장음표시 사용
11쪽
Nec novae scenae ullum ante posteriorem versum in libris seriptis indicium.
Sed ita quid fiat Theuropides Eumne credibile est postquam extrema scena III, 3 quam illi re, I secerunt Tranio discesserat, per totum illud tempus, quo sc. IV, 1, 2 quae illis una IV, 2 sunt Phaniscus tum secum loquitur tum iocatur cuniconservo, h. e. Per integros Veraus 53, Otiosum astare et prorsus nihil agentem Quod sentiens ut videtur oephius cum senem tantisper consedisse in aliquo scabello putat, nihil auimadvertentem eorrim quae Cir a eum agerentur: non reputavit de constanti consuetudine illud ipsum considendi et expectandi elut silium expectandi consilium Naeui opidi aliquot verbis signi-1icandum fuisse, prorsus ut III, 1, 152 ego hic tantisper ait 'dum exis te opperiar foris', priusquam per magnam partem scena IlI, 2 otiosus sane astat. Nec scabelli artificium illud valde placet probabilius certe, si modo de lacuna cogitandum, in extrema ΙΙΙ, 3 heuropidem credideris tale quiddam dixisse: Ssi quid illi homines meas ad aedis huc habent rectam viam Paullisper lubet observare quid agant: huc concessero'. Quanquam ne quid dissimulem, vel sic aliquid offensionis relictum est latendum est
enim heuropidis verba IV, 2, 26 posita Quae illaec res est quid illic homines quaerunt apud aedis meas pQuid volunt quid introspectant phaec igitur non eius potius esse qui iam ter aliquod tempus placide obser- arit, quam eius quem repentinus mirae alicuiUs rei aspectus advertat. Quid autem, si reliquis omnibus rationi convenienter constitutis in hoc uno a vero aberraverit Camerarius, quod Ulteriris quam Par erat rogressias transpositionis artiscium etiam ad illam ipsam scenam, quae nunc est III, 3, pertinere voluit nec intactum in illa sabulae parte reliquit veterum librorum
hunc ordinem IV, 2, 3 ad 23. II, 3. IV, 2, 24 ad n Θ Quo quidem haec
rerum continuitas efficitur, ut III, 2 exti . heuropide et ranione in Simonis aedes ingressis tertius actus terminetur proximi initio prodeant Callidamatis servi, ero apud Philolachetem comissa uti adversum euntes, deinde, postquam soribus pultatis nemo aperuerat, speculantes atque exspectantes hae autem dum aguntur, in altera parte scenae e Simonis aedibtis satis nunc perlustratis ue opides cum ranione exeant, iisque sermonibus habitis qui nunc
sunt III, 3, ranio quidem discedat quaerendi lii erilis caussa, heuropides autem hanisci verbis his auditis
Ilic quidem neque ouvivarum sonitust, item ut antehac suit Neque tibicinam cantantem neque alium quem quani audio
12쪽
repente exspoetantes illos ac speculantes apud aedes suas homines eo picatus in illa erumpat 'Quae illaec res est' e. q. . Atque haec quidem illa ipsa via est, quam memet una cum Lachmann ingressum olim significabam in immermanni Diar antiq. stud. a. 183 p. 744. Quae riusquam diligentius expendatur ratiocinando, illud agendum, quo in hoc gener ratiocinatio omnis tanquam certissimo sucidamento superstruitur, Ut, e qua condicione formaque Oxterna antiquissimi alicuius odicis Plautini Singularum artium transpositio quaeque tanquam e communi sonte repetrPOSsit, coniectura assequamur. Et praestitit id quidem princeps in hac arte Laohmannus ea ratione, quam indiculo aliquo sic lanam fecit. Verus prd singularum partium Versuum numeri Traiectarum ordo Pristinus ordo editionis principis schedarum Iohedarum M36104 VIXII. II. III
VIII. IX. X. XIIll, i, 2 113 III, 1, 114 155 III, 1, 156-2, 4 III, 2, 115 155lu 2, 156 170. IV, 1, 1 - 274 V, 2, 1. 2lV, 2, 3 23. III, 3, 1-28. IV, 2, 24-V, 1, 17 Traiectionis apparet hanc caussam cogitari, ut nec integra chedarum paria locos mutarint, nec binis schedis unius paris praeposter plicatis peccatum sit, sed parium quorundam prorsus divulsorum singulae schedae ordiae non suo sint collocatae. De duobus autem versiculis illis, qui primi sunt acl. IVSc. 2, omitto nunc quid statuerit Lachmannus: eeundarium enim hoc quidem. Verum quod illo ut primarium in hoc genere iure meritoque consectatu est, ut Par vel Prope par esset versuum numertas singulis schedis distributorum, ab ea quidem aequalitate ipse sensit nimium Messe schedam
IJ, ut tu qua versus perscripti essent quadraginta unus. Quam di Sere Pantiam inde natam esse eoque levari redidit, quod, qui post IH 2, 29 in libris duo versiculi leguntur C in qui perductet e placet, 'Quid quisPiam), tantum in margine scripti suissent suum enim illis locum post V. 56 Latius demum, mones' esse, ubi cum sorte omissi essent, Postmodum animadverso errone non in scheda IV VII), quo pertinerent, esse ascriptos, sed in V VI positos, et in summo quidem margine positos iccireu
13쪽
quod quo pertinerent nesciretur. tque o quidem cum possit verissimum esse ), tamen parum est quod duobus tantum de unius et quadraginta vem suum minitudine detractis profecerimus ad eam qua opus sit aequalitatem consequendam nimia enim a triginta quinque ad undequadraginta versus varietas, quam quae necessitatem Persuadeat illius Polissimum, quae proposita ait, errorum originis. Quodsi relicto Marula a Decurtati qui dicitur Vim sinianive libri numeris proficiscare, an magis etiam turbata aequalitate has rePPereris versuum in singulis schedis summas 32 31. 108 41. 37. 142: sciendum est enim saepissime illos ipsos libros prorsus neglecta versuum distinctione Plautina verba una perpetuitate tanquam non Stricta numeris X- hibero. Non mirandum, sed laudandum in Lachmanno, quod qua est Pr dentia noluit in computandis numeris ea versuum descriptione uti, quae in editionibus hodie sertur: Don veriturus sacere, si summam esse in hoc genere editionum inde a Camerario proditarum cum Vetere Codice congruentiam scivisset cuius quidem codicis heneficio dic nequit quoties sanior versuum descriptio debeatur. Vniam illud lenendum, quod tetigi in commentariolo debiblioth Alexandroscripto p. 122, quod aliquoties in illo libro, quo chartis Parceretur, Praesertim sicubi brevius esset gentis versitum, non ullo modo omnino licenter et promiscue perscriptos, sed certa consilii constantia hinos in Unum ita coniunctos reperimus, ut a grandiuscula littera alterius initium fiat. Atque hoc in hanc ipsam partem Mostellariae ita cadit, ut non modo
a III, 2, 3 ad 59 viginti ei sus numerentur pro viginti duobus et IV, 2, 4 ad 2 quindecim pro viginti, sed pro duobus et viginti undecim tantum alV, 3, 1 ad 39. Qui versus cum non possit dubitari quin in antiquissimis eodicibus singulatim fuerint perscripti, iam hi prodeunt schedarum numeri quos infra posui.
Quorum concinnitas tanta est ut nec quicquam desideretur et eius, quem pristinum diximus, ordinis tamdiu necessitas demonstrata sito quamdiu non
Tractavimus uno locum cum iis quae coniuncta sunt in Emendationum manli SS g. i.
14쪽
alio computandi exemplo, cuius non minor sit conciIulitas, alium ove partium disiectariam ordindia excogitari, ostenderis. . Et tamen demonstrationis gravitatem sat magnam licet etiam certiore argumento confirmare. Quod quidem ex Ambrosiani libri palimpsest avet ritate petitum est, euius laciniis etsi modica pars huius sabulae servata est, tamen hoc ipsum, modo recte utare, satis esse ad pristinum cenarum ordinem perspiciendum olim significavi. Quattuor supersunt schedarum paria, verum ea non unius ut vocant quaternionis, sed duorum, ita quidem ut utriusque quaternionis bina paria Perierint. adicem subieci singulatriam schedarum, in quo minusculis litteris deperditas, superstites grandiuscUlis notavi, additis simul paginarum numeris ad posteriorem scripturam spectantium. Pristina schedarum iunctura Paginariam humeri Partes sabulae
. 202 447 448 III, 3, 20-28. IV, 2, 24-30 l . . IV, 2, 31 42463. 464 IV, 2, 43-59. l60-75 301. 30 V, , - 13. . . . l . . V, 1, 4 2b Non hoc tantum ex Ambrosiano libro intelligitur, tertiam scenam actus tertii ab IV, 2 versu 2 excipi, sed illud quoque lacile demonstrahimris, non PotuiSSe Priorem partem conae 3 act. IV non collocatam esse ante IlI, 3. Nam eum ScriPturae Versus nou necessario item metricos singulae codicis illius Paginae sine ulla exceptione undeviginti teneant, consequΘns est ut in schedis
15쪽
cetra perscripti fuerint sex et septuaginta. Quihus hi addideris assos und viginti, quorum qui sinis sit in comiptissima pagina altera schedae I dignosci
nequit, habebis nonaginta quinque. In quem numerum sati convenit e suum summa eorum, quos e vero scenarum ordine hoc computa eris:
ab III, 2, 15 ad 170 versus 15 ab IV, 1, 1 ad 27 29
nulloque intervallo ab IV, 2, 1 ad 23
Sciendum est enim inter singulas scenas in Ambrosiano binorum ubique versuum spatia intercedere, quorum alterum acuum est, Personarum nomina tenet alterum. Quodsi hac ratione deesse septem Versus idontur, quos e cidisse in Palatinis ceterisque codicibus credendum sit, ut ratio conveniat nostra habet quidem hoc genus concludendi necessitatem in iambicis senariis, in quibus metricorum Versuum numerum nunquam non aequant scripturae versus, non habet tu trochaicis ceterisque tetrametris, ut qui versus propter nimiam longitudinem non raro binis scripturae versibus Ambrosiani codicis librario disposcendi fieriti t.
Ergone satis nunc omnia expedita sunt nullique iam dubitationi obnoxia Non ita vero. Remotum est sane illud incommodum, quod secundunt tralaticium scenarum ordinem per longissimum tempori Spatium nec agens quicquam nec audien conspiciensve, nec conspectus a Phanisco, heuropides astet sed erendum ne aliud ita incommodum succreverit. Quid enim aut agere Phaniscum et conservum existimabimus, dum per duodetriginta versus lII, 3 I ranio et heuropides e Simonis aedihus reduces colloquuntiar Scilicet Callidamatis exitum exspectant et ecquis tandem intus Sit peculantur. Audio. Exspectent igitur et speculentur nec vel illi Tranionem conspiciant cum heuropide exeuntem, nec hi ipsi per maximam partem colloquii sui adversitores illos. Ac reputandum sane, diversis in locis utrosque ei Sari, ante Theuropidis aedes adversitores Callidamatis, ante Simonis aedes cum Tranione heuropidem. Nec ossensioni talia fuisse, quae, si e re veritate eenseantur, parum probabilitatis habeant, satis esse documento haec una subula poterit. Nec enim IlI, 1 initio sermocinantem cum Thouropide ranionem
16쪽
ante v. 33 danista animadvertit, ne III, 2 extri et III, 2 init vel Simo aut Tranionem aut heuropidem, vel ipso Theuropides ut videtur aut Simonem aut Tranionem: et tamen vieinas incit heuropidis Simonisque aedes. Quid pquod post colloquium cum Simone habitum tantum iter ranio, ut ad erum redeat, conficere cogitandus est, quantum decem Versibus 88 sqq. recita dis inmolat, ipse autem heuropides 'heus I heuropides verbis v. 97 servo inclamandus p Sed tamen quod per maxim m partem illius, in quo e samur, colloquii non esse Tranioni conspectos Callidamatis adversitores largiti sumus, id non item pertinere ad ipsum finem huius scenae . potui Non
nescio, quid excusationis paratum sit. Nam ranio cum sane ad congerronesse suos collaturus sit v. 27, tamen hoc quoniam non potest non clam iaci rus esse, ita quidem ut heuropidi videatur rus potius petere arcessendi illicatissa in contrariam heuropidiis aedibus parten oportet iter ellectat rande per viarum ambages quasdam ad posticum aedium illarum reversurus sit. sto. Velum ne oculos quidem discedentem tu eam domum coniicere, unde tantum tamque Praesens ei periculum immineret, id profecto nimium fuerit nec ullo modo credibile, praesertim cum ad illius domus cogitationem semet ipse his verbis revocet: Dicam ut hic res sint quietae atque hunc ut hinc amoverim ' Ergo illuc spectet necesse est et nihil tamen conspiciat. E quo consequensere t nunc lateaut, qui antea ante fores steterint quos si conspexisset ranio, ilico de s actum esse mciemque raudem suam etiamtum praeSenti
J Leuropidi patefactum iri lintellexisset. Quodsi, quo se abdiderint, quaeris,aon est dissicile respondere. Quippe Pone vestihulum aedium Τheuropidiarum
' Nulla Maio des habenda, qui in Ambrosiano eodica sic legi hunc versum perhibeat: Dicam ut hinc res est quaeso arcula serte manum pueri. Nostris oculis nihil nisi haec apparuerunt:
Dicam ut hinc res in D. S. . . . . o. . . . moueri
ut de eo certe non sit dubitandum, quin amoverim seriplum fuerit in fine versus. Quo in loco aliquoties ille Iiberes habet pro me quae id genus alia sunt. Nec quicquam ineptius verbis a Maio positis. Vnum S illud, quod est post QU. ., haereo quam in partem interpreter Quod ubi missae feceris, in Iitterarum spatia ea quae Vulgatur Scriptura apprim eonvenit. - ceterum cum in scriptis libris sit atque ut hunc hinc a veris . poteris si maius de elapsa syllaba cogitarer atque ut ego hunc
17쪽
remotior esse Frequens enim cum in eliqua Romanorum comoedia tum in hac fabula vestibuli usus est et late patens quem si non satis animadvertas, saepe sat ut sive poetae artificium MVe eonsilia personarum Parum PersPicias. Velut quod Most. II, 1 fit convivium, ii cum non in aedibus fieri, sed ante aedes v. 47 50 54. S. 8 doceant, ubi tandem Disi in ostibulo haberi cogitabis p Quodsi pergis quaerendo, cur illuc isti se servoli receperint, satis hoc eo versu significatur, qui ultimus est ante IV, 2, 24 'catit opus est, ne huc exeat qui male me mulcet'. ergo igitur suo Phaniscus metuit: quod qui potest in tutum emtius, eripere quam angulo aliquo, in quo latitet, occupato p An vero3 qui, quid mos comoediae agitet ut constans Plauti consuetudo, perspexerii, illud ipsum latendi consilium credat signisse tum Potius a Phanisco esse quam planis verbis enuntiatum Quod com fieri potuisse confidenter nego, tum huius confidentiae habeo unde certissimum firmamentum petam. Namque aliquid post ea, quae attuli, verba excidisse iam ita demonstrabo, ut prorsus omissa de cenarum ordine actionisque rationibus quaestione Phanisci orationem extremam, qualis tandem sit Per se spectata, excutiam. Est autem illius in Vetere codice inde a IV, 2, 1 haec species:
Heus ecquis hic est maximam qui his iniuriam Foribus defendat hecquis Ecquis huc exit atques apori δNemo hine quidem foras exit ut fesso addecet nequam homines ita sunt. sed eo magis cauto est opus Ne hue exeat qui male me muleet. Quorum Demodum qui numeri essent cum aliqua probabilitate definire tuit. Nec seri hoc prius poterit, quam lacunae alicuius sedem indagaveris sententiae quidem vitio nullo indicatae. Nulla arte ullum opinor metruna extunde nisi scitis inter oras exit hi ut esse aliquot vocibus. Quod ubi feceris, mirum est non unam, sed duc inter se diversas vias patere summae numerorum concinnitatis recuperandae ut aut hoc genus versuum restituassat multis exemplis comprobatum S '
aut hoe nou usitatum quidem, sed minini vel ineptum et incredibile Ad priorem sormam ut Phanisci verba revocentur, paucis quibusdam emendationibus opus St:
18쪽
Eequi hic ea misumam qui his imuriam Foribus desisindat ecqui fixit atque aperit 3 ' . . Nemo fhomo hinc quidsi foras itit inui potat Η6rcles ut esse liddecet nεquam homines, ita sunt
Sd eo mage cauto opust, ne hei Dunc exeat, Qui male me muleet l Paucioribus etiam mutationibus alteram formam nancisci licet: '
Heus, cquis hic est maxumam qui his iniuriam Foribus defendat ecquis huc xit atque aperit Nemo hinc quidem shuc exit oras snobis qui aperiat.
Prossiet pol ut esse addecet niquam homines, ita sunt Sed eo magis cautost opus, ne hilarinunc exeat, Qui male me mi et li Vides, utramcunque viam inieris, mancum evadere extremum versum Quo facillima opera aut sic suppleto Qui male me mulcet hine paullum abscessero vel illuc concessero', illi, iam abscessero' aut sic Qui sile me mulcet satius est me hinc abscedere: id consequimur, quo rorsus exspectationi satisfiat. Nam etsi potuerunt sane etiam plura intercidere quando septem versuum spatia secundum calculum suΡra a nobis subductum suppetunt tamen ne solet quidem istud secedendi consilium nisi revissime apud Plautum declarari velut sistis huc eoncessero'
verbis illud cum alibi sit tum Most ilI, 1, 156. g. 4. Atque haec omnia ita disputavimus, ut de versibus 1 et 2 c. 2 et ly
Illi erunt bucaedae multo potius quam ego sim restio. E. mane tu atque assiste ilico' non dubitaremus quin recte a Camerario ante IV, 2, 3 repositi essent: nam in codicibus quidem inter III, 2, 155 et III, 1, 2 interiectos esse ab initio exposuimus. Quibus cum aliam ommodam sedem nec o querit quisquam, nec ut arbitror possit indagare, tum ex Ambrosianis fragmentis tantum certe cognoscitur, nec post III, 2, 155 nec ante III, 1, 7 collocatos fuisse. Bectissime autem Lachmannus hanc transpositionem vidit cum reli-D quidem' pro una syllaba est, ut sescenties alibi.