Excerptum Polonicae litteraturae huius atque superioris aetatis. Auctore Io. Dan. Andr. Ianozki ... vol. 1. 4.

92쪽

CX. ReX Optimus, omnibusque exoptatissiu

mus, ingenti praecedentium atque Comita lium Procerum numero, maximoque Nobilitatis accursu, in Divi IOANNIS ΠΑ-PTIsTAE Basilicam descendit. Κioviem sis Episcopus, Iosephus Zalascius, pontificii muneris pietatisque laude haud minus, quam ingenii & doctrinae ornamentis suu gens, solemnem Missam celebravit. Cantata Epistola, Rex, ante aram VenerBbUndus procumbens, in conspectu omnium Ορο dinum, in pacta conventa iuravit. Praeivit sacramentum Princeps Massislaus Lubienscius, Gnesinensis Archipraesul, & Regni Primas. Isque mox, nomine SenatO- .rii ordinis, praeclara oratione, Regi gr

93쪽

tutatus est. Nobilitatisque laetitiam; ipsus Martis alcus, Iosephus Sosiowscitra, eKquisitis ac splendidis verbis testatus. Porro Princeps Primas, Nobilitatis Maresohalco simul: Electionis Diploma Regi tradidit. Eo accepto, ReX utrisque sublimi & gravi, plenoque maiestatis . respondit sermono, qui circumstantes omnes mirum in modii mpe OVit, Compluribusque lacrymus elicuit. Revertenti ad sedem Regiae Maiestati. ab universa concione, Vivat, Vivat, Vivat, est acclamatum. Sacrum deinde Continuatum. Quo peracto ,. . Supremus LituantactMareschalcus, Ignatiris ininscius, altu Voce, totius Reipublicae ordinibus significavit,

Serenissimum Regem, Clementi sitimum Dominum Notirum, iusiurandum in pacta conventa praestitisse. Clii iterum tota ConCio, Vivat, Vivat, Vivat, BCCinma

vit. Cuncti Proceres atque Nobiles Regem, e templo, in arcem comitati sunt. Vnde m

sua pompa itum est: ad Principem Rogni

' imatem. Qui Regi ac Senatui abunda tissimum epulum praebuit. CX l. Stanislarus Toηarstius, ille sapiens vir,

lyricum carmen, De Sapiente Rege, emisit.

Regi ipsi, tali inscriptione, vovit dedica-

94쪽

POLONIAE. REGI.

MAGNO. DUCI. LITII VANIAE. ET C.

PRIMIQUE. REGNI. SENATORIS.

CASTELLANI. CRAC O VI ENSIS.

PRAESTANTISSIMO. FILIO.

PER. MATREM PRINCIPE M. CONSTANTIAM. .

E. JAGEI LONVΜ. SACRA. STIRPE. PROFECTO :

RELIGIONE. PIETATE. OMNIS. ERUDITIONIS. LAVDE. IVSTITIA. . CLEMENTIA. COMITATE. BENEFICENTIA. P RVD ENTIA. CONSILIO. FORTITUDINE. ANIMI.

ET. ΑD. REGNANDUM. NATO.

95쪽

A VICINIS. AMICIS. E. REIPVBILICAE. MAXIMIS. PRINCIPIB VS. AE STI MATIS SI Mio. E T. MAGNI. HABITO. GENTIS. LIBERAE. BENEVOLENTIAM. ITK. PROMERITO.VT. VNANIMIBVS. TOTIUS. NATIONI .s v FFRAGII S. SlNΕ. EXEMPLO. CONCORDISSIME.IN. REGEM. ELIGERETUR.

SAPIENTIA. VTI. SUA. PROPRIA. DOTE.

OMNIBUS. QVI. THRONUM. POLONVM. AMBIRE. POTUERINT. MNIBVS QVE. CIVIBVS. PRAECELLENTI. SCIENTIARUM. ET. ARTIUM. DEO. TUTELARI. VERO. AMORI. DELICIISQUE. POPVLI. QVEM. QVOD. DE. TITIO. DICTUM.) SL VIDEAS.SI. AVDIΛS. SILEX. ES. SI. NON. AMES. BREVIBUS:

Fidelis amantissimusque sui Regis Cliens, Subditu .

In suae ae Congregationis schol. Fiarum.

M AIE STAT L DEBITAE. VENERATIONIS. PIGNUS.

ANNO. M. DCC. LX. IV. D. D. D. Lectorem Dipiti so by Coo I

96쪽

Lectorem ita allocutus: i

Ineunte sere Interregno, cum de ornamento Gentis, S TANIS LAO PONIAT OVIO, ad Regnum Canditat

primi tum inter Nos sermones ellent, Ode haec de Sapiente Rege, amicis decantata fuit. Nemo erat, qui picturam sinulla crumque viderer, qui non mox Archetypon, unde haee tracta sint, facile agnosceret. Imago Sapientis Regis, mirum in modum, cum nulloque mortalium melius, quam eum hoc suo Exemplari, tamque illustri Canditato, convenire visa est. Illum effingi, illius lineamenta diaci, eius esse essigiem, omnes illico iudicavere.

Nihil illi propius, nihil similius. Ille est i quis dubitet vox

una omnium fuit.

Quae tum de futuro Rege dicebamus, Jam nune in praesente, neminem fallunt. Summo Reipublicae bono concessiis est a D. O M. Rex Sapiensia .Haec sola notio, omne id quod Principes summos S gloriosissimos facit, complectitur ct definit. Erit Rex pius. iiis iis, elemens, ossicii diligens, beneficus, Populi Pater, magnanimus, fortis, utraque fortuna invictus: dum e 'it Sapiens. Iam

eum tanta fit, de Regis STANIS L ΑΙ Λ VG ZSTI Sapientia.

tamque bene fundata universorum opinio, Illi honorifieentissima, nobis uti l ssima aeque ae luciandissima; aut ille undequaque produrit, ut nobis certissima spes est, Reipublicae, aut iam Reges vel optimi, non erunt unquam bono humani generis. Desperandum esset de saltite ct fortuna publiea. si hoc Principe divinitus Nohis d 1to, de ea quis dubitare ausit. Tempore eget; iae enim longa depravarit & eorruperit aetas, refici corrigique repente nequeunt. Concordiu Civium eget; nam Civitati, secum ipsi disieordi, nulla salus, DEUSque Ipse rilinam occasiunque minatur. Voluntate ae ope nos ri omnium eget; quis enim cum invitis nolentibusque quidquam proficiat Quamquam magna Ejus mens, id quoque non ignoret: opus se benejacere Del invitae multis tudini. Ille laboriosissimae, ut a teneris assuevit, vitae rationi non pareet, neque Illi Sapientia Coelestis, nec ars ulla imperandi regendi deerit. Haec sunt, de Eo, Gentis liberae, haecVieinorum Magnoriunque Principiam, & Nationum praeclara Iudicia. Haec, de Eo, & vati auguria Musae divinitus inspirarunt.

Si Carmen, quam huius generis Carmina esse soleant, quamque princeps eorum octavii Augusti poeta exemplum dederit, insolenter longius est, meae quidem intemperantiae culpa est, sed causa. magnitudo materiae. In exhausta res est Ossicium Principis. Multa mihi in mentem venerunt, at nondum omnia. Estoc senile vitium t aut oloris, infinite usque ad funus cantanti, imitatio. Fortasse varietas rerum, fastidium tollet, ct ad dandam insuetae in id gerieris Cantia longitudini veniam, animum legentis deliniet. Seio Regem Musis egeamicissimum. Illae autem eu-xas ct cogitationes Regias importune non rumpent, expectabunt

prae foribus, si quid otii Regi forte supererit. En

97쪽

En integrum Carmen:

AD FUTURUM

POLONIAE REGEM. Ex illo Salomonis;

Da mihi, Domine, sedium tuarum assistricem Sapientiam, quae mecum sit, &e.

DE SAPIENTE REGE

, quod profanis est vetitum, licet Audire vates: Sarmatiae novum Regem daturus, yic Deos est, Sic Superum Pater allocutuS, Me teste: Se quod rite colantibus, Bonisque, Reges det Populis bonos, ProboS, pioS, fortes, tenace Iustitiae: Sapientiam 'eLocet beati pone latus Throni; quae dictet aptas, seligat optimas, Et patis ει belli, secundis Temporibus dubiisque, Legeri Haee, sceptra sacra versat ubi manu, Sancto Senatus Concilio, Patres Conferibit augusos; ad Omne, si Popula meliore quotiis

Lecto in recenset munus idoneos; Addit bonis calcaria, praemiis Cietque tardantem mererinilium celebrata latε Merces

98쪽

Merces laborum. Perdita spes malis. Fortuna Cives deserit improbos. Virtutis alm P cuncta parent i perio. Patrios honores, Non illa Avorum, sed meritis iubet Gnavam iuventam quaerere propriis. Greges adulantum, paratas aenum animas facilesque vendi,

. Sublimis arcet limine Regiae, Fayees V omues flagitio eripit. Intaminatis isa praeest Iudiciis, uec in innocentem Ius dat potenti. Si facilis tant , ' et Si prompta crepae puccesre supplicie ,

At crimen exerta Arotervum

Terret S is equitur jecuri. Hine triste sextis qualis Olantibus - ,

Perpetuaque fuga relictis Erupit oris: sic miserabile, Sic omni inaudax ta paι iduni loco, Foroque, compitisque sulfum Ac domibus, Desus exul errat. Serris nee aurum vecteque triplici 1 Eget, nec Argi centum oeulis thoruPPudicus: essenes jut ausus Poena vigil cohibet, nefaSque. Rectricis hare es vis Sapientiae. IIIlus ars es, nosse, quid iadoles, Genti quid innatus rep*cat Laudis amor, quid opum cupido. Non usitatis inde modis agit, Urgetque motu erpete, soreant Artes ut omnes: hicque acuto ingenio, vel ad usque priscis

99쪽

ses irrepertas detegat, aut novam Lucem reρertis addat; at hic manu, Quam mente, plus celer, stupendi Res operis pretiique magni

Uat turo illicium potens. DUderati se opifex lueritat certus, ac Vio perennes Fonte meent remeentque nummi.

Primus regentis sed labor, ut paren Mecunda frugum, rura Ceres colat IT Osque quaesitas in omni Littore, velivolisque clausas Merere carinis, invehat urbibus.

Gaudetque, privatam s opulentiam IniqIriae debet, suasque Quisque opera sudiosora Aes semper urget navus F impiger pM singulorum, crescere publicam,

Cum norit, re commune magnum Censibus exiguis parari.

Nee negligit, quas celat humus sna

Gazas avaror viscera montium

Ferro secat, nigris re infert Damna Plati Triviaeque Regnis, Venas ut addat divitiis novas. Tranquilla tutas sed teneant opes Vt Regna, tutela potenti, re Viribus hie opus es, S armis. Haee Rex, futuri prospiciens, parati , eoninii expers, quid trepidis agatis rebus; incensa sequatur Dardanidem Aeneadasque Troia pRecensve miles, ne rudis agminum Flammaeque, Martis turbet opus grave.

conflat, repentinis deessera subitis animum, modumque, In

100쪽

In imparatos s releri pede sis via impar ingruit. stia

Rex nescit. Eventura prudens Providet, ει meditatur alta In pace bellam: ves socialitas Paci suorum foederibus cavet; Vectes ut aeternos ahenis Det foribus, referet nec unquam Templam Bifrontis. Laetus, amabilem Suo quietems Populo, eximie Externa nec vis, Civium nee iurgio pesseraeque rixae.

Sed grata, somno f placido issae ''Fesos aratro cum Dominis boves, Nutantis annosaeque quercus Vmbra, soporiferaeque r*ae. In publicorum tunc operum μυ Mositiones, pronus S integer , Iraeumbit, ac Divos superbis Indigetes habitare templis Iubet. Tener vel tune inopum Pater infert Mysis pauperiem piis. Doctas iuventuti Palaefras, Et mutuis fenioque fractis, Attrita quorum casMe tempora Tune Martiales aediscat Domos. Tunc impedituras, feraeimsi aditum per aperta Regni, Communit Arces; harbarus unde Dum sit trecentis fulminibus quati. Tune pontium moles, Dulque Clausera vagis Anuosa rivis Ponit. Viarum, diaetas Ania, Saxoque s tum planat iter. Fora, Nee arte dimensas platea Innovat, ει meliora donat