장음표시 사용
341쪽
scribendo consecutus sit. Ac susscit no his, Lucium illum Caecilium etiam esse
posse Lactantium. An vero is sit reuera, . . certis efiiciendum est argumentis. Secundo miratur, in titulo codicis MS. omissa esse nomina Firmiani Lactantii. Idem nos mira μ', sed non videmus, cur hOC a
gumento liber sit Lactantio abiudicamdus: praesertim si aliae rationes eum omnino a Lactantio profectum esse persuadeant. Et quid si cum Balvetio librase rii oscitantiae id tribuamus 3 Sane descri- ωptorem libri huius fuisse hominem ad- . modum imperitum, & Balugius testatur& liberaliter assentitur Nurrius. Quam aequum igitur est credere, indoctum illum librarium, cum uniuersa Lactantii nomina adscribere grauaretur, pro Vltimpnomine, quod prae caeteris describi oportebat, ideo arripuisse, praenomina, quod principem tenebant locum. Tortio' negat Nurrius, unquam quenquam memoriae prodidisse, quod Lactantius li-hrum da mortibus persecutorum Composuerit: Hieronymum enim tantum referrς,
eum scripsisse de persecutiona librum. Ve-Tum cum nemini sit Obscurum, quantum sibi indulgeant veteres in citandis librorum titulis, quodque saepius eX mem-ria eos citent utcunque, valde vereor, vel . V 3 Hercu.
342쪽
Herculeum sit hoc Nurrit argumentum Imo vero ipse Hieronymus nobis.feret
suppetias, cium in Comment. ad Galat. I n. memorat Ciceroris libros, qui de quaestioni in philosophiae praenotantur. . HOC enim xit
o nullus gaudet librorum Ciceronis, sed Hieronymus isto loco innuit Ciceronis libros de finibus bonorum. Et, quod magiS ferit Nurrium, & obiectionem.eius pro 'sus infringit, idem Hieronymus eodem in
Catalogo fripi. Gel. cap. LIII. reseri, Tertullianum scripsisse librum de persecutiom, haud dubie loquens de illo Tertulliani Ii-hro, qui etiamnum superest inscriptus rifuga in persecutione. IX.
Quarto contendit Nurrius, librilhu- his stylum a Lactantiano scribendi genere prorsus abhorrere. Hoc sane nouum est argumentum & plane παραδοξον. Nam omnes Critici agnoscunt. libri de mort bur perseeutorum dicendi genus adeo Cum Laelantii stylo concordare, ut viX OUUmpossit ovo esse similius. Vt Balugium omittam, refert Bauldrius, se singularem Concinnasse Indicem vocum, phrasium &rerum, quas cum Lactantio certis operiatius communes habeat hic liber: & Columbus in hoc libro se deprehendisse fatetur accuratissime adumbratam oratio-
343쪽
L APPENDI X. manis 'Lactantianae imaginem. Cum igitur tot Critici hac sint in sententia, curatius eXpendamuS, quaeso, quae Nurrius ad Contrariam opinionem stabiliendam assertiri medium. Producit igitur, primo lo-- cum ex Cap. II. ubi minus Latine dica-tUr : per Omms provincias ta ciuitates Ece Me fundamenta miserunt. Meminit, Lactantium lib. IV. Institi cap. at. ita scripsisse: fundamenta Getesiae ubique iecerunt.' Sed id quidem facile dilui potest. Habemus enim confitentem Nurrium. codicem illum exaratum esse ab homine plane illatino. Annon igitur in promtu est credere, librarium pro iecerunt vel posuerunt vitiose scripsisse miserunt ' Vt omittamUs, ex rei
liquo huius libri textu manifestum satis esse, auctorem eius Latinae fuisse linguae d) scientissimum.
Deinceps notat Nutrius, huius libri rapite tertio de Domitiani persecutione agi, nec tamen eius nomen diserte proferri. Hoc vero facturus fuisse Nurrio videtur Lactantius. Verum an dignum
d) Addendum hie est, quod Cl. Bunemannus in Misceli. Lips. T. III. p. i 4. obseruauit, dictionem illam: inittere fundamentum Ecclesiae, si non optimae, certe Ecclesiastieae Latinitatis esse.
344쪽
sit responsione hoc argumentum , alii viderint: nos ad reliqua progredimur. EX Cap. V. sequentia; profert verba, qVae non modo minime Lactantiana esse, sed sensu quoque carere iudicat: Sapores imposito pe
de super domum eius Valeriani Imp. γ istud
verum esse dicebat, exprobrans ei cum risu, non quod in tabulis aut parietibus Romani pinge- .rent. Nobis contra videtur illud : impo- Isto pede siser dorsum eius, non multUm Bh- horreri a Latinis θ) auribus. Caeterum serit en-
H Quod hie dixi, exemplis luculentis assirmauit Cl.
Bunemannus loe. eit. p. I76. Cum enim Nurrius
ponere pedem super dorsum,) in ueris Lactanti libris animaduertit ' Eam proferat, si libet, ac cedimus; Ego vero, inquit Bune mannus, phrasin huic similem in veris Lactantii libris bis animadisti lib. IV. Instit. cap. I4. n. 8i imponite eidarim mundam super caput ipsius, o posverunt eidarim - , super caput eius. Eodem modo Cyprianus lib. II. ad Quir. cap. I3. versio antiqua Ioiae XI. a. :porire pedes vesros supre eoissa eorum: ct Irenaei interpres lib. III. cap. i 2. ct membranae meae Act. XV: imponere iugum super ceruicem. Petronius satyr. p. 9s: crines super pectus tacentis imposuit, ct p. 98: vultum super ceruicem ponente. Hyginus fab. isol coeli fornicem super humeror imposuit, ct sab. Isa: montem super eum imposuit. Si quis urgeat, in MS. esse supra dorsum, ei quoque opponimus Apicium Art. coquin. lib. IV. cap. 4:Pisanam imponer supra ignem. Hactenus doctissime
345쪽
sententia verborum haud obscura est, modo deleatur non, quod a librariis Crebro & omissum & alienis locis intrusum , esse, quis nescit Θ Delendam autem hoc loco emo voculam non, iam A. I7Io. monui in Dusertatione historico-critica, fabulam de riderico I. Imp. a Pontifice Rom. Pedibus coneuleato refellenti M. VI. Nimirum Sapores exprobrabat Valeriano cum risu, quod Romani in tabulis pingere solerent Persaru in reges pedibus Romanorum Impe , ratorum submittentes colla: Cum tamen id nullo unquam tempore factum sit. Hici autem, in Valeriano, illud verium esse, non
fictum, non pictum, dicebat Sapores. XI. . Quae supersunt loca a Nurrio obiecta. non attinet persequi singula, cum ipso
parum ea valere fateatur, & metuat, ne sorte a librario sint corrupta. In uno tamen loco, ex Cap. XVIII. depromto, mist
fimeBun annus. His aditeio duo loca, quae, sapud alium, quam Cornelium Nepotem atque Curtium, legerentur, haud effugitura videntuT notam' censoriam. Nepos sellieet in Vita Data-mis eap. XIV. 3. ita seribit: Ibi, ubi telam erat im-x positim, resedit. Curtius VI. 7. 21: metron eras super armamentarium postus.
346쪽
rations esse compostum, ut aperte clamet, alium
omnino, quam Lactantium, se habuisseparentem. Longior est locus, quam ut per breuitatis , studium: eum translcribere liceat, sed ita Profecto comparatus, ut miranda sit Nurrit confidentia, dictantis, verba illius loci haudquaquam a Lactantio potuisse proficisci ob nimiam obscuritatem. Lectoris indagini j eum relinquo, illud professus, me nihil deprehendere illo in loco, cur Lactantio sit indignus habendus.. Sed misso iam dicendi genere. alia circumsticit Nurrius sententiae suae praesidia. Credit', Donatum, cui liber hic est inscriptus, alium 0 esse a Donato, cui Lactantius librum suum de ira Dei dicauit. Hisci inquit, conficitur, duos esse planeque diuersos horum duorum librorum auctores. Commissa. hac monet, Lactantio morem esse, ut libros a se editos
aliis in libris commemoret: atqui id de hoc libro sinum non esse. Quod argumentum si valet, plures libri immerentes
HRe sententiam Nurrio praeivit Tillemontius T. VI. commentariorum Hist. eccles qui tamen . , statuit, Lactantium esse verum auctorem libri da
347쪽
νοέας notam scribunt. Et vellem. Nui rius disquisiisset, an singulorum illorum, 'librorum, quos a Lactantio editos esse testatur Hieronymus, mentio supersit in . operibus Lactantii adhuc exstantibus. Hoc pacto suum errorem facile erat de prehensurus. DeniqUe Concludens train. dit, in hoc libro narrari quaedamέ quae aliorum eius aetatis scriptorum senten. iii S repugnent: ergo eum Lactantii esse non posse. Sed vix quisquam sentiet huius argumenti pondus. Etenim fatetur Nurrius, Caecilium suum, quem fingit,& Lactantium eadem vixisse aetate. Ergo ut Caecilius, sic & Lactantius, quaedam narare potuit ab aliorum illius aeui
scriptorum opinionibus dissidentia. XIII.
Ηae igitur sunt rationes Nurrianae, quibus receptam eruditis sententiam de . auctore huius libri haud sane labefactari, breuiter ostendi. Persuasum etiam habeo, Nurrium hunc laborem nunquam suscepturum fuisse, nisi Ecclesiae suae ramntUS amore, ea re magnum praesida iamneterodoxis, quos vocat, ereptum iri existimasset. Neque enim dissimulat in Praefatione hanc causam, querens, hete- Todoxos illos libri huius, tanquam Lactantia
348쪽
Etantiam, auctoritate varios propugnare errores. In quibus non minimus visus est Nurrio nostro ille, quo ex libro damori. persec. docent, Petrum Nerone d mum regnante Romam venisse. Vnde& Dissertationis suae Cap. IV. artic. - . de inhoc loco contra haereticos disputat, &omnia facit, ut hunc locum cum vulgari Pontificiorum fabula conciliet. Sed finem facio cum Nurrio disputandi, illud ultimo loco adiungens, eundem, dum Cap. IV. & sequentibus saepe contendit Lactantium Cum auctore libri de murtibus persecutorum, inuitum nos confirmare in ea sententia, quod genuinus is foetus
349쪽
I. h i Vod Io. Clericus, vir copiosissimae pariter & accuratissimae da.ctrinae, non ita pridem a dixit, nondum ullam exstare satis diligenter adornatam operum Lactantii editionem. id facile assentietur, quisquis Critico perlustrarit oculo Ciceronis illius Christi, ni reliquias. Etsi enim quorundam clarissimorum virorum opera factum est, ut non amplius vera sit querela Parrhasii, Laetantii libros adeo deprauatos laxatosque EFf b scribentis, ut nc ipse quidem, si modo reuiuificat, eos sine coniectorc At agniturus p tamen haud sane paucae relictae sunt in Lactantio mendae, nec tenue post tantam messem superest spicilegium iis, qui ingenii arte Critica subacti vires hic ex-- periri
350쪽
periri voluerint. Quo vero plures operam suam studiumque in emendando Lactantio collocarint, eo felicius res: succedet, ut tandem omni macula abstersia ex omni parte nitidus in lucem prodire possit tam studiosus puritatis ac nitoris auctor. Ego quidem, quae subinde in eo animaduerti correxique, hic legentium oculis iudicioque exponam, etsi mallem, ingenio doctrinaque praestantiores viros otia mihi fecisse, nec minorem Lactantio,
quam Plauto Petronioue emendando, nauasse operam. Si quando Otium sup- i petet ad Lactantium denuo curate perlustrandum, tum, quoscunque describentium errores deteXero, pariliteras iuuandi studio expromam , Criticisque occasionem praebebo , vel agnoscendi veram
Rripturam vel facilius investigandi.
. t II. Primo autem eas emendationes, quas
alibi locorum, ubi non facile quaerun 'ur, protuli. Scilicet cum in Actis Erud.
A. 7 r. Nurrianam editionem libri de mον--tibus persecutomm recenserem; summis anis
nisus sum viribus, ut primum eius libelli ' caput ductu codicis MS. cuius particulam aliquam Nurrius aecuratissime aeri in fam exhibuerat, emendarem. Vidi igitur. xtim. a. pr. aditur his omnibus aduersareus, scriben'