Adnotatio ad Gaii institutionum commentarium secundum usque ad locum de legatis

111쪽

Atque adeo in eius morte non amplius in potestate, o heredes necessarii. s. 162. extraneia, deliberandibotegim.

Quaerit iplanus in . . . de iuri et an etiam

suus heres se abstinens inpetrare possit a Praetore tempus ad deliberandum. Existimat posse ausa cognita et bonis nondum venditis. s. i63. inmiaeverit a bonis hereditoriis. Non dister h. I bona hereditari ab hereditate,' que inmiseere magis est, quam niuere vid. l. Set inde A. v. o. B. I. a. s. d. l. r. s. S. D. de min. Poate relinquendae hereditatis oeultatem non habet.

verbum hoc relinquere quod idem significat ac der linquere, omittere utrosque continet. Ulpianus autem non dubitat abalinere etiam usurpare de minore, qui iam adii L et s. S. D. de min. Aviva aetatis hominibus Meevtia.dee tia qui ipsi se propter rerum insolentiam deceperunt, et lapsi sunt, ut est in I v. et ubi rea idem

inlaeteri omniis ectuata vid Inst. III. a. s. S. Iv. G. s. 36. temere propter aetatis lubricum, ut est passim in tit. D. de min. Synon est Monauite. In I. s. D. de cond. instit et t. 53. D. sol matrim temere est inconsiderate, sine consilio. damnoeam hereditatem auge erint. Est damnosam vocabulum solemne hac tu re, de ii

reditate quae rem familiarem diminuit ata. s. 258. l. GLD. de A. v. o. Η. Ulp. h. ov. 16. et Paul. R. S. III. h. s. ii Lais. D. V. S. opp. veros in l. s. s. d. D. de

auae Pere eximie de oneribus, quae heres adeundo sponte suscipit, et de obligationibus, quas contrahit vid. et t. 58. . sol matr et t. V. . de A. v. o. II.

112쪽

Praetor aueeurrit dando restitutionem in integrum IV. Tadio vindem. An quidem indicio est, recidisse quae in Inst. textu addita sunt a sed hoc speciali beneficio praestitit. ' vult se ostendere doctum contri. 2M et adn.

Divum,adrianti. ventiam deaeaam Nimirum derelinquendae hereditatis aditae.*enia. Eximie in restitutione in integrum, est bene. sicium, favor, gratia qua tollitur vis legis. gmndeas alienum, et ut Theophilus recte addit longo intervaIIo hereditatem excedens. Dicitur grande eximie de aere et pondere. amomisaei hoc est latens detectum esset. Rectius, ut mihi videtur, quam emerataret in textu Inst. II. 1s Grare. I. 2. pr. D. de cond. iust ubi Vlpianus coniungit utrumque verbum. extranei -- olet eretio dari. Signifieat dari non tam concedi beneficii loco, quam praeseribi et constitui solet hie nia deliberandi sive spatium temporis et terminus quo circumscribuntur. deliberandi. Nempe ut addit Ulp. r. XII. I. utrum expediat ei adire hereditatem nec De. temporis ne um morerantur. Mo est praeterlapso dierum spatio lege praescripto exeluduntur vid. s. 1 s. omne ius amittunt, et volentibus adire tardius obiicitur exceptio praescripti temporis vel a substituto si quidem est, vel ab herede ab intestato tum ipso iure veniente. eretio, qui eernere eat quoi decernere. Bahet hoc verbum diverim ut ipse Quintilianus animadvertit Instit. VII. s. 2. intellectus. Diligentius dixisset Gaius quia remereri unde tempus perfectum eris et substantivum erectio est a Graeco eoι-

113쪽

νεῖν et significat, iudicata et instituta inquisitione pronunciare sententiam, et dicere sive verbis declarare quod constituerit facere usus solennibus verbis varrarido Lingua Latina vi. I. inepte coniungit cum verbo videre ut sit furiis ideant to esse heredem et propterea testes, ut hoc videant, esse adhibendos Rectius idem VII. B. explicat secundum verba Plauti ibi laudata verbum errai per eonatatui ceterum legatur de varia signifieandi potestate Perigonii disp. contra L. Rusterum in Sancti Minerva IROS. s. 265 vidite, dehemtia cernitoqM . Nimirum si decrevit testator heredem scribere ea lege, ut utatur retione scribere debet hae certa verba, quibus veluti adlisiuitur heredem. eentum diata proximia quihua acie poterisque Spectat hanc formulam crassus apud Ciceronem de Orat. I. 22. Scientia igitur, voluntas, et facultas comveniant, necesse est add. s. lso atque haec est eretio,

quam Cicero Epp. ad Atticum XIII. d. vocat libertim. quod viritu ereveris. Apud Lipori. XXII. et et est in formula nisi ita ereveria, minus recte; quod est solenne in formulis eo . s. 16B. quod me heredem instituit. Est

δεικτικω; res ipsa demonstratum

exherea eato Rabet haec vox h. L ampliorem sigmificandi potestatem et ad eos etiam pertinet , quibus non lege debetur hereditas. Etiam in institutione heredis fiaduciaria potuit usurpari haec formula Plinius seribit ad Traianum Epp. x. s. rogatum se esse testamento Iulii Largi ut hereditatem eius adiret, cerneretqM. s. 166. intra diem erretania tio est centesimo die inde a

morte testatoris nondum praeterlapso. eam hereditatem et obernoque

Pronuntiat hae concepta verba sive dicit hanc cretionem testibus probationis causa praesentibus, ut est apud

114쪽

Ciceronem ii quare qui haec verba diuero nequit, quales sunt pupilli septem annis minores et muti ab hereditate

semoventur et nullum ius transferunt haud aliter atque ii, qui ante cretionem vita defuncti sun Non docet Gaius ubi hi actus esset celebrandus, et coram quibus praeter testes convocatos . Quid si sic heres institutus est filius familias aut servus nempe cernent iussu patris aut dominivid Gaius III. 212. - an etiam per procuratorem 2 non

ita. An licet ex pronomine demonstrativo iam eoniicere,

nullam ex ipsis rebus hereditariis rem sive mobilem sive inmobilis partem aliquam fuiMe adlatam, quae hereditatem referrens vindicaretur, ut in ipsa contro ersia de hereditate Iv. II. nam usurpata tum fuisset vox sine adeo erenoque coniunctio que est solenne in formula et indicat summam necessitatem quae intercedit cum verbo

proxime praecedente, sic supra uisa poterisque. - tabulis exeludetur Idem est acet non fit heres in s. lsae

ne quidquam profectori pro herede gerit.

Adeo religiosa suisse videtur praecepta haec testamento cretionis et verborum sive formulae pronuntiationis o servatio, ut hac necleeta nullam prorsus ius ad heredes

suos transferat heresque sive substitutus sive legitimus suo iure adeat, contra quem frustra se defendet heres scriptus prae se serens, se si minus cernendo certe gerendo pro herede aut petendo bonorum possessionem ostendisse hereditatem ad se pertinere. . a rebus hereditarita aetatur tamquam here . Idem est

heres ae erus sive dominus, ut est apud Ulpianum it et Institi. II. s. s. Itaque non qualiscunque usus suo laeerit, sed eiusmodi esse debet, ut inde mustet inter omnes de animo et voluntate domini, ne quod pietatis aut custodiae causae fecerit, temere habeatur gestio pro

115쪽

lieriae. Abstinet Gaius ab exemplis, qualia plura et A.

versa adferuntur ab Ulpiano et Paulo veluti si a tionem rerum heredilariarum fecit, aut fundos partim vendidit, partim locavit. Servis autem aut iumentis uti, aut cla riciis dare sunt exempla negligentius adiecta, ut dipi nus ipso significare videtur in I. 2o. D. d. A. v. o. ae immo ne ipsa quidem actio sepuleri hereditarii violatia suo herede instituta argumento est voluntatis suscipiem di hereditatem , nam haec aetio vindicta continetur, non

rei persecutIone.

s. is at hi qui inceretione heregrinatitutuabit. nonne rectius eat ut in s. 16s patae eretione Me est simpliciter, non adiecta verborum

formula qualis est in s. 165.

ne eretione aut cernendo.

Ergone heres sine cretione scriptus potuerit emere, et concepta verba loqui: de eemoque Ulpianus u. omittit scribens eum cretione cernendo sit heres, sine cretione, pro herede gerendo. aut qui ab inteatae goetitur. Itaque in legitimis successionibus etiam eorum, qui remotiori essent gradu non postulabatur haec cretio, quae in hereditate extraneis veniente adhuc solennis erat aetate Theodosii I. s. h. Cod de retione IV. l. hi patri remittitur necessitas dicendi retionem in hereditate filiolam adveniente legitima, usque tribuitur sucredendi in haec bona filiisam defuncti si quidem qu eunque demum modo agnoverit hereditatem. se etiam nuda oluntate auaeipiendae hereditatis. cernere fit verbis conceptis, gerere pro herede factis.liis opponitur nuda voluntas, quae est destinatio animi verbis quibusvis scriptisve significata, per quae, ut Theophilus hoc explicat, docet se admittere hereditatem. perpetua sere est coniunctior adire et pro herede gerere.

116쪽

eique liberum eat tio est integrum ei est ius facultas ei est usurpat etiam Gaius in . s. s. t. D. d. R. D.

quocunque tempore olveri tabe hereditatem. Nam ut defunctorum interest, ut habeant successores, sic vivorum etiam interest, ne praecipitentur, ut est in L s. D. de interrog. Foatulantihua hereditarii ereditoribtia. Boc est adeuntibo Praetorem, et petentibus causa exposita, ut heres intra certum tempus cogatur adire aut

repudiare, ne diutius incerti sint, et nesciant a quos

tituri sint aes suum,

Eadem provida Praetoris cura cernitur in definiendo tempore, intra quod vel ipsi parentes et liberi bonorum

possessionem petere debeant l. a. s. 2. D. dore P. Urgente causa creditoribus concessum est interrogare in iure heredes an . . admittanti quin etiam heredeseripto sub conditione posita in casu et iacentibus interea rebus hereditariis constituit tempus, intra quod si, conditio non fuerit inpleta et hereditas adita, creditores mittantur in bona custodiae causa, et quae urgent, distrahere iubet I 23. s. 2. D. de hered instit. Praetor demuo temporis constituendi potestate utitur, ne summum ius heredum adeundo quolibet tempore in summam vertatur inimriam creditorum; quare etiam ipsum longius cretionis tempus heredi concessum testamento coarctare praetori Ibcet vid. s. leto ceterum quemadmodum aliis praeterea modis consultum fuerit commodis creditorum non tantum

iure praetorio, sed etiam iure eivili, docent exempla in I. s. 3 s. 13s. II. 55. die tamen negligit aequitatis studiosum ius honorarium causam heredum Benigne illis interdum subvenit veluti ut est in . . . de iur dei ubi opiam illis facit instrumentorum inspiciendorum, uibrobe inde nam sic

117쪽

legendum coniicimus pro perinde instruere se possint, an expediat agnoscere hereditatem. a minio, vitem ereditoribur On defuneti sendere. Eo est, ae intra constitutum a praetore temporis p tium non adierit heres nam recte est elit in textulexistimetur repudiare et relinquere sive substitutis ivsereditoribus.

honora unet sendere. Nimirum ad eum modum, ut quod supersit ex illorum distractione veniat heredibus t gitimis. s. 168 a uti bis ereverit non Cherea rito non alite exeludetur Domisi non eriserit, intra tem R. Ea igitur est vis eretionis, ut finito demum eius temispore certum sit, utrum testamentum heredem habeat, an liere ante diam eretioni eonat fuerit non adire Boeest ut adire non prius necesse est, sic repudiare non prius licet vid. s. 16s repudiandoque nihil agit donec ultimus sive eentesimus dies cretionis fuerit praeterlapsus UIp.ri. XXII. o. qui hi verbolanus fere cum Gaio convenit.

conatituaria non significat secum reputaverit, sed dibus factisque animum declaraverit.

poenitentis,etua. Si etiam Ulp. r. Il et in I. 25. s. id. . de A. v. o. . restituenda igitur vox oetva in I. d. s. so. D. de sep vies. Cicero non dixerit, sed Plinius iam Epp. VII. o. scribit: agatque poenitentiam Poenta

averante die bellania add. s. 1 8. averante eretione. Ulp. Il. at verrint dies retionis. Est verare . . verbum neutrum qua potestate etiam usurpatur a in rone'. et Parad. e. s. ubi quaeritur uter re ditior, cui deest, an cui superat.

s. 16s quique ob intratato per legem voratur. Rectius insup. s. aut qui. Disitired by Cooste

118쪽

ai, nuda volaniste herea sit. inest vis adfirmandi, sive animus faciendi et adeundi, cui opponitur contraria destinatio, quae significatur nihil faciendo, et omittendo. tolerabile tempua erutum dierum. s. leto tire est probabile, aequum, nec nimis breve, ne nimis longum, quale etiam praetor deinde iure deliberandi utentibus concedendum putavit L su D. de iuri del.

computandum autem est a tempore mortis testatoris . longiuatave resiva. In testamento de quo sermo est

in Ciceronis Epistola u. brevius istiusmodi tempus con-eessum erat sexaginta dierum ieratorum dierum. Ilae est, quae infra s. 1 3 vocatur s. i I. emtinuo, ubi tempus ab initio constitutum currit, et sine interruptione continuatur ore vulgari sive h. l. utili, in quam non omne venit tempus, sed eorum tantum di rum quibus sciverit et potueriti nisi vita aeterit ae heredem eape foetum. s. 1 2. Nam potest accidere, ut aut serius nuntium acceperit, aut dubitatio exoriatur de testamenti tabulis, an rectae sinLaut de heredis institutione, an ad se pertineat. Tempus cernendi ei non eurrit, et interrumpitur, donee haec dubitatio sit sublata Pertinet hoc etiam ad servum alienum vulgaritaretione data institutum. M. F. 1so. .

etiam Maesenti numerantur Aea confinis.

Currit itaque hac in causa tempus praescriptionis comtra eum qui propter ignorantiam agere non potuit.

qui aliquo ex eavgubernere prohibetur. Significatur maioris momenti ausa ad heredem impediendum, quo minus etsi vel maxime vellet, cerneret.. v eonssitione herea Etiam ea, quae non in potestate, sed in eas esset posita intractertos dies. concinui diea .quia tamen sim eat, aurea in bi ae

119쪽

Retinetur igitur et observatur vulgaria a testatoribus cretionem dantibus, obsoleta ob duritiem altera. Mnde etiam,vbaria distabat Significatur propria vis vocis, quae est haec maximelaequentata, usitata cons etiam s. lso unde etiam vulgaris substitutio opp. pupillari, quae in solis pupillis usu

venit.

, 1 d. Explicat Gaius inde a s is . ius eretionis heredibus datum quale fuerit. Ab ho inde s deseribit ius her dum iis substitutorum, quibus cretio esset data.

Baec etiam substitutionis forma, quam repetit diseri. XXII ad iure Iustimaneo incognita est sublato iure cretionis et scrupulosa ut dicitur in t fiet et de jurides subtilitate a Theodosio Imperatore, quae ut nobis videtur pertinuit ad testatorum curam et sollicitudinem de sacris non intermittendis, contas M. Quid si morte

interceptus est, quo minus in diebus constitutis eren ret. Ad heredes suos nullam spem defert. In causari luntatis inest causa noressitatis.

et reliquo. Utuntur hoc Icti, quando prolixior bdetur verborum formula, quam quae tota describatur. vide exempla formularum istiusmodi ubi adscriptum est hoc: et reliqua IV. 36 3 d. 136. Licet autem qua rere, quid hic desit et omissum sit. s. in ui plurium laetim,e unum se plurea auistituere. Potuit etiam, quod recte addit Maresanus in Instit tionum suarum Libro IV in quo hoc argumentum exposuit vid. I. 36. s. l. D. do vulg. pup. subst heredes imatitutos invicem substituere, inter quos eandem observari debere rationem atque in horum institutione rescripto constituit Divus Pius cons Institi. II. 15. s. t. cum l. M. D. eod ubi miror non laudari hanc Antonini constituti

nemo

120쪽

eeterum verbum avistituere habet significandi potestatem in foro a potestate grammatica diversam; nam qui testamento rebatitvit non sussicit et constituit alium in alius locum, sed ponit sub instituto sive sub eo, quem primo gradu et loco posuit. Prima spes est in instituto,seeunda in substituto, et sic deinceps.non emendo ummosetur, etiam Pro herede gerat . 1 f. eons adnot. ad s. 166. in Angulis simili ratione idem eontingit Nimirum si substitutus secundo gradu non cernit, venit substitutus sequenti gradu.illud diseratim inrenitur. Eo est: si disceditur ab gula modo laudata de semovendo ab hereditate ut exherede eo, qui non creverit, sed pro herede gesserit, diversa erit juris ratio; nec mirum, nam omissio verbi exherea satis declarat nolle testatorem ita punire eius negligentiam, ut prorsus excludat ab hereditate. tilpianus hanc cretionem sine exheredatione recte vocat inperseerom, quia inperat quidem, sed poenam non adjicit. omlam eretione. Si cernit, prorsus excludit substitutum os iret.

nunc propter neglectam, quam testator praeceperat cretionem, et facto tantum voluntatem significans admittere debet substitutum tamquam coheredem cons. l. T6. s. i. D. d. h. v.*h.

in partem. Eximie in dimidiam partem, sive porti nem, ut explicat Ulpianus ipse in l. IS . s. l. D. de v. S. ae dudum quidem laeuit Rectius scripsisset: e s. 1 8. jam dudum omisso adverbio, quidem, ut in III 16 jamdudum blaevit. Ηahet adverbium ae fere vim adversativam, et opponitur olim, quod significat antiquiustius nondum placitis

et usu forensi mitigatum, quod exponere nunc adgreditur. Nempe ipsum factum gerendi pro herede ante pronunci tionem conceptorum verborum vid. s. 166. non amplius existimatum est argumentum neglectae prorsus cretionis,