De Ioannis Caluini, magni quondam Geneuensium ministri, vita, moribus, rebus gestis, studijs, ac denique morte historia ... per Hieronymum Bolsecum, medicum Lugdunensem descripta; et nunc ex Gallico eius Parisijs impresso exemplari Latine reddita

121쪽

qui audierunt,pr sentesque suerunt,in scripta relatam. Sunt en im haec gesta, & Domino nostro usu Christo verba haec in monte Oliu rum prolata, quo non nisi tres ex suis dis cipulis adduxerat, reliquis Gethsemani reluctis. Et hi tres tamen longe ab eo semoti,quantum iactus est lapidis, & graui qtiam somno. pressi erant. Itaque Spiritus sanctus, cuius iniunctu & inspiratione non per salsos , sed veros syncerosque verbi Dei ministros haec scrupta habemus, instruere nos per hanc orationem, & manifestam nobis sacere voluit Christi Iesu Domini nostri dignitatem, magnifice tum,excellentiam. Qui,Vt eodem quinto capiateEpistolae ad Hebravis scriptum legimus, in diebus carnis suas,hoc est,uestitus sitostantia δε natura humana, ab hominibus nihili habitus

a Iudaeis vero etiam tanquam improbus. aliquis ac latro tractatus, preces, supplicationesque ad eum, qui posset illum saluum sacere a

morte,cum clamore valido & lachrymis obi liti Non profugit ergo in procul remotas te ras,non in sylvas,aut deserta loca,aut 'nobscura se antra abdidit, neque angelis ministris suis mandauit,ut se conatibus inimicorum suorum opponerent, illis vel cicitate percussis,vel consutis, vel plane eversis; sed ad Deum patrem

suum conuersus,illu orauit;&non ex abiecto

aliquo, muliebri, pusillanimi, horroris & ai Aietatis, ns, morte absorberetini plono tu

122쪽

ore,Verum morti multo magis,quam ab qter po ad redimendum genus humanum ordinata esse nouerat, se generose Offerens, in haec verba prorupit: Patςr, si possibile est,transeat a me 'lix iste, verunta me, si tari potest hic calix tris ire, nis bibam illum fiat voluntas tu . Vbi spiritus sanctus nos instruit, duas in Iesu Christo

Domino nostr6 naturas, diuinam & humanam si sie quarum hic corpore constans, necςssit; tibu naturalibus obnoxio, & rationali anima, action s omnes naturales efiiciebat, omnia ad huius naturae conseruation ςm necessari appotens amplectensque; abali; s autem eidem n turae aduersis ρtq; contrarii s rebus abhorrens ;quales supit assiisti onςs passiones, cruciatus,&denique mors, quae ipsam naturam humanam

destruit& dissoluit ; qua ergo homo erat, mortem ipse exhorruit. Quo idem Spiritus sanctus ςrrorem Eutichetis, apud Constantinopolim Abbatis confutare voluit, qui terti us post M petem & Apollinarem, de Iesu Christo doc n- dum & defendendum sibi sumpsit, non hum num, sed coeleste illum corpus habui sq, quod ad instar solaris radii per Virsinis corpVS pe transierjt, ita ut nequaquam tamen eius substanuae particeps emceretur; imaginarium & phantasticum Dpmino nostro, & nulli passion ibus bnoxium corpus sic attribuens. Aduersus quam haeriticorum opinionem , ut ostendat

christum & verum hominem, erum Deum

123쪽

CALVINI. Q7 fuisse, hanc eius orationem in scripturam sacra referri spiritui sancto visum est, ex qua colast re post et, luplicem in eo voluntatem sui se,lit manam alteram,qua mortem restigerit, & diuinam, secundum cuius praescriptum ratio directa ad Dei se voluntatem consormabat.Rurs ii siquam huius innocentis mors necessaria esset, qua nisi intercedente humana natura imperii

cta permasisset,& sine spc aliqua rςsurrectioiiis, Oclarare Spiritus sanctus hoc sermone etiam voluit.Et idcirco; si pos sibile est, aiebat: at cum possibile non es et, Deo se totum permixtit,r signatq; quem nu nquam deseruit,& a cuius Voluntate nunquam discessit, sicut enim una est v-triusq; potentia, eademq; sapientia patris atq; fili j, ita una utriusq; eademq; voluntas est. Atq; haec quidem vera & legitima huius loci expositio cit, cum priscorum dc orthodoxorum P trum doctrina consentiens,quam veri legiti,

mi Ecclesiae filij sequuntur. Caluini illam ait ram sequantur, qui se ad falsam eius doctrinam haeresimq; adiungere,eiq; se consecrare volet CAPUT XXV. AM alius insuper insignis locus est, in quo nimis clare suam ille inscitia Qmalitiamq; prodidit. Nam caeteras, quarum plurimae sunt, contrarias& inter se pugnantes sententias , quod ab alij obser uatae coli ectaeq; sint, ex eius libris repet

124쪽

R,8 VITA I o A N re supersedeo: at de hoc eius errore a nemine scriptum quidquam existimo, qui est de Issu Christi ad inseros descensu. Hic enim fide, .

articulus non minus momenti atque ponderis adChristi excellentiam potentiamque comprobandam habet, quam alij illi, qui de eiu

sunt Natiuitate, surrectione, & incoelum scensione. Quod licet ita sit, Caluinus tamen, vel Sathanica malitia vel nimis stupida inscitia, Vel utraque ex causa occultare illum & stipprimere conatus est. Illa vero semper fuit Daemo- nis malitia;vt in omnes partes & occasiones intemus sedulo vigilaret, Dei & fiiij eius Domini nostri Iesu Christi gloria di honorem que

admodum obsturare posset; ad quam rem tanquam instrumenta quaedam & administro nullo non aeuo homi us superbos aliquot, a rogantes, ambitiosos excitauit atque adhubuit, excogitans suggerensque eis peregrinam aliquam & absurdam interpretationem ad damnatas iam olim per sanctos & orthodoxosEpistopos hqreses rursum introduce das. Sic Arrij linguam exacuit,ut subtiliter disserere,proponere,atque suadere eundem eis, irem posset, quem Ebion, Artemius, & Paulus Samosatenus contra filij eandem, quam cum patre habet substantiam , prius dis Ieminau rant; caute tamen,alij s vocibus excogitatis a

que substitutis , quibus iam olim cognitum damnatumque Ebionis & sociorum eius via

rus,

125쪽

c A r V I 57 L. Myrus, ne agnosci posset, tegeretur. Nulla igitue Arrius huius dictionis usito reluis quod est, eiusdem substantiar, mentione Leta , Deum aiebat Non esse Patri coaeternum, sed Patrem ante Verbum sitisse, quanquam Vel bum sic Gnim ipse loquebatur in λων esset, hoc

est, ex rebus non existentibus; quasi dicere velalet, quod ex rebus creatis non esset. Quibus, Verborum inuolucris tactia Iesu Christi diauinitatem negabat. Caetertim hanc eius fallaciam & im Ituram Alexander Alexandriae tapiscopus statim agnouit, agnitamque damn uit; quod dictum a nobis etiam antea est. De

hinc Sathan quendam Photinum , qui erat presbyter, suscitauit, qui, ut filiam doctrinam

suam, quam cogitabat in Ecclesia serere, fuco aspergeret,nouoque colore obductam alia fortanis conspiciendam exhiberet, Arrianos simulti Orthodoxos reprςhendens,non minus horum, quam illorum doctrinam damnabat, &interea tamen Ebionis eiusque sectatorum haeresim ex Orco reuocabat: Nam dictionem λογογ in Κuangelio Ioanni s,decretum &pra destinationem humanae redemptionis,& vitae aeternae per homines ex Virgine natum restit

tionem interpretabatur. Sea hic,Vna cum erro

nea hac & filsa interpretatione a Basilio Ancyrano, in Galatia Episcopo, est confutatus. Denique, vetus est hoc Sathanae stratagema,

haereticos semper aliquos excitarς, qui selsis

126쪽

v I T A I Ο N. scripturae sacrae interpretati Q nibus honorem Christi Domini nostri obsustent, erroresq; in Ecclesiam introducant: Quod nostro etia tempore in C luino experti sumus, qui cum multis locis ,rum praecipue hac falsa versione, dum

illud, Descendit au ins*ros, i pse, Positus est insepulchro,reddidit, Iesu Christi gloriae multu

detraxit. Clim autem idcirco a quodam sub annum Domini is 2. reprshensus esset,qui hanc ei nimis scedam& vitiosam battologiam exprobrabat; suffecisse enim,quod in Symbolo praecessis et, mortuus est& sepultus, neq; per haec verba, postus est in sepulchro, idem repetere opus sui se; eius rei causa Catechisimos istius editionis, quoscunq; potuit, suppressit, & de hoe Christi Domini nostri descen si mentione

nullam in eis reliquit,qui sub annum r3 6 2.impressi suore, ut enormes illas suas prioribus Gditionibus insertas sentetias aboleret. Quo stabcto malam & Diabolicam suam mentem, maluanimum in apertum protulit, non absimilis ibit, qui post vulnus alteri inflictum pugionem

magna cel eritate abscondix manum' citis si me retractam in sinum recondit, ne videatur is e se qui vulnus inflixerat. Sed bene habet,extant etiamnum& reperiri possunt vetera prioris ditionis Catechismi illius exemplaria, in qui- bus Ministrum hoc modo puerum interrogare.

reperias: Quid est, quod de e- ad inferos descenseaaductam ιsti Et respondet puer, Nimirum hoc

127쪽

C a 1 ν Ι N I. in quod non tantum mortem naruralem sustinui Ieparatio corporis se animae,sed quod anima quos e mirabilibus angustijs constricta conclusaqua fuerit, quas S Petrus dolores mortis appellat. Deinde Minister prosequitur, ob quamnam hoc rationem , & quomodo factum sit interrogans: Ad quod Puer, Idcirco viilioet, quia see Deopraesentabat stist m. vi ei peccatorum nomine satisfaceret, necessariumsuqse, ut borribiles has consilentia anguitivi experiretur, non μι us, ac si derelictus a Deo e et, imo vero,quo Dein illi iratu fuisset, at hin illa ab se

so constitutum exclamasse: Dein meus, Dein meus,ais

quid me dereliquisti Et paulo post hoc insuper adiungit: Necesse fuisse, ut sic illum Deus as geret,

ut impleretur, quod per Esium fuerat praediἶu, quod nimirum Dei manu propter peccata nonra percussis sit. Nos autem, ut haec confutemus, a postrema eius sententia ordiemur, qua affirmat; idcirco Christum afflictum sic,traetatumq; est v qui Esaias praedixerat,adimplerentur: ubi crasam suam inscitiam prodit, quod faciunt etiam, in eoq; ipsum imitantur alij eius sectatores, dum multos ex Euangelio similes locos, Hoc autem factum est,ut impleretur,quod dictum est, ipsi vertunt explicantque: Hoc ob hunc finem factum

est,ut adimpleretur orc.NOsse autem ipsum opor tuix,obseruasseq;,vocem, Vt,non semper iciem,

quod Gallis a su significare, tanquam finalem causam reddat, ob quam aliquid factum sit, sed

nonnunquam etiam earum rerum,quaepraedicta

128쪽

m v I r a I o a rectae sunt,aut quae pbst futurae sint, euentum,

ut sic l'quar, subsecutionem ea denotari a que exprimi. Sicut exempli causa, quod Psatimo Jo.legimus: Peccaui,& malum coram te feruci,ut iustificeris; non quidem, ob hunc finem atque causam, ut iustificeris, ego peccaui, sed post vel ex meo peccato subsecutum est, ut tua

ustitia appareret, &quam e stes in omissis

tuis constans & fidelis, contra quammomines de te i .cabant nanifestum fieret; cum nimirum illi arbitrarentur, quod ob meum peccatum me deserturus esses,& a te repulsurus, siculiqui me praecesserat, Saulem abieceras,& ite

repuleras. Similis apud Paulli in Epis .adRom. s.cap. locusest: Lex subintrauit, ut abundaret delictum; quod non sic accipiendum est, quasi eo fine,& ob eam causam lex ingressa dataq; sit, ut peccatum magis abusdaret, sed sic euenit, ut postquam data lex est, delictum etiam magis,

quam prius,cresceret,augereturq;. Ad eundem

plane modii de Christo Iesu dicendu est, quod

passus multast,& in vita sua secerit,per Prophetas antὸ praedicta,non quUem eius rei gratia,&ob eum finem,ut Propnetiae adimpleretur; sed euenit,fictumque sic est,ut a sanctis Prophetis denunciatae praedictiones,per Christum in suis passionibus, eiusque rebus gestis adimplere tur. Vbi duas res, quae in passione Domini nostri simul reperiuntur, notare atq; discere nos. conu nit, quarum S. Petrus secundo Actorum

129쪽

c .meminit; quae sunt,Praefinitum Dei ac dea terminatum consilium, deinde eius praescientia: quae duo inter se differunt. Quasdam enim res Deus in aeterno suo consilio definierat, decreueratq;, quale est,quod se Christus per crucem humiliaturus esset,& mortem perpessi rus; alias autem praeuiderat, Vt quidem omnia sutura illi praesentia sunt, iniurias nimirum, blasphemias,calumnias,quas Iudaei filio sto ilia laturi essent: hos autem aeterno decreto in suo consilio non ordinarat, praedestinaratque, sed pret siciverat tantummodb,seu prquiderat. Pr denter autem haec duo distinguenda veniunt. Decretum siue consilium a Deo ordinatum &definitum,eiusque Priscientia. Quorum ex eo differentiam intelligere possumus, quod Ios pho Iacobi filio accidit, ut hoc historia Gens seos enarrat: Fratres ille s uos post mortem patris turbatos, & metu sollicitos, ne memormiuriae esset, quam ab eis accepisset, blandδatque leniter alloquitur: Nolite timere, hoc Gnim ex Dei ordinatione & definito consilio fuit,quod in Aegyptum ego venerim,ubi ille me exaltare, & in hoc dignitatis gradu collocaret determinauit. Et hoc quidem decretum definitumque Dei consilium fuit: At neutiquam illud quoque, quod in eum fratres Leuirensi crudelitatique in illum exemplum ederent, quod tamen praeuiderat Quod vero Caluinus docet, eiusque sectatores obstinate tuentur, Deum

130쪽

ri v I r a ro a NDeum determinasse,decreuisse ac praedestinanse Adae lapsum, quomodo caeteras res omnes, quareunque in mundo committuntur & fiunt, .

falsa opinio est, & iam olim ab Ecclesia dam-Data. Quamcunque enim excusationem, pra textum, suffugium Caluinus eiusque compli- ces quφrere atque Obij cere tentent, negare non

possunt,siccum loquuntur, hoc se quoque dicere, Deum peccati authorem esse. Sed hac dere uberior tractatio in eo opere sequetur,quod Deqbene iuuante post hoc me editurum recepi. Iam Caluinus etiam audacter in Domini

nostri honorem & gloriam per hoc impingit&blasphemus est, quod ea illi attribuat quae

in eo neq; suerunt unquam, neque esse potu vini,synderesim,remorsum, compunctionem M& coarctationem conscientae: Nam optime sibi conscius,& de sua integritate atque innocentia certus,confidenter Iuὸatos appellans: Quis, inquit, vestrum arguet me de peccato; & alibi rursus: Venit Princeps huius mundi, tanquam me meaq; opera exploraturus,&in me non i uenit quicquam, quod arguat. Sed tempus est, ivt loquamur de eiusdem Domini nostri Iesu Christi ad inferos descensu, qui ex praecipuis Catholicae fidei articulis unus est, non minus gloriam Christi illustrans, quam illi, qui bi s re, surrexisse eum, & in coelum ascendisse crediamus ac profitemur. C,