장음표시 사용
151쪽
lem me fore S. Petro non ita intel- ligi volo,quod numen aliquod B.Pe- tro, aut inspectionem cordium illi tribuam: sed quod doctrinam & fidem , qua is Romanam Ecclesiam cpnstituisse creditur, fideliter obseruaturum me promittam. Item, .
quod iuro,me fiVelem fore S. Rom. Ecclesiae, & domino Papae eiusque successoribus, &c. sic intelligi volo, quateruis illa Ecclesia in fide , ob
quam Paulus eam tantopere commendat perstiterit. Papae vero ipsi, quatenus & ipse eam fidem retinue- .rit ,& verbo Dei congruentia praeceperit. Itens, Papatum Romanae.
Ecclesiar,nihil aliud intelligo, quam primatum illum M praerogatiuam Ecclesiasticam, qua inter Episcopos ordinis SI politiae catissa primas ob- tinuit, eaque aliquando ad utilitatem Ecclesiae 'liciter est usus:Nullo
alitem modo me potestatem agno-'scere silie illa humano, siue diuino Ium arrogetur, quae ad Ecclesiae destructionem pertineat. De regulisl . x ta sancto-
152쪽
sanctorum Patrum defendendis ac retinendis, idem quoque intelligo, quatenus scilicet aedificationi Ecclesiae seruiunt, & diuinis mandatis
no aduersantur. Nec abs re futurum
puto, si & generalis quaedam protestatio siue exceptio fiat Coram eo, qui iuramentum excepturus est, in
hanc sententiam. Mei instituti non est, ut hoc iuramento plus obligari Velim, quam ad ea quae licita sint Mhonesta,& salua conscientia pr stari possunt& debent. Haec autem de eo iuramento dicta sint, quod De
cretalium libro continetur, non autem si alia quaedam capita speciatim
addantur , ut verbi gratia, Promitto me per omnia, & in omnibus eam fi dem retenturum,quam hodie Rom. Ecclesia,& in ea Pontifex Paulus IV profitetur. Item, promitto me nihil in religionis negotio tentaturum Minnovaturum absque eius sanctitatis consensu. Item, promitto me haere licos, praesertim Lutheranos appellatos, Persecuturum,Omnesque ςOS . G pro
153쪽
pro haereticis & schisin ticis habiturum,quos pro talibus hodie Rom. Ecclesia damnauit, Euc. Haec capita cum specialia sint, huiusmodi interpretationes & cautiones non admittunt , & tale iuramentum penitus est detrectandum. Hac igitur cautione S moderatione adhibita, . tutius fortasse hoc sacramentum iu-
risiurandi praestari poterit, modo ea accedant, quae supra iudicauimus: primum, si nulla alia via & ratio in-ueolripossit in suscepto munere persistendi, nisi huiusmodi plane iura-
mentum praestetur, alioqui tutissimum fuerit omnino hoc iuramen-
hum, quod prorsus periculo non C rei,declinare, aut certe tale dare iuramentum quod mitiore M tolerabiliore forma concipiatur. Deinde in hac iuramenti praestatione spectandum est,si via per hoc aperiatur, liberam & piam Ecclesiae reforma-itionem facilius instituendi, ita ut hoc iurameto praestito, ossicio quod
Poplifici debeas satisfactum putes,
154쪽
C E N T V R. I. Io385iam auctoritas aliqua S robur per id tibi accedat, ut in reformatione instituetida Pontificia auctoritas non tantopere sit metuenda, si eam ad pium institutum impediendum Conuertat, alioqui est compertissimum, nullam tam moderatam ,
prudentem reformationem institui posse , quam Rom. Pontifex sit approbaturus. Item videndum, si hoc iuramento praestito omnibus alijs difficultatibus, quae hoc institutum remorari possunt,occasio pr scindatur. Summa haec est,uideri mihi ita demum hac receptam iurandi consuetudinem , quamuis iniquam δίduram, seruari posse, si ingentis ali-Cuius mali metus impellat, dc insignis alicuius utilitatis spes invitet
Habes, Amplissime domino,quid de hoc negocio post diligentem cogi
tationem dc inquisitionem nobis videatur , quamuis initio in contrarium septentiam propendebam,quod tum omnes huius negocij conditiones &qualitates non ita eXacte eX- G 4 pende-
155쪽
Io EPIST. SELECT. penderam non satis: quamuis non dubitem, non omnibus satisfactum, imo ut ingenue fatear, nec mihi per omnia satisfeci: cςrte nulla Vnquam
res plus laboris aut fastidij mihi a
tulit. Accessit ad difficultatem, quod argumenti huius explicatio,
non tam sacrarum rerum cognitionem, in qua parum valemus, sed iuris etiam scientiam,in qua nihil propemodum intelligimus, requirebat. Praestitimus tamen, quod Deo ad
iuuante potuimus, & si quid pecca tum est, id difficultati rei, & nimio fortassis promovendae Ecclesiae MConservaqdae pacis studio imputetur. Quare ea quae dixi non pro cerra & indubitata sententia, sed pro deliberatione,&probabili ex re pri- senti consilio haberi cupio. Res fa- ne perplexa est, de qua temere iudi-Carq, pcriculi plenum sit: nobis satis fuit rationem aliquam ostendisse, qua fieri posse putemus, ut impietatis periculum evitetur, & Conscientiae Vtcunque consulatur, hoc est, Vt
156쪽
CENTUR. I. Io nihil diuino mandato contrarium' admittatur. Iraque huiusmodi consilio nulli prataudicatum Voluimus. Nolim etiam ut 4. T. temere acquiestat, sed rem diligenter expendat,& Deum nobiscum imprimis rog et ut viam aperiat, & rationem Commonstret, qua & conscientiae con- . sulatur, Sc officium non praetermittatur. Deus A. T. Ecclesiae & Reipubl. incolumen conser t. Quod Epistola haec rudius & deformius scripta sit, condonare A. T. debet. Nam cum amanuensi careamuS, CO-dem, & pro famulo S exceptore uti ' necessum filii, qui quum adhuc perne puer sit, & Latine non plane Calleat , tarde & deprauatius scribit.
E Colonia Agrippinensi, postridie
157쪽
Docti sis ut pio Georgio Cassan-
--am sit res periculi plena, prae-
ω,detur stare iuramentum Romesponti innio E- fici, quod habetur in ea: Ego N. deri pati. Iuram . ex posterioribus tuis ad meliteris intellexi. Cum igitur in hac formula tot reperiantur difficultateS , Vt Vix etiam ratio inueniri possit qua fatua conscientia praestetur,& ea consuetudo iurandi, quae ho- diciobseruatur, & ab Episcopis exi- 'gitur, longe lateque ab illa differat, dia ut non solum praerogatiua primatus ipsius Pontificis in Ecclesia, quam illi libenter concedo, Verum, etiam Papistica tyrannis hoc iura - mento stabiliatur, & omnis libertas Christiana adimatur, nec non quasi expressis Ferbis obstringamur,Vtiniquissimas quasque Pontificias Con-r stitutiones exacte observemus , M ipsius rebelles, e quorum numero
158쪽
multi pij & boni viri reperiuntur,
persequamur , Ut latius eX tenore .
ipsius iuramenti, quod hisce luctu- sum reperies, perpendere licet, non video ut aliquisnomine sanctiss. hoc
iuramentum merito exigere, multo
minus, ut pius quispiam illud spraesertim si de omnibus hisce illicitis piamum edoctus fuerit) absq; scandalo de graui Dei offensione, iurare
possit. Meus enim non irridetur, S quicunque illum non confessus fuerit eoramhominibus, hunc quoque negabit coram Patre qui est increrilis. Fateor quidem nihil non faciundum,quo honos Dei propagetur, Mut unusquisque Vocationi suae,quantum in se est, satisfaciat: prcesertim si ingens aliquis metus futuri mali euitari possit, aut spes non dubi insignis alicuius utilitatis prae manibus sit. At eiuscemodi malum in casu nostro non puto imaginandum, neque talem spem, qua &Ecclesiae vc Reipubl. in hisce extremi S temporibus consuleretur, praestatione L . huius
159쪽
huius iuramenti propositam esse pu- . t . eo. Et si maXime tale quippiam ex- .a pectuidum esset, non tamen essent facienda mala Ut euenirent bona.
Verum cum ego indoctiorsi quam . . . vi selide quidquam de hisce aut si- l. milibus iudicare possim, cupio Vt tu subi per otium M valetudinem li- ' . cuerit J singula huius iurisiurandi verba diligenter examinare atque . . ' excutere Veli s,& suod de illo tuum . sit iudicium mihi impertiri ne graueris. Neque te moueat quid Ca- nonistae aut alij Papisticorum abu- suum fautores ad excusationem huius iuramenti conscripserint: Ve- . rum quid Verbo Dei Consentiat, necne, perpende. Caeterum quod specimen reformationis iamdudum
concepisti, auditu pergratum fuit, M quanquam desiderio illius tenear videndi: tamen cum ego nihil hoc in negotio de meo possim addere l. vel detrahere , rogo, Vt susceptum' ' negotium, quamprimum fieri pote . rit, exacte quantum Deus gratia dederit,
160쪽
dederit, perficere, atque Operi antequam ad me transirittatur, extremam apponere manum Velis. Tum si quid intellexero, CuiuS te meministe oportuit, libenter indicabo. vale,Alius 16. Decemb. An. II 6. G v I L I E L M. Electus onasteriensis.
stertensis, ab hac hora in antea μfidelis Mobediens ero B. Petro,ian- ctaeque Romanae Ecclesiae,&Domi- no nostro, Domino Iulio Papae III. sitisque siccessoribus canonice in- trantibus. Non ero in consilio vel NConsensit, aut facto, Ut vitam aut membrum perdant, seu capiantur mala Captione,aut in eos manus Violenter suomodolibet inhciantur, ας vel idiuria aliqua eis inferatur, quo- uis quaesito colore. Consilium ve- ωro, quod mihi credituri sunt, per se Gaut nuncios, vel literas, ad eorum damnum me scienteruemini Dan- ce