Quale fuit : iuxta genesim : protoparentum peccatum

21쪽

- i Poenue autem Proto parentibus ob transgressionem divinae legis a Deo irrogatae, praeter ea S UUue Serpentem respiciunt, duplicis generis juxta Genesim fuerunt: aliae scilicet cuique vectiales seu propriae, aliae utrique

Num Deus dixit ad serpentem: e Ouiu fecisti hοc,muleuiolus es inter omniu unimunitia et hestius ferriae; SU-Per Pectus tuum striadieris, et ferrum comedes cunctis didibus Dilue lucte. Inimicilius sonum inter te et mulierem, et semen lNum et semen illius: ipset conferet cuput tuum . , (a, Quibus verbis quutuor referuntur poenae serpenti in

suae tentationis vindictam irrogatae: tu divinae maledictionis in eum fulminatio; gressus Super Pectu S; te inimicitia inter ipsum et mulierem, nec non inter semen illius ei semen mulieris; ipsius serpentis a muliere contritio. (2, Ad mulierem autem dixit Deus: . utillipticu ho uerumnus tuus et concepius tuos: in dolore puries filiοs, et

suh Diri poleslute eris, et ipse dominu bitur tui IJ; nempe triplex poena specialis Hevae inflicta fuit: m aerumnarum multiplicatio in multitudine conceptuum ; tb do

lor in partu; subjectio potestati viri.

rum triplici speciali poena Adam mulctatus est: (cti maledictione terrae in suis laboribus; bbj ejusdem spina

22쪽

18 rum et tribulorum germinatione; sci victus parcitate et defatigatione ad eumdem sibi comparBndUm. Duplicem, denique, materialem Seu corporulem Poenam utrique Protopiarenti communem Genesis commemorat: fui necessitatem moriendi; h, eorum ejectionem e paradiso terrestri: e Heraerteris in ferrum de quusumptus es , , et: e Emisit eum Dominus de purussisο UO-

quibus Adam et Heva mulctati fuerunt, Ecclesiae Patres et Doctores unanimi consensu litterialiter (quamvis aliter et aliter, accipiunt atque litteraliter accipiendas

Notandum, scribit ad rem clar. Frassen, VctriRfuisse S S. Patrum placita circa poenas illas serpenti irrogatas, num videlicet naturali an mystico serpenti seu diabolo fuerint denuntiatae. Plurimi namque cum S. AUGUSTINO De Gen. ad Ilit., cp. 36, arbitrantur ea maledicta, quae Deus in serpentem dixit, non ad verum Serpentem lentationis organum, sed ad diabolum illius artificem pertinere (23, ita quod praefata omnia verba mel horice sint accipienda . - Nihilominus verius dicendum arbitror, maledictionem illam et poenam vere pertinuisse ad ipsum Serpentem, licet ipse nullum patraret scelus; velut si quis musicum instrumentum infrangeret, quo afficiat dolore eum qui illo ad canendum utebatur. Ita Deus maledictis ferivit serpentem, quo diabolum, qui per eum locutus fuerat, dolore Bngeret di

dicitis eS etc. v, ad eum, qui Per Serpentem operatus eSt, refertur. 3

23쪽

Talis narratio mosaica de peccato Proto parentumium in se, tum ira silis circumfluraliis, nec non in SutSejectibus et poenis considerato; talis summa doctrinae quam Ecclesiae Patres et Dociores circa ipSum Communiter tradunt. Ex qua interim doctrina Sequentes generales conclusiones colligi possunt: I. Quamquam Patres atque Doctores communiter narrationem mosaicam de lapsu primorum parentum ira suo complexu, seu in iis quae ad ejus substantiam pertinent, litteruliter accipiant eamque veram historiam de eodem continere doceant; quoiati ejusdem liamCI POT-liculurict non Omniu sensu litteruli et proprio accipiunt et interpretuntur. II. Quamquam communiter Patres atque Doctores NON PINCO in narratione mosaica sensu potiuS

spirituuli, quam litteruli, et etiam mixto accipiant; SPeciatim tamen sexceptis iis quae Proto parentum nudi- intem eorumque erubescentium respiciunt, ea quae de fructu Velilo ejusque comestione, quueque de Serperate in Genesi leguntur, litteruliter et quidem SeΠsu Proprio accipiunt et interpret Ani Ur. III. Corollaritam ectra Orcti Q. - Quapropter notam saltem temeritatis incurreret, qui ea, quae de fructu Deliis Genesis, illiusque comestiorae, quaeque de serperate in Genesi leguntur, aliter, quam Serasu litteriali proprio, intelligenda et exponenda esse doceret.

24쪽

INTERPRETATIO PATRISTICA EST NE SUFFICIENS '

Corrollario, quod supra enuntiavimus, nos lubenter subscribimus, optime noscentes universalem S S. Patrum consensum in Sacris Scripturis exponendis esse, per se loquendo, in dubium veritatis criterium seu indicium.

Nihilominus liceat hic nobis sciscitari: si nemo unquam Augustinum fet idem dicito de aliis Patribus qui id ipsum hac super re senserunt, temeritatis arguit, eo quod Poenias serpenti Genesis inflictus non litteruli et

stricto sensu, sed spirituali seu potius mel Aroico exposuit, eccur temeritatis notam incurreret, qui idipsum

hac super re Sentiret ...

Eccur insuper, eo ipso quod Patres et Doctores NON Onaratu, ut vidimus, particularia narrationis mosaicae ud litterum accipiunt, eadem interpretatio exiendi non posset, dummodo solidae rationes adsint, ud ipsum serperatem, necnon Od fructum Velitum ejusque comestio-Nem '. . . ForSan, quia hoc Pacto valor historicus narraiionis mosaicae pessumdaretur Ast valor historicus alicujus narrationis nobis non

videtur infringi ex hoc, quod, manente Substantia

25쪽

quctediam lunium ejus iaccidentulict ui unelia non litteraliter, sed spirituuliter vel, ut strictius loquamur, lillerct liter quidem, a Si non sensu proprio, Sed improprio Seu methuphoricο accipiuntur (ij; sicut eadem narratio mosaica suum non amittit valorem historicum, eo quod plurimi Patres, ut vidimus, ea quae ctii veriliONem Oculorum et coqNiliONem propricte Diadilutis referuntur, quaeque de POerais serpentis in Genesi leguntur (ei alia passim j, non Stricte ad litteram, sed meluphorice interpretuntur.

Aliunde, semel admisso fin iis de quihus sermo est,

sensu litterati proprio narrationis moSaicae, ne ESSE est, ut inter peccatum et ejus circumstantias, effectus et poenas unitus adsit et Consonianitia, adeo ut paries narrationis sic acceptae sese mutuo compleant et illustrent; nam si unitas dos est et proprietas essentialisentis et narrationis, ct fortiori in narratione mosaica, quae Deo afflante confecta est, eadem refulgere debet. Jam vero huec unitus et consonuntiet litterulis inter Proto parentum peccatum et ejus circumstantias, effectus et poenas refulget, an secus, in eXPOSitione quam de eo peccato communiter tradunt Ecclesiae Patres et Doctores 'Quamquam mBgna nOS EOS ProSequimur reverentia et veneratione, ut sincere et humiliter dicamus quod sentimus, nobis videtur negandum. Sic, e . g. Praedicta unitus ei consoractrallia deest praecipuam inter circumstantiam a Moyse in Genesi positam fe Erul utilem

effectus peccati se Et iaperti sunt oculi iam horum, cumque coqNOUisserat Se esse Nudos, etc. b, ibidem ab eodem descriptos; nam isti essecius, ut vidimus, non litteraliter, sed spirituu liter a Patribus eXponuntur. - IPSI

(IJ Germana notio horum sensuum determinabitur infra n.' V.

26쪽

22 deest inter serpentem (esto quidem tamquam in Sirumentum a diabolo assumptum, loquentem ei mulierem quae, quin eum horrescat, blande auscultat, disputationemque cum eo nectit, quasi Serpentem loqui esset res plane naturalis et obvia l . . . Dicendo autem diabolum serpentem, et non aliud animal ad tentationem insinuandam magis idoneum, a SSU mPSiSSE, quia sic ei non uliter ei permisit Deus, quaestio nobis videtur non solvi, sed eludi; nam, ut notat, ni fallor,

Aquinas, contra rationem Sapienti ne est in rerum rationibus assignandis ad causam Primum immediate recurrere. - IPSI unitas et consonantia, insuper deest inter manducationem fructus vetiti et inde ortam in Proio parentibus erubescentium; inter peccatum gulae et operimentum, non jam oris, Sed piartium pudendurum hoc enim sibi volunt illa verba Genesis: e Fecerunt sibi perietοmulct b, id est, ut vertit Martini, delle cintiare. Et, ne longior Sim, haec untias et consonantia litteralis Dictynct eae piarte desiderutur inter peccatum gulae et vectiales Poenus mulieri a Deo inflictus: e Esto multipli- Cctho Oerumnias tuus ei CONCHPlus tuos; in dolore puries filios, etc. h Eccur enim, quaeSO, Si peccato gulae prima mulier peccavit, non organum gulae, Sed organa conceptioni et generationi inservientia in ea a justissimo et sapientissimo Judice poenis plectunc tur utque mulctantur ... Nullus Patrum aut Dociorum, quod ego Sciam, hoc elucidat.

Quid igitur e Responsum habes in sequenti titulo.

27쪽

TLNTAMEN EXPLICATIONIS

Ex iis quae in praedenti numero breviter notavimus, evidens est explicationem communiter receptam S S. Patrum de Proto parentum peccato, haud SutS, nec levibus, carere difficultatibus. Quapropter sponte veluti sua oritur quaestio quaestio equidem difficillima, praesertim Pro ungia Sio modulo scientiae nostrae in Sacris Scripturis, periculisque prope innumeris plena, Sed quae, revolvendo

identidem Caput II et III Genesis, plurimis abhinc annis animum nostrum pulsat: POSSet ne (QUAERENDO DICIMUS, NON SENTENTIAM PRAECIPITAMUS, iis quae Moyses

refert circa lapsum Proto parentum alia dari exulicatio, quae, sialUct quoiad Suhsluralium Deriliale historicia nurrulionis In Osct iccte, praedictis inconvenientiis obviaret, ipsique insimul unilutis et consonuntiue characterem impertiret . . . En praeci Se ardua quae Stio, quam, adju Vante Deo pleneque Catholicae Ecclesiae judicio eam subjicientes, discutiendam aggredimur. Nos, interim, quid hac super re modeste sentiamus aperiemus; deinde rationes, quibus opinio no Strainniti videtur, breviter eXponemuS.

28쪽

PRAENOTIONES ET STATUS QUAESTIONIS

Antequam hac super re mentem noStram aperium US, Sequentia Praenotanda ducimus:

I. Duplicem sensum in S. Scriptura Dociores atque theologi communiter distinguunt: litterulem seu hislOricum, et spirituulem seu mysticum, qui etiam typicus audit. Sensus litterulis ille est, ut verbis utar clar. Dondero, e qUem Spiritus Sctracius e rimere Doluit, et issct Scripturiae Uerbia . . . Primo et immedictie siqnisicctral. Dixi: quem Spiritus Suncius e rimere UOluit; quia non quaevis verborum Significatio esse potest Scripturae SenSUS, Sed ea dumtaxat, quam Spiritus Sanctus intendit. Quamobrem quaelibet verborum significatio, quae Sen Sum pareret falsum, vel cum aliis Scripturae locis pugnantem, aut Deo indignum, pro sensu litteruli Scripturae haberi nequit. - Et ipsa Scripturae Verba primo .el immedictie significant. In hoc enim fui

inferius dicetur, sensus litterulis differt a spirituali, quod hic, NON PI Oaeime per verba, Sed medictie et remole,

29쪽

- 25 mediantibus scilicet rebus per verba sensu litterati si

gnificatis, a Spiritu Sancto indicatur. si

Unde sensus spiritualis cum eodem auctore optime

deliniri potest: e id quod Spiritus Sunctus e rimere UO-luit, et Derbu issct Scris furiae, Priaeter sensum lillerialem, me tute siqnisicunt; quatenus scilicet . sensu litteruli POSito, PerSonae ei reS, quas Verba immediate significant, Sint mediu per quae a Spiritu Sancto nobis ille

Sen Sus manifestatur. , (2, BreVius, cum clar. Vigo uroux: e Il senso telleriale, deito anche storico, e quello che deriva dat Senso naturale delle parole, se condo la loro ordinaria accetia-Zione. Il senso mistico, detto anche spirituale, e quello I APpresentato, non gia dalle paro te, ma dat te cose daquelle PS PreSSe. - Il senso mistico e spirituale prende

anche ii nome di sisturulo, denominaZione per ultro equi Voca, perche melle a rischio di confondere ii senso Spirituale col senso mela forico, da cui e assatio distinio... Piu es alta mente si direbbe siqui utiυο. , (3, II. Sensus litterulis (subdivisiones enim sensu Sspiritualis, utpote ad quaestionem nostram minime pertinentes, omittimus sub dividitur in proprium seu striammulicialem, et improprium Seu metOphoricum, qui etiam Iropicus vel trianstulus dicitur. Proprius ille est, quem verba immediate produnt, si in sua nativa et obvia significatione accipiantur.

sus perbelle assert Angelicus scribens : Q Auctor rerum non Solum poteSi verba accomodare ad aliquid . significandum, sed etiam res potest disponere in figuram alterius; et secundum hoc in S. Scriptura manifestatur veritas sisti citer uno modo secundum quod res Significantur ser Uerbia, et in hoc consistit senstis liturotas alio modo secundum quod res sunt figurae ct ornm meram, et in hoc consistit senstis Viri incti . v Ouodlib. VIII. q. 6, a. I .

30쪽

Iia cum dicitur: Dilistes Dominum Deum tuum, Sen Su Slitterulis est, Deum, ut verba sonant, e Sse diligendum. Improprius, quem Verba produnt, Si haec accipiantur, non in significatione propria, sed translata Sive metu phorica . Ita cum dicitur Joan. X, 2T: OUes mecte Vocem meiam ct udiunt, sensus litterulis est de Christi fidelibus Per ove S metaphorice acceptas signinicatis. si e Per litteralem sensum, ita Aquinas, potest aliquid significari cuplicitere secundum proprielialem lOCU-lionis, sicut cum dico: homo ridet; vel secundum similitudinem vel mel horum, sicut cum dico: Priatum ridet. Utroque modo utitur Scriptura, sicut cum dicimuS, quantum ad primum, quod Iesus iascendit; et cum dicimus quod sedet u deaetris Dei, quantum ad secundum; et ideo sub sensu litterati includitur purubolicus vel mel horicus. 2, III. Disserentia inter sensum mel horiciam et viriluuiem sive mysticum consistit in hoc, quod e prior, ut ait clar. Junssens, subest Uerbis metaphoricis vel fropicis; hic inest rebus sub litterati vel tropico expreS- sis. γ 3, Ideoque sensus metaphoricus non destruit veritatem historicam alicujus narrationis - est enim

Clar. Vigouroux, e quello in cui te parole designano cio che di primo tratiosi preSenta alia mente: per esempio, quando S. Giovanni batteZZa N. S. G. C., bisogna prender tali parole come realmente esprimenti l' immergione di N. Signore uelle acque det Giordano. Il senso metia rico e quello in cui te parole non vanno intese alia lettera, ma solianto figuratamen te seu secundum similitudinem . Cosi, quando S. Giovanni dice che G. Cristo e .l' Aenello di Dio, adopera metasOricamente la parota Mnello, per esprimere la mansuetudine dinostro Signore, destinato ad essere, come un ugnello, la vittima dei peccati degli uomini. E pari mente per metasora la Scrittura attribuisce molio SpesSo a