Quale fuit : iuxta genesim : protoparentum peccatum

11쪽

mihi Disci est, turilisque dis icullulibus, seruesertim ob tenuitatem Truditionis, plenia I

13쪽

DOCTRINA SS. PATRUM EXPONITUR

In peccato Proto parentum, prout in Genesi (Cp. II et III, describitur, tria distingui possunt: I' ipsum peccatum in se; II' ejus circumfluntliae; III' ejusdem essecluset POCNcte. I' Quoad primum, cum peccatum nil aliud sit quam liberti testis iiiDincte trunsyressio, cumque homo Semperagat pro consecutione alicujus boni, sive realis Sive apparentis, tamquam sinis intenti; quaerere quale fuerit Proto parentum peccatum in Se, idem e St ac quaerere

o quulis fuerit lex Proto parentibus, ad probandam ipsorum Creatori et Dominatori omnium subjectionem, a Deo impo Sita, atque ab eis violata; th propter quid eum violaverint seu quid ipsi appetierint divinam

legem Seu Praeceptum Conculc Ando: quorum PriUS, nempe legis violatio, ceu materia seu elem CDliam mulertiale, alterum vero Ceil forma seu elementiam formule

peccati Proto parentum Spectari pote St. Jam prius illud, cum a divina voluntate unice pependerit, nonnisi divina supernaturali revelatione nobis innote Scere pote St, ipsumque aperit MoySes hisce ver-

14쪽

Dominus Deus puriadisum laοlustulis ct priΠcipio, ira quοposuit hοmiNem quem formulaerct L . . . Ul OPeTOTeliar et custodiret illum. Priaecepitque ei dicens: ex omni liuno puria disi comede; de liqno uulem scientitie honi et mulirae comedus: in quocumque enim die hebraice: OUANDO)comederis ex eo, morte hebraice: PRORSUS vel CERTO)morieris. ij - Ηanc autem divinam legem seu praeceptum Proto parentes esse transgressos testatur Genesis pergens Vidit istitur mulier quοd honum esset Iiunum Od Uescendum, Pulchrum oculis iaspectuque delectabile; ellulis de fructu illius et cοmedit, deditque Uiro suo, qui comedit. - 23 - Ex Genesi igitur dubitari nequit Proto parentum peccatum, Ilia tertialiter inspectum, fuisse veli iam fructus urhoris scientiue boni et muli comestionem.

Sed propter quid feri quaestio de elemento formuli

peccati Proto parentum, tale divinum praeceptum Adam et Heva violarunt 2 seu quid ipsi appetivere fructum velitum comedendo' - Immedictie et proxime: ipsius sensibilem inordinatamque fruitionem et delectationem et e Vidit, enim, mulier, pergit Genesis, quod bonum esset Itynum ud Uesceradum iaspectuque delectiabile , , quod proprie ad gulam pertinet; - medictie vero et remote: divinam similitudinem seu excellentiam: e Nequctquctui morte moriemini, dixit serpens tentator ad mulierem, sed sperientur oculi Destri et erilis sicut iiii , (33: sperarunt scilicet tali comestione se Deo similes esse futu-

15쪽

- siros; hoc autem ad superbiam pertinet, quae nil aliud est quam inordinatus, seu ut ait Seraphicus, e immoderatus appetitus propriae excellentiae h. iij

Igitur ex narratione mosaica apertissime constat Proto parentum peccatum, formuliter consideratum, fuisse superbium simul et quium, ita tamen ut superbia constituerit ejus elementum principiale et primum, juxta illud: e Initium omnis pecculi superbict A; (2, gula vero secundurium et ut, eo cleriDulum: num fruitio sensibilis fructus vetiti, non per se nec primo ab eis inordinate appetita fuit, sed propter uliud excellentius et spirituale bonum per se et primo in ordinate appetitum, nempe

se Deo similes esse futuros. - e In Peccato primorum

Parentum, ad rem Angelicus, etiam gula locum habuit; dicitur enim (Gen. 3'i: e Vidit mulier etc. h; non tamen ipsa bonitas et pulchritudo cibi fuit primum molivum ad peccandum, Sed potius suasio serpentis, qui dixit: e Aperientur oculi Destri et erilis sicut dii b; quod appetendo, superbiam mulier incurrit; et ideo peccatum gulae derivatum est ex peccato Superbiae. h (3, Ex quibus colligitur, tolum hominem secundum

utramque naturae Suae Portionem, nec non secundum

utrumque appetitum, ad illud peccatum perpetrandum Concurri Sse; nam superbia ad rationalem, gula vero ad appetitum sensitivum concupiscibilem pertinet. Haec summatim eSi doctrina, qDum Ecclesiae Patres, interpretes, Doctores, theologique catholici circa

33 Summia rheoI., a-2, q. I 63 a. I ad a. - S. Doctor perpUlchram etiam affert rationem hujus derivationis, quae legi potest ibidem in coi p. art. . Quae autem dicta sunt de gula respectu superbiae, valent etiam de inobedientia, quae juxta Angelicum pariter e causata fuit (in Protoparentibus) exsuperbia; et hoc est quod Augustinus dicit ad Orosium saa. 6S, : e Homo elatus superbia, suasioni Serpentis obedien S, praecepta Dei contempsit. v ibidem .

16쪽

- 12 Proto parentum peccatum, in se inspectum, Sub Stantialiter et fere unanimiter tradunt. Ipsi nempe narruilonem mosaicam de lapsu primorum parentum litterialiter, et quidem proprio et stricto sensu, et quoiad Om Nict, accipiunt. Sic, ut stemus in subjecta materia, sicut Patres Eu,

quae Moyses refert de terrestri purudisο quae et nos litteraliter accipienda esse duci missi, et de liqΠο Uiliae, litteraliter exponunt; ita quoque liqnum scien licte hοniet mctii, ex eorum Sententia, fuit Derct ei molertulis plurilia fructifera; Proto parentes iaere et mulertuliter de ejus fructibus tulerunt ei comederunt, et ob id eorum pec catum, formaliter consideratum, fuit revera peccatum superbive simul ei quiue, materialiter consummatum per inobedientiam seu per comestionem fructus vetiti: Erilis sicut dii - honum uti Descendum - tulit ei CO-

medit, deditque iatro suo qui comedit. hII' Ad ulterum quod spectat, duae, Praeci Puae et potissimae, circumstantiae in Genesi ut cuique illam legenti apparet, a Moyse recensentur: O Prol uren-lum Duillius, quin ipsius eos puderet; tb serpens mulierem ullo queras ejusque Singularis calliditas, quae occasio, imo causa moralis fuit eorum funestis Simae praevaricationis; quibus te tertia addi potest, nempe ianteriori-lias estis fructus vetiti ex parte mulieris respectu viri. (l,(ii Diximus: fraec recte et solissimcte. Re sane vera, Caput II Genesis quod juxta omnes nil aliud est quam fusior explicatio sexfctes diei seu creationis Protoparentum MoyseS, POSt descriptam amoenitatem terrestris paradisi, specialemque formationem et eminentiam tum primi hominis tum mulieris ex ipso ineffabiliter sumptae ; postque relatum oestrum Adami in pulchritudine adjutricis suae pro prima vice contemplanda, qua de causa o relinquet homo patrem suum et matrem Suam et adhaerebit uxori suae, et erunt duo in carne una D - Moyses, inquam, praedictum Caput sic claudit: e Erest Iurem et tergi enti itis (et significantius ADAM Scilicet et UXOR EJUS, et Non erubescebctnis; -

17쪽

- 13 Issurum autem circumstantiarum primum et tertium Patres atque Doctores pariter litteruli sensu accipiunt; secundum vero litteruli simul et spirituuli, quatenus scilicet serpens ille et fuit Derus et reulis coluber, qui erat callidior cunctis animantibus terrae, et fuit dict-

holus seu Sulctn, qui eo iam quam instrumento USUS E St, ut mulierem alloqueretur, eamque captiosis suis Verbi Sad divinum praeceptum violandum induceret. Ita com-

Porro illas circumstantias sic explicani: ct Primum erat autem uterque nUdUS ... et non erubescebant b, ct i litterum, utpote innocentes;

quia scilicet prorsus ignari illius funestissimae legis, de qua loquitur Apostolus: ideo ullum testem in

membris meis, etc. ν (23, Seu quia nulla in ordinata concupi Scentia, quae ex peccato est et ad peccatum allicit, quaeque causa est in homine erubescentiae respectu

nuditatis pudendorum, afficiebantur. di

atque Caput III (quod tentationem, lapsum, essectus, necnon multiplices Poenas patrati sceleris describit sic inchoat: o Sej er Sersens errat colli forcetincti S ctyrimctnribet S ter me . . . Orat Vixit ctes inretierem: Ceter froecesii et obismet S etc. h; et prosequitur Moyses : Et in lir 'recin illius er comedit, edit Ne tiiro sno, gni comedit. D IJ a Diabolus in serpente locutus est, Uten S eo velUt organo, mOVEDSqUerius naturam eo modo, quo Vere ille movere et moveri illa potuit ad exprimendos verborum sonos et signa corporalia, per quae mulier suadentis intelligeret voluntatem A. S. AUGUSTINUS, De Gen. ad litteram, XI, 2 . - Cfr. et S. JO. CHRYSOSTOMUS, tom. II, hom. XVI, in Gen. Sic pariter ad diabolum, et non Proprie ad Serpentem, Aneristinus et Doctores communiter putant referenda esse quae de calliditate serpentis Genesis refert. et Dicendum, Scribit Angelicus, quod, sicut Augustinus dicit XI' super Gen. ad liti (c. 28-as), Serpens dictus est prudentissimus vel callidissimus propter astutiam diaboli, qui in illo agebat dolum ; sicut dicitur prudens vel astuta lingua, quam prudens et astutus movet ad aliquid prudenter et astute

3 Cf. MARTINI, in subjecta materia, seu in hunc locum.

18쪽

ia - Alteriam vero, eccur nempe diabolus Usus sit Serpente, qUi medium videtur minus aptum ad formandos Verborum Sonos, necnon (ob horrorem quem vita Suspectus in homine naturaliter gignit, ad tentationem

insinuandam' ita explicant: quia sic, et non aliter, ei permisit Deus. e Non debemus opinari, quod Serpentem Sibi, Per quem tenta rei, diabolus elegerit; sed cum es-Set in illo, propter perversum et invidam voluntalem,

decipiendi cupiditas, nonnisi per illud animal potuit, Per quod POSSe permiSSUS est . , Ita S. AUGUSTINUS ij, cui adstipulantur S. THOMAS 23, S. BONAVENTURA (di,

LYRANUS ai, ceteri que Doctore S fere omneS. Quod si quaeras: cur Deus sic, et non aliter, diu-bolo tentare permiserit, multiplices - equidem Sensuspirituali - congruentiae rationes ipsi asserunt, quarum potiores Doctor Seraphicus ita perbelle resumit: e Permissus est homo tentari a diabolo, non in quolibet animali bruto, sed in serpente, I' TuliONE OPE-ris e quia enim tentatio fiebat per suggestionis ingres-Sum, quae intrat ad cor per modum serpentis; ideo ut exterior effigies operi responderet interiori, congruum fuit hominem a diabolo tentari in effigie serpenti S, CUJUS est serpere, et venenum infundere, et diffundendo hominem interimere; II ' rufione finis intenti: quia enim intendebat diabolus faciem hominis et caput et Superiorem mentem convertere deorsum, et totum Pro Sternere, et Sic pro Sternendo ad malum sinem deducere; ideo permissus est tentare in Serpente, qui Secundum totum corpus suum habet terrae in suo incessu adhaerere ; III' rulione iiiiiiiii judicii e quia enim ex illa ten-

Biblia Maxima, Postilla in Gen.

19쪽

- i5tatione, divino judicio, inter tentatum et tentatorem debebat inimicitia exoriri; ideo tentatio hominis in Serpente debuit sieri, quem post lapsum maxime exhorreret, et qui maxime sua calliditate insidiatur ut hominem laedat. (i, O Tertium denique circumstantiam Sic plerique

Patres et Doetores explicani, quatenuS Scilicet, cum mulier Nonnihil se ct Diro elonqusset, serpens Seu diubolia S opportunitatem arripuit illam separatim alloquendi et incitandi, eique suadendi ut fructum vetitum comederet; quae proinde tulit et comedii, et dein porrexit Viro qui, ne Sociam vitae suae contristaret, accepit et comedit. Il demonio, ita clar. Martini, movendo la linguae la bocca det serpente, trovando la donna Se purus uda Adamo, ecc. , (23. Ita AUGUSTINUS, AMBROSIUS, GREGORIUS NAZ., aliique quam plurimi 33. Unde illud Eccli: A muliere initium fucium est peccuti (di, quia, ea dejectu,

per ipsam diabolus hominem dejecit. III' Postremo, effectus pecculi Proto parentum Sequentes in Genesi enumerantur: pu primus, immedia- tu S et potissimus, verilis oculorum ipsorum b cοσΠitio PTOPricte Iuditulis conjucta verecundiae, quae pra eos OdPT Tict corporia oblectendu impulit; timor et occultiatio iamborum, propter obortam verecundiam, in medio lignorum paradisi, ad vocem Dei eos vocantis, deque conculcata lege percontantis. (bi

Si En textus: u Et oserti sunt sen praeciSe verba quae, poSt comeStiOnem fructus vetiti consummatumque peccatum, immediate habet Genesis octili cimborum; cumgne cognobiSSeni Se eSse nu S, conSuerunt Ioltct feres et fece-

20쪽

essectus uti lilierum accipi non posse, quasi nempe Adam et Heva creati fuerint oculis clausis, Pro prict Inque nU-ditatem prius perspectam minime haberent; dicit enim Genesis: e Vidit ictitur mulier etc. b, et: e Ercti IIICI que DNUUS, et non erubescebant di, quod profecto propriae nuditatis cognitionem subaudit. Ergo spiritu utiler seu moruliter praefati essectus sunt intelligendi et exponendi. Ita omnes. (li Aliter dicendum de duobus postremis essectibus, quos Patres et Doctores sensu litteriali, hoc est, tamquam

con Sequentias naturales patrati sceleris communiter accipiunt et eXPonunt.

con questa la loro felicita : videro i mali Dei quali si erano precipitati, ii pre- dominio delle passioni, la morte, i dolori, te malatile, te miserie delia vita infinite; videro finalmente it loro reato e i mali, Dei quali si erano precipitati,

trasmettersi a tutia la loro infelice posterita. - e m αυeneso conouinio cheerctra O fenudi ecc. Agostino Scrive et e I ' uomo provo aliora quat fosse quellagragia di cui era rivestito, quando nella sua nudita niente sost riva d' indecente. v

De Gen. ad liti. II, 3a . Privato della gragia e delia giusti Zia Originale, eSperimenta i primi fruiti di quella dura legge che ormai regnava nelle sUe membra, e contrariava la legge delio Spirito, e ne ebbe dolore e Vergogna, e non avendo rimedio per togliere it male, cerco di nasconderio agit occhi propri ed