Ottonis Tachenii Antiquissimae Hippocraticae medicinae clavis, Manuali experientia in Naturae fontibus elaborata, qua per ignem, & aquam. inaudita methodo, occulta naturae, & artis, compendiiosa operandi ratione manifesta fiunt, & dilicide aperiuntur

171쪽

cap. r. ostendi. Unde patet causa, quare aurum ferro conglitinari nequeat, priusquam cupream induat naturam, ut intrepide de clavo aureo ostendit Hippocr. Chym. cap. 18. Veritas enim non offendit nisi eos, qui eam odio habent: Dominus

A UBERT Nobilis Gallus in Naturali, & morali Historia

Insularum Americanarum uni- Vni cornu non animal quadrupes,

sed piscem esse cujus in fronte Cornu nascitur , oculari teste demonstrat: hic inquam non quidem veritatem amantes studiosos , sed eos solum , qui cornuum illorum monopolium in tituerint graviter offendit. Sic nunquam legere contigit , Ethicos, de Politicos veritati invidere, ut fritinnit rauca cicada , atque cuculi cuculando subscribunt, de approbant. Omnis enim qui timuerit veritatem, perfectus nondum est, eb quod sapientem quicquam timere non decet.

172쪽

Isso Hippoc. Medicinae

o: ' , Ut meus Hippocr, i, Vexidicus sit, neque ve- .,. ritatem taceat: & nihil timeat, neque speret vel amicitiam, vel odium, neque respectum habeat alicujus sectae, nominetque res per proprium nomen, sine sollicitudine offendendi , vel placendi, ad imitationem Thucydidis , qui videns scripta Herodoti in estimatione magna: malo inquit, displicere verit tem dicturus , quam placere Enarrando fabulas, quia displicendo lucrum facio, & noceo placedo. Sed redeo,unde digres.sus sum. Rubiginem itaque ferri antiquissimam, ut oculis magis

arrideret, caeperunt curiosi acuta flamma in levem pulviscultaria exurere, & a pulchra rubedine

crocum martis appellare. autem Usus, aetas, dc-- , , experientia quotidie doceant

jumenia animadverterunt eme admo-Do. dum longum & taediosum modum ferrum per aceti aspersionem convertendi in rubiginem, qua

173쪽

quapropter limaturam, vel ferri scobem in acuta flamma coXC-runt , cujus accensa aciditate

unico die plus levissimi ac raris simi rubicundi pulveris factum sitisse deprehenderunt , quam. Cum aceto in mense integro; abjecerunt ideo taediosam , dc longam, & celeriorem operationem amplexi sunt. Hunc pulverem a rube diue crocum martis appellare coeperunt. Ferri itaque limatura , Vel Cretio scobs, vel rubigo naturalis , vel mamoeortificialis , vel cum aceto ero- mu Os , & posset in flamma reverberatotes vel sine aceto sed simplici flamma , vel cum aceto ex Tm pe it regine falso scit. spiritu veneris in adsi inapus verem rubrum , vel liquo-git. rem conversiisu (ad idem enim valet) habet per os assi impia tacultatem: roborandi , unde convenit stomacho & hepati laxo, dysentericis , lientericis,& omnibus proeliumidis malis, muliebrique fluxui, gonorrex, urinae incontinentiae dc omni

174쪽

laxo morbo. Et idem ferrum etiam contrario modo se habet; lienes magnos praehumidos , &eorum obstriationes reserat, mulierum menses promoVet,

quare & juvenculas quasdami non omnes 3 pallore squallidas, & decoloratas sanitati &pulchritudini restituit. Adeoque ferrum per se aperire, dc

adstringere Philosophos, &Practicos unanimi sententia dicentes invenio, idque etiam ab experientia didici, quae omnium magistra merito celebratur , &haberi. debet. Itaque vel fraudis, vel ignorantiae suspicione non carent ,

qui ab ejus praeparatione singulari, ferrum vel adstringens, veIaperiens esse es minata voce contendunt et qua ignorantia, nisi in miserorum aegrotantium interitum resultaret, lubens immersos sinerem. Discite ergo , non quidem a me, qui omnem

alioquin gloriolam sprevi sem-Per, seda Datore omnis boni

175쪽

quia plus credendum est expetarientiae frequentissimae, turba' que dextre Philosophantium,& veraciter prachicantium, quam aut manipulo calumniantium , aut multitudini medici nae instrumenta ignorantium. Qiij vero ferrum in omnibus os lia, morbis commendant, & in om- morbu

borantibus, in inveteratoro, praesertim febre praesente, in melancholia hypochondria ca. aut stomachi vitio propinant: hi non sine aegrorum pernicie multum errant. Magnos quidem lienes humore laxatoS, es tumidos ferrum egregie emendat, sed in scirrum dens tos, tantum abest ut dissolvat, quin potius confirmet, & ejus acidum fabrum absumendo in lapideam duritiem cogat. Adeoque ferrum vel limatum, vel in rubiginem quocunque modo conversum semper fuit ad lienes magnos certissimis experi mentis nobilitatum, non autem

176쪽

Sic ferreae aquae, & acidulae halenem, quoque tenuare Valent , dc omnes ob structiones infimi ventris ab acido morbo fo adhuc fluido prodeunte S re ferare, ut clarissimis experimentis docet Hippocr. Chym. cap. 26. Humorem acidum scilicet consumendo , fibras corrroborando , laxasque contrahendo, ut hinc calor insitus in membro corroborato fortius assurgat,

de quod reliquum est , digerae Unde qui in sicccis , aridisque

Lepatis, vel lienis malis ferrum

Commendant , atque aperiens

inibi non sine fraude , vel ignorantia vocant , impostorum vel ignorantum numerum non emigiunt. Forrum enim contra indicata ut ostendi, exhibitum tunc revera deleteria vi non caret, ut re iste Avicenna docuit: excitat e arim intestinorum cruciatus, ariditatem .scabritiemque linguae

Ficcitatem corporis, alvi stipu-

177쪽

citates , & capitis dolores, eo quod non solum manifestum istud fermentum stomachi, sed& reliquorum viscerum occultum acidum absumat, & vitale femen absorbeat; illius autem cum sit parva quantitas , nimirum froo. pars sui corporis, mirum non est, si ab asDumpto croco im artis ( etiamsi aperiti viis sit, ut ignoranter blaterant maliam vehementius in aegri

pernitiem augeatur et tunc a te i-go derogant Pharmacopolae, quod pixidem erraverit, illius que bonis moribus detrahunt. Quod si veterum fidelem admonitionem , nostramque Experientiam non intelligunt, sed pertinaciter consilio repugnant, feri poterit , ut tandem quotidiana ex periciatia, & aegrorum interitus huris modi hominibus discere recusantibus u Priatem persuadeant. Sic repletur mundus hinc in

de colle istis, male intellectis, Falsis, de ambiguis receptis, re

178쪽

veterum diligentes observatio nes floccipenduntur , sitque no-Va , iners , ambigua , anceps, sumptuosa, atque speculativa, infinita , & sine fundamento Daeuicina, quae ab idiotis magniloquis verbis sub altae doctrinae fuco fovetur , qui cum rerum vires ignorent , multis inter se ictibus digIadiantur, acriterque debacchantur , non statum de aperienti vel constringenti ferro , sed de infinitis alijs

quorum quaedam, quantum argumenti ratio permittit, i n proximi necessitatem elucidavi, sic incertis conclusionibus , atque vanis opinionibus perstringunt studiosorum ingenia, & in detrimentum proximi, atque artis infamiam, fabulis mendacibus subscribunt , & approbant, Veritati e contra minime studentes imagnos se jactitant do stores, qui tamen ad scient in nunquam pervenient, quia putant jam se perveniae , & antecC- dentem gregem sequuntur, ut

179쪽

CDυis. Cap. VNI. Seneca recte dixit. Sed ad rem

redeo.Dioscorides ferrum duplici

modo tractat , vel ex eo ferruginem parat, vel id extinguit in aqua vel vino , ambabus tamen praeparati mibus adstringentem vim adscribit, non autem unam adstringentem , alteram aperientem vocat et nam quicquid ferrum aperit, id contingit ab acido specifico in corpore degenerante , quod natura in alimentum recipere non potuit, ideoque ratione acidi saporis in ferrum ruit; sic visceribus paulatim roboratis , natura illud

una cum detento excremento

per alvum deturbat. Hinc Hel-mont ferrum aperire iragratae potestate specifica, & appropria ta , contin e re vero qualitate fecunda, unde non provenit hi Abis utraque virtus ferri ab ejus me epe i- cur ij absentia veI praesentia, quem ab eo extrahere sine ullaveritate jactitant; sed provenit

o attractione specifici acidi in i

180쪽

'ippoe . Medicinae

corporibus morbidis , ut os etidit Hippocr. Ch m. cap. I S. Ma8. quo lectorem remitto, nefastidiosa repetitione ibidem dicta irae repetere necessunn habeam

Quemadmodum autem ex cupro eximias virtutes ; sic ex ferro mercurium extrahere illis concedimus : & sicut mundo Scaegrotis , sic & nobis hae vanitares nauseae sunt, & semper fuerunt et fundamentum enim in natura non habent , unde ea cum suis magistris ex foro bonorum e plodimus atque ejici

mus : dum e contra cum veritatis doctrina , & scientia vetustissima nobis res est , quam antiqui juxta hominis naturam invenerunt , atque judicarunt dignam qitae Deo adscriberetur, sicut etiam in veritatig schola receptum est, ut habct Hippoc.

de veterum medicina. Doceti enim ibidem . quemadmodum: multiplex acidum in macrocos mo: sic etiam in corpore huma