. te. Acere loquens rubentem fissili ligno, collice liuido, scabro. Hoc ali generis proprisesse malunt Λ Latine Carpinum appessat. Quod consentanei ei hi q/υ ἡs a apud Theophrastά leguntur scribetem vero Olym-lii, i Gppi incolae Zygia interpres Carpinu vertit montanam potius esse volunt Acere planis etia nasci P onnei ι- tu id est accomodare si,dum siluestrii arbortim mana seramivit a bores nascantur si inendis vitibu idoneae,
O isiaru naturae vim inserimus, eas e montibu inplana de cendere cogentes' sno praeter ratione id sit de Car pinoctorvo quomastumii ci; maneat, aptiores sunt ad si inenda vites quam Fraximo aceres, quae auctiores con 2 uentes adeo idoneae non um ut montanae considereminibi maiores ad vita traducendam an expense, inpotώne an in cibo tu demum operiemu verit esse quod
vulgo circumstrtur,paulo minores in potu, quam in cibor
ea ct potu ct cibus ab agricultura prosic utur. Atq. similliae isceptationes de cibo institui possunt, multo adhuc maiores de potu, O potionumgeneribus sectendis. Sed non parua admiratione dignum est, quo per Romamam, quae optimis vivis aptanis abudat,incotarotun-
75쪽
Dp rc LECTA VLTvRA STIRP. Ei, vinis delectatur, cotra quam apud nos, Bb quadrata acria expetimiis: Per sapores sere pro ratione qua vi- na in lacunis eruere muntur,cociliantur. I rueterea non
pla diutinas rigora impedis; quo minus vites obera possum, quandoqmdecte T. yptud, ubifrigorqueunt, earu cultura res mi. 1 tam homine, ob ea causam alia liquoris genera cominisci non desint ni nauio vite ementiuntur,natura etia quodamodo istis si accommodante, ut vitis minime sit,illues tamen jliu vitis stlio proximu esset, ct in si per cupiete, ut nominus quam mitiupedametis o ridicis Νlciretur 9 illiu penuriam, alteraiticomutario βppleret. Tua igitur causi, Lupi re, enutrie aesῖ ut arbores, o ut nuctu ructum praebere potes,mbificiaris. Sedo alia inueta est planta quae robur aque odore cereusae addit, qΗsivulis Gallorum Pimen-re, Flandroru basiel appellat de ad vite nostra rede
Oratio Savitae humanae pars altera, ea .elia potissima,
ea con it, nonne de ea disceptatione in ituere conuenit unonproprium munm est eoru qui de aporibu bindia cant apud Principes viros, ut in potionis negotio illos de vini vinearum Regni stri; natura edoceant Acam quandoquide stis nobiliora vina deligendi prouincla data est, elud delectiti ratione minime ignorare eos decebat: sedea μι ouoda confirmatam altiis comunicare debebat. vos igitur, Cellari , qui hac atqci ac per Regni prouincias discurritis, atq earum tua degustatis vestri ordinis aliquis tanderationem adstrat cur vini vinopraestratis Nemo rusticorus, qui non re ondere queat, ideo praestri ι quod illiu palato magis arrideat; vel qui ea loca quibi naues exotica vina ouehere olet,adies, ex nobili)simis deligere nonorit,perinde atqπos. At dicite: Vanica vina, olo cretosi nascetia alia ver locis calculosis, aut Iabulosis aula illosis, autglareosis nata, talia vel alta
esse,nomina illis vel a Bibra1le, uti ab aurelia, vel ab Andegavo,
76쪽
ide in uis prouinciis agat Q odsi a nostro instituto alie-his; non esset parum ab st quin hoc sic rapto Proetitos cyri
in rapac)bm au biu comparandis 2mtu , bci,nt orarem, ut elis artis peritis praeciperent, id exempl sm sequerentur. Veri; extra tim te arboris culturae nostra euagar tu oratiosi hic vel de illis, vel de vinis vel de vineis ageremus Q roneam tamen non in o. node accadit ut recita-
remis qui apud Latinos i rbstare a ros non po- turmam non ιb. ungere , conducibile admodύ situruissiarbustandi, a tu Vallia et ann ira tuisset. Naplerumor. ea proum tarn loca quae magis lapido a sῖnt,9 ad omnes reliqua res inutilia, maiore Di im incolis ad erret quais cetera, Ut n Longama accidit, ubi tu eris inter siscopu- iis saxis, nulla e re terra a per is, si eme sis: arbores serie quada plantarint 2 vites iuxta ea co euerint, easdem ceps circa radices non ampli ira colunt, siccommodo tempore eas ingulas annis putant,at 7 iude luna ct vina ibi comparat Comoda es et haec rati, Arturus chaliarsi multarias prouinciarii petro sis locis pr.esertim vero Alta ripae vicinis: na praeter qua quod cx iis ligua vinum inde colluerent ibi alias locustae vix inueniant quod depascantur j cor etia i arbustis non deesset pabulum: imber mod locis lapidosis ad semente mιm aptis in imbis nigras nai 2a ponte libenter nascuntur, commodisime agra arbustari possent iec metuenda esset str-
reorse iastrumentorum attritio 2 corruptio, quandoqui-ke vites iniic plantatie, nulla soli cultura ampliὰ Vent: cum etia certumsit, ea loca vulgari ratione vinears; cuia turan recipere. Rustici in huiusmodi arbust rationibin, arbores in eminariis educare con sis euerunt, qua deindeon nouellis vitibiis teneras platant,aequali matrimonio eas
77쪽
PROBLEMA XIX. Impedimenta cum in stirpium cultura, tum eartim cognitione occilrrentia.
FRUSTRA, visummatim dica irpes educadi dis fultate praetexet cesoni , si nonnullaru quas nasci velit hemina habuerat: nam modo diligenti colono emina pra
eantur, eaq telluri committat, ipsa minime inuida, quae cocreditassent adsit ornata 2 le antia froducere un-raxat studet. Duanda igitur es, ea qua in noxia a noscimtu tollendo. Ita . ingratitudinis notam fugere non possunt, qui aruarborum quas conseverunt imbracula juarentes,adeo ignavisint, ut eas hieme, vel item nouo vere,a vermibus non repurgent, videlicet ab erucarum
nidis, quoi papiliones exorst ut, quo scite in extremis
arboru ramis, ante quam ollagerminare incipiant, conspicere licet quoniam paulo post ea praerodunt, ct depascuntur. At minaria sive in Elthbm iu in aere sint instituta grauiore hostem notabiniquam lubrico ita nuradiculaspra roderes leat, ct meatus in terras erebatque limaces, quaegermina a mutit. Utriq. magna ouo rum quantitate pariunt vere, quibus te studinum 2 r-pentiu more incubant. Ea ob a m L n. I naim Bel Diu terram cosimo decoquebat, eam . hac ratione asia milibu insicilis repurgabat, praeparabat, i quackq. illi deinde crederentur ne dissicultate reciperet. Ovem admodia porro calor, in natural de Ilup arte tempe- raripotest, ut ab eo oua excludantur excogitatu capuluinoru exsmo,sius. Sed etiam ignis adminiculo qui
dam us sint non inefructu: quod ne notabile est, ct t
ruter agriculturae creta restratur,dignu uuinimo conlpicimi simina ab auibus deuorata breui paci germinare, ut exgladibi patet, quae in palumbibim necati inveniuntu, lator ex hordeo in nonnussaru amum ingluvie reperto, Nonne igitur caloro humiditas eiu rei causa
s nitSed hac de indu rias roducta sint,tanquam est:
78쪽
LIBELLV s. 73monia virorum experientia claroru,9 qui deuionstrare poterui, centies millenos arbor usipites ab ipsis non modo enutritos,sed etia traniplantatos, ut euincam ti nullus.-men,cuiuscunq. tandem ιγ pD sit, atq. 7 ocunque tau-
.c locoseratur,in terra nori aperire,nsi stupra dicta usiola ea corrumpat, aut licinae aliae plantae natas stocet: cuius rei exemptu e is quod infrigidis Septentrioni regionibm Casia Palmae, Thamarindi creuerset,nec desint qui scacia cubitalem egregie virentem in Vastia Da-ia vidisse testari possint , t nostru caelum minime ferentes ci corrumpuntur. Est praeterea aliud animalculum Galli, Couriit aut Labo eu nuncupatu, media parte Talpam altera insecti refrens, maxime nim cutenet splatis. Sedo Talpa duntaxat radiculuo lubricis quos terr i odiendo inuenit vescitur. Adab gen res firmicii , Tithymalicuiuscώq. generisplatae ex aqua decocti Wialiter ipsaru latibulis in ergitur. Aduersu ei os fures araneos talpa s,nustualiud remediu, quivi capian turre erum quide Ii inseminariis una se eminibu 3 nepam de diselere, ut arceantur,o ingressu prohibe itur. Deserentia vero constituenda, i inter ea quae ruu-tur nicu duntaxat annsi duratura, ct ista quae diuturnas tura iunt: nam arbor satio, ab herbaru quarum frutili aestate oeramm,satione disert ut ex li gratia, qui citrullas ct cucurbitas Maio me e primu sereret, eari fructu maturuilla aestate nonio piceret, cum certum sit frigora aduentura ante qua maturescant ea de causa ortificiali calore earn natales promouentur, satione ante
quἀhiems expirariisecta, quonisi frustranea esset omnis
alia sationi ratio quod tamen cotra in arboribus euenit,
qua nusto calore, nulIόve alio cultu elicere possumim, dAusi, terra latere debet Imo ne Phylire quid a jo- scoride descripta, ct a Theophra ii P lira di serentis, men , vel in areola aut eminario ante decimis mensim
79쪽
NrGLECTA CULTURA TIRΡ. nasci oluitia i patiete tolarare debemIV minumn nullaru arboruger/ni ti*m mora. Q emadmodia aure natura et quam non et η is ambin ad vita si emanduis distribus t ic istoris pedibu membranas secundum iottos extens dedιt. qui tamen crrestres redditae vitam ter ra ustentant, pullosi excita ut nec unquam aquam re grediuntii re quod coprobari poterii excplo anatuctan erum, qua interdue cantur iis locis, Ubi vix im sputeis aqua inuenitur quamcola bibant. Simaliter accidit quibus a arboribiu, quibus natura frigidis locis, in montium verticιbus,domicillis concesserat quae tamen in plana docenderunt pera tora quorundam patrisfamilias di- beentia , qui res a limareat l. in lum traducere norut: peritii autem patremfamilias iue oeconomi; non intest i- so us ιν ι loquendi more quo auaris denotar volunt, quo amodo ignorantes liberalitate me tam consistere n-rer auaritia 'pro se onem sed vulgat addit Principἰbiu viris eoi rare esse pecunia pro in cre qui e nosse, m/mmyaute eat ad quirere . Eaj. decat a inde es censetur, cum quilibet existimat 'at cuigratum ore, si A mutuae
s mendae pecunia rationes edoceat ista tamen longe oue imenti os esset salieni aeris Persoluendi ratione; et demon-
raret. Sed in oeconomiis vulgare est , ut singuli pluris aestiment eos frutilio cruore sivi praediis aut aedium censis
cosse ea set icet paulo deteriores crua aliunde conqua sitos, tetmetsi meliores Sed de praediis, vinariis, piscinis arua --riis alsi colu I ba is alias agema M. uonia porrὸ hoc loco certum est lῆm zrpium coenitione demo rare con- ιtuimuου, ex ipsaris cultura se desiumere decet dumiuduntaxat aut alteram ex lo demonstrabimus na quorsim tot repetitis di ceptationes de unius tirpis natura' quae . milleas mativa o totide Nativas in magno hominu coetu exaudiri sciunt, quandoquide nulla ratione
co picienda praebetur 'Nonne igitur marum est,quando
80쪽
quidem oculorsi acies sisti latur,auditum essetieari non posse' itamen neq. propter hanc visus detisti labitur, cum non ex stet inebormidine ergo oculos insigniter aperros praebcbimm, at r. vi una luis radicula con gipo sint, liberi permittem: γ ci tamen cizo vel integra libras, vel etia centena: adquirere 'cile posset quisquis eas habere cuperet. Quo igit mr modo feri potest, ut adeo setcile apprehendi queat, quod altis fisa diu animo concepit f Vig/ntita elapsisῖnt anni, quod publice protestati simus, nigri Elcibor loco coniti radices ea hiberi, cum tam ne dij fcultate leaeitimu Elleborum haberi posset udri per Caia brumbana iter lactet in Beryoniali tibus, biduo integro inter Esteboriplantas versabitur, adeo elegante floregesiantes, ut simplices rosas cis magnitudine tu coloris rubrie Vatia tu odoret si auitate operet. fereretur er eo ELleboris emine in hortos transferri, ut inter legates plores loci obtineret. P, o me igitur demonstratio est seiper de=ctu cognitionis plantaru cum haec adeo negligatur ' Sed ut experientia id veru esse coprobemud,serquiratur materiat ars; huius regni ossicina, ct re ipsa coniferietis, id quod obis Ellebori loco abi t, Aconiti radice esse,paruo naposimile Uugdiuvaret illudari. diligeter ob ruasse adiplorum ita O inpio Idae montii radices, tu etiam in Phrygia ct Creta, nisi eiusta confrius narratiose rei, tu um animose nostra ossa Ura tioni exposita uerrit, siue arbores conscendendo sive sirpetes in scopulisper e quendo,no minore 'rsitan voluptate, qua venatoresfrassisas indagantes 'Vt igitur defeet ira est in s luestris planta ruco nitione ic etia in domesticarucultura. Uuis nuc2 ilia e demo raturum profiteri audeat simile illicuitu Plinius ne nit, quae iuxta Tiburtes c piciebatur m ', ni evere Omors onusti, alio ramo nucibus, alio baccis, aliud vite cis,piris,punicis, malory generabim P --n noua videretur cuipia qui alias omnisgeneris arbo Aperitiam