Frederici de Marselaer equitis legatus. Libri duo. Ad Philippum 4. Hispaniarum regem

21쪽

I eligionio, destis SVrba

nitatis patria te x. 8I. DIs S./XXI v. Eruditi . 't. Dis s. X X v. Eloquens. 28. DIS S. XXVI. Facetus,non dicam Io I. DisS. XXVII. Linguarum peritus. IO i. Dis s. XXVIII.

Peritus lemonis, scriptionis

Non ignaurus Muia quam adi

duersam forti nam expera

tus. I i.

DI Ss. XXXII I. Intrepidus. 1 3. DIs s. XXXI v. Temporarius. is , Dis s. xxxv.

Lente festiuaus. IS .

Simi ando ac dissimulando te

Dis s. x L I. Fidus, ne nimium fidat. i s.

LIBRI

22쪽

sistructio ambigua.

at dum non scripta.

Fili is tauctoritatu tesse-

Legatus qui decipiet, decipien

Vnus an plarium simul Legari

t num capax 116. Dis s. XI. Annuus,an perpetuus 233. Dis s. XII.

fimmota excipiendus

Dis s. XIII.

Dis s. x I v. aeuo iure conueniendus Dis s. X v.

aeta polliat iurisdictione,prae

Interdum dolos. 3is,

Sedit sedata. 33T-

23쪽

Dis s. xxv II. Foedera , Auxilia. 3J . Dis s. x x v I I I. Culpae aut calamitatu deprecatio. Solimen. Congratu, i . Oditi incitamentum. Munerum lario. 368. Dis s. XXIX. Principatus acquisitus,' tu . 3TT-DIs s. x X x. Hodierna Trincipum in D, t m,m Iuriumque momentis Simultas Legato APnscenda. 326. Dis s. XXXI.

I ruri admisio ad Principem.

Luci , congressus ratio. os.

Dis s. x xxv. si per Interpretem. 2I. Dis s. XXXV I. Character ductionis. At Dis s. xxxv I I. di momentum. 3 Dis s. xxxv III. Dicentis habitus. 3 DIs s. XXXIX. Reoans Principum. o. Dis s. XL.

24쪽

i ERICI DE MARSELA ER

DISS

Imperium

NuM inter omnes eminere, magnum

est: ab uno regi plures, quodammodo diuinum. Illud , nomine & splendorei Principis; hoc, ingenio & imperio conti- netur. Nomen quidem splendorque,d fominoingenium imperiumque,sapientiae opus Sed utrumquerisi partim magnitudine,pa tim diuinitate eximium 3, auxilio atque ministerio indu fiet. Sic loci naturae, Solis iubar lassicit: & plura tamen Ddera tantum excipiunt lumen ac dispensant,dispari gradu, virtute, munere. Deus ipse quo nihil est maius, sine quo nihil es omnino magnum, dum potest omnia, non

omnia tamen per se agis: natura tamquam ministri, &rerum causis secundis, tamquam instrumentis decret rum suorum utitur, ad conseruationem, ordinem & o . natum uniuersi. Princeps quisquis est,hominibus impe- A rat.

25쪽

i r RE P. DE MARsEL AER LEGAT vs. sed tamen homo. Assumit igiVir ec euehit,qui in partem curae, dc sic dignitatis veniant, viros sapientes, nec non expertae virtutis, fide & auctoritate instructos. Putes, veterum Persarum ritu,plures imperantis oculos, aures, manus esses de a capite minora haec membra, & maxime occupata dependere. Ita qui ubique adeste non potest s viaci,audit,agit omnia,& aliquam numinis conditionem usurpat. Q propter summa haec cura esto, ut oculi isti,aures,manus vitio careant; ut a tublico arceantur munere qui improbi sunt ; sed maxime qui celata malitia se insinuant. Saepe enim in speciem sana&voausta membra,intus saniem tegunt,luemdue ac labem per unuuersum corpus deriuant. Sane Minimorum felix solertia, nunc pars,nunc origo, interdum cumulus est salutis publicat: contra secorata,nequitia, infelicitas,ea erogignunt mala,vltra quae malum nullum est. Vnde si a multis reutro ficulis maximorum Imperiorum fortunam memoria

repetamus; liquebit ilico , omnem felicitatis laudem promptitudine atque prudentia Ministrorum, & potissimum Legatorum (de quibus hid nobis, cum bono Meracutio,iabor semitur magis stetisse, quam ingeni' Principum: turpitudinis vero atque calamitatis ignominiam culpa eorumdem introductam.

DISSERT IL

ati Nomen et Munus. LEGATI autem munus ipse propemodum nomine

continetur. Etenim a legando Legatus, tamquam

is ; imo a legendo , quasi privis lactus , ut publicuta ,

26쪽

armorum aut imanus. Qui vero legitur, etiam eligitur, optimus ex optimis, primus e primis. Apud Romanos tamen non minis sorte interdum re uma, quam suffragio Legati 'stituti sunt: ne, ut apud Tacitum Marcellus Eprius indicat, ambitioni aut inimicitiis locus seret. Sic ad Atticum scribens Cicero, suam, ait, cum de Legatione mittenda ageretur,primam sortem exisse: censuisietamen Senatum,ut in urbe retineretur. Aliquando etiam

alios quidem serie,alios suffragiis electos, eamdem simul Legationem obhge,Dio Cassius narrat. Vtpote sorti aliquid fatalis propensionis ac necessitatis inessse seperstitiosa credidit antiquitas. Hinc illud Maronis r

Ast modo, discussis tenebris veteris caecutientiae, absit caecus sertunae calcitius,ubi de publica felicitate aut infelicitate certatur. Urna mores discerni nequeunt: iudicij libertate opus est re trutina . Adeoque electio raro fallat aut male cedat, sors plerumque. Alioqui cui litibus causidicus,aegritudini medicus, classi vel exercitui praffectusnonquaeratur sorte iSit igitur Legatus, ethadmodum dicitur, lectias &electus: id e vel omnium arbitrio, ubi plures imperant; vel unius, ubi selicius omnes subesse uni didicerunt. Et eius autem effloratae virtutis, & qui digne sectam faciem auctoritatemque Reipublicae suae , siue Principis, ferat. Hoc exemplo Bocchus apud Sallustium, ex omni copia necessariorum quinque delegit, quorum & fides cognita, di ingenia validissima erant: eosque ad Marium ac dein-Ah de

27쪽

FRED. DE MARsEL AER LEGAT us. de Romam ire iussit, rerum agendarum plena potestate

instructos. Legatus vero etiam Orator appellatus est. Orator, inquam,ab oratione: ore enim & sermone magis, quam littoris negotia tractat: vel tum maxime aptus huic muneri, cum facundia excellens. Tamen & qui rogaturisiue precaturi nyttebantur,oratores quoque olim ruere. Iamque Oratores aderant ex embe Latiis, Veluti ramo oleae,veniamque precarites.

Sed vel pacis, vel belli causa mitti Legati solent. Qui de

pace ageret,Romanis olim Caduceator, a caduceo dicebatur. Caduceus virga Mercurberat, candida, complexu anguium ornata, atque adeo geminum postea Amaltheae

cornu sustinens. Qi omnia, & mystica sunt, & pallim explicata. Mercurius enim quid nisi sermonis potestas est 3 Virga candida,quid nisi loquentis veritas de rectitudo 2 Anguium complexus, quia nisi pacis & concordiae vinculum E Comua Amaltheae,quid nisi otij dc tranquillitatis bonae Est igitur Caduceator, vetens Poriae verbis, - vox Regum,lingua Mutis,

Foederis Orator, pacis etria,terminui irae,

Semen amicitiae, belli fuga, blibus hostis. Peculiari autem vocabulo, qui bellum indicebat, Fem L, filii, a fide & saciendo dictus. Atque is nullo armorum praesidio munitus, aut satellitio stipatus erat s ut scirent omnes, quo minus ad offendendum instructus es.set,maiori scelere,vel l , vel violari. Sic velut nefas ducebant veteres,ad arma decurrere,nisi aut ipsi impeterentur, vel eos pr*misissent qui arma denuntiaret. Olim ista: hodie imago dumtaxat, & Caduceatoris, Fecialis in Her do (quemadmodum appellamus scii Rege Armirum durat,qui paludamentum,Pinacipis sui insigni, pia

28쪽

LiBER PRIM v s. setiam gestat,& veste,nec non coloreipso Imperii dignitatem eoibet; dum aliquid semel, & sine longiore absentia

deferendum yel nuntiandum. Et religiose quidem quae mandata sunt deserunt aut nuntiant Heraldi; de apude singulos Principes (dummodo muneris sui instituta calleant: diuersis ritibus. Ceterum Legati ipsius nomen latius aliquando patuit. Nam & militiae Praefecti,per quos arma apud exteros mouebantur, & Praesides prouinciarum,quibus iurisdictio demandata erat,Iustinianeis titulis Legati diisti sunt. Legati autem eiusmodi, tamquam Regij muneris vicarij, vice reges hodie appellati. Nobis autem Legatus proprie is publice lectus, publice eratam missus, negotium publicum publicI auctoritate peregre agit. Eligitur ab emmittiturque,qui legandi potestatem habet:& ad eum,qui pari potestate& suprema iurisdictione pr*ditus est: qui nulli tributarius est, aliena iussa aut imperia

non moratur. Pari,inquam,non opibus,aut finium modo Ad conditione regnandi,& sestigio dignitatis. Eligi

tur,qui mitti dignus est,prudentia, probitate, eloquentia conspicuus: etiam, i quibusdam placet,euphonia nominis; qui omen ab ipsarappellatione deducunt. An superstitioli 3 definire nolim: excusandi fortassis, quando eiusmodi negotita in est,in quo tractando Legati felicitate statur magis, quam valore causae. Grandem Cabalistae emphasim consistere somniant in nominum significatione: quot characterum,quot syllabarum sint , quo ordine, numero,sono. voluntque maximos olim Vates hac conie-- etura non inaniter ustri: sic fausta vel infau sta casuum illabi,terminari.Sed somniant etiam insomnes. Ad Leutychidem Lacedimonium, scribente Herodoto, Samii, a Persis oppressi, Legatos clam miserant, auxiliu m quo ty

29쪽

6 rRED. DE MARsEL AER LEGAT vs.rannidem excuterent,implorantes. Qui verba tum seci bai,hoc inprimis persuadere Graecis conatus est,ne subesse dolum suspicarentur.Tum interrumpens Leutychides, siue casu,siue ominis gratia,Hospes, inquit, Samie, quod tibi est nome Hegesistiatus, ait ille.Iterum Leutychides: Accipio pro augurio Hegesistratum: nauigemus. Sane ipsum nomen,nauigandum esse,quodammodo comm Inebat, ductum cophirum significans. cenim duetias est, a verbo exercitus. Et huius quidem nomianis etymologiam explicare libuit, nequis deinceps solemni errore deceptus,censeat,vim nominis huius obscuram esse,& mysterij pariter rationem ignorari. Itaque,qui a potente Principe,ex alterius imperio independente,ad parem mittuntur,proprie suntLegati. hiet tes aut Residentes, qui a minoris iurisdictionis ac conditionis Principe,aut sacramento fidelitatis adstricto,destinatur ad maiore,aut vice versa. Quamuis alterutro hoc, siue nomine, siue titulo, quida minoris commam inte dum ablegentur etiam ad eos,qui honorem Legationi debitum, vel denegarint, vel verisimilitia: sunt denegaturi. Etiam,ait Menander,ab antiquo in more apud plerosque Principes positum fuisse,post maVos Legatos mitti alios

minores ; quibus non is cultus qui magnis exhibetur. Ita nimirum abeuntibus Legatis, permanent Agentes,Res dentes. Fit tamen ut Princeps simul habeat &illustrem Legatum & Agentem, quasi procurantem res leuioris

pondetis. Interea ut etiam ea quae maxime Hrpetuntur

parum sellicitati videantur, Agenti committuntur ; dum Legatus eortim quasi nescius incuriusve. Qui vero a phrente Principe ad prouinciales ac subditos,imo ad seditio sos, perduel , praedones ac piratas mitti solent,

30쪽

CIBER PRIMvs. rii dicuntur. Etenim hi omnes tamquam subditi sunt, obnoxij, licet imperiose exemerint, vi solummodo aut si aeternitatis sui facti. Proprie autem, qui ad rebelles, se- .ditiosos, motas eunt, venuntiatores dici possunt, tamquam imperium ustirpent. Et quemadmodum domino in seruos,patri in liberos fugitiuos perpetuo ius& aucto- ritas salua manet; sic Principi in illos, qui su besse ac parere cum debeant, detrectant. Ac licet vel sua industria, vel auxilio alioruni Principum (quorum fortassis e re sit vicinum ciuili dissensione occiipari atque extenuari in

libertatem ac securitatem sese ad tempus vindicarint, iureiurando tamen nequaquam soluuntur, neque subditorum conditioni eximuntur: nisi forte temporum ac Principum successio, potentiae item ac fortunae magnitudo, pristinum statum adeo controuersum reddidisset, ut vis in ius construi posset,iamsue de memoria hominum, nec non de auctoritate Principis sui triumpharent . Quia subditis ad Principem veniunt, Deputati, non Legati sunt,quia ei pares haberi nequeunt. Videtur autem Principi par Legatus,liber & exemptus a ciuilibus eius constia tutionibus,decretis,edictis Sunt & alij,atque alio nomine, quam Legati peregre; qui scilicet alicuius successionis,sive hereditatis,aut digni-

talis adeundae,aliouando religionis,coniugil, mercaturae,

exiiij, proprii ve delicti praetextu absunt: &absunt quidem, ut tutius certiusve speculentur,eaque explorent, quae talioqui inaccessibilia, impenetrabilia. Hi interdum, ut secutius voti reddantur compotes, in stipendia, imo domum illius veniunt, quem se obseruantuerorsus ut familiariter noceant,nimis familiariter admissi. Sed huiusmodi culii Negotiatores, licet publica peregre agant, a Cayducci