Opera

441쪽

DE PETIT CONS. 2. Isi

Platonico, suaderet sed tamen tempori tuo conSuIam. Quibus enim te, propter aliquod officium necesSitudiniS, arguturum negaris, tamen ii possunt abs te placati sequique discedere et quibus autem idcirco negaris, quod te impeditum esse dixeris aut amicorum negotiis, aut gravioribus causis ante USceptiS, inimici discedunt omnesque hoc animo sunt, ut Sibi te mentiri malint, quam negare C. Cotta, in ambitione artifex, dicere solebat, Se Operam Uam, quoad non contra ossicium rogaretur, polliceri Solere omnibus, impertire iis, apud quos optime poni arbitraretur ideo se nemini negare, quod Saepe accideret, utiS, cui pollicitus esset, non uteretur Saepe, ut ipSemctgi ESSet Vacuus, quam putaSSet neqU POSS&domum ejus compleri, qui tantummodo reciperet, qUantum videret se obire posse casu fieri, Ut agantur ea quae non putaris illa, quae credideris in manibus eSSe, ut aliqua de causa non agantur: deinde esseeXtremum, ut irascatur is, cui mendacium dixeris. Id, Si promittas, et incertum est, et in diem, et in Paucioribus sin autem id neges; et certe abalienes, et Statim, et plures et plures enim multo Sunt, qui rο-gant, ut uti liceat opera alterius, quam qui utantur.

Quare, Satius est, ex iis aliquos aliquando tibi in foro iraSci, quam omnes continuo domi praesertim cum multo magis irascantur ei, qui neget, quam ei, quem videant justa causa impedituma ut facere, quod promisit, cupiat, si ullo modo possit. Ac ne videar aberrasse a distributione mea, qui haec in hac populari parte petitionis disputem choc Sequor haec omnia non tam ad amicorum studia, quam ad popularem famam, pertinere. Etsi enim inest aliquidi ductum ex in genere, benigne respondere StudiOS in- Servire negotiis ac periculis amicorum tamen hoe loco ea dico, quibus multitudinem capere POSSiS, ut de Octe dοmus compleatura ut multi spe tui praesidii teneantur, ut amiciores abs te discedant, quam(EPin. Vo L. III. 2 M

442쪽

2s DE PETIT CONS. II.

aceeSSerint, ut quam plurimorum aures optimo Sermmone compleantur.

XIII. Sequitur, ut de rumore dicendum sit; cui

maxime serviendum est. Sed, quae dicta sunt omni Superiori oratione, eadem ad celebrandum rumorem valent, dicendi laus, studia publicanorum et equestriSordinis, hominum nobilium voluntas, adolescentUlOrum frequentia, eorum, qui abs te defensi Sunt, aSSiduitas, ex municipiis multitudo eorum quo tua caum Sa. VeniSSe appareat bene ut homine nosse, comiter

appellare, assidue ac diligenter petere, benignum ac liberalem esse, loquantur et existiment domus ut

multa nocte compleatur, omnium generum freqUEntia adsit, satisfiat oratione omnibus; et operaque

multis perficiatur id, quod fieri potest labore, et arte, ac diligentia; non ut ad populum ab iis omnibus fama perveniat, sed ut in his studiis populus ipse

versetur. Iam urbanam illam multitudinem, et eorum studia qui conciones tenent, quodi adeptus es in Pompeio ornando, Ianilii causa recipienda, Cornelio defendendo excitanda nobis sunt, quae adhuc habuit nemo, quin idem plendorem omnium, Voluntatesque haberet. Eniciendum etiam illud, ut sciant omnes, Cn. Pompeii Summam erga te ESSE Voluntatem, et vehementer ad illius rationes, te id assequi quod petiS, pertinere. Postremo tota Petitio, cura, ut pompae plena Sit, ut illustris, ut Splendida, ut popularis, ut habeat Summam speciem ac dignitatem ;ut etiam si qua possit nec competitoribus tui eX- sistat aut celeris, aut libidinis, aut largitionis, accommodata ad eorum mores infamia Atque etiam in hac petitione maxime videndum est, ut spes reipublicae bona de te sit, et honesta opiniο Nec tamen in petendo re publica capessenda St, neqUe in Senatu, neque in concione sed haec tibi sunt retinenda ; ut Senatus te existimet, ex eo quod ita vixeris, defensorem auctoritatis suae fore equites Romani, et viri

443쪽

DE PETIT CONS. Id. 22s

boni et Iocupletes, ex vita acta te studiosum otii ac rerum tranquillarum multitudo, ex e duntaxat quod oratione in concione ac judici popularis fuisti,

te a suis commodis alienum non futurum.

XIV. Haec mihi veniebant in mentem de duabus illis commentationibus matutinis, quas tibi quotidie ad forum descendenti meditandum esS dixeramus Novus Sum consulatum peto. Tertium restat, Roma est, ' civitas ex nationum conventu constituta in qua multae inSidius, multa fallacia, multa in omni genere vitia VerSantur a multorUm aris rogantia, multorum contumacia, muliorUm maleVο-Ientia, multorum Superbia, multorum odium ac molestia perferenda est. Vide esse magni consilii atque artis, in tot hominum cujusque modi vitiis tantisque

VerSantem Vitare offenSionem, vitare fabulam, vitare insidias a esse unum hominem accommodatum ad tantam morum ac SermonUm ac voluntatum Varietatem. Quare, etiam atque etiam perge tenere istam viam, quam institiSti: excelle dicendo hoc et tenentur Romae homines, et alliciuntur, et ab impediendo ac laedendo repelluntur. Et, quoniam in hoc vel maxime vitiosa est civitas, quod largitione interpositu virtutis ac dignitatis oblivisci solet in hoc fac ut te bene noris, id est, ut intelligas, eum eSSe te, qui judicii ac periculi metum maximum competitoribus afferre possis. Fac, ut Se abs te custodiri atque observari sciant cum diligentiam tuam, tum auctoritatem, vimque dicendi, tum profecto equestris ordinis erga te studium, pertimescant. Atque haec ita te volo illis proponere, non, ut videare jam accuSationem meditari, sed ut hoc terrore facilius hoc ipsum, quod agis, consequare. Et plane Sic contende omnibus nervis ac facultatibus, ut adipiscamur quod petimus. Video, nulla esse comitia tam inquinata largititione, quibus non gratis aliquae centuriae renuntie it, Suo maxime neceSSarios. Quare, Si advigilamus pro rei dignitate, et si nostros ad Summum Studium be-

444쪽

do DE PETIT CONS. G.

nevolos excitamus; et si hominibus gratiosis studi Sisque nostri suum cuique munus describimus et si competitoribus judicia proponimus, sequestribu metum injicimus, divisores ratione aliqua coercemUS; perfici potest, ut largitio aut nulla fiat, aut nihil valeat.

Xv. Haec sunt, quae putavi non melius Scire me quam te, sed facilius, his tuis occupationibus, colligere unum in locum POSSe, et ad te perscripta mittere. Quae tametsi ita Scripta Sunt, ut non ad omnes qui honores petent, sed ad te proprie, et ad hanc tuam petitiοnem, valeant tamen tu, si quid mutandum esse videbitur, aut omnino tollendum, aut siquid erit praeteritum, velim, hoc mihi dicas. Volo enim hoc commentariolum petitionis haberi omnici