장음표시 사용
61쪽
eentenis annis, grad vianio. numerus autem hinc colle Silas si ultra.36o.eκcreuerit, abiice Zoo. quoties possibile fuerit, numerus dem uni relictus,in aequatore inuentus, collocetur iam
sub meridiano, quicund gradus supra hori
Tontem eriurgit, et i gradus reuolutionis pro tempore quaesito Er eleuatione poli, secudum Directio sit quam globum composueras. Pro directioe Ggnisi /xo gnificatoris ad locum praescriptum sic procedas Constituto ascendere in horia onte,appli,ca circulum positioiiis significatori,si nolit in aliquo angulorum,nam alioqui opus non est; di fac ut aut cera, aut alio instrumento circu. Ius ita figatur, di nota gradum aequatoris qui ab eodem circulo positionis secatur. Quo ta. Elo,semicirculoq; positionis permanente, vos ueglobum,aut secundum signorii seriem,si mgnificator fuerit progressitius:aut cotra signo.rum ordinem, si significator fuerit retrogra.dus, donec locus promis ris sub eodem cibculo positiois collocetur,er vide quot gradus aequatoris sint in aequatore a circulo positio, nis,ad notatos prius gradus secundu eum oris. -m. dinem quo significator progreditur:Nam illi
sani fiea , directionem quaesitam ostendunt. Compositoris peruene globo ut iam diκimus,si libet inuenire ad que gradum Eodiaci directio significatoris perue nerit, posito primu a cendente in horironte,
in semicirculo positionis super loco significatoris:adde ad gradus aequatoris qui sub meri, diam s
62쪽
GLOBI USUS. 3odiano sunt,tot gradus quot sunt anni a princisio natiuitatis,idq; pro dire Siloe diredia: aut deme ab citae pro directione retrograda: deis inde numeru graduum aequatoris postrem colloca sub meridiano, vidcbis sub circulo Positionis ad quem locum Eodiaci directio sugnificatoris peruenerit. Quantum deni et uetur polus mundi supra circulum positionis, Potes aut circino dimctiri, aut regula papira Cea,aut affigendo polo mundi laminam aeneisam similem quartae altitudinis diuisam in so. gradus a polo inchoantes. Sapienti dictum sat est.
veteribus omnibus in diuisa fuit praecipuas par tes e scilicet Europam, Asbam, et Aphricam : quibus nunc quartam adiungimus caeteris no imparem Ain icam Europam licet omnium minimam pri mum describere solent Geographi, quum obseequentiores in ea cultores , tum ob
clara eorum gesta qui hanc incoluere
63쪽
Aliae enim partes licet maiores ae vastiores pateant,minus tamen sunt habitatae,adeo ubdem ut quae de Asiae maiori parte tradantiar,
fabulae loco habeantur: Similiter de Aphricae
parte quae in Austrum vergit. Americae Mer5 quasi Megarensium nulla apud eos fuit memtio laeta.Terminatur autem Europa undiq; fere pelago: ab occidentis enim parte oceanum habet occidetalem aut versuum,deinde mare Cantabricum: a boreali Aquitanicu ra Eridi tannicum: a septentrione Germanico alluitur Oceano.hyperboreo:pars orietatis ab Asa Tanii, Tanai fluuio dirimitur, qui eκ montibus Hybe tui. perboreis prorumpes in paludem Moeotidis
decurrit. Idem hic fluuius a Barbaris Silis di.citur et vola:Deinde palude ipsa Moeotidis
clauditur,postea Cimmerio Bosphoro,ponto Euhino hinc propontidem Hellesponto: se. quitur deinde mare IEgeum.Partem quae Aviserum aspicit mare mediterraneum ab Aphrica seiungit:quod varia tamen interim pro Ioa, Corum,nationum,insularum, euentorum s di
uersa ratione nomina sortitur.Post IEleum sequitur Mirtoum,deinde Lybicu vel Punicum, deinde magis in occidentem et boream mi. re Hadriaticum vel mare Superu vel vene. tum:Sub Italia mare Tyrrhenum aut inferum, Ligustricti Sardoum, Siculum a Sicilia,B Iearicum,ab insulis illius nominis: postea Ibe,
ricum ab Hispania,quae Graecis Iberia ab Ibe
64쪽
DIVISIONE. Siro fluuio dicta fuit. Demummod angusta via
steriam a Mauritania separat mare, Hercu Ieum fretum a geographis dicitur, nunc vero frictum Sibilia&Hsc de Europae descriptione strictum aut circunscriptione animo haerere oportet,vesciamus, in promptu habeamus quae regio, aut quis mons, cuius sit partis mundi, si forte aut scribere aut dicere aliquando animus su rit,quod quidem Momi auribus dignum erit. Figura autem continentis ipsius Europae,dra. conis sere effigiem reddit,cuius caput in occis dentem spectaner virin in Auarum aduerissimq; partem alas expandit, quae sunt Italia, in Cymbrica Chersonesus. Partes autem Eu. Partes Euaropae praecipuae sunt Hispania, Gallia, Italia, 'e Rhaetia, indelitia,Pannonia, Daci Graecia,
De Hispania. Ispania quae di Iberia, prima pars cona
tinentis Undique oceano clauditur, nisi ubi Pyrpnaei montes ipsam a Gallia separant ac disterminant ab ortu videlicet: ab occasu enim habet oceanum occiduum:a septentri ne Cantabricum:ab opposita parte mare mea
diterraneum tolemaeus hanc in tres diuisit . . partes, sicut etiam Strabo, di plerim veterum: scilicet in Bethycam,Lusitaniam, er Tarraco. nensem. Nonnullis in sex,aliis in quines diui. 'ditur partes: ut in Carpentaniam,Bethycam, Lusio
65쪽
uio qui inccitam abluit nomen sortita est, nucregnum Cranatae vocatur. Disterminatur auistem a Lusitania,fluuio Ana: deinde recta v. nea ad Balearem usq; ciuitatem: reliqua late. ra mari occiduo et Herculeo heto includun.tur. Hanc gionem Plin.lib 3. Italiae confert, quod pulchritudine regionis,ingeniorum laecunditate, fiuctuum magnitudine tacite care ras regi oes antecellat: tum quia in vicino fora lunatae insulae adsunt tum etiam quia quarto climati subest,quod optimam ad omnia temaperiem praestat. Haec item regio Plinio in viteriore Hispania continetur cum parte aliqua Lusitaniae, Huic vicina est in mari occiduo non longe a continenti insula fertilis oleastri Gades,graecis rQ1ώfα: Dionysio Comnula UoIunt alii dictam fuisse Erythrea Lutatania a lusu Liberi patris dicta,habet a septentrione Tarraconensem Hispania diuisam ab ea Dorio fluuio: hinc linea ad Anam fluuium latus orientale finit: Anas vero fluuius meridion Ie: demum occidentalis pars oceano alluitur occiduo. Hanc nostra aetas Portugaliam vincat: via de di hodie ad insulas Moluccas sub India sitas nauigatur. Unicus in ea est mons lunae,in latere occiduo situs, unde promonto, .rium Lunariumst arraconensis Hispaniae teratia pars,habct a meridie mare Balcaricum,ex j aduri
66쪽
oduciso Cantabricum: ab occasu occiduum, in partem Lusitaniae ab ortu Pyraenaeos mori res qui Galliae obiiciutur. Tota haec pars quinque iam regna complectitur,Gallitiam prima Galliclasse' ab occidentali parte,regnum Nauarrae statim a Pyramaeis montibus upra Durium fluuium, qui nunc Dorias dicitur: Regnu Castellae,aliis Castiliae inter Gallitiam in Nauarrae regnum in gradibus longitu. ir. lat. a Regnum Catel. Ioniae supra Paleares insulas adnaare nostria, siue Ibericum Regnum Tarraconense, quod alii omissa unica itera Aragoniae dicunt,pro primum etiam a motibus Pyroenaeis, verum ad
conis partem meridionalem. ita ut mare nostru in
sum alluati Fluuii Hispaniae partim dicti sunt. Eit prpterea Tagus fluuius notus ab auri areis Dulis. Item Iberus fluuius ere vindio monte in mare Balearicum progreditur. Idem mons nunc Ronciuallis dicitur is Rauanellas D mum sub sarraconensi Hispania, duae iacent insulae non longe dissitae Baleares, quaru quae magis spectat in occidentem maior aut maiorica dicitur,reliqua minor aut minorica.
Escriptis Hispaniae limitibus no solam
ce secundum Ptolemsi Plinii, Strabonis, aliorumque scriptorum classicorum opiniosne verum etia secunda neotericoru assigna tionem
67쪽
DE ORBI Indi uis. si inm,occunit proriima Hispanis Galliat
latu, occidentale Pyraetnaeis montibUS ab Hispania, oppositum Rheno fluuio a Gerim nia disterminatur.Reliqua duo latera oceanodi nostro mari includuntur. Atq; hic fuit antiquioribus limes Galliae, nunc non eou a Pro tenditur, verum magna pars Germaniae inforiori acsessi te ut Hannonia,Flandria,Brabamia,erct Caesar cnivisio tia, e Caesar omnem Galliam in tres diuisit partes Aquitaniam,Celticam,di Belgicam. Aouitaniam distin it a Celtis Garuno fluuis Aquitaniam distinisit a Celtis Garuno filauio, b Has a Belgis Sequana fluuio , Belgas demum in a Germanis fluuio Rheno. Ptolemaeus vero, , ac posteriores Geographi quatuor adsignant partes Galliae: scilicet, Aquitaniam,Lugdunendi quitania. sem,Belgicam,ac Narbonensem. Aquitaniae D' fines describunt,ab occasu oceanus Aquitaniae cus: a septentrionsio ortu Liger fluuius: a me phae r et ridie tum Pyraenati montes,tum etiam Narbolti famis nensis Gallia. Distinguitur hodie in has proaAucrnic uincias, Auerniam, Guasconia, Andegaviam, Borboniam, Armiacum,Barim. Populi vero eius sunt Bituries,uascones, Averni,Lemota - ci,Pictones di nonnulli alii. Lugdunensis Gal
- θ' - lia finitur oceano Britannico deptentrione: ab occasu partim oceano, partim Aquitaniae dictis terminis: ab ortu Sequana fluuio: ab au stro Narbonensem Galliam habet diuisam ab ea Iura monte.Huius populi olim fuere Cenomanni, edones, Nanetessuriosoliis, Nunc
68쪽
vero Normandiam ad partem orientalem Crseptentrionalem,iuκta Sequanam fluuium cotinet: Item Britanniam (cuius etiam Plinius mentionem facio ad occidentem et boream: sub hac vero Turoniam, Er populos Consbpitenses et Ambios.Helpica veterum descripti,
one a septentrione Britannicum oceanui ab
occatu Lugdunensem Galliam discretam ab ea flumine Sequana ab aduersa parte Rhenufluuium:Deinde a meridie Narbonensem Galliam habet. Diuiditur nunc in plures prouina eius scilicet in Picardiam proκimam il Sequa,na fluuio ad oceanum fere Britannicum: In Campaniam deinde magis australem apud eundem fluvium: In Eorgondia,quae fere Narbonensem attingit Galliam apud fluuiu Ara,rim qui Rheno coit, in quo situ Ptolemaeus
Mediomatrites,tangones.Sequanos, di Elueatios posuit Picardiae loco Ptolemaeus Ambia, nos posuit, Atrebates,m Cameracenses: Pro Campania.Bellovacos, essonos, chenos Io, cauit, Romandros.Continet autem Belgica plures alias prouincia quas nossea aetas Geramaniae attribuit inferiori,ut Flandria Er Han.noniam ad oceanum Germanicum, ubi Ptolvorinos tr Tongros descripsit, atque ut ait Uolateranus, Bellocassios. Postea magis in ortu er aquilonem Hollandis: si qua Eraban, tiam Menapiorum loco, sub grad long.26.ini. io la si min.io. Geldriam vel Sicambros ma.
Britannia Picardia Campania Nollati dia Brabantia GeIdita.
69쪽
Arduennaolua. Prouincia Delphinat Longodor
DE ORA Isgis in ortum. Hinc ad austrum Lurimbuis gensis ducatus continetur apud Rhenum Ru.uium, ubi Ptol. Nemetos descripsit. Hinc ashuc magis in Austium Lotaringia est, cuius populi Raurici dicti sunt. Item Allatia vini optimi ferari,nem frumenti indiga,in gractam
Iat. S. Hinc etiam atque etiam versus minis
diem apud fontes Rheni atq; Alpes, Suitia sibue Suiceri, veteribus Helvetii Marte clari. Hae vero posteriores prouincis:Germanias perioris sunt partes: Illae vero,inferioris: ius populi moribus ac linguis proAime accedunt ad Germanos: imo vult Pli.hanc Galliae paratem per M. Agrippam populis transrhenanis occupatam fuisse. In hac Callis parte ingens est sylva (Arduennam vocanto 3o.miliaribus ab austro in septentrionem protensa,cuius medium habet grad. lon.26.mi. O. lati.vero. v. mi.2a.Sequitur nunc Quarta Galliae pars Narabonensis, quae , Transalpina Caesari dicitur, ab occasu montibus Pyraensis contenta. E reogione Alpibus a septetrione Lugdunensis bEelgicae Galliae parte: A meridie mari Galli.co.Continet nunc regiunculas,Prouinciam et Delphinatum, apud Alpes minare Ligusti.cum. Deinde magis in occasum ultra Rhod num fluuiu, Longodocham,in quo loco Pt
Tectosaces , Volcas describit: Demu apud Gallis Belgics limites,Sabaudiam: ius olim gentes Allobrogae Ptolemaeo dictae luisse vi.
70쪽
dentvrsMontes praecipui Galliae sunt mentvel Cameni,nunc Cauerna, in grastion. 22.lat. 6.Vogeses mons alpibus iunetus.Fluuii Ga Fluuiurumpna,eri Cemenis montibus in mare Aqui ditanicum stuens: Liger in eodem monte verasus mare Britannicum Sequana fere in Uogeasio in Britannicum oceanu: Rhodanus ere Napibus in mare Ligusticum, constituens inte rim lacum Lemanum ingentem,cuius accolae
Alamani sunt j regio Alemania dicitur. Alamania
De infulis Britannicit. Alliat iamiam a nobis descriptae, supera O imminet a Septentrione insulae duae Bri tannicae, quarum quae magis in occasum veragit Hybernia dicitur hodie Iirlandi. Gens est Iimyllis immanis, roκ er inculta . Equos mittit one, set '' aribus ferendis quam aptissimos. lHinc versus Boream sita est insula Istandia ad mare glaci litandixia cuius incolae Ichitophagi sunt, ibion insuia Britannica Hyberniae ad ortum lita natura que cut ait Caelato triquetra,cuius latus imum contra Galliam est,habet a septentrione ocea num Deucalidonium ab ortu Germanicu, ab austro Britannicum, ab occasu Vergilium. Haec insula iam nomine mutato in duo diuisa est regna, Angliam di Scottam,limite cubi aris Angli .ctior esto duorum plus minus passuum. E 1 m. - -