장음표시 사용
121쪽
DE NATURA ANIMAMUM 'LIBRO VI. DE CERVIS.
Dicit coitum cerurerum fieri mehse Augusto dc Septembri, sub Arcturi ortum Cosmicum & he
Theodorus Gaza in libello de mensibus , t cum Galeni de hoc ipso ortu citaticuius haec sunt verba libro . de tuenda sanitate z
Id est, MMaxime verδ maturum est abietis semen sub ortum Arcturi heliacum, mense Septembri, &c.
Hic & tempus exprimitur & ortus species, se-xaointa diebus Oost lstitium bybernum, id est,
122쪽
circiter Is. Febi uarii r quo tempore Sol ingreditur Pisces. Oritur autem Arcturus cum Virgine. recte dicitur vesperi , hoc est, acronyche Sode in Piscibus descendent .
Tertia nox veniat, custodem protinus Vris., Aspicies Geminos exeruisse pedes . Tepus est i I. Februari),sole in fine Aquaria proape initium Piscium , oritur gootes cum virgine, qui lociis est oppositur Soli. Ergo ortum intelligit acronychum: quare inquit, Noctu aspicies. De hoc ortu Plinius lib. I 8.cap. 26. OCTAVO Calendas Martia, hirundinis visu, dc postero die Arcturi exortu vespertino. Et Columella lib. λ. cap. I A. ORTUS Arcturi, qui est idibus Februari3, sub aduentum hirundinum.
Nono Calendas Marti; Arcturus prima dis
Sive est Arctophylax, siue est piger ille Bootes , Mergetur, visus effugietque tuos. Tempus est 1. Martij,locus Solis in fine piscium Occidit autem Alexandriae Arcturus cum initio Scorpij. Quare,quia Sol est fere in signo opposito, occasum intelligit matutinum,seu Cosmicu. Haec positio qualistunque est. Na ut supra et monuia nuε, Latini poetae negligentes fuerunt in descria
123쪽
ptionibus ibitis , occasus siderum. Verum occasum Cosmicum describit Columella lib. I i. c. i. Undecimo, decimo, & septimos calendas Iu nias Au*urus mane occidit. scilicet cosmice , Rohaae cum f.Sagitta iij . Occiadit ergo dictis diebus quibus Sol mouetur in primis partibus Geminorum, mane oriente Sole eregione descendit . .
Est& locus in Rheso Euripidis ,
Occidunt signa & septem Pleiades aethere , Aquila in medio coeli volat. ν qDescribitur id fieri in noctu hyemali lub finem quartae vigiliae tribus fere horis ante ortu Solis. Oritur autem Aquila cu priori parte Sagittarij. Ergo eo versus medium c Ii ascendente, necesse est Pleiades ex opposita parte iam in Tauro descendisse , & Solem quoque siub horizonte esse in f ne Capricorni , vel initio Aquarij . Finguntur igitur haec mense Ianuario acta , vel initio Fe bruaris;
124쪽
125쪽
De tala Mundi machina, breuissimὸ . De 'lis. De Aequinoctiali. De zodiaco. De Regionibus morum. Signa quibus Planetis addicta. De Tropicis . De Aritico ct Anta tico circulis . De Coluris . De Circulis mobilibus. De Horitonte. De Meriaionali. De Sphaera recta σ obliqua. De Motu Solisinatiorum Planetinum. De Zonis. De Parallelis.
De inae litate Heram ct noctium . De calore 2 stigore . De Eriipsibus. Cur facies Luna varia . Quia nox, quid dies sit. Me significationibus Eclusis Otriusque --quoquo signo, ex Proclo.
126쪽
Cardin. S. R. E. Vicecancelli. Fierii Valeriam sellan. Compendium in Spharum.
Vo D quaeris Alexander Cardinalis amplist. terraru situm tibi breuitet describi s quaeris quidem rem & scitu iucundam, & studiis tuis apprime necessaria. Nam siue Poetas, siue Historiam , siue oratores legas, quae tuae sint adolescentiae primae delitiὰ, quoquo te velleris, rei istius cognitio tibi fuerit oppbi tuha. inuitat vero te sapientissimi, eruditissimiq; aut tui exemplum,ad ea omnia studiosius consectanda, per quae ille ad
summum rerum culmen euectus est: atque eos ti
bi primos in disciplinis gradus constituisti, qui ad humani ingenu captum propinquiores esse
videantur r ut gradatim inde ad reliquarum scientiarum cognitionem;& commmatissimam ἀqua ille plurimum pollet,doctrinam progredia lis. Macte igitur hoc animo, qui quem auum refers nomine,fapientia etiam aequare colendas . In quo spero Deum Opt. Max. optatis tuis facillime responsorum r tu modo hac praeditus indole, his honorum auspiciis, totque eruditissim ruiti hominum,quos domi alis, auxilio communitus
127쪽
nitus paululum quid enitere,dum institutu curia sum arripias, reliqua negotio minimo, ac si nulla puluere consecuturus. Quoniam vero terrae ipsius situs descriptio,dimesioque ad celi rationem accommodanda esst: de coelo prius,coelique partibus disserere quam breuissime apertim meque possem necessarium existimaui quod haec praele tim pars ut Latina dictione tradatur desiderari hactenus visa est. Fuerunt enim plerique etiam Latini homines,qui rem minus Latine in vulgus
edidere,quamuis caetera diligenter examinarint. Curauimus autem ut ea esset in institutione nostra facilitas, ut tenera quaelibet aetas doctrinae huius capax fieri posset. Nam & superflua pleraqVe,ne inepta dicam,quae plerisque fastidium afferre consueuerant, a me summota reiectaquesurit, eaque tantum admissa, quae ad simplicem spis aerae ipsius cognitionem necessaria videbantur . Illa autem quae postea subsequuntur ado his . geographiam pertinentia , unoquoque vel rnediocriter erudito commostrante,vel tuo ipsius studio facillimὰ consequeris.
ILlud vero primum omnium tibi fuerit mente
concipiend um, terram hanc quam incolimus uniuersam una cum aqua circunfusa,ac illi intra supraque,& infra etiam adhaerescere, pilae cuiusdam ob rotundae modo considerari debere: quam circu aer undecuaque diffusus circumplectitur: eodemque modo aer a circunfuso igne contu
tur. Q atuor enim his simplicibus, terra quippe
128쪽
aqua,aere,& igne, Omnia constant, quae mox invarias rerum species conformantur. Supra Cor pora haec,ut fieri potest,orbicularia,septem 'lanetarum orbes alterum at teri instar corticum c pis incumbentes astronomorum subtilitas ad in
uenit, Lunae scilicet Mercurij, Veneris, Solis, Martis, Iouis& Saturni. Supra Saturni Spha ram stellarum fixarum orbis esse creditur. Huc usque humanae vis aciei fertur,totumque ii ambitu igneis quibusdam clauis cofixum a bitratur. Supra tamen stellas coelii aliud esse feriatur, quod primu mobila antiqui sapientes vocat, utpote quod summi Dei neque.n. aliter crM--
129쪽
dum est in imperio concitatum, assidua rapidissimaq; vertigine rues ab Oriente occasum versus, mox ab occasu ad Orientis terminu sese circum uoluit, trahitque secum & stellarum fixarum orbem,& planetarum omnium sphaeras. Quaquam illar,uti videbimus inferius, reluctabundae,eo leΠ-tius aliae, celerius vero aliae trahuntur,quo primo illi orbi rapidistimo vel propinquiores, vel longinquiores fuerint. Iuniores decimam ad inuenerunt sphaeram,cui nonnulli pernicitatem eam attribuerunt: alii contra perpetuam rerum diurnarum quietcm in illa statuerunt: ubi scilicet diuini spiritus piorumque animae adsistant Deo, aeternaque omnino tranquillitate perfruantur. Sed enim hoc hic disputare nostri non est instituti, qui ad simplicem quandam coeli traditionem properamus . Scias tamen inter Astronomos&Philosophos de coeli orbibus, minimὰ conuenire neque etiam de planetarum situ & ordine: sed nos haec tibi,ut a pluribus traduntur, exponen, tes, quaestiones in aliud tempus differemus.
Esto igitur coelii,ut uno omnia vocabulo Cora plectamur,ia pomi huius,c amic prae mani-hus est,smilhudinem orbitulatu. triar enim hoc ad parte,qua de nuc agi mas, satis idoneo. Vertiatur hoc,ut d iximus,supra terra ab Oriente Occidente versus: & ab Occidete sub terra ad Orien
tem, eo usque unde mane ferri coeperat, quatuor& viginti horarii spatio. Cardinales,quibus innuti videtur,aut circa quos versiatur, duo, poli Graeco vocabulo nuncupantur: πολω .n.verto est. Ho-
130쪽
rum Vnus,pomi scilicet it vertex hic summu S,Vnde flos abiit, Arcticus appellatur ab Vrsia,qua
Poetae in cetlu relatam fabulatur. Arctos enim Graecis, Latinis Ursata. 'In hanc autem mutatam fuisse Calisto legisti apud Ovidium. hi
ter,qui huic opposi tus e regione est, Antarcticus Vocatur, vocabulo ipso oppositionem indicanter quem nos in pomi pediculo statuimus . Hos aut astronomi mundi polos vocant propter praerogatiuam. primi csti, ad cuius rapidissimae vertiginis celeritatem reliqui omnes orbes,uti paulo ante dicebamus,eode s re vigintiquatuor horarii spatio circunferuntur,
DE AEQUINOCTIALI. Λ B his punctis tota desumitur c li dimensio.
x primo.n. cim culus aequo ab utroque interuallo distas per pomi tuberositata tem ducitur: qui aequinoctialis appellatur, ea scilicet de causa quod Sol unoquoque anno huiust modi circulum bis attingens, dies noctibus pares facit.