장음표시 사용
211쪽
cum hae tamen rinritatone,praterquam'eraccidens flant arbitraxia, ad quam restrictionem probandam d. l. 3. 3f. h.t.adducit. Audiamus ipsum Marcianum in cit. S. f. Mane, inquit, interdum E ιn actione fracti iudieii in ιιtem furandum, velutis promissor Michi mora ecerit m Stichus decesserit, quia rudex a mare sine relatio Iurasvurani non potest rem, qua non extat. Forian vero dices, hoc de iuramento veritatis saltem intelligi dinere, quo etiam respexisse videt Laurerbach,dumstr. S a. 9s coniungit. Sed vero ex collatione ιαι- asprane. est. De. liquido constat, quod do juramento affectionis locutus fuerit JCtus, quia ibi de jurejurando in judiciis b. f. & arbitrariis praestando expresse agitur. Quod si urgeas : interim tamen verum manere, quod ut plurimum in b. f. rarius autem in stricti juris judiciis juramentum in litem affectionis locum habeat, &vero in rebus moralibus regulae universales ab eo desumi soleant, quod ur urimam obtinet; Resp. id quidem verum este, sed simul addo, id nostro casu non exinde provenire, quia illi contractus sunt bonae fidei, sed quia in illis ulpiu timum de rebus in specie restituendis agitur, V. g. in deposito, commodato, pignore, locato,&c. perinde ut in actionibus realibus, quae ar
ta laevocantur, ut in rei vindieatione & si
M. In hisce autem omnibus species ibia, tanquam objeetiam actionis, ita comparata est, ut affectionem utplurimum specialem re l cipiat.
212쪽
cipiat. In actionibus stricti juris hoc autem Interdum solummodo fit, v. g. si res rara do nata , aut apud Romanos per stipulationem promissa fuerat. Ita ergo regula ad sensunturis Romani formanda esse videtur: I; quia buscunque actionibus speries rara, pretium ectionis recipiens lentur,ibburamentum
Sed, posito etiam, adlatam differentiam inegibus Romanis fundatam esse, ulterius t ven tunc inquirendum effet; utrum ea ad c
,odie apud nos avum in foro prast 'ossit'
Certe ea differentia ex nullo alio fundament aerivari posset, quam quod judex pedaneus a aud Romanos in judiciis stricti juris ad verba
zontrahentium praecise adstrictus erat, nec ultra adem progredi poterat, quamvis sequitas hoc Madere videretur, prout hoc accurate osten lit mesenb. in Parat. d. h. t. num. 6. sed ubi locorum judices pedanei apud Germanos de ' prehenduntur Et ergo ubi est hodie tam restricta eorum potestast nullibi cςrte. Quid ergol numn eorruente Bindamento effectus dbuc durare poterit ρ non videttur, nisi ab- turdum aliquod admittere velimus. Cupis forsan autoritates Producimus CarinyZovium,cujus verba in P. 1.c. arum 9 num.
7 .seqq. sequentia sunt: Etsi vero, inquit, ιώ- en atear praedictam initinctionem inter ju-l icia b. f. 6e stricti juris ab inrerpretibus fuisse I 4 receptam,
213쪽
ceptam,ae commode etiam retineri atque ae fenae posse, de quo tamen nos propter ea, quae paulo ante adduximus , adhuc dubitamus,ὶν - - non memini tameν, addit, inpraxi hoc
disserentiam multum ariendi, quin potius arbitrio judicis retingat, quaMo juramen rem hoc, e assectionis sive veritatis, dese
rn lιtem arbitrio iudicis multum esse tribu-mdum aras apparet ex l. 4. 3. a.do . . S.3n4ffvi in Di. urana. Ex quos ι ita concludit,
si hodie A solum in omnias b.f. actioηibus e in rem ve inpersoniam,quibos res resti tostur edellam in strictis judiciis , arbitr43 rus S non arbisrariis, ex causa justa arqaeseoicimte in utem juretur, ut notat Andr
Rauchbar. . I. qu. p. num. 32. Verba Carpetorii ita perspicua esie, reor, ut nulla ratione de solo veritatis juramqnto intelligi possint quamVis, ea . dem ita explicare voluerit B Brunneman. ad L .ss. h. t. num. 8. Carygovio junge Struvium our. R. G F. t. q. tit. m. aphor. ἔγε . .. Facile quidem credimus, contrariae sententiae etiam non defuturos, quos pro stabilia ςnda sua opinione adducere possint; sed in collisione ejusmodi diversarum gutoritatum ea semper praeferri debet, quae cum genuinis principiis convenit, qualem Carpetovii esse ante demonstratum fuit. Ex quo simul apparet, testimonium dicti Carpetovii non ad solam Saxoniam restringendum esse, sed ex Hentitate rationis ad omnia Germaniae fora
214쪽
DISTINCTIO II. Inter affectionem extra rem & in ipserς radicatam.
Sum hujus distinctionis in eo ponunt non nulli, quod juramentum in litem affectiis, nis tunc saltem locum habeat, quando adest affectio in usa re, v. gr. raritas, ut res similisitet plane non, vel tamen admodum dissiculter iterum haberi possit , non autem si exira rem est, v. g. si quis rem aliquam propterea maximi faciut, quia ipsi a Principe, vel Patrono eadem donato fuit, qu e sententia placuisse vide- . tur Lauterbachio circ. sis. h. t. & m. Beyero in Poffadhq t. Ua.s B M. cons quos citati Brunnem. ad c Is h. r. - .&Hilliger ad Doneu. lib. 26. e. 6. tit. D. Verum haec opiniossimpliciter appr0bari nequit, cum juxta l. 3s. θ' de minor. interdum quoque affectio extrarem consideretur Ita enim Hermogenia sind. l. Si in emtionem,inquit, penes se colloc ram minor ad ectione ab alio fueretur; -- plorans in integrum restiturionem audietur, si ejus ister esse,em tam ab eo remfuisse, ari probetur: veluti quod majorum ejus fuisset: ita tamen, ut is, quod ex ιiciratione accessit, ipse serat venditori Eodem ,
215쪽
fere recurrunt, quae Iavolenus in L 36.' γ Mn. liberti habet . ubi ita: Multi enim caseus interventre possunt, quibus expediat statrono petere bonorum ossessionem, quamvis a-' , - ris alieni magnitudo quam libertus relique rit, facultates patrimonii 9us excedat veluti, si praedia sunt aliqua ex bonis liberti, in , quibus majorum patroni sepulchra sint, o ma- .
astimat patronus, bonorum postsessionissura ρroyarte ea ad te pertinereo vel aliquod nonpretio, siedassem si asamandum. Non
ergo Meo minus shabere aeber petenda bonorum Possessionis,qur animo potius,quam a tiaram computatione, Mua foeni aestimast.
Ut vero distincte mentem nostram expli- . . t eemus, ita dicendum esse existimamus Pro
pter interesse in ipsa re radicatum Faram to in litem assectionis semper locus; ραρυ- 'erimeresse extra rem considerarum, illud
interdum saltem admitt/tur,rnterdum non. Nova autem incertitudo adest. Queritur enim nunc ulterius: quales sint illi casus, ubi actor ad juramentum affectionis propter interuile extra rem consideratum admittatur 3 Hic vero egregiam navavit operam illustri . t Thomasius in eis. Disp. Cap. I. f. et . ubi totam, quaestionem ita ex fundamento explieat. Sci- , licet omne pretium arimonis. prout hoc ipsa denominatio indicat, ex affectibus humanis, cirra rem quandam concurrentibus, oriri di .. ςit. Sed vero assectus tripliees fimi, ambitio, ava te a & wluptas.Quantum ad avaros at
216쪽
tinet, illi erga res singulares nullam fere affe- et1onem fovent, nummis solummodo intenti, quorum erogatione Commodum tuum promovere possunt, quae commodi promotio in rebus singularibus cellat. Ergo avaro aliquot numini a principe donati magis arrident, quam alia gratiae & benevolentiae testimonia,quia non
illam primario intendit, sed tantum habet pro medio perueniendi ad finem suum, scilicet ad divitias. Aliter res sese ambitiosorum intuitu habet. Unde omnes fere circumstantiae, propter quas affectio circa rem adesse creditur, unice in ali qua ambitione fundantur, v. g. quod res sit δε- nata a frinc n. Ambitioius enim nihil ipsa gratia principis antiquius habet. Et quamvis levissimum saltem fuerit, quod profectum esta Principe, ambitioso tamen id inaestimabile videtur. Praemium illustris aticuius certaminis eandem affectionem producit, & licet vel coronae gramineae, ut olim, ferreae, aut quer cinae datae fuerin circumstantia tamen certamis nis & fortitudinis magnam assectionem Oper. . tur .Retiquιas porro casus alicuyus insoliti m gnifacere solemus,non ob alium finem, quam ut iactatione quadam multa de cassi illo in lito &periculo, in quo nos tanquam homines singu- , lares servati fuerimus, aliis narrare possimus, quo pertinet v. gr. equus, cujus ope magnum periculum quis evasit, &c. Item, quae a mavoribus accepimus, in magno etiam pretio habe-
217쪽
mus, antiquitas enim familiae ambitionem au get, nam quo antiquior res est, eo antiquius prae
bet testimonium de antiquitate familiae . - Quoad voluptuosios si uiliter speςies quae , dam affectionis deprehenditur. Sed hi poliqus eo respiciunt, an res dilectas a sodalibus suinis, vel ab amasia acceperint, quam la Principe, I aut viro quodam illustri, Unde linteolum, aut ligamentum, amoris testimonium , ein affections-ma Adgen pluris faciunt, quam alias re pretiosissimae ab aliis aestimari solent Applicationem jam ita facimus. Pretium i assectionis ex ambitione proveniens, licet a , fectiost extra rem sita jurameνto in litem. assectionis locum concedit, ecus quam illud, quod ex volupIate oratur.Ratio cu. to S. 26. - suppeditatur. Nempe voluptas qst vitium, qu0d omnium reprehensioni est obnoxium, adeoque huic non succurrunt, neque ei favent leges lau- , manae. Accedit, quod leges ferantur ab ambi- . tiosis hominibus, li e ab hominibus in virilia aetate constitutis, qui aliis dominantur , qui φdeoque leges ingenio proprio valde indul- gentes condunt, & ea, quae ipsis adversa sunt, - Condemnant. Adde c. 3. f. 36. dis' ubi it ;sicuti in iure non quilibet metus actionem quod metus causa producit, sed is demum, qui cadit in virum constantem , l. s N 6. A. quoa mei. caus & qui a viris bonis, h. e ambitiosis approbatus est, i 8. S 2. eod ita nec . omnis affectionis erga rem in iudiciis Iotio
218쪽
habetur, sed eius demum, quae cadit in virum honestum & gravem. Addimus ad illustrationem dictorum adhuc t. de Oper. servor. ubi Ulpianus: item, inquit, volupta- ijs vel actionis Uimatio non habebitur, veloti si dilexeris ehm servum dominus, aut i in deliciis habuerit.
De condictione causa data, causii
inter causam praeteratam & futuram, ob quam aliquid datum fuit.
pronio vendidisse non solum, sed prae . terea etiam tradidisse, Sempronium vero in 'soliatione pretii haedinus moram commisisse ;quaeritur, an Titius propterea jus poenitendi habeat, & a contractu iterum resilire possit Γ Notum vero est ex vulgaribus principiis , quod in nullo eontractu nominato qualis est emtiovendItio, poenitendi facultas competat, sed solum propter moram alterius ad interesse ιgendum fit, consensus enim hic absque Pressi solutione jam persectam . producit obligula
219쪽
nem , dc in hoc consistit causa illa materi-ra , v. l. 8. C. de contradi ems. secus in contractibus in nominatis, ubi ex solo praevio con sensu, tanquam pacto nudo, causa, id est oblitio perfecta nondum oriebatur, sed ex traditione demum, v. gr. Do, sed sub modo, UT DES do. ut FACIAS , ergo ob causam saltem futuram, quae si non adimpletur, ut sperabam, facultas rem meam repetendi mihi etiam competit. v. Luis. f. h. L Quaeritur autem, cum hodie ratione oblis gationis inter contractus nominatos & inn minatos non amplius sit differentia, utrum adlata distinctio usum aliquem adhuc in praxi praestet Assirmative respondendum esse existimamus. Nam adhuc frequenter accidit, ut' aliquid detur' sub modo, v. g. ut a lite discedatur, ut matrimonium mecum contrahatur,
quod fit in arrhis sponsalitiis &dote, nec non, ut negotium expediatur, quem tamen momdum 1mplere cessat alter, quis vero dubitaret, quod in tali casu huic nostrae condictioni non
sit locus, v. l. 3. g. a. S 3. l. 6. aliasque Τ. h. t. Idem est, si quid donatum fuerit sub modo, κ g. ut alter certa tibi at menta praeseret, juxta ι I. C. de donar. qua sub moc ubi etiam xei vindieatio conceditur , quae alias quidem iuxta principia juris Romani in ejusmodi casibus, Iocum non in enit. -
Λd causam futuram alias quoque centrior etri solcte sed ea in praesenti materia non
220쪽
ndigitatur. Deficiente enim conditione, to- us actus annihilatur, L P7. J. de contras. emi. . deperis. S commθα rei vend. ergo es tunc vindicari poterit a quocunque pMessia e. Quamvis vero in L 3. O 7. αδε Condis. synonymice accipiantur illa duo 'vocabulat concris & modus, quilibet tamen Wocem conditionis hic abusive sumi facile ad. itertit. -
De condimone ob turpem, vel μ' injustam causam.
inter causam turpem di in sam.
Sollicite has duas species ab inviceminia
stinguunt nonnulli L L. interpretes, ut Frantakiusin comm.ad h.r.num. Iam terbach. ad h. t. Pereg. adris. C. de Condiam Lege n. ulcnec non Struvius S. L. C. th. an qui hanc differentiae rationem quantum ' ix subjectis ab eodem exemplis colligere licet . . iddueit, quod condictio ob eurpem causam ocum inveniat, si quid datum ratione alicuisus praestandi Infuturum, quod intuitu accipia:ntis turpe sit ἰ eondictio autem ob idiustam .ausam, si accipietna quid conssecutus fuerit ex