Commentatio de turbato scenarum ordine Mostellariae Plautinae [microform]

발행: 1843년

분량: 62페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

g. 1., Tantum de ver scenarum eius tertii quartique ordine, quem Amtir stadii auctoritate proimus coufirmare licuiti ergendum est ad reliquas sche das eiusdem libri diligentius excutiendas, sive eas superstites sive deperditas, quando hae quoque quid olim continuerint e superstitum comparatione intelligitur, Postquam magna um illarum turbarum immunem fuisse Ambrosi migra i tuit. Et ut a iis ordiamur, quae superstites sunt, gra issimarum lacunarum

indicis illae sunt, quas .es et Q litteris signavimus Illius enim agina altera 448 --x Abuit ah ph initio πη- inter eos, qui nunc sunt V, 2, 30

Heus vos, pueri; et 3 Erus hic noster'ὶ interpositos. Quorum versuum prope exanida estigia, Mix umbram quandam litterarum reserentia, lithographi opera repraesentari in adiret huic commentationi tabula iussi. quibus si extiterit qui voco as robabiliter extricet, laetabor laudaboque equidem a stineo idque eo magis, quod ad sermonum integritatem concinnitatemque nihil quicquam desideratur. Itaque oeos quosdam et acetias interpositas fuisse puto, quibus aliquantisper Thouropidem servoli ludibrio haberent, sed ita tamen ut petulantior Phanisco conservus esset, quoniam de illo senex v. 34nam te' ait ess arbitror puerum probum argo cum quaerenti seni: Heus Os muri, quid istic agitis p. quid istas aedis frangitis pab initio into quiddam respondissent: quid id ad te riuas res cura, non alienas, et quae cogitari possunt et similia vel consectaria, postremo demum Phaniscus deposita superi,ia LOQUAR inquit nam hoc vix dubium in cui satc'mmode proxima continuantur: Erus bic noster piat TU. erus hic voster potat' ΡΗ ita loquor. Paullo autem post in eadem pagina versiculus ex Ambrosiano accedit post b, cuius paucis his reliquii&: si

22쪽

35 PH. Non hie Philolachsis adulescens habitat hisce in odibus pΤΗ ΓΗJabistavit: vfrirum femiJgfravit Irsidem illis ex hisce Mibus.

36 E. ii senex cerebrosus certest PII. orras pervol's pater: Nam nisi hinc hodie migravit aut heri, certo scio Hic habitare. ΤΗ. quin sex mensis iam hic nemo habitat. Ε. somnias. Nisi males erum emigravit ille quidem e. h. a.' alis autem Velinus Cee sione sententiarum nexu vel sine librorum indicio consulendum fuerat. Quo enim spectare Phanisci verba erras pervorse pater' dicamus quando illis, quae v. 34 dixit heuropides, Phaniscus quidem iam responderat V. b. edo emigratione locutum esse senem, satis esse documento v. 37 potes omiselendi autem caussam in ropatulo est parem versuum exitum fuisse 'Puere nemo hic habitat v. 34 transposuimus cum Ambrosiano ex eodemque in

adiectum Proximo VerSu.

Progredior ad , quae scheda paginas 30 et 302 aequa Et p. quidem 30 ima quinque versus tenuit, summa autem 30 duos, qui omnes hodie desiderantur atque iam in Palatinis libris exciderant. Ex his quattuor Prorsus Vanuerunt i membranis Ambrosianis eorum autem, qui ultimi sunt Paginae Prioris, haec tantum initia legi potuerunt:

PRO ILLl Acquiescendum igitur in eo, ut inter V, 1, 13 et 14 lacunam esse cognoVerimus septem et prope septem versuum: siquidem unus alterve propter nimiam longitudinem potuit divisim scriptus esse at aliquid sane deesse facile potuerat inde existimari, quod . 13 clam esse verba subiecto grammatico earent. Septem autem versuum illorum in promptu est quale potuerit argumentum esse cuius ut expositionem compendilaceremus, hos lusimus quos infra posuim :13 Nam scio equidem nullo pacto iam sisse posse clam Senem, Quibus dolis concsinturiatis eum ego ludificatus sum. Nam ut erum vidi sistientem salso mercimonio, Metuo ne ad nostrum vicinum protinam contulerit Pedem, Pro emptis aedibiis, quas inhiat miser, ut pretium solVeret.

23쪽

- I, Ille ubi vendidisse se unquam eas fidis Pernegaverit, Nsique se argenuan accuse sat scio rem sisse factam musim palam, Quibus mendaciis clarim amolito rem disperditam. i. Sed quid hoc est, quod soris concrepuit proxumae viciniae pCetenim quod ne sic quidem, quanquam duobus in pagina 302 versibus a cedentibus, expletur constans undeviginti versuum numerus. id duplicem caussam habet. Nam non modo binorum spatia divisi v I b. 21 et 2 aequant,

sed duo praeterea post v. 15 spatia intercedunt novae scenae, Ut consentaneum est, ab v. 16 ordiundae: Ilico intra lime ista state, ut, cum extemplo Vocem:

sic enim Ambrosiani has litteras LIMENIS ASΤ ΓΜ interpretor, cum vulgo sit dimen state illic ut cum' pro quo recte, absque Ambrosian esset, astate illi Bothius.. g. 2.

Praeter schedas autem me insingulos versus nunc elapsos conservarunt

otia I et Pertinent enim huc ea, quae incredibili et negligentia et perversitate Angelus Maius de ineditis quibusdam, quos in Ambrosiano codice

reppererit, Versibus his verbis narrat In alio Mostellariae solio haec legebam: Non edepol video. At ego video volturios duos.

Puere atque .... hae me'

Quorum priori cum praeterea conferri iubeat uost. III, 2, 147 sqq. hoc omne quale tandem sit et quo valeat, diligentius declarabo. Vix enim mortalium

quisquam divinando illud assequatur, priorem versum, sed aliquot syllabis auctiorem, positum esse post ipsum illum, quem commemorat Maius, ei sum 147 c. 2 aci IlI alterum autem longo ab illo intervallo remotum exstare in IV so 2 eiusque scenae esse antepaenultimum. Dicam ordine de singulis. Et priorem quidem Bothius sat inficet sic suppletum do edepol ego video: At e. q. s. collocandum os 152 putavit. Nec vero librariorum ille culpa mancus est, sed vitio editoris Itali, qui eas, quae sunt inter video et volturios litteras circiter octo novemve turpiter neglexit. Quarum quae tenuiS-sima Vestigia supersunt, quantum potui calamo imitatus repeti curavi exemplo lithographico. Potuerunt eo loco multa non inepte dici, velut video ictos volturios', video hisce oculis voltrarios', alia propius quam reliqua, quae in mentem venerunt, ad vestigia illa accedere visum est video ad laevam voltu-

24쪽

rios'. Simul emendatiores apposui coniiunctos cum illo versus 147 TR. Viden pietum se ut ibi iudificatur .comia Tolturio duo p i. m. Non edepol video. TR. fi ego video ad lamm volturios duor14 cornix astat fi volturios duo vicissim vilicat p. Ita et caussa missi versicuIi tanquam . ita oeulo incurrit, e nulli commodius versus 148 verba ita collocata habes, ubi iam non interrogat Tranio, sed exponit et allirma V. 147 vulgatur pictum, ubi Iudiscatu una 'rnix', Pro quo Bothius substituit . ubi ludificat hi. Sed eo ubi partieulam habeo qui satis rapediam, et supervacaneam una vocem, quae facile addi ab interprete potuit, omittit Ambrosianus. Ergo ut ibi scripsi servata deponentis forma, ibi illud ros rons ad idem, in quo perscrutando versantur mi bulum. 'ubi num sit in Ambr. non a is patet quam Primo Versu duo , an duos item ut altero tertioqia versu, habeat: duo utroque loco est in alatinis. Dissicilius es ras altero versu iudicium, cuius hic suit, si librorum fidem

73 B. lio credo conlissatum abisse abeamus nunc iam.

ΤΗ. Mere . q. . . . . . . . . . hac me

74 ΤΗ. Puero, iamne abis liberias paenulas tergo tuo . T PH. Mihi, nisi ut erum metriam et curem, nihil est qui tergum tegam. Sic enim Mitimum scripsi duce Ambrosiano, in quo est NIS . U. ll RUM h. e. nisi uti erum'. Vulgatam scripturam nisi herum e Matinis, in quibus est nisi erum iit', sic correxerat Bothius 'nisi Meum uti. non male, sed ut illud praestet. Eo autem, qui excidit versu, nos quidem nihil potuimus

nostris oculis expiscari nisi ab initio Puer ...' syllabarum quae Sunt hac me nec Vola nec vestigium apparuit sed tamen Maio credamus olim apparuisse. Quo autem illa tandem spectare dicamus, quae I heuropidem puero dicentem faciunt: ibertas paenula est ergo tuo Explicant liberum Paenula libi tergum 4 h. e. paenulam nota gestas. Id ut saltem posset steri, lenissima mutatione Bothius scrihebat libertas paenulae est tergo tuo': nam penula est tenent Pall. paenulast Ambr. Sed quae is esset, quae ratio, qui nexus huius ioci nam de ioco cogitarunt), ne Bothius nec alius quisquam demonstrare potuit qui quidem iocus, ut dicam quod res est, ineptissimus est et ultra quam dici potest rigens. Quid multa sermocinantibus sic illa distribuenda suut: TH. ciere, iamne abis PII. libertas paenulast ergo tuo: Mihi, nisi ut erum metuam et curem, nihil est qui tem Ura tegam. .

25쪽

Hoc enim serat olus Libi voti tu quidem non habes me tergo timeas, ut qui sis liber tibi igitur ipsa libertas praesidio e tanquam Numento tergi est: eontra mihi, Illi serrim in nihil praesidii paratum praeter ipsam ericuram et servilem obedientiam. Ecquid autem caussae est cur nihil heu-ropidi, omnia sibi linienda osse Phaniscus hoc quidem loco dicat omnino pNihil enim, quod uo spectaret protulerat senex quando nimis profecto leve illud est, quod 'iamne his interrogarat. Ergo hoc ipsum indicio est, qualis paullo ante versus exciderit. Qui quidem si non fuit, at potuit hic esset ΤΗ. Puere, se fuere, te obsecro, hac me ΓΡΗ. simo timeo. ΤΗ.n time.JΡtiere, iamne abis PII. libertas e. q. S. Secum una ire haniscum iubet , iit habeat quo teste latur in Tranionem iam eonsulturus. Eri timorem puer caussatur. Leve hoc esse et nihil timendum senex respondens iamiam facessere illum videt discedentemque his verbis inclamat: puere, iamve abis' Quorum haec is est, ut inisso iam comitandi consilio saltem aliquantisper etiam remanere Phaniscum velit, quo Ρlenius rerum a Tranione gestarum rationem sciscitetur. Puer autem illuc

respiciens, quod heuropides 'ne 'time dixerat, facile tu quidem, inquit, istud dicis, quippe qui ipse caussam timoris nullam habeas a qua longe mea condicio distat 'Paenula igitur pro tutela dicta propter tegendi tergi noti

nem ut ne opus quidem re huc scita Nonii notatione quadam, qua is p nulam ait p. 448, 24 abusive fas inserendum omae quicquid tegit nobili simi veteres transtulerunt'. cuius usus quod e varronis Manio exemplum posuit, eo non illud potius, etiam sagurate dici, docetur, quam transferri ad

aliarum corporis partium tegumenta.

Denique e B quoque novus Versus Prodit quae res Cum Caussarum v

xum paullo intricatiorem habeat, longiorem sibi disputationem poscit. Scie dum est enim, qui inde a Camerario inter II l, 7 et 2 collocatus est: m. ia mastigia, ad mo redi. m. iam isti ero: eum versum non hi legi in codicibus, sed post III, 2, 32. tque generatim consideranti facile apparet omnino alienum a neutra cena esse. Nam tantum in aperto est, inclamari illis verbis digressum a heuropide ranionem et ad erum re ocari digressus autem ranio in illa scena ad danistam erat, ad Simonem in hac. Praeterea latendum est ita erba comparata esse, ut

26쪽

de nexu non sit nimis timendum. Nam id ipsum agitur profecto, ut subita eri acclamatione sedulum aliquod ranionis sive cum danista sive cum semone colloquium interpelletur, se rus autem, quam is se obseeuturum spondens, tamen in intercepto sermone parumper pergat. Verumenim ero bono poetae quoniam in ipsa imitatione vitae quotidianae tamen illud curandum est, ut ne inepte imitetur, is de quo agimuη versus credi nequit post III, 2, 32 positus suisse ubi quidem in institui me in sermo quidam, qui quo evasum sit roraris lateat, interrumpatur importunissime. Qiaod

cum Camerarius vere sensisse, non tamen contiora ad aliam cenam tran

serre debebat. Et repugnat ipsum metrum evidentissime fugit enim illum, trochaicam mensuram ei a Particulam aequare et accentu in paenultima D tari ): e quo consequitur nou iambicum Versum esse, ut reliquos scenae Primae, sed reticum, satis eum et leni et certa emendation sic pridem ab Hermanu Elem doctr metr. p. 217 restitutum:

ΤΗ. Ei mastigia ad si redi. R. iam isti ero. Atqui hinc relegato molesto versiculo qui tandem satis coeunt contigui versus 7 et 2 Nam post danistae verba qui pon peto prorsus Praeter exspectationem an aranio molestus ne sis inseri quando qui petit potius, quam iiii non petit, molestiam exhibet. Nec hoc incommodum ullo modo proha-hiliter iis transponendi machinis vel istoris vel Bothii sublatum est, quas' Vnum est quod repugnare videtur exemplum Merc. V. 4, 38:LΥ. Ora ut ignoscat delictis eius atque adulescentiae. DE. Pergin tu aut eiu et superbe invehere spero ego tibi usque

Tempus ale eventurum . . .

Nolo e collocatione particulae argumen lari tortius eam a memoriae de adorior. Nec enim eis vel in Velere vel in Decurtalo exstat, sed in hoc est his, in illo huc'. Vnde prosectus Bothius scripsit 'Pergin tu autem in hunc superbe invehere' dupliciter quidem lapsus. Nam et lin hunc est cur hoc Ioco merito displiceat pro 'me' positum multum enim aer praegressum hunc senem: et soloecum est ac sine exemplo invehere activum. Duabus litterulis, quae exciderint, revocatis mecum

scribe: , . .

Pergin tu autem: IadJhuc superbe inveheres e. q. S. Nulla autem accentus offensi in concursu trium brevium syllabarum Cas. II, 3, 14:Εia mea Iuno non decet tam tristem te esse tuo Iovi: vel le tam tristem esse . vel eum Bolhio esse te tam tristem . .' nam in libris est te esse tam tristem' .

27쪽

praesto est. integrum, Post 70 ersum excidis- monstrans, cuius Iacera membra

. . . . . . . . . V . . . . . . . FAENUS. . . . U. . . . . . . MIHI

nescio an recte in hoc corpus colligam: Reddundumst saeuus laenus reddundumst mihi. Faenus enim, non sortem se Petere etiam eo versu, qui nunc est 64, inculcat TR. Sortem accipe. A. immo taenus, id primum Volo'. Sortem autem curoranio promittat, a m expediit aiatim annus immo id illo promittens, ad quod parandum aliquantum temPoris ne essario con edendum, moram dedita opera nectit simulque salsa spe exhilaratum anistam facilius hinc se amoturum sperat. Non minus autem commode ille, quem recuperasse idemur, versus a ranionis responso uolestus ne sis e

cipitur, quam in ea convenit quae praecedunt. Quae cum valde lacunosa in libris mss. exstent, imprimis dolendum est huius totum initium paginae in Ambrosiano codice prorsus evanuisse. Sed qualiaconciue suere, quae ibi eiustissimae membranae consignata tenuerunt, diversa ab intolerabilibus Camerarii supplementis suisse certum est. Quibus sine mora expulsis videnum diligentissime observatis lacunarum spatiis, qualia sunt in Palatinis, ascitisque cum aliorum tum Acidalii quibusdam iuventis sic rectius serniones illi procedant: Non dat, non debet. DA. non debet IB. ne g quidem Ferri hinc potest an suis hinc aliJquo abeat orasyVrbem xul linquat asinoJris caussa tui p 70 Quin sortem spolJlicebitur DA. quia non peto:

Reddundumst faenus, asinus reddundumst mihi. I R. Molestus ne sis nemo dat age quid lubet. Nimium est, quod ranionem V 67 respondentem faciunt ne gry quidem debet' quo fit ut satis inepte proximi versus initio Maeratur Terre hoc potest quod quidem, praesertim sequente altera interrogatione illa quae sit 'an' particula, intelligi prorsus nequit. Non dat, non de hec ab initio dixerat intemperantius vociferans nec singula verba pensitans mox ubi acrius instans danista noxi debet' obstupefacti quaerit, iam non serio asse erare Τranionem convenit, quod incogitanter antea ieceicit nec postea ullo modo tenet: at illud convenit, asseverantius iterata altera parte prius dictorum non dat' callide declinare responsionem. V. 6 quae vulgantur: rbem exul linquat actus

28쪽

hic causa uit', non hercle latina sunt, sed arbara Nee 'hiae id Vetere eodice est, sed ipsum quo si sumus 'ris' post lacunam Versus 7 supplementum Canierarianum Quoi sortem vix dare licebit), ut de dativo illo taceam, non magis metrum habet quam quod versu 68 adhibuit an mavis ut al. b. s.')Τrium litterarum spatium recte explevisse reposito pol ieehitur verbo id mur quod sic exaratum pollicebit 'peperit Palatinorum seripturam sortem ... licebit nam sortem potius licebit in solis est novietis libris interpolatis. Nec dat dicit, nec dabit', ac ne pollicetur quidem, sed exquisitius etiam levissimum omnium pollicebitur'. Adrali, , revertor, unde illum, de quo quaerere instituimus, versiim in

illo Camerarius transtulerat. Nam ne illic quidem serendum osse cum antea significavimtis, tum multo evidentius eorum, quihuscum in libris mss. iunctus est, rationes accuratius expensae docent. Quorum haec est in Palatinis species:

30 Quid agis I hominem optumum teneouamice lacifi31 Quom me laudas decet certe ' hercle te habeo hau

Ei mastigia ad me redieram istic ero 33 Quid nunc quam mox quid est T. quod solet fieri. 34 Die quid id estitis quod in Docui lato est molaudis pro me laudas', 'Etiam astigia ad me

redi am V quarto, et Nic' pro 'Dic'. Statim apparet horum tertium e suum mutilum esse quod non fugit Camerarium. Huius nini supplementum est quod nunc sertur repugnante metro, satis apta sententia: TR. quid ita ero, Simo Id cum parum sibi constans non significasset in sua editione Gro novius dispari litterarum forma, accidit ut pro Plautitiis illa verba ab Hermann haberentur Elem. d. metr. . 217. Quae autem V. 33 Sequuntur, re ipsa clamat sermocinantibus ita dispertienda esse, ut quod solet aeri Siciloni, qui est' ranioni tribuantur unde consequitur Simoni esse quam mox verba, quorum facile intelligitur hane esse vim ἀποσιωπητικήν quam mox equitiae et helluationis tuae poenam lues p vel definitius etiam 'quam mox in malam crucem ibis p Eaque nemo non vide illis continuari quae antea Simo dixerat 'te haud honum servum teneo'. Rursum his praeter

OPinionem auditis fieri prorsus nequit quin vel miretur vel indignetur vel etiam interroget ranio, quid tandem rei sit quod ille crepet idque secitiis quae exciderunt verbis. Nec quaerenti querentive deest senex, non ille

29쪽

quidem aperte respondens sed per cavillandi ambages opprobrium inor nionem coniectum illic ipsis , interpretans 'quae consequuntur: quam mox finem ista flagitia habitura suutp' Exempiam ponam redintegratorum Versuum, propterea potissimum incertum, quod multa comminisci pari probabilitate

licet.

30 Quid agis . TR hominem optumum sineo. SI amico facis, Quom me laudas TR. decet certe. I. at hercle lino met te Hatit honum sine servom TR. lusim quid est, Obsecro plSI. Quid nunc quam mox λ TR quid est λ SΙ. quod solet steri. TR. Dicsedum te obsecro, mi Simo. quidsuam id est Θ'

Vides tam necessario hos omnes sermones inter se inculo invicem connexos

esse, ut nullo pacto dirumpi interiecta heuropidis inclamatione ranioni que responso possint. Et ut potuisse interpellari largiamur potius quam o cedamus: at ita qui tandem fiat, ut nihil eorum, quae inter servom et erum agantur, Simo animadvertat, et si animadverterit, non aliquo modo miretur, sed quasi nihil prorsus interciderit, quod inceperit persequatur pu Versu 1 ut aliquid excidisse credatur, et numeri agitant sane et sententia sed poluit id aliquanto minus esse. Nam eis Hermanni auctoritati hoc tribuimus, ut tetrametros supra describerentus, tamen id ita tantum fecimus, ut posse tetrametros esse, non ut non poSSe non esse significaremus. In promptu est enim de altero illo versuum genere cogitare, quod e dimetro retico et tripodia trochaica catalectica compositum toties tu hac cena relieis tetrametris mixtum est. Atque ad hanc sormam versum quidem 1 longe adeo probabilius revocaveris: Quom me laudas TR. decet erie. II. lat hercle te: nam habeo in libris additum nulli usui est: additum ut puto ab interprete, qui huc Simone sive dici sive dieendum fuisse significare vellet: 'le haud bonum servom habeo'. - Nec dissicilius eadem sorma restitui proximo versu poterit: Haut bonum teneo servom. TR. Obsecro, quid est 'lde quo tamen prorsus ambiguum iudicium: non item exirem poterit, quia ita vix ullo modo dactrius vitabitur pro trochaeo positus, velut Dic edum, te obsecro, quod solet quid id est 'Ceterum eo versu supra posuimus quod simplieissimum videbatur Polueramus etiam:

Dic imodo, nisi libi incommodumst, quidnam id est ' Nam camerarii quidem languet inventum 'Dic igitur, quod solet erit . . . ' nec fert latem repetilionem indoles Plautina ceterum dicedum habes Rud. IV, 4, 1l2. - Sunt autem haec omnia suapte natura incerta. Vt rursum dolendum sit in hac quoque Ambrosiani pagina, quae III, 2, 1 ad 3 tenuit, h0die Ae unum quidem verbum legi posse.

30쪽

An illuc eam ipsam, qua mox utitur, nune paniculam sperear putabis pdio male putares, si ulla Simoni caussa esset de iuditu Theuropidis cogitandi de quo quidem reditu versu demum 4 ita eum ranio edocet, ut nihil eiusmodi Simonem suspicatum esse appareat. - So ut paullum deci nem orationem habet sane illud nunc aliam dubitationem, cum ea qua stione, quae de Theuropidis interpellatione est, nou coniunctam. Netim etsi saepius illa ipsa verba, quid nunc p', alteri interrogationi alicui praemittuntur, atque adeo quid nunc quam mox' - consociata exstant Cas. III, 6, 16 quid nunc quam mox recreas me p'ὶ tamen non potest profecto illa particula unquam ullam vim habere, sed necessario certae temporis sive condicionis notationi servit. Atqui Simo quid tandem caussae habet cur nun.c potissimum imminere poenam credat quando nihil accidit, quod ille quidem sciat, quo talis suspicio nitatur. Ergo hoc incommodum ut tollatur, mea ipsius commenta aliqua ex parte sic corrigo: SI Lad hercle te I aut honum tonso servom R. ia vero P ΣΙ. cave.II R. Quid nunc SI quam OX e. q. S. vel etiam planius: TR sita SI cave sis tibi ἰh aut in alteram illam metri speciem, de qua proxima annotatione dixi, I R. sita. I. cave tibi. Ita quidem ranio, postquam eia' particula mirationem cum simulata indignatione significavit tantum, mox quid nunc' ait in mentem tibi venit ut i crepes, qui antea bene mihi volueris p deinde divinare se dissimulans quoquam mox verba spectent, quid est' Uaerit; postremo, Postquam errexit Simo obscure dictis eum eliidere, impatientius urget: Dicsedum, quod modo exorsus es, quidnam id estpuam ita nunc haec quoque in Tranionis sensum convenientius constituerim. Quae si recte disputavimus, magis etiam perspicitur, quam hic nullus locus I heuropidis interpellationi sit. Praeterea si probabitur eis, apparet quomodo propter simile initium huc intrusus versiculus genuina verba extu

haverit.

Superest autem ut, unde tandem huc ille intrusus esse videatur, explicemus. Ac multo certe probabilius is locus in eadem, quam cum camerario in diversa scena quaeratur. Quid multa posita illa verba viginti post versi-hus fuerunt, hoc quidem nexu:

4M Sed, Simo, ita ontus nunc navem deseruit. I. quid est p

SEARCH

MENU NAVIGATION