Works; from the text of Heyne and Wagner

발행: 1855년

분량: 539페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

481쪽

AENEIDOS LIB. XI. 355 Conversique Oculos inter se atque ora tenebant. Tum senior semperque odiis et crimine Drances Insensus juveni Turno sic ore vicissimorsa refert ama ingens, ingentior armiS, Vir Trojane, quibus coelo se laudibus sequemlaustitiaene prius mirer belline laborum 8 Nos vero haec patriam grati reseremus ad urbem; Et se, si qua viam dederit fortuna, Latino Jungemus regi. Quaerat sibi foedera Turnus.

Quin et satales murorum fodere moleS,S aque subvectare humeris Trojana juvabit. Dixerat haec, unoque omnes eadem ore remebant. Bis senos pepigere dies, et pae SequeStra

Per silvas Teucri mixtique impun Latini, Erravere jugis Ferro sonat icta bipenni

Fraxinus evertunt aetas ad sidera pinus Robora nee cuneis et olentem scindere edrum. Nec plaustris cessant vectare gementibu Ornos.

Et a Fama volans, tanti praenuneia luetuS, Evandrum Evandrique domos et moenia complet, Quae modo victorem Latio Pallanta serebat. Arcades ad portas ruere, et de more vetusto Funereas rapuere faces Lucet via longo Ordino flammarum, et lato discriminat agros. Contra vita Phrygum veniens plangentia jungunt Agmina. Quae postquam matres succedere teutiSViderunt maestam incondunt clamoribus Urbem. At non Evandrum potis est vis ulla tenere Sod sinit in modios Ferotro Pallanta reposto Procubuit super, atque haeret lacrimanSque gemensque, Et via vix tandem voci laxata dolore est: 'Non haec, o Palla, dederas promissa parenti. Cautius ut saevo velles tu credere Martii Haud ignarus eram, quantum nova gloria in armiS, Et praedulce decus primo certamine POSSet.

Primitis juvenis miserae' bellique propinqui Dura rudimonia et nulli exaudita deorum

Vota precesque meae tuque, o sanetisSima conjUX, Felix morte tua, neque in hunc servata dolorem lContra ego vivendo vici mea sata, superstes Restarem iit genitor Troum foeta arma seeutum

Obruerent Rutuli telis' animam ipse dedissem,

Atque hae pompa domum me, non Pallanta referreti Ne Vos arguerim, Teucri, nee Cedera, ne quaSJunximus hospitio dextrasu sors ista senectae

Debita erat nostrae Quod si immatura manebat

482쪽

P. VIRGILII MARONISMOrs natum, caesis Volscorum millibus ante, Ducentem in Latium Teucros cecidisse juvabit. Quin ego non alio digner te unere, Palla, Quam pius Eneas, et quam magni Phryges et quam Tyrrhenique duces, Tyrrheniam Xercitus omni S. Magna tropaea seri mi, quos dat tua dextera leto Tu quoque nune Stare immanis truncus in arenis; Esset par aetas, et idem si robur ab annis, Turno Sed ius lix Teucros quid demoror armis pVadite, et hae memores regi mandata reserte: Quod vitam moror invisam Pallante peremto, Dextera causa tua est Turnum natoque patrique Quam debere vides eritis vacat hic tibi solus Fortunaeque loeus Non vitae gaudia quaero,

Ne fas sed nato manes persorre Sub imos. Aurora interea miseris mortalibus alinam Extulerat lucem, reserens Opera atque laboreS.

Jam pater Eneas, jam vi vo in litore Tarchon

Constituere pyras : hue corpora quisque Suorum More tulere patrumn subjectisque ignibus atris Conditur in tenebras altum caligine coelum. Ter irem accenSOs, cincti sulgentibus armis,

483쪽

AE EIDOS LIB. XI. 357 Deeurrere rogosa ter maestum funeris ignem Lustravere in equi ; ululatusque ore dedere. Spargitur et tellus lacrimis, Sparguntur et arma. It coelo clamorque virum clangorque tubarum.

Hinc alii spolia oecisis derepta Latinis Conjiciunt igni, galeas enSeSque de OrOS,

Frenaque serventesque rotas pars muner nota,

Ipsorum clipeos, et non elicia tela. Multa boum circa maetantur corpora Morti; Saetigerosque sues raptasque ex omnibu agris In flammam jugulant pecudes Tum litore toto Ardentes spectant socios, Semiustaque servant Busta neque avelli possunt, nox humida donec Invertit coelum stellis fulgentibus aptum. Ne minus et miseri diversa in parto Latini Innumeras fruXere pyra et corpora partim Multa virum terrae infodiunt, avectaque partim Finitimos tollunt in agros, urbique remittunt

Cetera, confusaeque ingentem aedis Reervum, Ne numero ne honore cremans tune undique vasti

Certatim crebris colluuent ignibus agri. Tertia lux gelidam coelo dimoverat umbram :Maerentes altum einerem et confusa ruebant Ossa focis, tepidoque onerabant aggere terrae. Jam Vero in tectis praedivitis urbe Latini Praecipuus fragor, et longi pars maxima luctus.

Hi matres, miseraeque nuruS, hie ara Sororum

Ρeetora maerentum, puerique parentibus Orbi, Dirum exsecrantur bellum Turnique hymenaeos Ipsum armis, ipsumque jubent decernere erro, Qui regnum Italiae et primos sibi poscat honores. Ingravat haec saevus Drances, Solumque Oeari Testatur, solum posci in certamina Turnum. Multa simul contra variis suntontia dictis Pro Turno et magnum reginae nomen obumbrat; Multa virum meritis sustentat fama tropaeis. Hos inter motus, medio in flagrante tumultu, Eeee, Super maesti magna Diomedis ab urbo Legati responsa serunt: nihil omnibus actum Tantorum impensis operum nil dona, neque R Im1,Nee magna Valuisse preces alia arma Latinis Quaerenda, aut pacem Trojano ab rege petendam. Deficit genti luctu rex ipse Latinus. Fatalem Enean manifesto numine ferri, Admonet ira deum, tumulique ante ora re ent S. Ergo concilium magnum, primoSque Suorum

484쪽

358 P. VIRGILII MARONIS

Imperio aeditos, alta intra limina cogit. Olli convenere fluuntque ad regia plenis Poeta viis Sedet in mediis et maximus aeVO, Et primus sceptris, haud laeta fronte Latinus. Atque hic legatos tota ex urbe remiSSOS, Quae reserant, sari jubet, et responsa reposeis Ordine cuncta suo. Tum saeta silentia linguis. Et Venulus dicto parens ita sarier infit: Nidimus, o cives, Diomedem Argivaque eaStra,

Atque iter emensi casus supernVimus Omne ;Contigimusque manum, qua concidit Ilia tellus. Ille urbem Argyripam, patris cognomine gentiS, Victor Gargani condebat Iapygis arvis. Postquam introgressi, et coram data copia sandi:

Munera praeserimuS, nomen patriamque dolemus

Qui bullum intulerint, quae causa attraxerit ArpOS. Auditis illo hae placido si reddidit ore: O fortunatae gentes, Saturni regna, Antiqui Ausonii, quae vos ortuna quietos Sollicitat, suadetque ignota lacessero bella pQuicumque Iliacos ferro violi1Vimu agrOS, Mitto ea, quae viris bellando exhausta sub altis, Quos Simois premat ille Viros,-insanda per orbem Supplicia et scelerum poena eXPendimUS Omnes, Vel Priamo miseranda manu ; scit triste Minervae Sidus, et Euboicae cautes, ultorque Caphereus.

Militiam illa diversum ad litus adacti, Atrides Protei Menelaus adusque column Exsulat aetnaeos vidit Cyclopas Ulixes.

Regna Neoptolemi reseram, VerSOSque penates

Idomondit Libycon habitantes litore Locros 3

Ipse Mycenaeus magnorum duetor Achivum Conjugis insando prima intra limina dextra oppetiit devictam Asiam subsedit adulter. Invidissse deos, patriis ut redditus aris Conjugium Optatum et pulchram Calydona viderem pNunc etiam torribili visu portenta Sequuntur, Et fodit amissi petierunt aethera penni S, Fluminibusque vagantur aves, heu dira meorum Supplicia se seopulos lacrimosis vocibus implent. Hare adeo ex illo mihi am si eranda iiDrunt Tempore, quum erro coelestia corpora demens Appetii, et Veneris violavi vulnere dextram. Ne vero, ne me ad tales impellite pugnas. Nec mihi cum Teucris ullum post eruta belltim

Permina nec veterum memini laetorve malorum.

485쪽

AENEIDOS LIB. XI. 359Munera, quae patriis ad me portatis ab oris, Vertito ad aenea ii Stetimus tela aspera Contra, Contulimusque manus : Xperto credite, quantus In clipeum assurgat, quo turbine torqueat hastam. Si duo praetore tales Idaea tulisset Terra viros, ultro Inaehias venisset ad urbes Dardanus, et versis lugeret Graecia satis. Quidquid apud durae cessatum est moenia Trojae, Hectoris AEneaeque manu victoria Graium Haesit, et in decimum vestigia retulit annum. Ambo animis, ambo insignes praestantibus armis; Hic pietate prior Coeant in foedera deXtrae,

Et responsa simili quae sint, re optime, regiSAudisti, et quae sit magno sententia bello.

Vix ea legati variusque per Ora Quem risAusonidum tu bata remor : e SaXa morantur Quum rapidos amnes, fit clauSo gurgite murmur,

Vicinaeque remunt ripae crepitantibus undis. Ut primum placati animi, et trepida ora quieriint, Praelatus divos solio rex infit ab alto: ante quidem summa de re statuisse Latini, Et vellem, et fuserat melius non tempore tali

Cogere Onedium, quum muros assidet hostis. Bellum importunum, cives, eum gente deorum, Invictisque viris gerimus, quos nulla saligant Proelia, ne victi possunt absistere ferro.

Spem si quam adscitis aetolium habuistis in armis, Ponitu Spes sibi quisque sed haec quam angusta videtis.

Cetera qua rerum aueaut pereulsa ruina, te oculos interque manus sunt omnia Vestras. Nec quemquam incuso. Potuit quae plurima tutus Esse fuit Toto certatum est Orpore regni. Nunc adeo, quae sit dubiae sententia menti, Expediam, et paueis animos adhibete-docebo. Est antiquus ager Tusco mihi proximus amni, Longus in euasum fines super usque SicanOS Aurune Rutulique serunt, et vomere duros Exercent colles, atque horum asperrima paSeunt. Haec omnis regio, et celsi plaga pinea montis, Cedat amicitiae Teucrorum; et foederis aequas Dieamus leges, sociosque in regna VocemUS Considant, si tantus amor, et moenia condant. Sin alios fines aliamque capeSsere gentem Est animus, poseuntque solo decedere nostro Bis denas Italo texamus roborem eS,

486쪽

300 P. VIRGILII MARONIS Seu plures complere valent jacet omnis ad undam Materiesu ipsi numerumque modumque carinis Praecipiant nos aera, matius, navalia demUS.

Praeterea, qui dicta erant et foedera firment, Centum oratores prima de gente Latinos

Ire placet, paeisque manu pretendere ramos; Munera portantes virique eborisque talenta Et sellam regni trabeamque insignia nostri. Consulite in medium, et rebus succurrite sessis. Tum Drances, idem insensus, quem gloria Turni Obliqua invidia stimulisque agitabat amaris, Largus opum et lingua melior, sed rigida bello Dextera, consiliis habitus non utilis auctor, Seditione potens-genus huic materna Superbum Nobilitas dabat, incertum de patre serebat Su git, et his onerat dictis atque aggerat iras: Rem nulli obscuram, nostrae nec Oei egentem Consulis, O bone rex. uncti se scire satentur, Quid ortuna rat populi ; sed dicere muSsant. Det liberiatem fandi, satusque remittat, Cujus ob auspicium infaustum moresque Sinistros Dicam equidem, licet arma mihi mortemque minetur- Lumina tot cecidisse ducum, totamque videmuSConsedisse urbem luctu, dum Troia tentat Castra, fugae fidens, et coelum territat armis. Unum etiam donis istis, quae plurima mitti Dardanidis dieique jubes, unum Optime regum, Adjici a neu te ullius violentia vilicat, Quin natam egregio genero dignisque limenaeis Des pater, et pacem hane aeterno si tere jungas. Quod si tantus liabet mentes et pectora terror,

Ipsum obtestemur Veniamque Oremus ab PSO

Cedat, jus proprium regi putriaeque remittat.

487쪽

AE EI OS LIB. XI. 361

Quid miseros toties in aperta pericula cives Projicis, o Latio caput horum et causa malorum 3Nulla salus bello pacem te POSeimu omneS, Turne, simul pacis solum inviolabile pignus. Primus ego, invisum quem tu tibi fingis, et esse Nil moror, en supple venio. Miserere tuorum, Pone animos, et pulsus abi. Sat funera fusi Vidimus, ingentes et desolavimus grOS. Aut si fama movet, si fanueum pectore Obm' Concipis, et si adeo dotalis regia cordi est; Aude, atques adversum fidens se pectus in hostem. Scilicet, ut Turno contingat regia conjUX, Nos, animae viles, inhumata infletaque turba,

Sternamur campis Et jam tu, si qua tibi vis, Si patrii quid Martis habes, illum aspie contra, Qui vocat. Talibus exarsit dictis violentia urni; Dat gemitum, rumpitque has imo peetore Voces: Targa quidem, Drance, semper tibi copia sandi

Tum, quum bella manus poscunt patribusque vocatis Primus ades Sed non replenda est curia Verbis,

Quae tuto tibi magna volant, dum distinet hostem

Agger moerorum, ne inundant Sanguine Ossae.

Proindo tona eloquio,- solitum tibi meque timoris Argue tu, Drance, quando tot stragis Reervos Teucrorum tua dextra dedit, passimque tropaeis Insignis agros Possit quid vivida victus, EXperiar licet ne longe scilicet hostes

Quaerendi nobis ; circumstant undique muros.

Imus in adversos 3 quid cessas 3 an tibi Mavors Ventosa in lingua pedibusque fugacibus istis Semper orit 3Pulsus eges aut quisquam merito foedisSime, pulSum Arguet, Iliaco tumidum qui roscere Thybrim Sanguine, et Evandri totam eum stirpe videbit Procubuisse domum, atque exutos Arcadas armis 3 Haud ita me xperti Bitias et Pandarus ingens, Et quos millo die victor sub Tartara misi, Inclusus muris hostilique aggere SeptuS. Nulla salus bello. Capiti cane talia demens Dardanio rebusque tuis Proinde omnia magno

Ne cessa turbare metu, atque extollere vires Gentis bis victaea contra premere arma Latini.

Nunc et Myrmidonum proceres Phrygia arma tremiSeunt, Nunc et Tydides, et Larissaeus Achilles; Amnis et Hadriacas retro suo it Aufidus undas.

488쪽

P. VIRGILII MARONIA

Vel quum se pavidum contra mea urgia fingit

Artificis scelus, et brmidine crimen aeerbat. Nunquam animam talem dextra hae absiste moveri-

Αmittes 'abitet tecum, et sit pectore in isto.

Nunc ad te, et tua magna, pater, consulta revertor.

Si nullam nostris ultra spem poni in armi S, Si tam d0serti sumus, et semel agmine Verso Funditus edidimus neque habet ortuna regressum Oremus pacem, et dextra tendo nus inertes. Quanquam O, si solitae quidquam virtutis adesset, Illo mihi ante alios ortunatus lue laborum, Egregiusque animi, qui, ne quid tale videret, Procubuit moriens, et humum Semel ore momordit.

Sin et opes nobis, et adliue intacta juventus, Auxilioque urbes Italae populique supersunt; Sinit Trojanis cum multo gloria venit Sanguine sunt illis sua funera parque per omnes Tempestas cur indecores in limine primo Deficimus 3 cur ante tubam tremor occupat artus 3 Multa dies variique labor mutabilis aevi Retulit in melius multos alterna reviSenSLusi sit in solido rursus fortuna locaVit. Non erit auxilio nobis Esolus et Arpi: Α Messapus erit, felixque Toluinnius, et quOS Tot populi misere duces ne tarda sequetur Gloria delectos Latio et Laurentibus agris. Est et Volscorum egregia de gente Camilla,

Agmen agens equitum et florentes sere eater Vas.

Quod si me solum eueri in certamina poseunt, Idque placet, tantumque bonis continuitibus Obsto; Non adeo has exosa manus victoria fugit,

489쪽

AENEIDOS LIB. XI.

Ut tanta quidquam pro Spe tentare reCHSem. Ibo animis contra vel Imagnum praestet Achillem, Factaque Vulcani manibus paria induat arma Illo test Vobis animam hanc soceroque Latino Turnus ego haud ulli veterum Virtute secundus, Devovi. Solum Enea Voeat et, Oees, Oro. Nec Drances potius, sive est haec ira deorum, Morte luat; sive est virtus et gloria, tollat. Illi hae inferis dubiis de rebus agebant Certantes castra nea aetemque movebat. Nuncius ingenti per regia tecta tumultu Ecce ruit, magnisque urbem terroribus implet: Instructos acie Tiberino a flumine Teucros Tyrrhenamque manum totis deseendere campis. Extemplo turbati animi, concussaque Vulgi Pectora, et arrectae stimulis haud mollibus irae. Arma manu trepidi poscunt fremit arma juventus Flent maesti mussantque patres Hie undique clamor Dissensu vario magnu se tollit in auras :Haud secus atque alto in luco quum sorte catervae ConSedere avium, piseosove amne Padusae Dant sonitum rauci per Stagna loquacia b eni. Immo, ' ait, O cives, ' arrepto tempore Turnus, 'Cogite concilium, et pacem laudate sedentes :Illi armis in regna ruant. Ne plura loeutus Corripuit sese et tectis citus extulit altis. 'Tu, Voluse, armari Volscorum die maniplis; Duo ' ait, it Rutulos. Equitem, Messapus in armis,

490쪽

201 P. VIRGILII MARONIS

Et cum fratre Coras, latis diffundite campis.

Pars aditus urbis firment turresque apessant: Cetera, qua USSO, meeum manus inserat arma.

Ilied in vi os tota discurritur urbe. Concilium ipse pater et magna incepta Latinus Deserit, a tristi turbatus tempore differt;

Multaque se incusat, qui non acceperit ultro Dardanium Enean generumque adsciverit urbi. Prae diunt alii portas, aut SaX SudeSque Subvectant. Bello dat signum rauca cruentum

Buccina Tum in os varia inXere Orona Matronae puerique voeat labor ultimus OmneS. Ne non ad templum summasque ad Palladis arces Subvehitin magna matrum regina uteTUR,

Dona serens juxtaque comes Lavinia Virgo, Causa mali tanti oculos dejecta decoros. Succedum matrus, et templum thure aporant, Et maestas alto undunt de limine voces : armipotens, praeses belli, Tritonia virgo, Frange manu telaim Phrygii praedonis, et ipsum Pronum Sterne Solo, portisque effunde sub altis. Cingitur ipse furens certatim in proelia Turnus. Jamquo adeo Rutulium horae indutus ahenis

Horrebat squamis, surasque ineluserat auro, Tempora nudus adhuen laterique accinxerat ensem Fulgebatque alta decurren aureu Rr e

Exsultatque animis, et spe jam praecipit hostem. Qualis ubi abruptis fugit praesepia vinetis

Tandem liber equus, eampoque potitu aperto Aut illo in pastus armentaque tendit equarum, Aut assuetus aquae persundi flumine noto Emicat, arrectisque remit cervicibus alte Luxurians luduntque jubae per Ossa, Per armos. Obvia cui Volscorum ei comitante Camilia

oecurrit poriisque ab ilia regina sub ipsis Desiluit quam tota cohors imitata relictis Ad terram defluxit quisu tum talia satur : Turne, sui merito si qua est fidustia sorti,

Audo et Eneadum promitto Oecurrere turmae, Soliique Tyrrhenos equites ire obvia contra. Me in prima manu tentare periculi belli: Tu pedes ad muros subsiste, et moenia serva. Turnus ad haee, oculos horrenda in virgine fixus: 'O decus Italia virgo, quas dicere grates, Quasve referre parum 3 sed nunc est Omnia quando Iste animus Supra, meeum Partire hiborem.

SEARCH

MENU NAVIGATION