장음표시 사용
221쪽
tore pariter nesciente . tantum emptori nec teruncio amplius deberi, quam quod pretium impleret sex denariorum , id est non aliud quam Anserem . trecentoS aureos in ius ac potestatem prioris Domini
redire oportere. Antea tamen quam consili j-sententiae suae ullam daret significationem , Vir singulari prudentia praeditus exquirendum sibi putauit, Unde originem
illa traxisset controuersia , cur hebraeu SChristiano simile donum , volucrem auroniaritatam. Ceteris mussantibus, Ego, inquit Calcearius , rem expedio paucis. Il- Iudebat mihi Argentarius, quod Sam to Nicolao preces osterrem , rogarentque in Virginibus meis dotem ad nuptias . me si
sapere ni scelestissitate in non isti Samao , qui parum, aut nihil pollet is sed amicoruo bene nuniniato supplicaturum . huic scilicet pecuniam ta ederem usurariam quadragies tanto reditu iam quotanni Sampliorem. Neque hoc priuatim mihi sua aere : tulissem paulo facilius, & si non crat serendum : sed palam in coronis, in conuentibus , in i pus etiam templis aedibusque Sanctorum non dubitabat anteponere Sancto Praesidi Nicolao , Q Hem putatis i Socratem credo aliquem , aut Platonem : vel unum quempiam e nostratibus, qui nunc vimini , saltem Christianum : minime ille tales, sed istum ipsina , Dei perduellem , Diaboli mancipium iborresco proserens) Ismaelem Danistam Iucisum.
222쪽
Iudaeum. Ilinc scilicet effectum est, ut pro tanto beneficio, quantum erat ab li nniae Christiano pluris aestimari , quam Sam hos ipsos Clarissianoruna , relaturuvamplam gratiam Iudaeus, illam Argentario
Volucrem miserit a tu o dotatam : sic arbutror Domino indulgente , Nicolao deprecante , ut hinc filias dotaret meas. Nunc
una superest filia. spem habeo eandem imclulgentiam , eandem deprecationem mihi praesto futuram. Non tulit humanissimus Iudex, ut alias
rationibus preces adiungeret Calcearius . conuersusque ad Conquerentes , interr
gabat, num sic haberet negotium,ut Reus exposuerat . Illi iamdudum stupentibus similes, nihil respondere. OS nimirum
clauserat nagiiij conscientia, & linguam
impie dicacem compresserat ultor Nic laus. Itaque Iudex non dubitare qui a vera forent, quae admodum similia vero audierat s atque ut sacrilegis irasci vehementius, ita laudare pium Patremfantilias, eique gratulari , quod pietas ex voto successerat. Cum igitur ex Argentario & D nista totius facti consessionem bonis diae his elicuisset idi Uir ad clementiam quam
ad severitatem propensior , primum constituit trecentos aureos iure a Calceario
filiabus in dotem fuisse assignatos . sic antea supremos Caelites ipsumque Sane tum Nicolaum videri decreuisse . a Caelesti iudicio nefas appellare iudices terrenos , de hominum
223쪽
hominum tribunal .. habere Pergerendmqui iam habebit aureos caelitus donatos :nec ulla unquam. esset Argentari aut D nistae iacultas repetendi. Ceterum VOS x .. inquit, pecuniarum hoc est ido lorum cubtores , SP Numinum contemptores. Pro
atroci facinore,quon in Sanctam Dei per- . Petrastis, non tantum argento , sed capitα multandi habete in hoc gratiam ingenio& naturae meae, qui poenam expeto leuiLsiniam, & utrique facillimam ad persol uendum , locu pilatibus, bene nummatis ..ue : pio Calceario numerate in praesens alios centum quinquaginta Pl ilippaeOS, dotem pro tertia filia futuram.
Argumentum ἀPoedus Mercator crumena aureis co sertam amittit. publico edicto quaerit repertorent, & amplo imi itat honorario ad Ieddendum . reperta & reddita ; studet lasere promissum : &dum partem perdere non vult, toto spoliatur
224쪽
periclundum singulis fuit audire, tum quod Vir implex Calcearius in iudiciu vocatus prodamnatione tertiam dotem domum retia sit, tuin quo invi vj rarν pro pecunia, quam repetebant Aliam insuper fecissent iacturam .. Sed aliud magis incertum mag/s dubium in midio ponit Vbald iis . Ego crediderim , inquit, si ex iure manu coufertum veniretur , ct ealijs cquas meant P circumstantiis causa ipsa penderet r strecentos aureos in Anserem inclusos non ad GA tisium Calcearium, sed ad Dausam Φελ-
pertinere. cum dico Danistam, Heo pariter Amgentarium , ad quem ille mittebat. Ratio m hi perspicum videtur , quia Callistus venit et . . AEuem , nee aliud Pam auem ad vescendum ut
siquiae prater auεm fuerit adiunctum; i le Maad unctum emisse videri non debet , qu a boat norabat, hoc non intendebat. Ex altera partia qui vendidit avem . non aliud vendere volint, nec aliudvendere potuit , quam Auem , ceter ignorans. Ergo nec illa emptio, nec hia venditio ex iure censenda est. Relinquitur, ut ad Callisum solus Anser, ad 'braum treranti aurei stem tineant . Hsc Vbaldus . aduersus quem Philander : Ego , inquit, ὰ contrario starem , tim Anserem , quam pecuniam addicerem Caiacearto . qui cum Anserem emit, omnia etiam emisse dicendus es , qua inira Anserem forent . missi aquum est . qui porcum veni erit, ut in iste lina poscat emptorem. Nam illa, Vbalde , infirma ratio est : Emptum venio volucrem, nec aliud quam Volucrem. Reperio intus latens a rum , 'usarιter nemebamus ego qui emebainita
225쪽
iar qui vendebat: Ergo hare vera emptis, veta venditis dici non deben3. Non consequitur. - conferamus. Ego piscem magnitu e i Anem emo , qui anulus o gemmas deuorauit, serusique in aluum recondita. Luis hane d 'it non es υeram emptionem, , illor anulos, ilias gemmas ad venditorem redire oportere ρ ob id tantum, quia uterque nesciremus, ego quo emerem, ille quod venderet 8 Adiungo amplius. Recordamini emptorem a Chricto laudatum, qui cum comperisset in quodam agro thesauravim esse defossum, omne vendidit Patrimonium, ut eum 'sibi emeret haberetqua Hiissimum agrum. Elui se th saurum sibi mindieauu , ex iure suum iacere potuit , quamquam emerat siciens r obsecro Vos quanto iushus emisse ac possedisse Heandus sCallista , qui Omnia ignomia pis illud nactus es non astutia, non solertiasua, sediantum fomesua, hoc est Dei boscium t Paralat ad icta Nin pondere Ubaldus,stab eo Pamphilus, Ergastus, alq Habant di cum Rex imperatosilentio a
Mementote, inquit, vos non in scholam aliquam ad di inutandum . sed in hunc elegantem ac libem valem congressum fuisse inuitatos , ad animum moralibus Historiis, lepidis Narrationibus, tum inaruendum, tum instauνandum. Mox igitur Nestor ; Nolo, inquit metiaris Erquipradixeris me hodie tecum in eodem qua dio cursurum, is aliquid eiusdem argumenti olaturum
SVperioris Exempli clausilla huius simile
alterum milii ad memoriam reducit. nec
226쪽
nec admodum longe recedo a per senis, a
Ioco , a re. Adversus duos Usurarios unus mihi mercator aeque sordidiis , aeque sal Iax adduce diis est. Ferraria Mantuani Leviores deduco , & idem plane spectandum
Propono : non si c longum opinor, at fortasse argutum ae lepidum magis . Hoc quoque ab Historia sumptum , nomine
tantum mercatoris mutato, serme ad Vesetium Fabulatores renarrant. Is Alchmaeon Epidaurius dicebatur : Scriptor elegans recentior appellat Philargyrium . placet Cranomenitim moribus respondens aptissime. Patriam quoque non Epidaurum in Illyrio , sed Corcyram in Graecia dant. Hic igitur undecumque oriundus,& qu cumque de causa transnominatus Alch lmaeon Philargyrius, ampla spatia terrarum '& marium negotiando feliciter eniensius, Mantuam demum se contulit, ibique doniiciliti sibi sitisque collocauit, sub aequi Lsimo gentis Gongagae Marchionatu deinceps victurus. Erat ille super ceteros mercatores valde opulentusis dc pecuniostis: tamen parcendi, lucrandi, coacerti indisinem nullum faciebat. more scilicet hominum Itiiusmodi sitientium , & unde-Cumqtie haurientium noua compendia. quibus affluenter ingestae pecuniae non satietatem induc ut, sed acuunt desiderium , plura undique corradendi-deuorandi. Accidit aliquando clim in suburbijs frequens , amplum , ac diues serueret empo-,
227쪽
rium, ut Philargyrius reda sta ea diuenditis mercibus ingenti pecunia scutatos aureos quadringe latos uiniarstupiunt recomderet : Vespere domum relaturus, & hanc ad alia duo miliba lacturus accessionemra. Enimuero inter alias merces loco mouendas , & suis quasque arculis credendari viperendie repeteret continens enim Dominicus dies cessationem imperabat) cum alia quaepiam secum exportaret Vbi ta dem ad penates ventum, deposita sarcina marsupium abesse animaduertit: sors in a. taberna reii istum, sors in itinere lapsum vi Vtrumque statim animo incidit: &spex sub iens recuperabili tenuit dolorem, mox in questus de lacrymas erumpere parantem . Vadit ergo anxius. atque suspensust eamdem relegere vicim , ne uno qui aenia Praeterito Commeantium , aut in proximo, stantium, ex quo de crumenae non quaereret. Nusquam quicquam ..venit ad tabernam sprutatur, subuertit , conuoluit omnia. tant undem. Itaque miserum se ac infortunatum super omnes mortaleS Vocas
postii die illius diei ad Marchionem Gon-Zagam se conseri , suam narrat infelicitatem , & a Principe humanissimo ini petrat
Edi iam i, SI LUIS repertam crumenam cum aureis quadringentis ad Mercatorem detulisset pramium ei fore aureos quadraginta, sinudas δε- eadas in singulos Hecatones LForte anus paupercula,. sed ad modunai
religiosa Lib. vesperant laboribus eius diei finitisa
228쪽
finitis, cum ad templum Dei parae Virginis in propinquo situm se contulissπ ; roga psetque super cetera indulgentissimam P rentem, ut nupti js filiae suae,quani unicam habebat, prospicere dignaretur : ecce in aeditu properans domum , , pedes impingit ad crumenam : nihil tamen suspicans
minus, quam ut ad crumenam , tot praesertim nummis resertam. Scrutorum aliquid temere obieetum .putauit ambulanti , qualia in magnis nundinis occurrere selent . itaque nihil cogitans ac ne e spiciens quidem, ultra erat progressura ,misipes vinculis implicitus aegre passum molia Tetur . Nempe ipsa crumena sese offerre , ac mutis vocibus rogare visa est, ut se molier humo sustolleret, secumque domum asportaret. non cogitanti obviam erat facta : Mon comple stenti pedes ipsa erat complexa: tandem deserere se , ac fugere festinanti stoenum iniecit, tenuitque donec in sinunt recepta, & ad pauserem c sam suppostata est. At enisti pia femina talem hospitam haud libenter doniberat retentura, Misi qumtis per optimum eundemque peritissimum Sacerdmena cosse ueniret, qui iam multos annos a consessionibus ei fuerat: cum illo scilicet deliberatura , Ecquam viam simul inirent sciscitandi, ac perquirendi legitimum pecuniae dominum . A quo si paulum eleemosynae, tanquam in mercedis ac praemij loco acciperet ; co se anuini sole contenta 3 3
229쪽
quod habere licitum esset sine ulla suspicione peccati. Quainobrem ubi publicum
Principis edi ita um cognouit, laetata incredibiliter, quod tantum sponderetur pecuniarum restituenti, quantum ipsa nec sperare, nec optare ausa fuisset; ad Principem recta contendit, marsupium porrigit, proniissum exigit.)Miratur GonZaga in marum modum & mercatoris felicitatem, mulieris generositatem . interea igitur dum ille aduenit , per nuncium propere vocatus, hanc ex habitu valde pauperem eue conteistans, institit rogare nunt qua
illi proles, familia, facultas. Cui semina, Paruam ego quidem, sed satis commodam atque aptam mihi possideo domum , a Viro nuper defuncto relictam . praeterea penitus nihil. Ibi scilicet concordes &inis hilares vivimus ego & filia , quam
nuptijs maturam , prope vicenariam honeste alere laboro: vitam utraeque lana ac tela tolerantes, in Deo & Deipara Virgine confidentes. Auxit hoc magnopere admirationem Gonga gae, quod nec inopia' rei familiaris, nec saltem necessitas filiae collocandae mulierem induxerint, Vt p cuniam forte repertam sibi haberet, ac silentio tueretur uiam: nemine cogento ,
aut in ius rapiente ignoratam. Id quo a haud facile quemquam sitspicabatur sui se sal iurum, licet non sic incommode Viventem, nec sic egentem praesenti argen.
. ES hoc iSitur collesit seminam esse in primis
230쪽
primis religiosam valde dignam , cui
dos praeberetur ad filiam honeste collocandam : paratus de suo facere , nisi sors aliud ostenderet. Mox iterum ad illam :Si tua, inquit, filia nubere volet , quod te velle par est, illa etiam nolente, aut recum sanie : dic unde in dotem tibi pecunia , t Spero,inquit vetula, hos mihi aureos quadraginta, quos mercator donabit, abunde suffecturos. partem dumtaxat si adiungo aedium mearum , dc attribuo illis ad incolendunt ό gener praesto adest frus, modestus, honestus. Atqui subiunxit statim Gonraga, si tectim paulo post nec gener, nec filia conuenient ut vulgo accidere videmus) quid te fiet sola, vetula, spolia- ta i Dominum, inquit, & Matrem Virginem, &S. Franciscum spero mihi subsidio
futurum. & praesto est constructum ornatumque a tua munificentia honestae paupertati publicum hospitium. Ecce inter haec suspenso animo Merc, tor. Cui Princeps, o quam tibi omnes Caelites fauent Pnilargyrii Adhuc quatriduum non est: dc reperis quadringentos . Haec quam Vides honesta & pia semina crumenam sibi obieetam ex-insperato ,
dum sorte a Templo reuertitur domum γ, vltro ad te defert. cape, numera , .sta pro
naissis. Exultare gaudio Philargyrius, pecunia tam feliciter, quam celeriter reperta . sed idem conturbari paulo post, ac triastis eo propter promissum ex- tempore labiendum ,