[Opera] ...

11쪽

SYRI . EXPLANATIO IN I REGNORUM, QUI ET III REGUM.

CAPUT I.

I. uiae rex David senuerat proVoctu amat S, et cuIII ope hriretur vestibus, non Caleniebat. Dixeruntque Servi ejus h Quaeramus domino no Stro virginem, quae te coram, rogo Et invenerunt Abisag Sulam itidem Suspicantur nonnulli Senectutem Davidi estinasse parentum aetatem. Cum enim con Stet ex Scriptura Davidem sep lem siliorum Isai natu minimum fuisse, inde colligunt eumdem a parentibus genitum corpore effoeto, et naturali calore jam doservescente. Indeque prosectum aiunt, ut extrema aetate in eam, quam hic narrat Scriptura, aegritudinem inciderit. Nihilominus praecipuam ejus cauSam suis Se existimo, quam hic Scripturae textus indicat, ipsam Scilicet

12쪽

quid 'Si aetati accedat malus corporis habitus ex qualicumque cauSa antea contractuS. Id porro illi accidere solet, qui sua corpora putarimis, magnisque laboribus perpetuo exercuerunt. Nec dubium est quin ejusmodi vitae cursus

David obtigerit' id enim praeter ea, quo in utroque Samuelis libro narrantur, Psalmi ab ipso Davido compositi

aperte demonstrant. Cum naturali calor, anni imminutus, quaesitis flamentis reparari non poSSet, atque lodicum pondus imbecillum corpus aegre ferret, medicae artis periti talo remedium excogitarunt, ut Seni corpii naturali calore desectum virginis adjuncto corpore fervido et Succi pleno

conso verent, rati longaeVum Senem Otiam accendere posse

puellaris sorino jubar.

II. Rex vero non cognovit eam V v vel ne aliam virginem quaerere cogeretur, sit pol tu Ut praeSenti continentia praeteritam intemperantiam Castigaret, et Abisag in sinu ejus sancte, casteque cubitan impiarum et nefarium cum Bethsabaea concubitum oblitteraret. Allegoria Cum populus Judaeorum procedentibu anni con SenuiSSet, languescente divinae legis, quo prius ardebat, Studio Prophetarum ora culis et opera quibusdam Velut tegumenti nuda, et algentia membra operire, et so Vere Conatu CSt, Sed nec calorem concipiebant longa pecondi Cora Suetudine, velut concreta glacie torpente urtus, nec rigorem in Venis, medullisque

in identem dispellendi remedium aliunde, quam a caelo suppetebat inde descendit Dei sapientia, cujus siguram

Abisag virgo specio Sissima expreSsit, et in propria veniens in sinu hujus senis cubavit. Sed frustra Judaeis scelera praeterita novo scelere ChriStum crucifigendo cumulanti bus Interea recedente Sole, incubuit tristis hyems, id est Christo in caelinu redeunte, dispersis suo per orbem ejusm

13쪽

don, Discipulis, exitiale bellum Judaeam invasit. Tum vero

Jud eorum gera S, quasi arbor brumalibu qua SSata ventis, soli quoque decussit, post ollam imis avulsa radicibus corruit Romanorum quippe armi concuSSa et Subacta fuit, dirutoque cum civitate templo, et siversa republica, externam quoque illam Sacrificiorum, o Coeremoniar Umpompam exuit mox etiam natali deturbata sol in cortis sedibus, hodie quoque Varias l)er ora Vagatur Arcano itaque sensu insistendo, in Abisag Sulam itide, quae ad confovendum senem accedit, eum Verbum, ut Si pradixi, contemplare, qui, assumpto ex avidica Stirpe cor pore, ad Judaeos venit tritam Prophetis viam ingreSSus. Deinde considera puellae obsequium, ut intelligas a Filium x homini non venisse ministrari, sed ministraro .

Dumque illam a rege minime cognitam suisse legis, recole illud Apostoli: Christum Dei sapientiam nemo principum

III. U Adonias filius aggit magnificabatur dicens

i Ego regnabo'. Adonias iliorum David natu maximus, dum ignaro, nec opinante patre, regnum occupat, silii senioris, qui est Judaeorum populiis, ambitionem et contumaciam adumbravit, qui quido in tanta est, Ut nec prae teritis cladibus, nec praesentibus calami talibus infringi domari quo potuerit. Videmus en in hodio quoque Judaeos,mogna peplenos, orbis terrarum imperium ibi deposcere, et jactare palam istud sibi sui Messiae armis, quandoque vindicandum : ipsum hoc Adonias omniabat, quando dicebat Ego regnabo . Dumque talibus imbuti cogitatio nibus se omnibus liοminibus anteponunt, quam Sperant dominationem in futurum, in praesenti habere sibi videntur. Regna Vorunt, ait Propheta, Sed non ex me s. 3 Ergo ex Se ex Ua scilicet opinione.

14쪽

IV. e neruiatque sermones ejus cum Ioab ilio Sarviae, x et cum Abiathar sacerdote . Alter erat supremus militiae praesectu S, alte Sunamus Sacrorum antistes. Non fuit novum eam ibi potestatem do alium arrogas Se hominem, ut supra observatum suit, ad omne acinus audacem et majestatis contemptorem. At mirum est Abiatharem do abi in hoc acto temeritatem non vidi SSe, nec cogitasse inquantum et quale di Serimen e Suosque conjiceret, si sorte illud negotium minime procederet. Con Sensit lamen in eam Societatem ob veteres sorta Sse cum Sadoco, altero pontifice, simultates, considens Adoniae favorem sibi adversus aemulummdgnopere Commodaturum, quod quidem commodum Joab perinde sperabat adversus Banaiam, alterum militiae praesectum, quem idcirco velut objectiam fortunae suae aggerem e medio tollore parabat me vero omnino fecisset, nisi ab odem fuisset astu feliciore praeventus, et interseC-

V. Immolatis ergo Adonias arietibias, et vitulis, et uni versis pinguibus juxta lapidem magnum, qui erat vicinus, sonti fullonis, vocavit omne fratres suos, et Salomonemn fratrem suum non Vocavit'. Regum inaugurationes victimis et sacrificiis celebrare mοS erat, quem Supra Vidim US

Samuel in Saulis creatione suisse observatum. Sic Abiathar Summus Sacerdos, et Joabus militiae princeps Adonide, Seu potius suae ambitioni serviebant, hostiarum ac thymiamatum religionem impios acinori obtendentes, ipsa religione repugnante non enim ignorabant divina ordinatione regnum Salomoni fuisse destinatum, alioquin non erat cur hunc solum Adonias praeteriret, quando reliquos fratres ad suam inaugurationem invitavit.

I. st Dixit Nathan propheta ad Beth Saheam : Salva ni- imam tuam, et silii tui Salomonis Nathan, tum ut

15쪽

dixi iam voluntati obsequeretiae sciebat namque Salomonem a Deo Davidis successorem designatum suis Se tum ut publicet tranquillitati prospiceret, quam fratrum et sactionum discordia turbatum iri praevidebat; tum denique, ut innocentis Salomonis saluti consuleret, quippe qui nosset ex praesenti facto praecipitem Adonia ambitionem, indeque conjectaret juvenem regnandi cupidum eo omnes e medio

Sublaturum, quos unde unde SuSpicaretur regni sui por- turbatores. Quamobrem Bethsaheam Sollicitat ut quam primum regi aure occupet, Se postea venturum pollici tus, eoque Spirante, inchoatum negotium persecturum.

D egina, periculi magnitudine perterrila, regem illic petit,

narrat quae si lius natu major, ipso inconsulto, attentaverat; orat ut jurisiurandi memor, destinatum Salomoni regnum ab Adonia occupari minime patiatur Mox ex condici Superveniens Nathan, paucis David persuasit ut exortam discordiam ipse pro sua autoritate componat Ilege itaque Bethsabea silio regnum adjudicante, Nathan propheta, et summus Sacerdos Sadoc, atque militiae praesectus Banaias, accedente populi et exercitu con Sensu et acclamatione, regem salutarunt. Quidam pinati sunt jura montum, hoc loco a Bethsahea memoratum, eo die factum suisse, quo primum a Davide, mi SSo nuntio, clam evocata fuit, ac

proinde illud praestitum fuisse sine arbitris, intra regiae domus adyta, blandientis potius assectu, quam religiose jurantis; quapropter Bethsabeam merito limuisse ne talis promissi memoriam vel longa dies, vel ei te consecuta Davidis paeniten ita oblitterasset. Nihilominus ab iis, quae

Supra probavimuS, non puto hic recedendum; quare multo probabilius esse cxistimo illud jura montum eo tempore distum et acceptum, quo rex Bethsabeam de acerbo dii, quem ex nefario concubitu pepererat, sat moestissimam invisit, et consolatus cst consolationis porro argumentum

16쪽

fuisse credo iuratam ejusdem liberis promissionem Ucce S-sionis in regnum Allegoria Vides- ne Bethsabeam pedibus Davidis provolutam et supplicem exora rosili Suo paternum regnum agnosce in matre matris Ecclesiae imaginem. Quid enim Annon et ista charissimis filiis regnum sempiternum a coelesti Patre incessante postulat, et instat allegandοChristi promissum, qui dixit : Nolite timere, pusillus grex, quia complacuit patri vestro, dare vobis regnum pis II. Et imponite Salomonem silium meum SilpEP U-ylam meam, et deducite ad Siloe, et ungent eum ibi Sadoc

a Sacerdos, et Nathan propheta, Ut regnet super Israel . Nec Moysen, nec judices, qui populo praesuerunt, Unctos fuisse Scriptura memorat. Et Moyses qui dom extraordinaria Dei electione dux Ilebraeorum socius est. JOSUE Erοnon Unctione, sed manuum impositione a Moyse principalum accepit caeteri judices incerium, an ullam in sua

inauguratione caeremoniam adhibuerint, Nod Cert ConStat unctionem sacerdotum suis se olim propriam et ad rege postea propagatam Porro Salomon duplicem accepit Unctionem, primam minia Solemnem, Sed oppido necessariam ad cohibendam Adoniae proterviam, alteram in generalibus omnium tribuum comitiis, utramque Davide adhuc in vivis agente Allegoria Salomon regno, ac nomine regis paci sic dignitatem, et in omne genus humanum beneficentiam si guravit. Ipse namque rex constitutus a patre pacem cunctis gentibus annuntiavit et reddidit, ideoque a Prophetis vere ac merit princeps pacis appollatur. Insuper antiquum Gentilium et Judaeorum dissidium sustulit, essecitque ut in unius populi corpus utrique coaleSCerent. Poeterea, cum criptura Salomonis regnum alante Silo coeptum describit, signiscat homines per Christum ad regale sacerdolium provehendos, ab aquis baptismi

17쪽

regni sui exordirim auspicat tiros Ilis porro mirifice consonat, qui hoc loco indicatur, tubarum clangor Christo nam It e regia una Suum ineunto Apostolorum, alque Vangelistarum per lotum orbem insonuere tubae, quarum chmgore excitae gentes ad Christi idem venerunt, sed iabolus ejusque satellites, ovors idolo latriae Ogno, Spe principatus, quem hactenus ambierant, pariter exciderunt; quare ad complementum allegorii aptis Simo Scriptura subtexuit Adoniam ejusque saniore et Socio S, Otubctriam de tympanorum concentu dolerritos, conscStim Sotiat conventu sugam arripuiSSP.

VIII. Dixitque Salomon: Si fuerit vir sortis, capillus de

3 Capile ejus non cadet in terram'. Adonias, a coniuratis de Sertus, in tabernaculum Domini pro sugerat, indeque pe-iebat a Salomone jurisiurandi idem me in praesenti quidem a loci religione, et parentis adhuc superstiti clemontia ibi satis cautum putabat postulat ergo Ut in poSteriam lutum sibi vivere liceat. Concessit Salomon, patri Volunt ali deferendum recte arbitratus, quem noverat diorum

SUOrum PSSe amantem, proinde nec Adoniae Caedem pro

hare. Conditionem tamen adjecita erit, inquit, uerit vir, sortis m, id est, si nihil tentaverit, quod virum honestum dedeceat. Imbellis et impolentis animi esse innuit, cupiditat Vinci pravas assectiones, puta Superbiam et ambitionem, cohibere non posse e Capillus de capite ejus non cadet viri terram, nid est, nullam nocentis poenam Solvet, si uerit innocens, Si capitalem meruerit, postquam nuper in caput meum conjuravit. Quod si regnum adhuc assectare

convictus fuerit, ambitioni modum Supplicium Statuet, quam disciplina cohibore non potuit.

18쪽

CAPUT II.

I. Er appropinquaverunt dies David, ut morersitur, 3 praecepitque Salomoni silio suo dicens . , David si nomvitae Suae praesentiens Salomonem pro Sua Sapientia, optet ite ad tanti imperii gubernationem instituit. Jacob ita que et Moysis exempla recogitans, imprimis Dei timorem, divinorumque mandatorum observantiam etiam at liae etiam eidem inculcat, et praemia ab illo expectare docet ampliSi ima, ac proinde oliam illa, quae patri suo promissa beneno VCPat, Sic ut non ipso modo regnum haberet pacatissimiam, Verum etiam ad suos posteros elicite transmitteret.

Deinde monet ut publicae tranquillitati prospiciat, pacisque perturbat OPES COCI Ceat.

II. Tu quoque nosti quid fecerit mihi Joab filius Sar- , viso'. Primum do abi crimen, et praecipua causa latet hoc loco in eum sententiae suit duorum principum caedeS, quae quidem ob expositas supra circumstantias non modo injusta suit, sed homine honesto, nedum militio praesecto igno miniosa, et quo perpetrata fuerat contra publicam idem, regi, et magistratibus injuriosa Secundum suit nex Absalom is, quo in acto Joabus Davido in gravissime ostendit, et contristavit, tum ob atrocem filii sedem, tum ob con temptum majest litis, et perlam inobedientiam transgrediendo expressum praeceptum, et saepius iteratum de re maximi momenti, quamque protestatus fuerat rex Sibi cordi esse, ut nihil magis Tertium, quod post commissam

19쪽

filii caedom ci patris conspectium venire adeo non tinauit,

ut eumdem etiam coram objurgare aiaderet.

III. v I abes quoque apud te Senaci silium Gera est, David, expositis Ioab et Semei criminibus, corum dem punitionem Salomoni praecipit, modum tamen et qualitatem poenae minime praescribit: Tu, inquit, acies juxta supiens iam tuam L hQuasi dicat: Tametsi ambo Joabus et Semei

talia perpetraverint, ut eo impunitos rellinqueremesa sit; tu tamen istud negotium pro tua sapientia sic transigito, ut in sua illos iniquitate tua aequitas capiat quod org peccata di 8- simulavit patris tui indulgentia tua severita non Sine, OVicriminis delatione an iniudvertat. Et ex parte quidem Joabinova aderat causa cur plecteretur, conspiratio Videlicet cum Adonia, cujus fortasso principalis auctor et machinator fuit. Non item ex parte Semei quare ejus supplicium Salomon distulit. Utriusque distulor at David usque ad extremiam Vit de tempus, Ioab quidem, quia noe citra proprii capiti periculum exova potuit, attenta Joab potenti an nec rei publicae id sieri opportunium, aut utile visum fuit Semei Vero, quia et culpam conseSSUS est, et regi occurrit e temporo, quo Davidi clementia utendum fuit erga populum sere Uni

Versum rebellioni reum, nedum erga pri Valam perSonam

ex privata injuria obnoxium Allegoria David, cum dii sui artii trio committit praemium rependendum illis Bor Zellai Galaaditae, hominis spectatae in regem fidei et libe ralitatis, atque poenam de Ioab et Semei sumendam, lactοpraevenit, quae Christus de se ipso erat dicturus e Neque 3 Pater judicat quemquam, sed omne judicium dedit ivlio':nimo et quae facturus est in supremo mundi die,

quo illum credimus venturum bonorum operum Emlanem ratorem, et Scelerum Vindicem.

IV. Dies autem, quibus regnavit David super Israel

20쪽

, quadraginta anni sunt in Ilebron regnavit Septem anni S, ct in Jerusalem triginta tribus annis . 5 Septem anni ConStant ex biennio, quo regnavit super Juda, Isbosetho vivonte, et reliquis tribubus imperante mali quinque anni Siapplendi Sunt ex e temporis potio, quod a prima Davidistanctione, acta per Samuelem, fluxit usque ad alteram Ilebrone peractam et toto namque e intervallo rex et Christus Domini dici potuit propter unctionem, et insus a Sancti Spiritus charismata Postremi tres et triginta anni, qui summam da vidici regni implent, sunt illi, quibus deroso

cens publicae rei constituendae pole Statem.

V. Precor ut dicas Salomoni, ut det mihi Abisag Susiam itidem uxorem'. tiae ad Belli Sabeam matrem Salomonis Adonius, qui Salomoni insidiari intermiserat, communem parontem adhuc in Vi Vis agenton reveritu meo itaque mortuo Joabo, et Abiathare auctoribus, ut ego

interpretor, Abisag Sulamitidis nuptias petebat, ut si agente Salomonis matre reginam acciperet, regnum etiam Salomoni ausorret . oec Secum meditatus Simplicem foeminam homo versutissimus Aggreditur e lilii, inquit, qui natu major sum, communi jure gentium regnum utique debebatur, meque regem universus Israel dudum designaverat. Sed quoniam regnum obitum obtinere non licuit, optatas sollem Sulamitidis nuptias mihi a rege exores, rogo a Sic vulgus ejus arcani penitu ignarum, adolescentem perinde inexpertum allobiit; nec enim ejus momenti negotium

humano jure aut populi Suspe agi transigendum suit; et regnum a Deo institutum, et divina dispositione Salomoni adiudiculum Adonias immerit ambiebat. Sed nec populus Adoniae est hoc ipse jactaret, regnum Squam obtulit. Testantur sestivae acclamationes, quibus hesterno die terra