Quale fuit : iuxta genesim : protoparentum peccatum

31쪽

- 2T Uerus seΠsus litterulis fi) - , sed tantum efficit, ut res Vel facta narrata, sub velamine sensibili, seu, ut Se EXPrimit Angelicus, secundum similitudinem sensibilem re-

IV. Cum Sensus mel horicus seu trianstulus (2, fundetur in utiquu similitudine seu analogia irater rem quam nomen, Pro Pria Significatione acceptum, Significat, et subjectum cui tale nomen tribuitur, ejus vis Seu verita Sin eo Sita est, ut subjecto re ipsa conveniat illa quutilus intellistibilis secundum quam tale nominatur; non a Utem ut ei conveniant quutilules sensibiles rei, prout haec in rerum natura est, tali nomine designatae. Ita, ut Stemus in exemplo in adnotatione allato, cum Joanne S

isicit de Christo: Ecce Aqnus Dei, non jam vult significare Christo competere qualitates physicas agni (hoc

enim falsum et impium foreti, sed dumtaxat exprimere Siras uictrem ejus muras uel udiNem, qua, Sicut agnUS in no-CenS non aperiens os suum, pro totius mundi salute Se Se immolandum carnificibus tradidit. (33V. Sensus melus Oricus frequentissime in libris utriusque Testamenti, ut omnibus compertum e St, occurrit. Cujus rei rationem profunde, ut assolet, assert

I) vi Intellectus metaphoricae locutionis in Scripturis est litteratis, quia verba ad hoc proferuntur, ut hoc significent. e S. ThomOS, I-2. q. Ioa , a. 2, ad I. a j S. AUGUsri NUS ita definit metaphoram: e Metaphora est de re propria ad rem non propriam verbi alicujus usurpata translatio. D Lib. contriamen citam, CP. IO. S) Huc spectant quae habet Augustinus Super illud Christi: Ego stim Ditis Derct: e Quid est, Ego sum vitis vera Numquid, ut adderet vera, hoc ad eam vitem retulit, unde ista similitudo translata est y Sic enim dicitur vitis ser si militujinem, non ser Irorietatem, quemadmodum dicitur OVis, agnuS, leo, petra, lapis angularis, et cetera hujuSmodi; quae magis ipSa Sunt berct, ex quibus ducuntur istae similitudines, non frostri erctfeS. , Tract. 8O in Actn. Refert idem Augustinus Manichaeos, ob defectum hujus regulae, sensu litterati proprio accepisse illa Christi verba et Eeo sum lux mundi , , itaque Christum Dominum esse solem putavisse. Tract. 3 in Ioctra.

32쪽

- 28 D. Angelicus scribens: e Conveniens est S. Scripturne divina et spiritualia sub similitudine corporalium tradere. Deus enim omnibus providet secundum quod competit eorum naturae. Est autem naturale homini ui per sensibilia ad intelligibiliu veniat, quia omni Snostra cognitio a sensu initium habet. Unde convenienter in Scriptura traduntur nobis viriluctilia sub mel horis corporialium: et hoc est quod dicit Dionysius (Cp. I Coel. Ilier.): Impossibile est nobis utiler lucere diueinum rudium, nisi Uctrieliale sucrorum Veliam iraiam ciΓ-CUm Velialum. ij Vl. Cum sensus meliaphoricus, quemadmodum EX dictis patet, sit Verus sensus litterulis, pro ejus uSu Si 2- tui potest idem ipse cαNON qeNerialiS, quem Pro Sen Sulitterati in genere superius unacum Dondero statUimu S, quemque omneS cordatiores repetunt exegetae: Quaelibet (verbi vel, verborum significatio, quRE Sensum pareret fulsum vel cum ALIIS SCRIPTURAE LOCIS PUGNANTEM, aut Deo tradiqnum (vel minus congruum, ,

pro sensu litteruli proprio, haberi nequit h; ideoque

verba illa trianstule seu mel horice sunt accipienda et

intelligenda. 23

I, Summa Theol. , P. I q. I a. s. - Huc quadrant perpulchi Versus Alighieri:

33쪽

- 2s VII. Denique quaestio nostra, sicut ex dictis pla

num est, non est clostmulicia (non enim versatur circa existentiam peccati Proto parentum, ejusque fune Sti S-simas consequentias in omnes Adae posteros una cum

ipso originali peccato ex eo derivata S, Pluriesque ab Ecclesia solemniter definitas, et quibus contraire haereticum foret); multoque minus est morialis quiaestio sed tantum exestelicia; et quidem, non univerSali S Super prioribus tribus Capitibus Genesis, sed piarticuliaris, immo, Si ita loqui fas est, piarticuliarissimct, cum tantum respiciat interpretulionem illius peculiaris legis Proto- Parentibus, ad eorum experiendam si delitatem et religionem, a Deo datae, atque ab ipsis, agente et instigante Serpente, infeliciter violatae, scilicet: e De liqNO Scieti-liue honi et muli ne comedus , et e Sed et serpens ercti cullidior cunctis unimuntibus terrue. - Oui dimit ud mulierem etc. b: circa quorum interpretationem nulla

sicut ex infra dicendis melius patebit, solemnis Ecclesiae desinitio existit, vi cujus opinio nostra, etiam Si Videatur audax, haereseos nota ct priοri configi queat. (ij

I Hoc circa characterem quaestionis nostrae caute praenotandum duximus, ne nobis objiciatur decretum Concilii Hoti coni, quod, confirmans quae circa interpretationem S. Scripturae jam statuerat Conci Tridentinum Sess. IV sic Sonat: e Quoniam quae Sancta Tridentina Synodus de interpretatione divinae Scripturae ad coercenda petulantia ingenia salubriter decrevit, a quibusdam hominibus prave exponuntur, Nos, idem decretum renovantes, hane illius esse mentem declaramus, ut in rebus fidei et morum ad aedificationem populi christiani pertinentium, is pro vero sensu Sacrae Scripturae habendus sit, quem tenuit ac tenet Sancta Mater Ecclesia, cujus est judicare de vero sensu et interpretatione Scripturarum Sanctarum, atque ideo nemini licere contra hunc SED Sum, aut etiam contria tinctnimem consenstim Hirtim ipsam Scripturam Sacram interpretari. , III c. a. Evidens enim est, Concitarem Voticonum loqui de unanimi consensu Patrum in iis tetrartim quae fidem moresque messet-ciunt. Unde Vincentius Lirinensis, postquam statuerat in Ecclesia Catholica summoPere tenendum eSse o quod Molone, quod Semser, quod sto omnibus creditum est v, subjungit: e Quae tamen antiqua SS. Patrum consensio non

34쪽

Hisce claritatis gratia praestitutis, quaerimus: Quale

fuit, formuliter consideratum, peccatum a Proto P Irentibus in terrestri paradiso, instigante serpente, Commi S- sum' Fuitne revera peccatum superhicte simul et quiue 'an potius peccatum Superbicte et luxuricte ' . . . Sela, quod idem est: Lex illa Genesis Proto parentibus tradita: Deliuno scientiue honi et muli ne comedias, sicut ea quae de serpente eadem Genesis refert, sunt ne accipienda sensu litterati proprio, an improprio seu mel AOrico 'En synthesis totius contro VerSiue .

in omnibus legis quoestiunculis, sed Solum certe praecipue in fidei regula magno nobis studio et investiganda eSt, et Sequenda. o Commonitor. T. I C. 38. col. 6 pS. Il consenso dei Padri, ita Vigouroux, deu' essere unanime per eSSere decisivo, e la loro autorita ha larga solo mei Innii di sese e est morale. o uno. Bibl., c. IV. IZq. - Cf. mmter, Theol. dogm. gener., tract. II n. IZ6.

35쪽

SCRIPTORES ET INTERPRETES QUI HAC SUPER REA SENSU LITTERALI PROPRIO RECEDENDUM PUTARUNT.

Antequam propositae quaestioni reSponsum Praebeamus, abs re non erit, integritati iractationis consulere volentes, breviter innuere, quinam sint qui hac super re, Seu in iis quae nostram quaestionem respiciunt, a Sensu litteriali proprio narrationis mosaicae recedendum putarunt. Diximus: huc super re; nam ad hoc unice restringitur recen Sio no Stra. Missis hodiernis rutionialislis, qui omnia - PTRESEΓ-tim supernaturalia - quae in S. Scripturis continentur, speciatim vero quae historiam mosaicam primorum Parentum respiciunt, mythice exponenda eSSe pertendunt sit, praecipui sunt Sequentes: I. Inter taeteres tu primo venit Philo et multi alii

hebraei ex ejus schola, quorum meminit Origenes nec-

1 Cf. Corneo S. I, Comp. Introductionis in V. T. Libros, dissert. VII. Cp. V.

36쪽

floruere, et contra quos scripsit Augustinus e De Genesi ad litteram h ; S. CYRILLUS ALEXANDRINUS, Origenis et scholae alexandrinae sectator aj; te S. ZENO, episcopus Veronensis (vel qui est auctor Sermonum ejus sub nomine vulgatorum, (bjII. Inter recentes vero saec. XV DIONYSIUS CARTHUS IANUS (63, et praesertim saec. XVI CARD. CAIETANUS O. P., commentator Doctoris Angelici ); cc saec XVII inter Protestantes IIUGO GROTIUS. (8, Ipsi autem diversimode propriam sententium EX- ponunt. Nam, quin loquamur de S. Justino M., qui ait e diabolum a Moyse serpentem nominari , , (s Philo et Origenes, hujusque discipuli, generatim Stant pro sensu Simpliciter ultestorico seu viriliauli. Sic Philo e. g. docuit Proto parentum peccatum fuisse C Ulctm CctΓΠα-lem, et Serpentem symbolum Poluptulis (ioi; sicut S. Cyrillus, diabolum Hevam tentasse sub forma quidem Serpentis, ast non realis, sed uspiarentis tantum (iij.

ij Commens. , tom. I.(8 Annorotiones in V. et N. Test. - Is docuit, non SecuS AC S. Zeno, praeceptum divinum Protoparentibus datum fuisse prohibitionem actus conjugalis. q) Loco circtro. io e Itaque illum mulieris insidiatorem serpentem, voluptatem eSse dicimus, repentem sinuosis OrbibuS, ad sola tErrena pronam, etc. h : Philo, De Agricoltura, sub fine vol. I edit. Maugey . Cf. etiam Isirter, Theol. Dogm. vol. II tract. VI p. II Cp. a. I, in nota. IIJ Loco citctio. - Idipsum sentit Encubinus in Cosmopeia.

37쪽

- 33 Cuj et anus autem, Saltem verbis, stat pro sensu lctraliam met horico, ideoque, vi verborum Seu Principiorum, ipse non videtur negare veritatem historicam circa Proto parentum lapsum in narratione mosaica. En tiu SVerba, Simulque ratio ob quam ab interpretatione siricle litteruli Genes eos sibi recedendum duxit: e Sunt autem, scribit, sensus isti mel horici non allegorici, ut ponebant Philo et Origenes, non solum sobrii secundum Sacram Scripturum, sed non parum utiles christianae fidei professioni, praecipue coram sapientibus mundi

hujus; percipientes enim quod haec qucte de serpente et similio non ut littera sonat, sed metaphorice dictu

intelligimus, non horrent tamquam fabellas, Sed Venerantur mySteria, et facilius ea quae sunt si dei am

Diximus: Suilem Uerhis; nam eum in Sen Su metu-phorico applicando ultra, quam par eSt, Pro CESSiSSe, utque in multis origenianas allegorius renoVRSSE, nemo

negat. Sic, inter alia, per serpentem ipse non intelligit nisi interiorem suggestionem Hevae, qua e diabolus Serpere Venenosa cogitatione incepit. , (23 III. Denique inter recentiores numerantur O EC-Ceil. Dona. ET Dei, nec non; b Gueraee, qui Sententiam Origenis et Cujetani, etsi minime approbent, non om-

ij comm. tom. I. Pag. 2S. a j Ibidem . - Nihilominus nimis categoricum nobis videtur judicium, quod de Ctietano hac super re tradit clar. Vigouroux scribens: e Ii caratterestorico dei racconto della caduta su messo in dubbio fino dat primi secoli det Cristianesimo. ed oggi piu che mal (dai ragionalisti). La scuola di Alessandria, e in particolare Origene, non videro in esso che un' allegoria ; lo stesso secenet secolo XVI il cardinal Gaetano , (loco cit. . Nam sensus mei horicuS, quem sequi Cajetanus fatetur, ad litteralem (ut diximus n. V , cujus Species est, et ideo ser Se ad historicum, pertinet.

38쪽

nino damnant; (ij c Lucorduire, qui e nutat ridiculum

esse narrationem l ipsus hominis interpretari sensu Pro

Hermeneulicae Sacrae in R. Universitate Panormitana, qui, quamvis in suis commentariis sensui litteruli proprio sedulo insistat, serpentem Genesis praefert accipiendum esse mel horice, id est, pro ipso diu bolo, eo quod haec interpretatio, Subjungit, e non e Prinio C Ontraria ulla felle, lasciundo infero ii dominu della collia originale, ne i teologi che preferis cono l' interpreta-Zione letierale sono arditi di condantiaria; angi e fon- data sulla Serit tura me desima che chium a ii diu volo a S Soluta mente Serpente, e preclude la via alle cultinnie de gli increduli, i quali vanno ancora ripetendo i Sar

IJ e Certissimamente, prior scribit, Origene non eccedeva net Suo di-ritto, cercando di spiegare in senso allegorico it racconto delia Genesi, riguardante la formagione delia donna e la parte dei serpente tentatore. . . I 'Opinioned' Origene ripresa piu tardi In parte dat Gaetano, per ardita che aveSSE PO- tuto Parere, e rimasta nondimeno at coperto di tui te te censure ecclesiastiche.Se quindi l' Autore dei Traitato contro Celso restringe va ii suo sistema di di- sesa ai primi capi delia Genesi, i quali sono infatii pleni di misteri, noi non avremmo emctra rin ro-ro riworeereli. E ORIGENE, tom II leci. XXXI. Alter vero haec habet: e Tutte queste ragioni dei Gaetano non impedi-rono che alcuni leologi, prendendo sorse a mal proposito l' altarme, scri vessero contro tale Spiegagione, Neeitct non per retrato Illa ce=rseteret, nonoStante i lorossorgi. o Lerires eses fili S - Petit Comm ., tom. II pag. I 28. Cf. V eouroux, Man. Bibl., VOl. I, C. S, a. I. β 2s I, in nota. a) Ita Eshemeris e Divus Thomas , PiacenZa Ibo I Pag. 3Iq. Cf. etiam P. LOTTINI, Opere citato.

39쪽

- 35 PANI, qui pariter Serpentem lentationis mel horice seu

ut symbolum diaboli sumit (ij, quemque humiaraia sub specie, potius quam Sub illa serpentis, Hevae apparui S Se opinatur (23; D potissime vero R. P. LAGRANGE O. P.(et nonnulli aliij, qui systema Cujeiani novo eruditioni S apparatu novaque forma digestum instaurare aggreSSus est (3, omnibus autem hisce ex diversis opinationibus, duo, ni fallimur, probe notatu digna emergunt: I' Difficultatem interpretandi siricle uti litteriam omniu et singulai quae lapsum primorum Parentum attinent, cultores S. Scripturae quovis aevo Plu S mi-

II' A tali sensu recedere in uliquibus dumtaxat secura diariis Id unciis, et sutias semper infullibili Ecclesiue judicio et uillhenlico, esto sit valde periculo Sum, nemo studiosus catholicus simpliciter prohibetur.

Suenturatamente non pote an dare olire i libri storici. Dico: stienturiatomense,perche mentre la versione A condolia con vero gusto classico, it commento chel' accompagna, tutio d' indole italiana, piu in teso a chiarire ia senso lettertioche V ora orico e ii missico, e tale che te nagioni strantere hen polrebhero

40쪽

VII.

OPINIO AUCTORIS EXPONITUR ET DEMONSTRATUR

Cum quaestio quam nobis solvendam Proposuimus sit, ut ex dictis patet, complexa, in duas Partes ipsa commode distribui posset. Ast quoniam lentatio serpentis, etsi cum peccato Proto parentum historice connexa, Proprie non constituit partem seu elementum infrinsecum peccati ab ipsis patrati, Sed potius, ut diximus, est circumstantia ejusdem; ideo, unitati tractationis consulere volenteS, Propositae quae Siloni UNicct propo- Siliorae re Spondem VS, ea quae Serpentem respiciunt in APPENDICE exhibituri.

Propositio: PERPENSIS OMNIBUS ADIUNCTIS NARRATIONIS MOSAICAE DE LAPSU PROTOPARENTUM, EA QUAE GENESIS REFERT DE LIGNO SEU FRUCTU VETITO, NOBIS VIDENTUR TRANSLATE SEU METAPHORICE ESSE ACCIPIENDA ; - ITA QUIDEM, UT LEX PROBATIONIS A DEO IPSIS IMPOSITA FUERIT CONTINENTIA SEU ABSTINENTIA TEMPORALIS AB ACTU MARITALI; - TRANSGRESSIO VERO SIVE PECCATUM PROTOPARENTUM FUIT PECCATUM SUPERBIAE SIMUL ET LUXURIAE.

Desol Arcttio Propositi O mi S. - Dicimus u Perpensis OmΠibus ui unciis, attentis scilicet circumstantiis, essectibus et poenis peccati, ut supra de regulis inter-