P. Ouidii Nasonis Operum. Tomus 1. 3.. Petrus Burmannus ad fidem veterum exemplarium castigavit Tomus 2. qui Metamorphoses complectitur

발행: 1713년

분량: 365페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

Terrificam capitis concussit terque quaterque Caesariem s cum qua terram , mare, sidera , movit. I 8o Talibus inde modis ora indignantia solvit: Non ego pro mundi regno magis anxius illa Tempestate fui, qua centum quisque parabant Injicere anguipedum captivo brachia coelo. Nam , quamquam ferus hostis erat, tamen illud ab uno ICorpore, & ex una prndebat origine bellum. Nunc mihi, qua totum Nereus circumtonat orbem , Perdendum mortale genus. per flumina juro Intera, sub terras Stygio labentia luco, Cuncta prius tentata: sed immedicabile vulnus I9 Ense recidendum, ne pars sincera trahatur. Sunt mihi Semidei, sunt rustica numina Nymphae , Faunique, Satyrique, & monticolae Silvani: Quos quoniam coeli nondum dignamur honore, Quas dedimus- o Tte habii re sinamur. I syδn satis, o Superi, tutos fore creditis illos, Cum mihi, qui fulmen . qui vos habeoque , regoques Struxerit insidias, notus feritate, Lycaon Confremuere omnes: studiusque ardentibus ausum Talia deposcunt. sie, cum manus impia saevit Loo. Sanguine Caesareo Romanum extinguere nomen, Attonitum tantae subito terrore ruinae Humanum genus est ; totusque perhorruit orbis. Nec tibi grata minus pietas, Auguste, tuorum, Quam fuit illa Iovi. qui postquam voce manuque χον Murmura compressit; tenuere silentia cuncti. Substitit ut clamor , pressiis gravitate regentis, Iuppiter hoc iterum sermone silentia rumpit IIlle quidem poenas curam hanc dimittite) solvit;

Quod tamen admissum, quae sit vindicta, docebo. a. I Contigerat nostras infamia temporis aures: Quam cupiens falsam, sammo delabor olympo, Et Deus humana lustro sub imagine terras. Longa mora est, quantum noxae sit ubique repertum, Enumerare: minor fuit ipsa infamia vero. λ Is

Maenala transieram, latebris horrenda iurarum

22쪽

Et cum Cylleno gelidi pineta Lycei. Arcados hinc sedes & inhospita tecta tyranni

Ingredior, traherent cum sera crepuscula noctem.

Signa dedi venisse Deum; vulgusque precari mo Coeperat. irridet primo pia vota Lycaon. Mox ait, Experiar, Deus hic, discrimine aperto, An sit mortalis: nec erit dubitabile verum. Nocte gravem somno nec opina perdere morte Me parati haec illi placet experientia veri. 22ς Nec contentus eo, missi de gente Molossa Obsidis unius jugulum mucrone reselvit: Atque ita semineces partim ferventibus artus Mollit aquis, partim subjecto torruit igni. Quos simul imposuit mensis; ego vindice flamma 23o In domino dignos everti tecta Penates. Territus ille fugit ; nactusque silentia ruris

Exululat, frustraque losui conatur: ab ψ Colligit os rabiem , solitaeque cupidine caedis Vertitur in pecudes: & nunc quoque sanguine gaudet. 23 1 In villos abeunt vestes, in crura lacerti. Fit lupus, re veteris servat vestigia formae.

Canities eadem est, eadem violentia vultu: Idem oculi lucent: eadem feritatis imago. Occidit una domus: sed non domus una perire 14 Digna fuit. qua terra patet, fera regnat Erinnys. In facinus jurasse putes. dent ocius omnes,

Quas meruere pati t sic stat sententia in poenas. Dicta Iovis ears voce probant, stimulosque iurenti Adjiciunt. alii partes adsensibus implent. a s Est tamen humani generis jactura dolori

omnibus: &, quae sit terrae, mortalibus orbae, Forma futura, rogant: quis sit laturus in aras

Tura λ ferisne paret populandas tradere gentes Talia quaerentes s sibi enim fore cetera curae) 21 Rex Superum trepidare vetat, sebolemque priori Dissimilem populo promittit Orisine mira . . Iamque erat in totas sparsurus fulmina terras;

ded timuit, ne forte sacer tot ab ignibus aether

23쪽

Conciperet flammas, longusque ardesceret axis. assEsse quoque in fatis reminiscitur , adfore tempus sQuo mare, quo tellus, correptaque regia coeli Hrdeat; & mundi moles operose laboret. Tela reponuntur, manibus fabricata Cyclopum. Poena placet diversa; genus mortale sub undis Perdere , & ex omni nimbos dimittere coelo. Protinus Aeoliis Aquilonem claudit in antris , Et quaecumque fiigant industas flamina nubes: Emittitque Notum. madidis Notus evolat alis; Terribilem picea tectus caligine vultum. 26ν Barba gravis nimbis; canis fluit unda capillis: Fronte sedent nebulae: rorant pennaeque, sinusque. Utque manu lata pendentia nubila pressit; Fit fragor: hinc densi funduntur ab aethere nimbi. Nuntia Iunonis, varios induta colores, ΣΙ Concipit Iris aquas, alimentaque nubibus adfert. Sternuntur segetes, & deplorata coloni

Vota jacent; longique labor perit irritus anni. Nec coelo contenta suo Jovis ira: sed illum Caeruleus frater juvat auxiliaribus undis. . ars Convocat hic amnes. qui postquam tecta tyranni Intravere sui, Non est hortamine longo

Nunc, ait, utendum : Vires effundite vestras.. Sic opus est. aperite domos : ac, mole remotas Fluminibus vestris totas immittite habenas. Justerat. hi redeunt, ac fontibus ora relaXant, Et defrenato volvuntur in aequora cursu.

Ipse tridente suo terram percussit: at illa Intremuit, motuque sinus patefecit aquarum. Exspatiata ruunt per apertos flumina campos Σ3 sCumque satis arbusta umul, pecudesque, Uirosque, Tectaque, cumque suis rapiunt penetralia sacris. si qua domus mansit, potuitque resistere tanto Indejecta malo; culmen tamen altior hujus

Unda tegit, pressaeque labant sub gurgite turres. 29 Jamque mare & tellus nullum discrimen habebant. Omnia Pontus erant. deerant quoque litota PQR

24쪽

MET AMOR PHOSEON LIB. I.

Deeupat hic collem : cymba sedet alter adunca, Et ducit remos illic, ubi nuper ararat. Ille supra segetes, aut mersae culmina villae, Navigat: hic summa piscem deprendit in ulmo.

Figitur in viridi si Fors tulit) anchora prato:

Aut subjecta terunt curvae vineta carinae. Et, modo qua graciles gramen carpsere capellae, Nunc ibi deformes ponunt sua corpora phocae. Mirantur sub aqua lucos, urbesque, domosque Nereides: silvasque tenent delphines, & altis Incursant ramis, agitataque robora pulsant. Nat lupus inter oves: fulvos vehit unda leones: Unda vehit tigres. nec vires fulminis apro, Crura nec ablato prosunt velocia cervo. Quaesitisque diu terris, ubi sidere detur, In mare lassatis volucris vaga decidit alis. obruerat tumulos immensa licentia ponti, Pulsabantque novi montana cacumina fluctus. Maxima pars unda rapitur : quibus unda pepercit,

Illos longa domant inopi jejunia vietii. Separat Aonios Actaeis Phocis ab arvis, Terra ferax, dum terra fuit; sed tempore in illo

Pars maris, & latus subitarum campuS aquarum. Mons ibi verticibus petit arduus astra duobus. Nomine Parnasius, 1uperatque cacumine nubes. Hic ubi Deucalion nam cetera texerat aequor Cum consorte tori parva rate vectus adhaesit; Corycidas Nymphas, dc numina montis adorant, Fatidicamque Themin, quae nunc oracla tenebat. Non illo melior quisquam, nec amantior aequi Vir fuit, aut illa metuentior ulla Deorum. Iuppiter ut liquidis stagnare paludibus orbem , Et superesse videt de tot modo millibus unum, Et superesse videt de tot modo millibus unam; nocuos ambos, cultores numinis ambos; Nubila disjecit: nimbisque Aquilone remotis, Et coelo terras ostendit, & aethera terris.

Nec maris ira manet, positoque tricuspide telo

25쪽

Mulcet aquas rector pelagi: supraque protundum

Exstantem, atque humeros innato murice tectum, Caeruleum Tritona vocat; conchaeque sonaci

Inspirare jubet; fluctusq e & flumina signo

Jam revocare dato. cava buccina sumitur illi Tortilis, in latum quae turbine crescit ab imor Buccana, quae medio concepit ut aera Ponto, Litora voce replet, sub utroque jacentia Phoebo. Tum quoque, ut ora Dei madida rorantia barba Contigit, & cecinit iustos inflata receptus, 3 omnibus audita est telluris & aequoris undis: Et quibus est undis audita, coercuit omnes. Jam mare litus habet: plenos capit alveus amnes: Flumina subsidunt: colles exire videntur. Surgit humus. crescunt loca decrescentibus undis. 3 FPostque diem longam nudata cacumina silvae Ostendunt, limumque tenent in fronde relichium. Redditus orbis erat. quem postquam vidit inanem, Et desolatas agere alta silentia terras,

Deucalion, lacrimis ita Pyrrham adfatur obortis: 3sao soror, o conjux, o femina sola superstes, Quam commune mihi genus, & patruelis origo, Deinde torus iunxit; nunc ipsa pericula jungunt:

Terrarum . quascumque vident occasius 8c ortus sNos duo turba sumus. possedit cetera pontus. Nunc quoque adhuc vitae non est fiducia nostrae

Certa satis: terrent etiamnum nubila mentem.

Quid tibi, si sine me fatis erepta fuisses, Nunc animi, miseranda, foret λ quo sola timorem Ferre modo posses quo consolante doleres Z 3 sci Namque ego serede mihi,) si te modo pontus haberet ,

Te sequerer, conjux: & me quoque pontus haberet. O utinam possim populos reparare paternis Artibus; atque animas formatae infundere terrael Nunc genus in nobis restat morta e duobus. 3ss Sic visum Superis) hominumque exempla manem 4 Dixerat, & flebant. placuit coeleste precari

Numen. α auxilium per sacras quaerere larceri Num

26쪽

Nulla mora est ; adeunt pariter Cephisidas undas , ut nondum liquidas, sic jam vada nota secantes. Inde ubi libatos irroravere liquores Vestibus & capiti; flectunt vestigia sanctae Ad delubra Deae : quorum fastigia turpi Squallebant musco; stabantque sine ignibus arae. Ut templi tetigere gradus ; procumbit uterque Pronus humi, gelidoque pavens dedit oscula saxo. Atque ita, Si precibus, dixerunt, niimina justis Victa remollescunt, si flectitur ira Deorum; Dic, Themi, qua generis damnum reparabile nostri Arte sit: & mersis fer opem , mitissima, rebus. 38 Mota Dea est, sortemque dedit: Discedite templo ιEt velate caput; cinctasque resolvite vestes: Ossaque post tergum magnae jactate parentis. obstupuere diu: rumpitque silentia voce Pyrrha prior ; jussisque Deae parere recusat: Detque sibE veniam, pavido rogat ore: PaveHue Laedere jactatis maternas ossibus umbras. Interea repaetunt caecis obscura latebris Verba dataoe sortis secum, inter seque Volutant. Inde Promoethides placidis Epimethida dictis Mulcet ; & , Aut fallax, ait, est sollertia nobis: Aut pia surat, nullumque nefas oracula suadent. Magna pare ns terra est: lapides in corpore terrae ossa reor dici: jacere hos post terga jubemur. Conjugis augurio quamquam Titania mota est; Spes tamen in dubio est. adeo coelestibus ambo Dissidunt monitis. sed quid tentare nocebit vestendunt ; velantque caput, tunicasque recingunt 3. Et iiissos Iapides sua post vestigia mittunt.

Saxa quis hoc credat, nisi sit pro teste vetustas os

Ponere duritiem coepere, suumque rigorem; Mollirique mora, mollitaque ducere λrmam. Mox , ubi Creverunt, natur.ique mitior illis

Contigit, ut quaedam, sic non manifesta, videri Forma potest hominis, ted uti de marmore coepto os

Non exacta satis, rudibusque simillima signis. Quae

27쪽

Quae tamen ex illis aliquo pars humida succo, Et terrena fuit, versa est in corporis usum. Quod solidum est, flectique nequit, mutatur in ossa: Quod modo vena fuit, sub eodem nomine mansit. IOInque brevi spatio, Superorum numine, saxa Mista viri manibus faciona traxere virilem: Et de femineo reparata est femina jactu. Inde genus durum sumus, experiensqtie laborum: Et documenta damus, qua simus origine nati. I sCetera diversis tellus animalia formis Sponte sua peperit; postquam vetus humor ab igne Percaluit Solis; coenumque , udaeque paludes

Intumuere aestu : fecundaque semina rerum , Vivaci nutrita loto, ceu matris in alvo 42OCreverunt, faciemquo aliquam cepere morando.

Sic ubi deseruit madidos septemfluus agros Nilus, Sc antiquo sua flumina reddidit alveo, Aethercoque recens exarsit sidere limus; Plurima cultores versis animalia glebis 423 Inveniunt, Zc in his quaedam modo coepta sub ipsum Nascendi spatium: quaedam imperrecta, suisque Trunca videns numeris: & eadem in corpore saepe Altera pars vivit; rudis est pars altera tellus, uippe ubi temperiem sumsere humorque calorque; 3 Concipiunt: & ab his oriuntur cuncta duobus, Cumque sit ignis aquae pugnax; vapor humidus Omnes Res creat, & discors concordia foetibus apta est. Ergo ubi diluvio tellus iuuilonia recenti Solibus aethereis, almoque recanduit aestu; 43ν Edidit innumeras species: partimque figuras

Rettulit antiquas; partim nova monstra creavit.

Illa quidem nollet, sed te quoque. maxime Python , Tum genuit: populisque novis, incognita serpens,

Terrtar eras. tantum spatii de monte tenebas. Hanc Deus arcitenens, & numquam talibus armis

Ante , nisi in damis capreisqLe fugacibus, usius, Nille gravem telis, exhausta pene pharetra,

Perdidit, effuso per vulnera nigra veneno. Neve

28쪽

MET AMOR pHOSEON LIB. I. st

Neve operis famam possit delere vetustas; Instituit sacros celebri certamine ludos, Pythia , de domitae serpentis nomine dictos. His juvenum quicumque manu, pedibusve, rotave Vicerat ; aesculeae capiebat frondis honorem. Nondum laurus erat; longoque decentia crine Aso Tempora cingebat de qualibet arbore Phoebus. Primus amor Phoebi Daphne Peneia; quem non Fors ignara dedit, sed saeva Cupidinis ira. Delius hunc nuper, victa serpente superhus, Viderat adducto flectentem cornua nervo: Is Quidque tibi, lascive puer, cum fortibus armis Di xerat: ista decent humeros gestamina nostros; Qui dare certa ferae, dare vulnera positimus hosti. Qui modo, pestifero tot jugera ventre prementem, Stravimus innumeris tumidum Pythona sagittis. 6o

Tu face nescio quos est constentus amores Irritare tua: nec laudes adsere nostras. Filius huic Veneris; Figat tuus omnia, Phoebe, Te meus arcus, ait: quantoque animalia cedunt

Cuncta tibi, tanto minor est tua gloria nostra. 46yDixit: & eliso percussis aere pennis Impiger umbrosa Pamasi constitit arce: Ε ue sagittifera promst duo tela pharetra Diver rum operum. fugat hoc, facit illud amorem. Quod facit, auratum est, & calpide fulget acuta: 7o Quod fugat, obtusiim est; & habet lub arundine plumbum. Hoc Deus in Nympha Peneide fixit; at illo Laesit Apollineas trajecta per ossa medullas.

Protinus alter amat; fugit altera nomen amantis, Silvarum latebris, captivarumque ferarum 67s Exuviis gaudens, innuptaeque aemula Phoebes. Vitta coercebat positos sine lege capillos. Multi illam petiere: illa aversata petentes , Impatiens expersque viri, nemorum avia lustrat:

Nec quid Hymen quid Amor,quid sint connubia curat. 8o Saepe pater dixit: Generum mihi, filia, debes. 5aepe pater dixit: Debes mihi, nata, nepote .

29쪽

Illa, velut crimen, vaedas exosa jugales, Pulchra verecundo sustunditur ora rubore; Inque patris blandis haerens cervice lacertis, Da mihi perpetua, genitor carissime, dixit, Virginitate frui: dedit hoc pater ante Dianae. Ille quidem obsequitur : sed te decor iste, quod optas, Eile vetat; votoque tuo tua forma repugnat. Phoebus amat; visaeque cupit connubia Daphnes: o Quaeque cupit, sperat: suaque illum oracula saliunt. Utque leves stipulae demtis adolentur arillis; Ut facibus sepes ardent, quas forte viator Uel nimis admovit, vel Jam sub luce reliquit; Sie Deus in flammas abiit: sic pectore toto 69suritur, & sterilem sperando nutrit amorem. Spectat inornatos collo pendere Capillos. Et, Quid si comantur, ait. videt igne micantes Sideribus similes, oculos. videt oscula; quae non Est vidisse satis. laudat digitosque , manusque , FCourachiaque, Sc nudos media plus parte lacertos. Si qua latent, meliora putat. fugit ocior aura Illa levi: neque ad haec revocantis verba resistit: Nympha, precor, Penei, mane: non insequor hostis. Nympha, mane. sic agna lupum , sic cerva leonem , s o sSic aquilam penna fugiunt trepidante columbae; Hostes quaeque suos. umor est mihi caussa sequendi. Me miserum i ne prona cadas, indignave laedi Crura secent sentes; & sim tibi caussa doloris. Aspera, qua properas, loca sunt. moderatius , oro, yI Curre, fugamque inhibet moderatius insequar ipse. Cui placeas, inquire tamen. non incola montis, , Non ego sum pastor: non hic armenta, gregesve Horridus observo. nescis, temeraria, nescis

Quem fugias : ideoque fugis. mihi Delphica tellus, s I sEt Claros, & Tenedos, Pataraeaque regia servit. Iuppiter est genitor. per me, quod eritque, fuitque,

Estque, patet: per me concordant carmina nervis.

30쪽

Inventum medicina meum est; opiferque per orbem Dicor; & herbarum subjecta potentia nobis. Hei mihi, quod nullis amor est medicabilis h=rbis: Nec prosunt domino, quae prosiunt OmnibuS, artes lPlura locuturum timido Peneia cursu Fugit; cumque ipso verba imperfecta reliquit: Tum quoque visa decens. nudabant corpora venti, Obviaque adversas vibrabant flamina vestes, Et levis impexos retro dabat aura capillos: Auctaque forma fuga est. sed enim non sustinet ultra Perdere blanditias juvenis Deus: utque movebat Ipse Amor, admisso sequitur vestigia passia. Ut canis in vacuo leporem cum Gallicus arvo Vidit . & hic praedam pedibus petit, ille salutem. Altrr inhaesuro similis, jam jamque tenere 1 sSperat, & extento stringit vestigia rostro :Alter in ambiguo est, an sit deprensus, & ipsis Morsibus eripitair: tangentiaque ora relinquit. Sie Deus, & virgo est: hic spe celer, illa timore. Qui tamen insequitur, pennis adjutus Amoris 1 oocior est , requiemque negat; tergoque fugaci Imminet ; & crinem sparsum cervicibus adfiat. viribus absumtis expalluit illa: citaeque Victa labore fugae, spectans Peneidas undas,

Fer, pater, inquit, opem ; si flumina numen habetis. 1 3 ΓQua nimium placui, tellus, aut hisce, vel istam, Quae facit ut laedar, mutando perde nguram dVix prece finita, torpor gravis adligat artus: Mollia cinguntur tenui praecordia libro. In frondem crines, in ramos brachia crescunt: sso Pes, modo tam velox, pigris radicibus haeret: ora cacumen obit: remanet nitor unus in illa. Hanc quoque Phoebus amat: positaque in stipite dextra Sentit adhuc trepidare novo sub cortice pectus. Complexusque tuis ramos, ut membra , lacertis, yssoscula dat ligno : refugit tamen oscula lignum. Cui Deus, At conjux quoniam mea non potes esse,

Arbor eris certe, dixit, mea. semper habebunt

SEARCH

MENU NAVIGATION