Studia palaeographica

11쪽

PUT PRIMUM.

DE MALE CONTRACTIS ET DISTRACTIS DEDITTOGRAPEIIS ETC Id.

PUT SECUNDUM.

DE AERURIBUS ORTIS EX VITIOSA SEQUIORUM PRONUNTIATIONE 25.

CAPUT TERTIUM.

DE SCRIPTURA UNCIALI ...... 36.

CAPUT QUARTUM.

DE SCRIPTURA MINUSCULA 5s.

CAPUT QUINTUM.

DE ANTIQUISSIMIS ABBREVIATIONIBUS 6s.

CAPUT SEXTUM.

DE NOTIS PRAEPOSITIONUM T8.

CAPUT SEPTIMUM.

13쪽

Quam materiam pro virili parte fractare institui Candide Lector, amicis meis studiorumque fautoribus non omnibus aeque placet. Multorum iudicio diligens boni alicuius scriptoris interpretatio aut brevis actorum memorabilium enarratio sincera fide conscripta cum his humeris duisset aptior reum in nostram aetatis sensum,

quae ante omnia rerum Sum rapectat, longe accommodatior Contendunti enim sim crifica ista beoniaelurali post doc doctorum virorum lucubrationes dissicultates inesse Irope rimmensas, Iarum inus nihil quod simul et novum reti certum sis νενblimiore ' vero aeriticam

14쪽

Latissime haec opinio obsitini quippe quae non apud eos dantum valeat, qui lumiliore vitam conditione aut etiam infeliciore ingenio usque adeo intras ehoυcro ut fo-fum huiso literarum humaniorum cultum tamquam desidiosa nugas vilipendant, profanum vulgus quod raro verum vides et hic saltem religiose arcendum aest rimo vero assentiunt ur viri clari et honorati iique hac ipsa humanitatis laude insignes Rogavit me nuper unus ex civibus meis, vir eximius quem magni facio, num philologi tutaremus subtile istud disputandi genus, quod

tofum versetur in argumentis minutissimis, quidquam omnino afferre posse ad communem utilitatem. Quod ut illi probarem non multis verbis opus erat liberalis enim est et ingenuus et quem dacile errores suos dedoceas. Verum quotusquisque huic est similis inmora mane

mutantur, ut aiunt, sed non mutantur in illis o coecae mortalium mentes pronae in omnem superstitionem. Pergunt honii ne tum adunco naso suspendere sum gravi

supercili, damnare quam plane signorant it vix aliud sit visium data frequens riamque servulgatum Nonne quod cum dolore queruntur Casauboni, Benileii Ruhn-henii, ridem prorsus retiamnunc si laudatissima luius saeculi iraestantia aerificis ridentidem obtingis Quid si Britanni quoque, qui ingeniorum sollertia morumque gravitaim caeteras Ilerasque nationes antecellunt, minime suo pretio aestimanti doctum ADRAMM liferarum infer populares suos unum omnium peritissimum,

qui tunc procur a patria in ultimas cterras devectus nimium nimiumque expertus est aequalium invidiam ad suspicionem t

15쪽

At neque in vicina Germania criticis sua laus constat apud omnes. Et olim fuit et nunc superes obscurum quoddam genus anonymorum, qui quidquid e scriniis philologorum, nostratium imprimis, prodit in lucem cupide damnant, despicatui habent derident cum ira e studio prope Dorvillianis. Ecquando haec nasio iniqua bella componet Nihil tamen istorum Zικροψυχl umquam movit

mulsum curare assolent.

Si sorte quaerimus unde tandem ars revera salutaris cum olim tum hisce praesertim emporibus fantum odii contraxeris, 'antae perversitatis crimem susceperis, non omnibus eadem de causa illam invisam esse apparet. Sunt

qui nil bonum nil utile ducant nisi quod ipsi perspectum

habeant neque aerificam ergo mi non audiendi iunt. Aliis crifica dacultas videtur omnia pariter in dubium

vocando non librariorum scriptorumve errores dantum sed ipsam religionem tollere: demere enim labefactare et conVellere quam semper x sapientissimo quoque habita sint verissima; quin etiam eximere ex animis mortalium

spem mersata futuri ad bene beateque vivendum fantum non omnibus valde necessariam. Alii denique multi, homines eruditi atque humani, de religione optima quaeque sperare non desinunt liferasque nobiscum amans es diligunt, insanum vero istud sanandi studium, quo semel tamquam furore exagitati nil nisi urere et secare cupiamus, id quidem acriter perstringunt Iacebat, ut perhibens, me pueris nugatoria illa crificas funes demum in honore erant Graeci et Romani V Florebat studium eieris eloquentiae et poesis; fabularum amoenitates delecta-

16쪽

bant unumquemque et unamquamque historicorum quoque opera multi curiose evolvebant: minime tamen ut

haberent quae in singulis syllabis oculisve avide reprehenderent sed ut discerent quod prodest in vitam. Quodsi philosophiam spectes quanto omnium ardore excolebatur quam urbane iuvenesque senesque disputabant in utramque partem Nemini politiorum certe hominum non in ore erat sapiens ille Socrates, divinus ille Plato,

quem si non omnes Graece legerent ad exemplum magistri tamen vehementer admirabantur. - Praeteriit aurea aetas. Proh dolor quo nunc perventum est dementiae. Nunc omnia olent malesanam criticam. Iam in ipsa umbra ludorum saepenumero b vir doctissimus' vix mediocriter doctus infelices suas expromit correctiunculas iam

qui iuventutem ad summa quaeque instituunt non hoc imprimis agunt ut discipulorum animis penitus inhaerescant perfecta illa dicendi scribendique exempla quae magna copia in utraque lingua exstant - noli exspectare quod meris criticis indignum est, longissime diversa enim est ratio studiorum quam et aliis praecipiunt et ipsi sequuntur. Qui miro iudicii errore in laetissima omnium elegantiarum segete neglectis melioribus inanes tantum spicas colligunt, videlicet ut singularibus coronis ornent lepida sua capita Laudent alii quod sanum est et integrum et omnibus numeris absolutum istorum animus pascitur mendis et corruptelis. Quid tradant veteres auctores parum refert callere historiam non admodum videtur necessarium quanto maiore cura scilicet dignae sunt magistellorum ineptiae, correctorum levitas, librariorum

socordia. Quidve simul et iucundius est et tacilius quam

17쪽

fraducere monachorum incredibilem ignorantiam, declamare in scribas somnolentos debacchari in deliros Graeculos Quos usque intuendo etiam quibus mulla natura negavit sensim semeti ipsi maiores fieri , identur. studiorum vanitatem, stultum daborem l Sed satis superque est. Sunt hi sere gravissimi ad-Versarii.

Qui, ut mihi videtur, haud mediocriter errans sed

ita, fateor, ut eorum quamvis pervorsa opinio tamen aliqua ex parte excusari possis. ic quoque errore communi, quo facile labimur omnes, hominum vitia conferuntur in artem innocentem. Quod ut medicae arti saepe evenit sic criticae evenisse quis est qui miretur Quae quidem iure suo omnium scientiarum domina et regina benemulsos amore sui incendi homines arrogantes, leves, loquaces quique regiam dignitatem ac maiestatem parum vindicabant. Omnino verum est quod pronuntiavis Axistileniti in Elosio emteritiari hexcellentium criticorum summam omni tempore fuisse paucitatem ' addere polera more suo id est graviter ac severe deformis criticastrorum natio naso auribusque carentium mirum quam semper floruit et etiamnunc floret. Cogitanti vero mihi quid fandem sit cur non indocti vel semidocti tantum sed etiam alii, acuti sane et eruditi homines, simulac criticam exercean statim quas hallu cinentur et nihil dicans, hoc potissimum videtur in causa esse quod vulgo cum necessariis huius disciplinae adminiculis tum animi modestia plane destitui audacter hariolando omnia utcunque expedire volunt, imo vero ne ea quidem intacta relinquunt quae, cum suapte natura

18쪽

aciem ingenii humani effugiant, satius sit alio silentio

premere.

Libere dicam quod sentio Aut ego fallor aut sapientis est γνωνα εαυτο et quaedam Hribe Patet autem crificis campus vastissimus in quo pro sua quisque facultate omnes summa libertate excurrere possunt nam quod non liberum est iudicium id nullum habendum sed campus tamen ut pomoerium urbis Romae certis finibus circumscriptus , quos ultra citraque nequis consistere rectum '. Quod scite alicubi Martialis ut plura , Quisquis plus iusto non sapit ille sapit ' Mihi quidem saepe ob oculos versatur infelix Icari illius imago, qui utinam postero omneSexemplo suo deferruisset ne cereis pennis altius evolarenti Quod longe aliter evenit. Et vero quod homines inepti suo arbitratu de qualibet re quidlibet fatuans, id non magnopere curamus ii Issorum levitas, ut recte ait Ru inhenius, doctorum silentio et contems abunde vindicatur.' Forsitan quispiam dixerit intolerabilem esse tantam impudentiam et quovis modo coercendam. At non est operae pretium Pariant irrita sua ova partaque foveant quamdiu placebis numquam quidquam exibi quod isere potest. Sed tamen, ut verum latear, aliquant gravius interdum me commovet ridicula quaedam superstitio, qua nostra praesertim aetate permulti funditus imbuti sunt. Scilicet adoratur stupida religione ea quaedam Sesentia naia,

opinor, ex cerebro mortalis nescio cuius inepti et cum docta Minerva neque aeternitatem neque modestiam Virginalem neque quidquam aliud commune habens. O νεακοια eruditulorum implieitaεUI an nunc poetarum, philosophorum, oratorum gregem numerosae coelestem Meam

19쪽

salutant, hanc laudibus omne genus extollentes fastidium parere prudentioribus non desinunt, huius libertatem, auctoritatem, gloriam dummodo celebrent, non parcunfampullis et sesquipedalibus verbis. Regnat in his rebus quoque mos quidam. Non ita multis ante annis apud nostrates solemne erat graviter et ornate disserere de tae iv quo tinc tymκε et de Hae/ωπι- κλε aeensi et de eximio fretio hominie mortalis. Iam paullulum intermittere fusiles istas nugas laeti videmus sed quid prodest si statim novum malum paratum Pnge Socratem ab Ipωνα, ο ουδ εν πανTάπασιν δοτα divinitus ab inseris excitatum tot saeculorum infervallo in hanc lucem rediisse cum alios quosdam salse rideret, ni fallor, tum profecto more suo ut olim Sic nunc eorum sive arrogantiam sive insaniam liberaeoniumacia exagitaret, qui non sapientiae amorem sed ipsam sapientiam haud obscure profitentur; utpote quibus ipsa Scientia, veluti altera Egeria, omnes res divinas atque humanas disertis verbis patefecerit. Quae cum fain animum inducant, tu cave ne obloquare sacrosanciis deae interpretibus, ne interpelles quidem, quod si feceris, manifestum te habebunt veritatis forem, hominem si non improbum et nihil at certe lucifugum, superstitiosum, animi pusilli. At bruma*ε κα μ ἐφ ινασ' ἀπι-τεμ' aureum est praeceptum. o si tenes vide an novissima oracula mecum contemnas Scilicet somnium vocatur generis nostri nobilitas, bestiis mequiparantur maioreS, Coelum mortalibus negatur Apage iurpes nugas Vix diei potest quam radieiικε istiusmodi dementia frangat aucto .ritatem critices sanioris quantum dolorem, quantam fur-

20쪽

pitudinem inurat universis disciplinis, ita ut quae ab unoquoque inter summa bona essent habenda ea nunc paullo infirmioribus quales multi sunt prorsus perversa videantur et omnino abiicienda Bonum actum quod dies' minum commenta deles quo absurdiora eo certius. anc igitur eximiam temporis medicinam bono animo exspec

Ab tot ineptorum arrogantia itque levitate quantum differt Gesortim flagrans ille veritatis amor studiumque indefessum cum amabili hodestivi coniunctum primum omnia cum pulvisculo excutiendi, deinde diu et multum perpendendi ut sic demum firmis sundamentis superstruant solida et duratura Manc regiam viam institerunt philologorum admirabiles illi principes, δαιμονιο ανδρεσ, quo8 protulit Anglia imprimis et patria nostra Quorum singulari ευστοχί et insigni industria factum ut veterum scriptorum, praesertim Graecorum remendatio, olim vel ingeniosissimo cuique periculosae plenum opus aleae, iam fantum non in certam artem redacta sit teque ipsa acrimine reffrenatae dicentiae dacillimes tueatur. Etenim recte iamdudum intellexerunt viri docti quam rationem in suis disciplinis sequantur physici et mathematici, eandem retiam rivi historix conscribenda diserisque antiquis illustrandis unam esse omnium optimam. Quemadmodum fota rerum natura legibus tenetur immutabilibus, fortuna nullum locum habes, sic dicta et facta humana quoque pari necessitate inservire videmus eademque usque recurrere Quae cum ita sint ubivis primum omnium observanda est analogia, qua semel perspecta vel impeditissimis locis lux clara necopinato affunditur Quod ut universe