장음표시 사용
241쪽
Termini autem ita sunt intelligendi. Dili- entia Icilicet, quae culpae opponitur, consistit interdum in omittendo, interdum in committendo. Quod si ergo committitur, quod omittendum erat, vocatur culpa commissionis, v. g. si quis ignem, vel candelam ardentem in eum locum adfert, ubi tanum, stramen, aut a lia materia ustibilis deprehenditur ; vicissim, si quisomittit, quod committendum erat, Culpa Omissionis vocari consuevit, V. g. si quis no-Etia januam non claudat, &sic rςs per fures a
DIs TINCTIO VII. Inter culpam malitia seu versutia, &ignaviae, simprudentiae vel negli-
HAne distinctionem in textibus juris civis lis fundatam esse, hactenus deprehende re non potui, in jure tamen seu dati quodam modo fundata esse videtur, quoniam ibi omne vasalli admissiim vocabulb culpas. Feloonia, Germ. - denotari solet, mis. Collet. nofr. Mudate Disp. Hae rhes II. Quicquid tamen sit, illa distinctio aperte contra regulas logicas impingit. Altera enim species, culpa scilicet vertitiae, latius t patet, quam ipsum genus, nihil aliud enim est, quam mi tua dolus, v. Rςinhard. Bachovius au g. a.
242쪽
. qui . mod. re conre. oblig. num. 3. in . Arn. Vinnius ad eund. f. num. II. Idem ergo mihi de ista disti stione videtur, ac si quis holminem in rationalem & irrationalem distingueo
sin mali Ualis hujus distinctionis usias sit, ex regu- Ulis, quas DD. vulgo formare consueverunt, facile constat.
Regula I. Quotiescunque contractus solius': accipientis utilitatem respicit, v. g. commodam tu ira, toties ab illo accipiente culpa levis maepraestanda est, L s. g. auf. h. t, dans vero ad solum dolum praestandum tenetur, l. 61. g. 6. f. ε de μνι. & hie vocabulo doli culpam latam ut ' alias in negotiis mere civilibus, vid. dist.IV. non comprehendi existimo, ob verba d. l. 6 I. S. 6.j quin etiam paulo remissius circa interpreta ν ionem doti mali debere nos versari.
Regula II. Quotiescunque per contractum s celebr tum utriusquo conIrabeatium utilitas . promovetur, toties uterque etiam calflam le- 'it: vem steri praestat, d. t. s. f. a. h. t. V. g. in ' is cmtione, locatione, pignore &c. Quoad pi-
243쪽
m . HI. ubi etiam culpa levis sima requiri via detur, verb. Venit autem in hac actione Ed tus B eulpa, ut in commodato. Venit S custoria. Verum cum t. s. g. a. h. t. S a. t. 13. S. I. idem autor si Ulpianusscilicet probabile autem non si eundem inpianum sibi contradixisse, praecipue quoniam utraque lex ex eodem tractatu desumta, nempe l. s. est l. 2δ. ad edictum, ι. 13. autem ex lib. 38. ad edictum, hinc quamvis alias correctioni legum non faveamus , admittenda omnino esse videtur opinio Noo tu, qui lib. probabit. 4. ita legit, at lo com morito venit edi custodia cui opinioni accedit. quod puncta & aliae distinctiones, quae in rex ribus corporis iuris deprehendunxur, non sint authenticae, sed a DD insertae, Aliter' re o det Phil. Matthaei adι. 23. de R. y num 8 cu jus tamen responsio paulo obscurior esse vis
Regula III. Quotiescunque contractus. ad solius dantu utilitatem tendit, toties. saltera custa lata ab accipiente exigitur, aeu. F. S. πλι. dans vero ad culpam levisshmam tenetu pro ut recte colligunt ex s. 6i. g. s.f. de furti ubi vid. Dion. Gothoseed. in reor. Nota l. Ilas regulas tunc saltem locum in- Venire, quando ex contractu aliquo agitur ;ast quando ex L. Aquilia ob damnum illatum alterum convenimus, tune nulla distinctionο opus, nam & cul a levissima per eam legem coer
244쪽
Nota II. Has reguIas in iis saltem contralibus applicari polle, qua 'o obem rem ha- ene. Aliud in iis, ubi factum aliquod ab altero praestandum, qualςs sunt tutelae administratio, mandatu i & negotiorum gestio, quippo in quibus ab , ministrante culpa levis indistincte exigitur. Quantum ad tutelam attinet, omnes , do, inter se convenire DD. quod ultra culpam levem a tutore aliquidi non exi-
gatur,propter t. 33 strigine admismperis.tur. dc ι. 7. C. arrire. tute'. Verum quoad manda- tum & negotiorum gestionem diversae occurrunt sententiae. Mihi an logiae δ: rationi juris magis conveniens videtur ut nec amandat Tio, nec a negotiorum gestore major, quam a tutore , culpa gradus exigi possit. Neque enim ex his etiam aliquis commodum ex se stione tua accipit. Et intuitu nestoriorum gestor;s rem qX l. U. ac segstr.δυ aeparere exi stimo , in qua quidςm ab initio nescitiorum gelior a tuinre in eo. dis inguituri, quod prior stontegerat, postarim: cometassor item ad omyia expedienda non teneatur, uti quidem eqsterior. Vetum mox 'u d. culpae praestationem inter se compa ntur. Et quilibet viὸet, quod g. i. Mariobui qua quas
ex estnir. nasi. de casu speciali loquatur, promt,pter verba expressa: simodo alius diligentior eo commodius administraturus esset Megotia. Quoad contractum mandati tanquam lex tui obstantes vulgo adduci consueverunt l3.
245쪽
eti. C. Maaedati et, sed non dissiculter respot-deri posse censeo. Quamvis enim nonnulli acriter urgeant verba a. t. I 3. omnem culpam a procuratore praestandam esse, v. quos citat Hilliger ad Donessit. I 3. c. II. Lit. E. nil tamen obstat, Quo minus & hic illam particulam ex ante adducta analogia juris & identitate rationis explicemus. Neque adeo opus est, ut cum aliis inter negotia, quae nusiam aliqualem
dc exactissim n diligentiam requirunt,disti Mamus, de qua distinctione vid. Munnem, i ad c t. Eadem responsio, quam mod dedimus, ad cit. l. 2I. C. Mani suppetit, in qu per verba: exacto secun d aliud, quam levis. culpa indiotatur. Dicit enim imp. Constantinus, quod suae quidem rei quisque sit moderator & arbiter, id est, quod in illis etiam ut culpa non vertatur vitio; sed quod in alieni Oxactum officium, id est, culpa levia ex atur Ex t. et denique nihil certi definiri
potest. Non solum enim mandatum cum commodato; sed & cum commodato vendia tum conjungitur. Annet ergo in venditione
etiam levissima culpa praestaoda 3
sed, quod caput rei est, adhuc restare viqdetur. Non pauci enim stat, qui adlatam &hactenus explicatam nostram distinctionem plane reficiunt, inter quos Raevardus ad i. a3 ff. de R. Mart. Anton det Rici e dis c. u. Hugo Donqssu somm ib. I6. c. 7. Struvius M.
246쪽
Nostrum ergo erit, ut hic quoque mentem no stram aperiamus. Cum vero brevitati stud amus , missis aliorum opinionibus, de rationibus Struvii, qui maximae autorit ti4 in foro est, 'solum in praetenti dispiciemus. Existimamus autem, Struvium sine eausa ab opinione communi recessisse, ejusque dua iregulas, quas loco trium communiter rem piarum substituit, in effectu cum tribus illi coincidere. Age vide mus.
Prima ipsius regula haec est: Dolus solum efffurcproxima lata cat aprastatur in contra. tu depositi, addita ratione, quia nulla Ius M'. . possitarii utilitas versatur ἱ sed annon idem est, quod dicunt communiter: quotiescunquqeontractus ad solius dantis utilitatem tendit,toties saltem. lata culpa ab accipiente exigitur. Quae de precario additi vulgo etiam monςri si
Secunda regula Struviana est: in reliquis
PLERIS E contractibus bona fidei rasta tur culpa ct quidem tam levis, quam levibsima.Haec ab initio communi sententiae directo contradiceri videntur, quippe γα in plerisquet contractibus levem solummodo culpam requirit,quin do scilicet ejusmodi contractus utilitatem utriusque contrahentium intendunt ; sed re Oxactius pensitata,opinioStruvii vel iterum qum vulgatis principiis coincidit, vel non adeo cohaeret, Ita enim pergit ioc ant siti aph
247쪽
inera altissamen contractibus ae netistiis L tigentia desideratur in commodato, Ic. sed cur hoc 3 Scilicet, quia juxta ante dicta in commodato solius accipientis utilitas versatur. Mi- nus recte ergoStruvius duas culpae levissimae spe- eies constituisse videtur. Quod si enim juxta illum inplerisque contractibus levissima culpa requiritur, in quo consistet culpa levissima prae aliis in commodato praestanda st Dilige tiae vocabulum, quod in nonnullis textibus occurrit i non semper denotat culpam levissii mam, sed ex natura substratae materiae est e plicandum. Quod Vero interdum esse possit, exceptio, libentar fatemur. phira alio tempore i Dantur quidem multi gradus, interdum decem etiam, Vel plures, circa eandem rem, quod objicit Dn. Beier. to aueg. sed in jure r ψicimus ad illud, quod ut plurimum fieri, &quinam gradus plerumque adesse soleant. iEos autem ad tres a nobis explicatas species comis mode referri posse, nemo negare poterit, α sic quoque arbitrium judicis juxta hoc fund .
Hujus distinctionis autorem communiter
faciunt Bartolum. Sed eandem textibus juris non esse fandatam, exacte monstravit
248쪽
est. Struvius I9. th. Ist. cum culpa lata & Ia- tior in illis promiscue accipi soleat. Valeat Mingo Bariolus cum bac distinctione.
inter culpam in concreto in Masracto consideratam.
REgulariterper culpam levem etiam indigiatamus, quae in abstracto est, id est, quae ponets eiusdem conditionis homines utpluriamum deprehendi solet, V. g. penes plurimos patresfamilias; interdum tamen illa quoquo antellisitur, quae penes hunc vel illum homi nem in rebus suis in specie deprehenditur, quod fit in iis casibus, ubi socium nobis eligi , .mus, qui*qui parum diligentem sibi socium ac uirit, de se queri Obet sunt vςrba Caji . in ι. prosoc. Sed quid si in communionem incidimus, v. g. si nobis duobus hereditas, vel legatum siquod elinquitur' ratio. prior qui dem hic nun potest applicari; nihilominus tamen idem habetur in ι. as, g. 16. F. fam.
heres. ex ratione, quia, coheres propher par tem suam habuit causam gerendi, id est, ut puto, quia unam ex xeb.f. bereditariis. sine altera vix administrue potuit. Nolim tamen , propterea cum Dn. peiero loc. 8rox cit. sta- . tuere, quod ubiquet culpa levis in concreto solum praestanda veniatς non enim, nisi LL. hoc expresse permittunt, Vi ndum est , quid
249쪽
fiat, sed quid fieri debeat. At vero, si quis negligens est in rebus suis,an ego propterea pati te. Deor, ut in meis quoque negligenter versetur Non videtur. Add. Doctr.F. h. r. f. XXIII.
Sus se exserit in eo casu, ubi quis casuum fortuitorum praestationem per pactum in se recepit, ad quam alias ex legum dispositione non erat obstrictus. scilicet, ejusmodi pa-Ehium de casibus insolitis solummodo intelligitur, neutiquam vero de insolitissimis,qui rarissime contingunt, Vel prout alii loquuntur, vix mille annis semel, quamvis hic terminus nimis laxus sit, v. CarpZOV. P. 1. C. 26. D. P. Gail. 2 OU. 23. n. ro. Seb. Medic. de casib. forn . au. Is n. I8. aliique a Lauter- Dachio ad h. t. alle