장음표시 사용
231쪽
soluendi i m. Ergo secum agitare animo , quemadmodum ne illos quidem perderet quadraginta , ct callido conina ento fra daret exigentem. Mox super abacum in ipso Marchionis cubiculo eXpositam pe- Cuniam, sollicite numerans, omnino illam ipsam , hoc est non numero tantum , sed genere offendit penitus eandem quam
perdiderat,& per Edictum vulgauerat pa 'fam , quadringentos Philippaeos. Ac nihilominus vultu paulum conturbato , ac tumentibus oculis intuitus mulierem se
Bona semina, inquit, ubi sunt praeter istos
in loculum conditi quattuor & triginta Veneti ducatones t Nimirum eos furtim subducere maluisti, ut hac via duplex tibi conficeres honorarium. Sed falsa animi es illos quoque antea mihi restituas oportet, quam do unu mercedis quadrantem . Ibi vetula dolore iraque concitatai O mi Domine , inquit, quale verbum ex te audio infelix l totos quadringentos potui sive illam) sacere meos. sola in solo loco subcrepusculum humi iacentes, in me occurrentes, ac propenaodum mihi blandientes non tam reperi, quam excepi, domum. asportaui, mecum habui ante hunc diem, nemine arbitrante aut sciente . quis me hoc nomine in iudicium raperet, aut surti accusaret, aut omnino appellaret, nisii forte Haruspex dc Diuinator i Commodum tamen audito Principis Edieto, arreptam cium enam cum tot centenarijs cucurri mea
232쪽
mea sponte restitutum ; & nie vis istius e Nigui cupidine tam foeda, quam fatua esse deceptam l Equidem magnifice vir, nec tam irreligiosa tum Vt quod metim non sit, id mihi vindicare velim: nec rur- scis tam stolida, ut si modo vellem , non totum potiust quam particulam mihi vindicarem. Te miror istuc insimulari, quodi1 fecissem , nec Dei praeceptum, nec Dia voli placitum rite ini ple sic m. Deus vulto tarnia restitui, Diabolus omnia teneri. Ego neutri obsequens fuissem. Hic nihilominus instante, ac per Deum affirmante Philargyrio , illos Venetos triginta quattuor marsupio fuisse subtradi os, nec antea ise promissum eXOluere velle, aut debere , quam illi reponantur: pia femina in lacrymas versa, cic ad Ρrincipem conuersa; Testor, inquit, Excellentissime Domine, lESUM Chr istum, & omnes Caelites, tantum abesse, ut quicqtiana ego defraudauerim ,
mihique reseruauerim , ut ne manum quidem coniecerim in crumenam , tanti m
viderim, clauserim, absconderim: sic DO-mino redditura, ut inueneram plane, penitus itatactam.
Intellexit facile Μarchio Ardidi Mercatoris astutum dolum, secumque ita reputabat, quanto esset illa mulier innocetior, l& Numinis reuerentior ; tanto hunc hominem magis improbum, & magis impium se ostendere. Varia igitur cum an, mo reuolueam, parsi abfuit, quin continuo
233쪽
in carcerem trudi iuberet, mox laqueo strangulandum , duplicis perfidiae clamia, tum . Nec enim tantummodo aduersus mulierem', sed aduersus Marchionem ipsum scelestus ac perfidus ni isse arguebatur. quippequi promissam Pt incipis nomine pecuniam cui fors indutiisset reperire , ac mes postea suasisset restituere crumenam ;negabat se soluturum, obtentu pariter doloso , & facile ad refellendum, ut statim Marchio refellit. Animo namque ad mitiorem partem transducto, & capitali supplicio in multam plane iocularem , at non propterea minus acerbam Mercatori futuram, lepide conuerso: Dic , inquit, o vir elegans & sapiens Philargyri, quam tu ob
causam nudius tertius antea mecum
colloquens dixisti ,& postea per Edie una
meo stib nomine confirmasti, tantum aureos quadringentos in tuum illud marsupium abs te conditos fuisse, de istis autem triginta quatuψr mentionem penitus nullam fecisti l Respondit quam cum maXime impudenter Philargyrius: Tunc, inquit, illi latum modo ad memoriam odimunicrroxime conditi: de istis recordatus nonum, longe antea locatis. Credo, inquit subridens Gon aga : qui fingulos teruncios in suo quemque locatum loco anxie seruas : hos tam multos oblitus es marsupio creditos ducatos. Enimuero dicam, ego tibi aperiam quemadmodum haec
se rea babet. crumena ire accepix,
234쪽
cum haec diceret, manu crumenam auro
conseitavi in non est illa tua Philargyri:
non est : quam te amitasse quarto ab hinc die conquestus es. porro in tua sic tit hodie affirmas) fuere non soli quater centum Philippaei, sed praeterea Veneti ducatones triginta quattuor. in hac autem, quam a mulier inuenit,ibli erant aurei quater centum ,inulli praeterea ducatones. Venio. e X inde in magnam suspicionem, ne id tibi attribuere studeas, quod ad te nihil perti- .net, dccuiuscumque potius est , quam tuum. Scias igitur Quaestorem publ&orum vectigali una, qui eis idem noster Eleemosynarius, perdidisse sub hos dies furto subdiu tani, ut pNtabat) huic valde similem crumenam, inquam condito, de meo habebat scutatos ipsos quadringentos , non Vno plures, Vel pauciores. Mea igitur crumena, meum est aurum Philargyri: non tuum, nec alterius cuiusquam . Cum his autem dici is ad mulierem coiritersus: Quandoquidem vides,inquit, crumenam abs te repertam non esse illam , quae puta- .hatur , dcquam iste perdiderat Mercator sed esse quam QNaestor perdidit meus meam : gratulare Superis pia , innocens religiosa , nec amplius paupera mulier Ego istam tibi donatam volo : I fortunata , filiam nuptui da , perge s ut facis in via uere innocenter : nihil a Superis, nihil a nobis d sideratura. Hoc tantum prius au
235쪽
si quando aliam imieneris crumenam, In qua praeter quadringentos aureos , illi l te int triginta quatuor ducatones s memento statim deserre ad hunc inclytum , ingenuum , liberalem Mercatorem . nam,ia erit line dubio : & quae illius benignitas est) non fraudabit te honorario : illis saltem donabit te ducatonibus. Laeta mulier insperata felicitate , ac Principis eximia beneficentia, lacrymis gaudio manantibus , se tanto munere praedicans indignam , actis iteram iterumque suppli citer gratijs : Faciam, inquit, Illustrissime Domine, quod imperasti. Fruar cum filia marsupio tuo , reddam Mercatori suum ,
Agnouit Philargyrius , suam fraudem a sapienti Principe detectam , & sero poenitens incepti, mulierem cubiculo exeum tem , ac domum regredi properantem a Mane mane optima femina,rogabat. Mea est aurum: Princeps non negat: redde crumenam , cδpe honorarium, & te solue religionibus . Ad hunc autem conuersus Princeps minacibus oculis, vultu praeserens iracundiam , & furorem subito coortum ι Sceleitissime, inquit, impudentissime mortalium t non te pudet id quasi tuum velle usurpare, quod tuum non esse confessus es me audiente i sic insandum in placet furari, & rapere alienum i Expecta si libet, dum crumenam reperiat mulier
uuam , α ac dubita , quin continuo illos ad
236쪽
te asserat eum quadringentis ducat Mes . aut vade quo dign9seS,in niaxina an malam crucem, nisi niauis edicto nunc meo trahi per liciores ad carnificinanta s. Qua territus minaci obiurgatione Merc tor, nihil contra hiscere ausus , tremens discessit, suas tecnas, & suos dolos in pra sentia detestans. At ille ne tuaquam det berat tamen, quemadmodum ab his in Aposterum abstineat ; sed quemadmodum
cautius atque sagacius intendat,quousque Erciat alicunde hanc tam imprudςnter , & stolide laetam iacturam . Eum vero alia quot post annis grauiter aegrotantem cum amici hortarentur, ut Confessarium arces'
seret, & Clirhilano ritu animam expiaret taEgre illi quidem, sed tamen indu erunt,
atque in hoc habuerut dicto audientem . venit Animae Curator, mentem repurga . rex Consessionem idein cibo i aurat cae est i; postremo unctum Superis commendat , α solatur moribundum. Quid nunc quaeritis amplius t Paulo post quietillinierieiune uiri , credere omnes ad splende tia sidera , aeternosque Beatorum coetus euolasse; cum de-repente horribili tonitra concuti caelum , & domus tota contremiscens a fundamentis visa est ruere in profundum . domestici, propinqui, & alij circum-stantes sormidare,trepidare, clementem Deum, benignam Matrem , Sane oSomnes implorare : siue fugerent , si uest Hrent in incerto habere : adeo sursum
237쪽
deorsium trahi omnia, & simul misceri putabant . Mansit haec perturbatio tunnillusique haud minore spatio, quam dum Clericus, Parochi minister, lenta& flebili voce supplicans praeivit ad Domin lina , ad Dominam , Chorosque Sanctorunt. Demum ubi quiesse omnia visa sunt, in cubiculum regressis familiaribus, unde sing Ios expulerat metus : rem dictu miranda nil cadauer in lecto repertum non est quaerere sub lecto, post armaria, in arculis ipsis: nullum vestigium. tantummodo pestilens in cubiculo foetor , quasi mortuarum ac putrium bestiarum. Ex hoc autem
quid suspicari promptum sit, d quam in partem accipere singula conueniat: alii alliter disputa nant , prout quisque diuiti
bus auaris vel fauebant, vcl inuidebant. Mihi quoniam neutrius partis hoc tenm re studium est, rem in medio censui et in relinquendam.
Quattuor virorum urta insignia, insperatum indicium, atrox suppliciunt.
238쪽
t, Iuvat me quoque, , pro posito argumento non nimium discessire . quantulum videlicet spatν medium es inter auaros o fur a
nao, tametsi strepebant arinis Italia, Gallia, Hispania ; multi tamen ex tota Europa , imo-ex India Romani confluxere ad solemnem criminum eXpiationem , quod vulgo Iubilaeuni appellamus. In illo anno sacrosam ho quam verum est vulgare verbum l NON fabricari Ecelsam Uiam Deo , sub qua suum non construat Damon saceu
Iumὰ per illos dies animis expiandis, e Colendae pietati destinatos, haec in urbe acciderunt, quae narrare ingredior surta
in primis Icaui a & mimanda. inattuor:
fuere callidissinii mortisium. Cuiatest ro'get aliquis. Ego propemodum nescio . credunt aliqui Neapolitanos . at nihil tamen explorati habemus. Nomina, quibus quidem inter se appellabant nam conficta esse constat in haec tradita sunt a
professione non abhorrentia , Furius, Clipa, Tingus,is Minos. Horum innumera sagitia circumferri non ignoro. Mihi de his quattuor compertum est. Primum ponere libet , quod aduersus perfidum pannarium , eundem sordidum ac diui rena commenti sunt , nomine Gabriam a bebraeum . Mane ad illum omnes vene
239쪽
eabernam ingretas, nunc hoc, nunc illuc spe istantes hiande compellat tabernarius Amabo Domini, quid me vultis i Cui Furius , Noster, inquit , Episcopiis ex Gallia usque Romam adueetus, & hic complures dies futurus, idoneam tunicam, &late suens pallium sibi emi mandauit. quin
etiam in animo hahet totam nouis vestiabus exornare Aulicam cohortem. Hac
tu si sorte nabes venali a omnia , dc pretio nequaquam insano tradere nobis volas maiorem uno die quaestum feceris, quam seleas per mensem. A me ver inquit Hebraeus , ista singula sumatis licet. pretium ipsi statuitote stio hic quemquam non
daturum condicione aequiore. Nec m ra: Omnis generis vestem explicans, commendans, porrigens ostentat Furius, de lac ij legere inestora': dc partim suis aptare humeris, partim ex abaeo tollere, secum laturi sub axilla, inter nianus & bracchia . Qxiidani interim expedire pecuniam sonantem, simulatque cle pretio conuenisset, numeraturus, Ut quidem videbatur. Nox iterum Furius ad Hebraeum. Haec, inquit, ve timenta sunt nobis, nostraeque faJatiliae apta uniuersa'. nunc ista consid
remuS, quae maioris momenti sunt, corpus Episcopi exornatura. Vereos, inquit Mingus, ut ista tunica satis deceat Anti iti-tem nostrum videtur mihi paulo breuior paulo etiam angustior , quam ipsius latis humeris, dc staturae conueniat. Hic Hebraeus
240쪽
braeus , uuanta, inquit, Pontificis vestri magnitiuio, & pinguitudo est i Puto non sit Pelat meas, qui sum omnibus vobis &grandior ventrosior. Certe, respondit Euri ux, non superat. Mihi par Episcopo nostro videris Gabrias ire per Omnia a , qtiicquid corpori tuo decens atque Lo ueniens est,ia non dubitem adamus sim, fore illius . Age igitur periculum faciam usia indue tu Gabria tunicam, e& seruo cingulo stringe . Mox pallam sit per indues late caudatam & vnclantem . nos a L Onte, nOS a tergo te contemplabimur Facit illico
lucricupidus, nihil aliud suspicans mercator . & qui nec erat quidem Chriitianus ,eX templo comparuit Episcopus. Callidi
aduentores contemplari de circumspicere curiosius. Tum ; Optime , inquiunt, antrorsum omnia. Iptus hercule , quem si mulas, effectus videris. Age nun . e plica gradum , dc da tergum aspicere ambula tis . Erat longior, quam latior officina . dum ergo illam Gabrias auersus metitur ,
di magnifice gradum sit endit ; illi commodiuia palliati, suffarcinati sese proripiunt , passibus in tantum moderatis, Ut iugere illos non diceres. Hebraeus cum nliisum esse animaduertit i iactura ,dolore, iracundia concitatus in publicum prodit vociferans, Fures inclamans, opem omnium implorans. Concursiis undique a