Institutiones logicæ ab Andrea Aloysio Farnocchia in Lucensi lyceo philosophiæ professore in suorum auditorum commodum elucubratæ

11쪽

PRIMA ET EXPEDITISSIMA AD UMBRATIO.

L. tii Philosophis operam navare cuPie, pringipes in satiem, qui in illa sortierunt , viros prius a-

. . . gnomiae NECESSE USt,. non modo ut eos momori

quadam, gratiqus ranimi si sciatione Prosequatur , verumnetiam , rιe plura intelli eqtia et ix intinui, vel expiacari possunt, Nixi undo originem dia erint, cor Feriastri'. iserae igiti si Plotium putamus ante omnia primam ct expeditissimam Historia philosoplaica aduna- inrationem trodere, uole. Sultem , qtia Mo in re ii ἐαseriora sunt , scituwe mvis necessaria , indicaro . M. II. Primi, qui animum ad Philosophiam adjunxi irine, fiet une Bacbari quorum nomine intelligimus pra--cipue I v. Hebraeos , 2'. AEgyptios, 3'. Chaldaeo , Persas , 5ο. Arabes,, 6ο. Indos . 29. Ph*-

. ni R. Hos .autem omnes havbaros appellamus , quia .vEtsi σε hoc nomine uotandus stati Eriarat, 2Micrat εἰσ-cxaca non e me orlatuis . . ' III. Barbarorum eamen philosophandi ratio erat rinino si lex s non enim v,eemaxa insertiebant, occ-Wationumi contentiones ros daemonstrabant. Reliquias sapientie a majoribus a meas sancte custodiebant, Ea 'v- rura a P toria oomm diabant . Hinc iusimior a

12쪽

. iirum doctrina arcana , Iam=ata Iitteris sacris ac Um-

γticis, in Amplorum Mytis, in qtia Sacerdotibus tantiam iugi odi facultas crat, roTO GRIV. Hebraeos Vialosophica Atudia Ox tuisses. ostendit in primis Adamus , qui singratis rebus nomen impostiis, tit Sacra momoriat Hivitorica . Id pro ut cliin Noachus , Moyses , Da vides, ac praecipiae Salomon, grai a cedro Libant iasquc ad Ampiam disputaυit. Hujus titisera mutis SapiEntia usques ad destructionem Templἱ mam, in Dot fitia. ω Uie i ta moriam , Fiarm ira προ Iationibus physicis constitisses videtiar. Reversi alitem Hebrei ab exilχ Babylonico Graeco in philosophiam Cum

antiqua patrum Sapirentia Commiscere Cuerunt , atqne indes nata I Q. Secta Ρharisaeorum , qua ut OMervae

Amphiιs de vita sua Tom. 2. opp. p. 2., Simillima fuit secte Stoicorum , 2'. secta Sadducaeorum , quibus Epicurum sequi placuit, 3'. secta Essenorum, qui 'thagorae doctrinam docueriant. Que quidem mixtura doctrina partim 'thagorica partim Hebraice adhus in Cabbata super e . ' V. AEgyptios studiosissimos sapientia Dirae , atqus

In primis Geometria , aliarumque matheseos cum Ptiraeum applicate partium , est eorum obolisci , mramides, aliaques mirifica moles satis commonotriant. Eorum inscientiis Cultura Mose antsrior , nec eo indigna o GἹ-ci AEgyptum tamquam omnis sapientie Dntem Pet hane , ac Romani illam matrem artium appellabant. Praeter Mathesim A veii tradebane etiam Theogoniam, Cosmogoniam, Musicam , i, Medicinam, quam ita mxercebant, ut singilii singulos morbos Curarem - Hetamon disciplina apud ipsos arcana erant, ct Her g vhicis abdite . Fertur artium omnium, ac disciplinarum apud AEmpeios auctor- 6ιiam Hermetem quem

dam, vel Mercurium, quem Tiasmegisti , . se r

13쪽

4 ui

magniam, dicebant. Sed Mercurium hunc, Dor hunc

Hormetem, Numquam extitisse Erraditi plures conten

dunt . .

VI. Chaldaeos Astronomis fama in tota antiquitatσcelcherrimos per omnem vitam philosophatos fuisses e ,ratiar Diodortis Sicilius Lib. 3. Cap. 29. Ex oraculis, Zoroastris, qui eorum magister dicitur , θ' de quo tamen inCErea omnia, patet, ut scribit Stanistas , illos

isarum , quς nec initium habuerunt, nec Anem sunt habiturae , alterum earum, qua initium graidem habene, sed et i num duratura sunt , Ertium earum , quae sunt peritura. Ex iisdem colligitiar etiam Chaldaeos statui so planetas animalia erratica, ct hinc Aserologia judiciaria arreptos, que in hominum vita Contingunt, omnia ex Planetis repetenda , Opinatos ESSE.VII. Persas sapientia foruisse Lia consiosso est viad omnes, Et resu a Celebros Surae Coriam Alagi, ii, nem po , grai Philosophia Studio, ac SaCris praerant, dE quOrtim compositis moribus, scientia astrologica , potentia aulica mriata sxtant uctorum testimonia. Celebris etiamare , eorum opinio de duobus principiis contrariis, quae HoromaZen , ct Arimanem dicebant, O do modio inter utrumvras , quod Mithran appellabant. Ex qua quidem Porsarum opiniorie s stilo Christiano tortio Manichaeismum dimanasses constiae. Siammus Magoriam, sinitiique sectac Persarum instaurator, , princops traditur quidam Zoroaster Chaldaico illo aetates inferior, o Dario Histiretis coaevus. Magi ad Alexandrum Macedonem perdiarariarit.

VIII. Fuis,es Arabibus, ct primis Sabaeis suos Μagos mominit Plinius Hist. nat. lib. 3 o. cap. I. Inter Arabes princoPs sapisutia clarus Die Job, qui Μosen Preces.it . Ad cos Prthagora. , Cr D Ocrittis , Ut

14쪽

X Tandem Phaoniam omni goneres Philo ophias divites fuisse iassi, ut idym Strabo. Ab O,i, inuont ac littorae numEri . Ipsi Astronomias mutica ex ἰ ci conditiones maximo desditi . Phaenioram Scriptoriam nonni,i Cadmi, Sanchoniatonis, Mos hi nomen iad nos

XI. Quamvis autem , quo p nominavimus , barbaris quibus cruditi addiant Gallorum , Ger manoriamque Druides, ct Bardos , ac Thrui iam Orpheum ) hanc sibi gloriam vindicesnt, rat ab eis Philosophiae origo, ac iuCromoratum aliquod sine repetenda, dubitari tumcunctetuit, qrain a Graccis Philomphica studia impensius exculta huerint, ab iisquo maius incremEntum Ce Perint. Ii siquidom addiscendi stractio institiatis longissimis itineribus couquisitas tindigne doctrinas in Gras iam des-xivariant , undes prodiit Philosophia Graecanica barbarica illa loram praeMaritior . . XII. Drao soluti tompora Philosophia Gra anicae fuerrant ante , ct post sectas inductas. In illo occurrunt in primis Puotac Linus, Amphion , Musaeus , Hesiodus , Homerus , qui dissipatos hominos in societatem

vita ' Vogarunt , ac ad Dcorram Cialtum erudierunt.

Pittacus, Bias , Solon , Cleobulus, chilion, ct Pe

15쪽

tiander, sive Mison, qui in civitatibus constietiendis, ω temperandis, legibusq&E condendis versati stini. XIII. A primo Gracia sapiente, nimirtim, a Thais Ietes Milesio , di a P thagora omnes Philosophorum sectoe manarunt. dithagoras Samius, qui faculo ante Christiam VII. sortiit, nomen dedie sectae Italicae .

Is Ain ei ει Asia doctrinis referetis , ct Pharoci

, dis etiam otiiusdam Syrii disciplina eruditus, tandomin Italiam secessit , Crotone philosophiam docuit maximo cum discipulorum progressu , ex quibus cessebros stine Empedocles philosophus, poeta, ct orator, Epicharmus comaedias auctor, Τimaeus Locrensium I is- Iiator , Archytas Categoriarum inventor, Philolaus . qtii primus terram circa solem ferri docuit, OceIlus

Lucanus ante Aristotelem dct natura universi disses-rens , Utu Me aeternum asserons, aliique 'tha oriri ,

ct Italici appellati. XIV. Ex othagorς discipulis 'thagorica dogmata petenda sunt nam consentiunt veteres nihil eum litteris mandasse ) ; vertim admodum Caute r nam cram varia vulgaverint , argumento Ese , O suas magistri sententiis admiscuisse . In Cons so est I Q. stim mathesim coluisse, camque longius , latiusque C tDris Gradis provexisse. Maniores omnia eius inventa

refert , inter qtia celebre illud hocatombo dignum theorema de potestate h othenusa in angulo orthogonio. 2.' Tres agnovit Iotha ras mesntis status infimum , supremum , ct medium . Infimus est , quando sontibus tititur, O est Ca sensibilia versatrar : sti premus , quando abstracta , ct mero intolii ibilite contemplatiar: medius , quando geometria , σ arithmetica delectati r. Statuit mom triam , σ arithmeti-

16쪽

vi . . Phillosophiam , oujus ipse primus nomen ivvenit , di- ωidebat in Τbeoreticam , di Practicam , susque sinem esse iacebat , nimia admirari , hujus autem mentem ex vinculis Corporis eruere, atque in tabertatem

vindicare . 4 plerique putante , Pythagorae Deum fuisss aetherem, ct ignem ubique dissusum. At quamvis vir summus hisce utatur, Non tam n utitur tan .

qtiam Deo. Etenim per Pithagoram riner subtilissimus, O maxime lucidus ese Dei vehiculum , ejusquE Opera elontim instrumentum, atque in hoc aethoi e vivunt He

mes , ct Genii, quos ille ab AEgyptiis transtulit. Dei

nomine intelligit primam ΜOnadem , vers simplicem , . scientem , ac Summa intelligentia praeditam . Monadem seu ianitatem 'thagoras distinguebat in eis scientem , O materialem . Illa simplex est , ct una,

nempe, Deus. 's Noe o multiplex, elementum simplex compositorum, ex qua Primo binarius numerus, terΠα-.ritis inde, O quaternat us. Monadi respondes punctum , binario linea , ternario stiperscies, quaternaris,olidum. 'c infinitis modis inter se Coa Entamur , ideoque innumera corPora formane, quae Proinde Ex unitatibus di numeris C fauerar .

XV. Sectas Pitha ricae propam , si Laertis, Plu- ,rssusque aliis eruditis fdes habenda sit , Die secta Eleatica. Parmenides enim, Zeno, Leucippus in ea celesbres, ac princiPes , 'thagorica doctrina utebantur. m. autem OmnES Prodierine ab Elea, vel Velia momae Graeciae in Italia urbs, hinc hujtismodi sectα sileatica dicta fuit. Generatim, qui ad eam spectant, Universi generationem non explicant, neque fortuitis

materias concursionibus, Neque manations quadam a. Deo, neque Per GHimrim Per universas Mundi partis commeantem, atque diffusum, Ex quo omnia , quas nascuntur . vitam acciPitane. Sed ita, ut Omnia unum e

17쪽

se dicant, neque id aeue inue iis, , A esss Deum .nEques natum unquam, O sompiternum ue scribie I. litis . Hinc eorum Ssneentia nihili r-εra reascitur, nihil mors interit, Ssd individua tantum mutaretur il aes quo patet eos Esse Pantheysmi assctriores. Statuunt metam cum 'thagori is , sensus nos decoctrct, ram scis meiam unqu- α 'Erre , ideoque mentem a Sansibus Esses

avocandam , ct ad ineelligibilia converrendam. UDAmus in hac secta suis Anaxarchus Abderita, qui anno ante Christum CCC . occisus Die. XVI. Zeno Eleates, qui florule anno anes Christum CDLX, cum sua sectes furores coepissoni Sophiasis , qui vel Iucri , usi ostsntationis causa questionsspetebane , quibus sae loris quibusdam communibus eae tempore satisfiacersnt, subtilitatibus di civillationibus precipias indugrie, ac disserendi artem, quam Dial cticam nominavis, Ps radiari rationes coluit. LQuoippus vero, etsi in aeteris' eleaticus, in Universi tamen generationes explicanda is Usaticis dissesneis. Iuxta Leucippum snim inivresum Mneratur ab atomis, que Mura , eextura, ac muritudinε disrunt, quειαε motum vorti sum habent, Me suis plexibus, di amhrsionibus res Efformesnt.

XVII. Lsuoippi, O elsaticam doctrinam persec

runt er adornarunt eam Demoeritus Abderita natus

ante Claristum ann. CDLVI, quam Epicurus ire Atti

ca natus ante Christum ann. CCCXLI. Dsmocritus, qui omnia risu excipiebat, ac veritatem in puteo a , mersam frequenter ebae, non solum atomis motum

vorticosum eribule, sed stiam eas pondsm, O vi quamdam sensationis di vitet diffores consule . Epicurus vero sisdsm adjunxit declinationis motum, ac tinui eas statuit Hinc per Epicurum atomi infinito duplicι motu Perciis Por spatium infinitum a u invicem Cos

18쪽

viil meritantur, ac ritillo consilio, nullo dirigenes fine ii 'nitos Mundos efformant, inter quos hςc nostra Πllus , que diScus est, ac nullos Antipodes habet. Spatia vero, qtie inter hos Mundos innumerabitis intercedunt, queqiae Intermundia dixit , ipso philosophanee ct habent aerem compressum, qui Mundos subst nee , ct Deos, qui non corPus , sed quari Corpus, Non sanguis , sed quasi sanguis, perlucidi, persabis ros , monogrammi sunt , nihil agent s.

XVIII. Sed Epicurus preter hso dogmata in Ph

sica , alia etiam docchae in rationali, ac morali Philosophia . In rationali , quam Canonicam appellare moliait, non Dialecticam, quam Conte sit, tria si in bat veritatis criteria , Sensionem , anticipationem, O passionem . De sensione Precipiebae, Eam nunquam fallore, omnesque Phantasie PS Ftiones veras ESss, opinioncm autem , que inds n Citur, vel vcram, vel falsam esse, prout illi vel suffragetur, vel refragestur Sensus evidontia . Anticipatio est ipsa rei notio, o desultio , ac ex ea, si evidens est, tu identis reidUmonstrationem aumendam esses putabat. Deniques depasSione proponebat canones: Voluptatem, quet nullam habeat annexam molestiam , Rmplectendam ; molestiam , quq sine voluptate Sit, fugiendam, minorem tamen voluptatem propter majorem negligendam, misHorem molestiam ad avertendam majorem amplecte

In Philosophia moruli finem omnis vite tacito hominum consensu dicebat esse felicitatem, riora Sum mam illam quidem , cui nihil desit, sed subalternam. ilhanc autem Hlicitatem consisters in voluptate, volN-ptatem vero in indolentia , ct tranquillitate animi , ad qtias sibi comparandas temperantiam, CeterGSquo Nirtut sommendabat , ut te tarur cicuro de Fin. Ig.

19쪽

cum eamen mentis immorealitum, mi providesntiam, ipsum numiniis metum s PHIOSOPhia sua proscripssi te, mirum profecto mi ri nequis, si Epicuri discipuli Elam voluptaeem in aliam , que etiam belluis communis me, commutavctrinae.

XIX. Nullus unquam philosophus eam suis as Erat tibus carus , quam Epicurus . Gonim post fus modiesm naealam illius festum quotannis haBinant. Epicurei celebriores fuerune Hermachus, Polystratus , Di nysius , Basilides , adiis e , quorum catalogum eradit Fabricius Bibl. Gr. 3. 33. p. 8M. mea secta eritis. Ecclessiae saeculo deficit. XX. Anaxarchus , qui , ut jam diximus num. XV. . Die ultimus in secta Eleatica, auditorem habuit Pydixhonem natum ante Christum ann. circiesr CCCLXXII. Is animadvertaens mesarum pumam, ac contradictoriam doctrinam , simiaquct alta ments repostum retinens dictum DsmoCriti, Veritaetem, nes es, in Puteodemersam, ac in occulto latere, hoc unum dogma st tuit , scilicEt verum a nobis comprehendi non posses, id qus de omniibus Esse dubitandum . mea philos phandi ratio inratimsros habuit sesctatores. Horum MLeimus , ac doctissimus fila Sextus Empiricus circa tem pora Traiani , , Hadriani.

XXI. Atqus ex hactenus svositis da Philosophia Graecanica paret, a Pathagora prodiisss Pythagoricos, ex his Eleatas, ex his autem Democriticos, Epic xeos , ac P yrrhonios. Nunc ad Thadetem Milessium Progrediamur, qui nomen , i, originesm dedit sectae Ionicae , ex qua, tamquam ex equo troiano innumctractaliae prodiera XIIIJ. Thales othagorae coaevus fuit'; audivisss enim dicitur stamusm Phaerectilem Brium , a quo Pithagoras profectus erat. Relicto Barbarorum

theologias disputandi more Thulos Theogoniam a P

20쪽

sica separavit, ac Pbricum eantum agens in res tassis versi, Earumques divositionem inquisivit; ex quo factum est, ue Ionici pecti lari 'nomine Physici dicerentur . Neque tamen Principium a materia distinctum Thales nemule, de eo non disseruit. Αqua per ipsi mest rerum omnium materials Principium, as Dctus ex

aqua cuncta finxit . Si Ciceroni fides habenda sit,

Thales si liciaeatsem, ac immortalitatem anime hu-- ne agnovit ; etenim Cicero indugit Epicureum refeΓεα- eem Thaletem, quod anime si licitatem , ac immort

litatem Propugnaret.

XXII. Quam preclarus physicus, atque Astronomus Thales fuerit, ejus inventa accurate recensita a Man-Djo I ist. phil. Part. I. Cap. r. satis demonstrant. Thaleti in schola Ionica successisse dicitur Anaxima der Milesius horoscopiorum , sphere, gnomonis , obliquitatis Zodiaci , , reuinoctiorum inuontor, observata torque s huic Anaximenes ; huic vero Anaxagoras Cldis omenius, qui Lunam habitari statuit, ac mirabili s gacitate detexit, Comotas esss Planetas, ac iridem a rε- fractione lucis oriri. Hic Philosophus, cum pristinam Thaletis philosophandi rationem restituisset i illam enim Corruperant Anaximander, O Anaximenes , qui excluso alio PrinciPio Preter materiam , rerum origynem absurde, di impie exponebant, Mentis cognomi ne honestatus fuit . Anaxa re su Cessit Archelaus, Iulia vero Socrates , a quo nova schole Ionicae peri

dus ordisnda videtur .

XXIII. Socrates senim natus Athsnis anu. anectChristum CDLXVII. ὶ moribus excolendis tinice Jε- tintus Philosophiam Ionicam a rebras physicis avocavit , ac magna riscipulorum frequesntia dc Dco, de Pr videntia divina , des msntis immortalitate, des virtuti bus, ac vitiis ita di eruit, ut non immerito texe pri